Υπηρεσίες Ασφαλείας από Ιδιώτες Ενόπλους σε πλοία: Β Μέρος – Η σημερινή πραγματικότητα και οι απαιτήσεις του κρίσιμου ρόλου
Στο Α΄ μέρος του άρθρου μας, δόθηκε βαρύτητα στη διασαφήνιση των ορισμών που σχετίζονται με το φαινόμενο της πειρατείας, την ιστορική προσέγγιση του θέματος, καθώς και στην αναφορά συγκεκριμένων περιστατικών, διαμορφώνοντας έτσι το πλαίσιο μέσα από το οποίο πηγάζουν οι σημερινές απαιτήσεις για υπηρεσίες ασφάλειας από ιδιώτες ενόπλους στα πλοία, για τις οποίες θα γίνει εκτενής αναφορά στο Β’ και τελικό μέρος του άρθρου μας.
Περίληψη εργασίας – έρευνας των σπουδαστών του Προγράμματος χωρίς σύμπραξη «Στρατηγική Διεύθυνση Έργων Ιδιωτικής Ασφάλειας», του ΚΕΜΕ NEW YORK COLLEGE. (Σχετ: Υ.Α. 92775/ΙΑ, ΦΕΚ 1302 Β’ και ΑΠΟΦ.562/10 τ.E.KE.ΠIΣ.).
Η εργασία – έρευνα σχεδιάστηκε μεθοδολογικά από τον επικεφαλής των σχετικών σπουδών Σπύρο Κυριακάκη και υλοποιήθηκε από τους Σπουδαστές του Προγράμματος, που είναι αλφαβητικά οι:
Αντωνίου Αντώνιος, Αντωνόπουλος Παναγιώτης, Αποστόλου Σοφία, Βαρούτσικος Ιωάννης, Γλυκερδάς Κωνσταντίνος, Δημητρόπουλος Νικόλαος, Διαμαντής Χρήστος, Ελευθεράκης Γιώργος, Ζαφείρη Ευθαλία, Καπετανίδης Τρύφων, Καράμπαμπας Γεώργιος, Κεραμιδάς Γιώργος, Κοτλίδας Χρήστος, Κοτσαμπάσογλου Χρήστος, Κουζούκας Κωνσταντίνος, Κουσουνής Σπύρος, Λάμπος Κωνσταντίνος, Μάρτης Κωνσταντής, Μιχαηλίδης Γιώργος, Μουχτάρης Γιώργος, Μπόλλας Αναστάσιος, Μπουρνάζος Παναγιώτης, Ντουϊτσής Φώτης, Πεφάνης Λεωνίδας, Πισσάνος Βασίλειος, Σκαρτσής Νικόλαος, Σκλάβος Σπυρίδων, Σούφης Ευγένιος, Σπανουδάκης Νικόλαος, Τζεφέρης Πέτρος, Τσαγρής Τριαντάφυλλος, Τσαούσης Νικόλαος, Τσίκκης Δημήτριος, Τσώνης Χρήστος, Φώσκολου Μαρία, Χαρμπίλης Γεώργιος & Χαρχαλάκης Δημήτριος.
ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
Α.Α.Π.: Αξιωματικός Ασφάλειας Πλοίου. Προβλέπεται από τον Κώδικα ISPS.
G.M.D.S.S.: Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Σύστημα Κινδύνου και Ασφάλειας.
Ι.Ε.Π.Υ.Α.: Ιδιωτική Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας. Σχετικά ο Νόμος 2518/1997, όπως έχει τροποποιηθεί και έχουν αντικατασταθεί οι διατάξεις του με το Νόμο 3707/2008.
I.M.B.: International Maritime Bureau. Διεθνές Ναυτιλιακό Γραφείο. Όργανο του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου.
Ι.M.O.: International Maritime Organisation. Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (Όργανο του ΟΗΕ).
I.S.P.S. code: International Code for the Security of Ship and of Port Facility. Διεθνής Κώδικας για την Ασφάλεια Πλοίου και Λιμενικής Εγκατάστασης. Είναι το κεφάλαιο ΧΙ-2 της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS / 1974 (Σχετικά Π.Δ. 56/2004, Φ.Ε.Κ. Α 47/ 11.02.2004 και Κανονισμός Ε.Κ., αριθμός 725/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου).
Κ.Δ.Ν.Δ.: Κώδικας Δημόσιου Ναυτικού Δικαίου.
Κ.Ε.Λ.: Κύρια Επαγγελματική Λειτουργία (αναφέρεται στο Π.Ε.Π.).
Κ.Ι.Ν.Δ.: Κώδικας Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου.
Κ.Π.Δ.: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας.
Κ.Υ.Α.: Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Ν.: Νόμος.
Π.Ε.Π.: Πιστοποιημένο Επαγγελματικό Περίγραμμα Ιδιωτικού Προσωπικού Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας.
Π.Κ.: Ποινικός Κώδικας
P.R.C.: Piracy Reporting Center. Κέντρο Αναφοράς Πειρατείας. Βρίσκεται στην Κουάλα Λουμπούρ. Είναι Όργανο του I.M.B. και οι υπηρεσίες του είναι διαθέσιμες 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο.
SOLAS: Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια στη Θάλασσα.
S.T.C.W.: Πρότυπα εκπαίδευσης και πιστοποίησης της φυλακής των ναυτικών. Συμπλήρωμα του I.S.M., που είναι ο Διεθνής Κώδικας Ασφαλούς Διαχείρισης (κώδικας συνεχούς ροής πληροφοριών για θέματα ασφάλειας της ναυσιπλοΐας).
Υ.Α.Ε.: Υπεύθυνος Ασφαλείας Εταιρείας (Ναυτιλιακής). Προβλέπεται από τον Κώδικα ISPS.
Υ.Α.Λ.Ε.: Υπεύθυνος Ασφαλείας Λιμενικής Εγκατάστασης. Προβλέπεται από τον Κώδικα I.S.P.S..
Επιχειρώντας να περιγράψουμε τη σημερινή πραγματικότητα σε σχέση με το φαινόμενο της πειρατείας, αξίζει αρχικά να αναφέρουμε ότι μόνο στο Βόρειο και Κεντρικό Ινδικό Ωκεανό οι πειρατικές επιθέσεις ανήλθαν για το 2010, σε 2100. Οι ζημιές και συνακόλουθα τα κέρδη των πειρατών ήταν αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Το ανθρώπινο κόστος: 4185 ναυτικοί υπέστησαν επίθεση, 1090 κρατήθηκαν αιχμάλωτοι και 516 χρησιμοποιήθηκαν ως «ανθρώπινη ασπίδα». Οι Σομαλικές Πειρατικές ομάδες ευθύνονται γενικά για το 50% περίπου των περιστατικών, παγκοσμίως.
Σήμερα υφίσταται ο κατωτέρω Δεκάλογος της Ασφάλειας απέναντι στην πειρατεία, στο επιχειρησιακό επίπεδο.
1. Συντριπτική παρατήρηση. Είναι το σημαντικότερο βήμα άμυνας στην πειρατεία (ΙΜΟ: Φεβρουάριος 2001).
2. Φωτισμός πλοίου και ιδίως των πλευρών του.
3. Προετοιμασία επικοινωνιών για εξωτερική βοήθεια.
4. Έλεγχος προσβάσεων σε φορτίο και διαμερίσματα πληρώματος.
5. Θυρίδες κλειστές.
6. Μη έκθεση αντικειμένων αξίας.
7. Σε αγκυροβόλια και λιμάνια, προσοχή στα σχοινιά, στις αλυσίδες των αγκύρων και τις ανεμόσκαλες.
8. Σε περίπτωση επίθεσης:
. Ενεργοποίηση γενικού συναγερμού.
. Πλήρης Φωτισμός της πλευράς που δέχεται επίθεση (θαμπώνει τους επιδρομείς).
. Ενεργοποίηση συναγερμού δια μέσω VHF-Κανάλι 16, προς τα παραπλέοντα πλοία και τις αρχές στην ακτή.
. Η σειρήνα να χτυπά ισχυρά, με διαλείποντα διαστήματα, σε συνδυασμό με χρήση φωτοβολίδων.
. Φροντίζοντας την προστασία της ζωής μαζί με ισχυρά μέτρα εκθαμβωτικού φωτισμού, αποτροπή της επιβίβασης με υδροβολή κατά των επιδρομέων.
. Όχι « ηρωικές πράξεις».
9.Απαίτηση ποιοτικών υπηρεσιών από ΙΕΠΥΑ, σε περίπτωση φυλάξεων και από τη στεριά.
10. ¶μεση επικοινωνία με τις Αρχές, για κάθε ύποπτο περιστατικό.
Από το 1991 έως και το 2005 είχαν αναφερθεί 193 απόπειρες. Συνακόλουθα, το γενικό σύνολο των περιστατικών διαμορφώνεται: Μέχρι 31-12-2005 στα 3.991 περιστατικά, ενώ μέχρι 1-6-2012 στα 6356 περιστατικά.
Σημειώνεται όμως ότι δεν αναφέρονται όλα τα περιστατικά και ως εκ τούτου υπάρχει ένας μεγάλος σκοτεινός αριθμός.
Μεγάλο όπλο είναι η επικοινωνία με τις Αρχές και τους εξουσιοδοτημένους Οργανισμούς, που γίνεται με τη χρήση μηνυμάτων συμβόλων, σύμφωνα με ορισμένη διαδικασία, ως ακολούθως.
ΣΥΜΒΟΛΟ |
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
Α |
1 ώρα προ της εισόδου στην περιοχή. |
Β |
Μπαίνοντας στην επικίνδυνη περιοχή. |
C |
Εντός περιοχής. Χωρίς ύποπτη σημαία. |
D |
Εντός περιοχής. Ανίχνευση ύποπτου σκάφους. |
Ε |
Βεβαιότητα ότι θα ακολουθήσει απόπειρα. |
F |
Το ύποπτο σκάφος σε εγγύτητα. |
G |
Ένοπλοι προσπαθούν να επιβιβασθούν. |
H |
Ένοπλοι πέτυχαν επιβίβαση. |
I |
Ένοπλοι έχουν συλλάβει ένα ή περισσότερα μέλη πληρώματος. |
J |
Ένοπλοι έχουν εισέλθει σε γέφυρα ή γραφείο Πλοιάρχου. |
K |
Έχουν ήδη κλαπεί χρήματα & είδη. |
L |
Εισβολείς αρχίζουν να αποβιβάζονται. |
M |
Εισβολείς έχουν εγκαταλείψει το πλοίο. |
N |
Το σκάφος που επιτέθηκε, απομακρύνεται. |
O |
Το πλοίο που αναφέρει, βγαίνει από ύποπτη περιοχή. |
Όσον αφορά στο αρ. 11 του Ν.4058/12 για τους ένοπλους ιδιώτες φρουρούς τίθεται το ερώτημα αν αυτοί αποτελέσουν ομάδα SAT ή SPAT. Δηλαδή :
SAT (SECURITY ALERT TEAM ή AΓΗΜΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ) ή SPAT (SECURITY PROTECTION & ADVISORY TEAM).
Οι ένοπλοι φρουροί μπορεί να μην αποτελούν μέλη του πληρώματος του πλοίου (αρ. 2 Ν.4058/12) και υπό την έννοια αυτή δεν είναι ναυτολογημένοι στο πλοίο όπου προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, αλλά δεν παύουν να προσφέρουν υπηρεσίες στην «πλωτή πολιτεία», που είναι το πλοίο. Πολλοί φαντάζονται τη δύναμη αυτή ως SAT. Η πείρα όμως διδάσκει ότι όσες φορές, τα πράγματα έφθασαν στην ένοπλη αντιπαράθεση και υπεροπλία να διαθέτει ο ένας από τους δύο αντιπάλους, (εν προκειμένω το SAT), το ποσοστό επιτυχίας είναι το πολύ 7%. Η ιδανική ασφάλεια προσεγγίζεται όταν κινητοποιηθεί και ο λεγόμενος «παθητικός εταίρος». Αυτός δηλαδή που προστατεύεται. Τούτο όμως δεν επιτυγχάνεται με την «ξερή» παροχή υπηρεσιών ασφαλείας και «εν κενώ». ¶ρα δεν είμαστε της άποψης του στεγνού μιλιταριστικού μοντέλου, επομένως συγκλίνουμε στο ότι ο χαρακτήρας της ένοπλης ομάδας θα είναι SPAT. Αυτό δεν θα έχει τη μορφή τμήματος in house security, διότι ένα τέτοιο τμήμα αφορά και στην εσωτερική ασφάλεια του πλοίου, για την οποία αρμόδιος είναι ο Πλοίαρχος και οι Αξιωματικοί του Πλοίου. Είναι δηλ. θέμα λειτουργικό της ιεραρχίας στο πλοίο. Θα πρόκειται δηλαδή για υποστηρικτική – ενθαρρυντική δύναμη. Τα όπλα όμως χρειάζονται, διότι οι «υπηρεσίες πληροφοριών των πειρατών» προσπαθούν να μάθουν ποια πλοία διαθέτουν τέτοιες ομάδες υποστήριξης, ώστε να τα αποφύγουν και να στραφούν σε softer targets. (Κάτι ανάλογο και με τους ένοπλους ληστές στην ξηρά). Συνακόλουθα, η πληροφοριακή δράση του αντιπάλου θα αναπτυχθεί προς όφελος του πλοίου που διαθέτει τέτοια δύναμη.
Από την άλλη πλευρά, πρόκειται για προσφορά υπηρεσιών του Ν.2518/97, όπως συμπληρώθηκε, τροποποιήθηκε και αντικαταστάθηκε με το Ν.3707/2008. Οι προσφέροντες όμως τέτοιες υπηρεσίες, έχουν ΚΕΛ και επιμέρους ΚΕΛ, που αναλύονται σε επαγγελματικές εργασίες, οι οποίες προβλέπονται από το Π.Ε.Π. Το Π.Ε.Π. όμως δεν περιέχει τη νέα αυτή ειδικότητα, θα λέγαμε. Συνεπώς, προστίθεται μία νέα ΚΕΛ (Ειδικότητα 5), η οποία προϋποθέτει τις Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες των Ειδικοτήτων 1 και 2 του Π.Ε.Π., δηλ. του Βασικού Επαγγέλματος και των σταθερών φυλάξεων, αλλά και των Περιπολουσών φυλάξεων αντίστοιχα, αφού θα διενεργούνται περιπολίες στο πλοίο. Ο επικεφαλής και ο αναπληρωτής του, που θα ενεργούν ως 1st Line Security Managers, θα εποπτεύουν και θα διαχειρίζονται την εύρυθμη λειτουργία του τομέα ευθύνης του και του προσωπικού που απασχολείται σ’ αυτόν. Συνεπώς πρέπει να κατέχουν επιπλέον και την Κ.Ε.Λ.7, που αφορά στο επίπεδο 2 της επαγγελματικής ιεραρχίας.
Η ΝΕΑ Κ.Ε.Λ.
Διαμορφώνεται και συγκροτείται από την ιδιαιτερότητα του χώρου (πλοίου) και των συνθηκών (ταξίδι). Προκειμένου όμως να προσεγγισθεί αρτιότερα η νέα ΚΕΛ, χρησιμοποιήσαμε τον «Ιδεότυπο» κατά Max Weber. O «Ιδεότυπος» είναι το σύνολο των ουσιαστικών γνωρισμάτων μιας έννοιας, στην πιο καθαρή της μορφή.
Τα ουσιαστικά γνωρίσματα που περιγράφονται στις ΚΕΛ 1 έως και 4 του Π.Ε.Π. και αφορούν σε ένα τμήμα του επιχειρησιακού χαρακτήρα, αποδίδονται από το συγκεκριμένο Π.Ε.Π. Ένα άλλο τμήμα που αφορά στη χρήση των όπλων, είναι αρμοδιότητα αποκλειστική του Λ.Σ.- ΕΛ.ΑΚΤ., (αρ. 12 παρ.7, Ν.4058).
Βασικά στοιχεία της νέα Κ.ΕΛ., όπως σταχυολογήθηκαν από το πρωτογενές υλικό της έρευνας, θα πρέπει να είναι:
1. Καθήκοντα ασφαλείας σε εμπορικό πλοίο.
2. Η γνώση των σημείων 11,12,13,18.2, του Β’ Μέρους του Κώδικα ISPS. Αυτά αφορούν στα καθήκοντα του Αξιωματικού Ασφάλειας της Εταιρείας (ΑΑΕ) (11), του Αξιωματικού Ασφάλειας Πλοίου (ΑΑΠ) (12), τα περί εκπαιδεύσεων, γυμνασίων και ασκήσεων σχετικά με την ασφάλεια του πλοίου (13) και τα σχετικά με την εκπαίδευση που πρέπει να έχουν τα μέλη του προσωπικού ασφαλείας μιας λιμενικής εγκατάστασης (18.2), αλλά και τα περί γυμνασίων και ασκήσεων στη Λιμενική Εγκατάσταση (18.4, 18.5, 18.6).
3. Συνεργασία με ΑΑΕ και ΑΑΠ, καθώς κα με Πλοίαρχο αλλά και με Υπεύθυνο Ασφάλειας Λιμενικής Εγκατάστασης λιμένος της χώρας προέλευσης, προκειμένου να αποκτήσουν πρακτική εμπειρία της εταιρικής κουλτούρας, των χώρων του πλοίου, των πρακτικών προβλημάτων λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων.
4. Γνώση στοιχείων των Παραρτημάτων ΧΙ-Ι (Ασφάλεια Safety) και ΧΙ-ΙΙ (Ασφάλεια Security) της SOLAS, καθώς και του Νόμου 3622/2007 (Α 281) περί της ενίσχυσης της ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων και φυσικά της Ναυτιλιακής Οδηγίας 15 του 1994, για το χειρισμό από τους Πλοιάρχους Ε.Ν. των θεμάτων πειρατείας και ενόπλων επιδρομών εναντίον πλοίων. Επίσης το Νόμο περί συμμετοχής των τελωνείων στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και τη νομοθεσία για την ασφάλεια των μεταφορών διά θαλάσσης.
Γνώση για τις ευθύνες και λειτουργίες και άλλων Οργανισμών, των οποίων η συνεισφορά είναι μεγάλη στις προσπάθειες για την εξασφάλιση και διατήρηση της ναυτιλιακής ασφάλειας (Security).
Τέτοιοι Οργανισμοί είναι, ο ΙMO, το IMB και το PRC, το BIMCO (Διεθνές Ναυτιλιακό Συμβούλιο Βαλτικής-Κοπεγχάγη) αλλά και το Αμερικανικό Γραφείο Ναυτικών Πληροφοριών Εβδομαδιαίας Αναφοράς Απειλών κατά της Ναυτιλίας, καθώς επίσης και ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, που συνεργάζεται με τον ΙMO.
5. Μία άλλη ομάδα γνώσεων αφορά στην Εκτίμηση Ασφάλειας Πλοίου. Έχει να κάνει με τη σωματική ασφάλεια των επιβαινόντων, τη δομική ακεραιότητα, τα συστήματα προστασίας του προσωπικού, τα συστήματα επικοινωνιών – συμπεριλαμβανομένων και των συστημάτων Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Βασικά το προσωπικό του SPAT θα πρέπει να είναι ενήμερο και κατάλληλα εκπαιδευμένο να γνωρίζει τουλάχιστον στοιχεία ονοματολογίας μερών του πλοίου, τις διαδικασίες και τις πρακτικές διασύνδεσης πλοίου/λιμένα και λιμενικής εγκατάστασης ή της διασύνδεσης πλοίου/πλοίου. Όσον αφορά στο ίδιο το πλοίο, θα πρέπει να γνωρίζουν καλά τη διαρρύθμιση του πλοίου, τους χώρους ασφαλούς απόκρυψης και άμυνας αν παραστεί ανάγκη, τις οδούς διαφυγής και τους σταθμούς συγκέντρωσης πληρώματος και επιβατών. Σε σχέση με τα προσεγγίζοντα λιμάνια, θα πρέπει να έχουν γνώση των υφιστάμενων συμφωνιών ασφαλείας, τις υπάρχουσες συμφωνίες με ΙΕΠΥΑ που παρέχουν σε λιμενικές εγκαταστάσεις και πλοία υπηρεσίες ασφαλείας, όπως τη συχνότητα περιπολιών ασφάλειας στις αποβάθρες.
6. Σε πολύ καλό βαθμό όμως πρέπει να είναι οι γνώσεις που αφορούν στις επικρατούσες απειλές και στα σχετικά σχέδια.
7. Τη δυνατότητα ανίχνευσης και αναγνώρισης όπλων, εκρηκτικών και επικινδύνων ουσιών συσκευών και διατάξεών τους.
8. Τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την πρόκληση συμβάντος ασφαλείας.
9. Την αναγνώριση χωρίς διακρίσεις τρόπων συμπεριφοράς ατόμων που μπορεί να απειλήσουν την ασφάλεια αλλά και τις τεχνικές που χρησιμοποιούν για να παρακάμψουν τα μέτρα ασφαλείας (modes operandi).
10. Να δύνανται να προβούν σε σχεδιασμό για την αντιμετώπιση συμβάντων, χωρίς προειδοποίηση.
11. Να γνωρίζουν τον υπάρχοντα εξοπλισμό ασφαλείας αλλά και διάσωσης, καθώς και για την πιθανή αντίθεση μεταξύ μέτρων security και μέτρων safety, αλλά και βαθμονόμηση των συστημάτων αυτών.
12. Τα μέλη του SPAT σε συνεργασία με τον ΑΑΠ θα πρέπει να εκπονούν ένα Θεωρητικό Κατάλογο Σεναρίων π.χ. (τοποθέτηση εκρηκτικών από εισβολείς, επίθεση με «πυρπολικό», βόμβα σε εμπορεύματα ή αυτοκίνητο, επιδρομή εισβολέων για να σκοτώσουν, να ενεργήσουν παράνομη πρόσβαση και να επέμβουν στο σύστημα εξαερισμού και διοχέτευση δια μέσω αυτού, τοξικών υλικών όπως Χημικών Πολεμικών Ουσιών και Τοξικών Βιομηχανικών Ουσιών, επίθεση κατά του πλοίου με πυροβόλα όπλα, επίθεση με πρόθεση μεγάλης καταστροφής όταν το πλοίο διέρχεται από δίαυλο, προκειμένου να προκληθούν σημαντικές ζημιές στο δίαυλο (αν συμβεί κάτι τέτοιο, μετά θα γίνεται λόγος για ασύμμετρο συμβάν). Θα πρέπει ομοίως σε συνεργασία με τον Πλοίαρχο και τον Α.Α.Π. να επιτηρούν άτομα, δραστηριότητες και προσφερόμενες υπηρεσίες στο πλοίο, αλλά και να γνωρίζουν όλα τα πιθανά τρωτά σημεία, μέχρι και την κούραση του προσωπικού φυλακής αλλά και τις ελλείψεις στα θέματα ασφαλείας.
13. Σε συνεργασία με τον Α.Α.Π. να λαμβάνουν τα ενδεικνυόμενα μέτρα μετριασμού των απειλών ανά επίπεδο ασφαλείας, σύμφωνα με τον ISPS και να επεξεργάζονται
τα πιθανά σχέδια δράσης για τις περιπτώσεις πειρατείας, βίαιης επιβίβασης, ληστείας, απειλής για ύπαρξη βόμβας, ανακάλυψης αγνώστου αντικειμένου, ομηρίας, κρύφιας εισόδου λαθρομεταναστών ή της προσέγγισης ύποπτου σκάφους και επίθεση αυτοκτονίας.
14. Διαχειρίζονται ευαίσθητες πληροφορίες και επικοινωνίες και τις προστατεύουν από υπονόμευση, δολιοφθορά, ανταγωνιστική ή άλλη κατασκοπεία και τρομοκρατία.
15. Γνωρίζουν καλά τους τρόπους αναφοράς συμβάντος.
16. Είναι ενήμεροι για τους τρόπους έρευνας (έρευνα σε μη κλειδωμένες περιοχές και έρευνες σε κλειδωμένες περιοχές).
Επίσης ό,τι αφορά στον έλεγχο πραγμάτων (ανίχνευση ατμών μετάλλων, φυσική έρευνα και έρευνα με ακτίνες Χ, έλεγχος βαριών παρασκευών και φορτίων, αλλά και λοιπών ειδών που παραδίδονται στα πλοία). Απαιτείται επίσης καλή γνώση των χώρων που μπορούν να χρησιμεύσουν ως χώροι απόκρυψης, αλλά και γνώση των μεθόδων και των τεχνικών έρευνας από προσωπικό.
17. Παροχή πρώτων βοηθειών και γνώσεων πιστοποιημένων σε αυτές, επιπέδου τουλάχιστον Βοηθού Α΄ Βοηθειών.
18. Εκπαίδευση στα σωστικά και πυροσβεστικά μέσα πλοίου. Επιβίωση στη θάλασσα.
19. Προσωπική Ασφάλεια και Ασφάλεια και Προστασία σε εργασίες πάνω στο πλοίο.
20. Τρόποι εκτέλεσης «Φυλακής» στη γέφυρα, επικοινωνίες (GMDSS Systems & Practices), εξοπλισμός ανίχνευσης. Επικοινωνίες ανάγκης.
21. Στοιχειώδη θέματα ναυτιλίας, προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος και γεωγραφίας, ιδίως «επικίνδυνων περιοχών».
22. Κ.Δ.Ν.Δ, Κ.Ι.Ν.Δ και Π.Κ. π.χ. αρ.8 (Εγκλήματα στην αλλοδαπή που τιμωρούνται πάντοτε κατά τους ελληνικούς νόμους), τα άρθρα περί αμύνης και καταστάσεων ανάγκης, το αρ.187 (εγκληματική οργάνωση), 277 (πρόκληση ναυαγίου), 291(διατάραξη της ασφάλειας σιδηροδρόμων, πλοίων και αεροσκαφών), 297 (έκθεση πλοίου σε κίνδυνο) κ.ά. Επίσης ορισμένες χρήσιμες διατάξεις του Κ.Π.Δ.
10. Στοιχειώδη θέματα κανονισμού αποφυγής συγκρούσεων, ώστε να μπορούν να «ερμηνεύουν τη συμπεριφορά» παραπλεόντων πλοίων, όταν εκτελούν υπηρεσία περιπολίας στο πλοίο, νύχτα και ημέρα. Π.χ. προσαραγμένο, ακυβέρνητο, ακίνητο ή παρασυρόμενο, αγκυροβολημένο, ρυμουλκούμενο με «έκταμα» άνω των 200 μέτρων ή με λιγότερο από 200 μέτρα, αλιευτικό εν πλω ή αλιευτικό ακίνητο κ.λπ.
23. Μodes Operandi πειρατών και ενόπλων επιδρομέων στη θάλασσα.
24. Καλύτερες Πρακτικές στην «αντιπειρατεία».
Επί των ανωτέρω αντικειμένων μπορούν να προσφέρουν σημαντικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες ήδη υφιστάμενοι ναυτιλιακοί Οργανισμοί ή εταιρείες με παράδοση στις ναυτιλιακές υπηρεσίες.
25. Θέματα διαχείρισης ΣΤΡΕΣ και μείωσης δείκτη πανικού.
26. Τρόποι εκπαίδευσης ενηλίκων και πολυπολιτισμικών ομάδων (επειδή το πλήρωμα μπορεί να αποτελείται από μέλη που προέρχονται από περισσότερες χώρες), προκειμένου σε σχεδιασμένες εκπαιδευτικές συναντήσεις (σύντομες) τα μέλη του SPAT να τους μειώσουν την αβεβαιότητα.
27. Ειδικά ο επικεφαλής της ομάδας και ο αναπληρωτής του (επίπεδο επαγγελματικής ιεραρχίας 2, κατά Π.Ε.Π.) πρέπει να έχουν απαραιτήτως εκπαιδευτεί σε θέματα Security Management και χειρισμού κρίσεων.
Φυσικά, η γνώση της αγγλικής σε ικανοποιητικό βαθμό κρίνεται απαραίτητη.
Επί των ανωτέρω αντικειμένων μπορούν να προσφέρουν εξόχως σημαντικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες ήδη υφιστάμενοι στη Χώρα μας, ελληνικοί ναυτιλιακοί Οργανισμοί ή εταιρείες, με μεγάλη παράδοση στην παροχή ναυτιλιακών υπηρεσιών. Ακόμη όμως και φορείς δια βίου μάθησης στα θέματα παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας στη Χώρα μας.
Τέλος, για τα μέλη του SPAT ισχύουν οι υποχρεώσεις της παραγ.2 (β) του Ν.3707/2008 (να χρησιμοποιούν τα προστατευτικά μέσα που προβλέπονται, κράνος και αλεξίσφαιρο γιλέκο), σύμφωνα και με την ΚΥΑ, 1016/109/151-α/2009 (ΦΕΚ 2039, Β,22-09-2009) αρ. 1,2,3,4.
Συμπερασματικά λοιπόν, θα λέγαμε ότι η ομάδα SPAT και η καθιέρωση νέου πεδίου εφαρμογής του Ν.3707/ 2008, με την πρόσθεση του στοιχείου «ιβ», δυνάμει του αρ.11 του Ν.4058/2012, υπαινίσσονται πολύ περισσότερα από όσα δηλώνονται prima facie.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (Ενδεικτική).
– BOTTOMORE T.B. « Κοινωνιολογία» εκδ. Gutenberg, Αθήνα, 1974.
– ΔΟΥΜΑΝΗΣ. Δ. «Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης για τον Αξιωματικό Ασφάλειας Πλοίου», εκδ. ΣΤΑΥΡΙΔΑΚΗΣ, Πειραιάς, 2005
– Ν.2518/97, Ν.3707/2008, Ν. 4058/ 2012 και το Σχέδιο του νόμου αυτού. Επίσης Ν.2321/95 (Κύρωση Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας) και Ν.3622/07, περί της ενίσχυσης της ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.
– Κ.Δ.Ν.Δ.
– Κ.Ι.Ν.Δ.
– ΚΙΑΝΤΟΥ ΠΑΜΠΟΥΚΗ Α. «Ναυτικό Δίκαιο». Εκδ. Οίκος Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1989.
– ΚΥΑ, 1016/109/151-α/2009 (ΦΕΚ 2039, Β,22-09-2009).
– KYΡΙΑΚΑΚΗΣ Σπ. « Σημειώσεις Security Management», 2008.
– ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ Σπ. «Τα εγκλήματα κατά θάλασσα», «Ποινική Δικαιοσύνη», 2000, εκδ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ.
– Κώδικας I.S.P.S. και Π.Δ. 56/2004.
– Λεξικό Στρατιωτικής Ορολογίας, εκδ. Περιοδικού «Αμυντικά Θέματα».
-Π.Ε.Π. του τ.ΕΚΕΠΙΣ.
Επίσης ευχαριστούμε πολύ τους κ.κ. ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ Θεόδωρο, Γενικό Διευθυντή της BOSS SECURITE HELLAS S.A. και τον κο Τριαντάφυλλο ΓΙΟΒΑΝΕΚΟ, Director of Security των εγκαταστάσεων της Costa Navarino, για το πλούσιο αρχειακό υλικό.