Βελτιώνοντας την αστική εμπειρία με τη χρήση συστημάτων επιτήρησης

Έχει γραφεί και ειπωθεί πολλές φορές ότι τα συστήματα επιτήρησης δεν βοηθούν μόνο σε θέματα ασφάλειας των επιχειρήσεων και των οργανισμών. Μπορούν να αποτελέσουν και ένα σημαντικό εργαλείο για τη βελτίωση της καθημερινότητας των σύγχρονων αστικών κέντρων.

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

Τα κέντρα των μεγάλων πόλεων πάντα αποτελούσαν πόλο έλξης είτε για μόνιμη κατοικία είτε για τουρισμό ενώ συγκεντρώνουν τα σημαντικότερα κτίρια μιας πόλης και την κύρια εμπορική δραστηριότητα. Σίγουρα όλα αυτά τα συστατικά δημιουργούν όπως γνωρίζουμε συνθήκες μαζικής παρουσίας πληθυσμού που επηρεάζουν είτε αρνητικά είτε θετικά. Καθώς τα χρόνια περνούν αλλάζουν οι συνθήκες και τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά, διαφοροποιούνται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα υποβάθμισης της ποιότητας ζωής, αύξησης της εγκληματικότητας και ανισορροπίας μεταξύ της κοινωνικής, επαγγελματικής και τουριστικής ανάπτυξης.

Το κυριότερο βέβαια, είναι ότι ειδικά στον Δυτικό κόσμο έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις των κατοίκων σε ότι αφορά τον τρόπο ζωής τους. Δεν επιζητούν αλλά απαιτούν πλέον ποιοτικότερες και ασφαλέστερες συνθήκες ζωής. Σε αυτές τις απαιτήσεις καλούνται να ανταπεξέλθουν οι δημοτικές και κεντρικές αρχές διοίκησης τοπικά και εθνικά με κάθε διαθέσιμο μέσο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των απαιτήσεων μπορεί να είναι ο έλεγχος της κυκλοφορίας αλλά και της δημόσιας ασφάλειας. Εδώ λοιπόν υπεισέρχεται η χρήση των συστημάτων επιτήρησης τα οποία μπορούν να επιτελέσουν ένα καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση πολλών από τις πτυχές της καθημερινότητας εντός των αστικών κέντρων.

Βελτιώνοντας την κυκλοφορία!

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που διαμορφώνουν το επίπεδο ζωής μέσα σε μια πόλη είναι ο τρόπος που κινείται κάποιος από ένα σημείο σε ένα άλλο. Αυτό δεν βοηθάει μόνο τους κατοίκους μιας πόλης αλλά έχει μεγάλη σημασία και για τους παροδικούς επισκέπτες. Αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τη βελτίωση αυτού που είναι ευρύτατα γνωστό με τον όρο city experience. Ειδικά για τις ελληνικές πόλεις και φυσικά και την Αθήνα -που πλέον είναι ένας από τους μεγαλύτερους πρωταγωνιστές στον παγκόσμιο τουρισμό ως αυτόνομος προορισμός- είναι ένα επιπρόσθετο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Σήμερα, ανεξάρτητα από το μέσο που θα χρησιμοποιήσει κάποιος, συχνά έχουμε την εντύπωση ότι η γρήγορη μετάβαση μας σε κάποιο σημείο είναι και θέμα τύχης (αν πετύχουμε λιγότερη κίνηση, αν βρούμε ευκολότερη θέση στάθμευσης ή αν προλάβουμε το κατάλληλο μέσο μαζικής μεταφοράς). Επίσης, είναι αποδεδειγμένο ότι μεγάλες καθυστερήσεις στη μετάβαση δημιουργούν μεγάλη δυσφορία σε όσους καλούνται να τις αντιμετωπίσουν και υποβαθμίζει το επίπεδο της καθημερινότητας.

Εδώ λοιπόν ένα οργανωμένο σύστημα επιτήρησης με τη χρήση βίντεο ή ο συνδυασμός επιμέρους συστημάτων που θα κάνουν χρήση όλων των τεχνολογικών καινοτομιών που είναι πλέον διαθέσιμες (έξυπνες κάμερες, video analytics, cloud storage) μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τη βέλτιστη διαχείριση του κυκλοφοριακού φόρτου.

Τα σύγχρονα συστήματα επιτήρησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο των κυκλοφοριακών συνθηκών και την ελαχιστοποίηση της συμφόρησης. Μέσω των καμερών είναι εφικτή η διαχείριση των διασταυρώσεων, αλλά και ο έλεγχος των φωτεινών σηματοδοτών. Οι κάμερες παρακολούθησης εξοπλισμένες με έξυπνο λογισμικό μπορούν να ενσωματωθούν σε φωτεινούς σηματοδότες ώστε να μετρούν και να κατανοούν καλύτερα τη ροή πεζών, ποδηλατών και οχημάτων σε όλη τη διασταύρωση. Τα στατιστικά στοιχεία κυκλοφορίας θα χρησιμοποιούνται σε πραγματικό χρόνο για τη λειτουργία και τη βελτιστοποίηση της κυκλοφορίας στις διασταυρώσεις αλλά και τους βέλτιστους και ασφαλέστερους κύκλους ενεργοποίησης των φωτεινών σηματοδοτών.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο το οποίο επηρεάζει την ομαλή ροή της κυκλοφορίας είναι η αποτελεσματική διαχείριση στάθμευσης. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση της συμφόρησης εντός των αστικών κέντρων προκαλείται από οδηγούς που αναζητούν διαθέσιμο χώρο στάθμευσης; Οι δικτυακές κάμερες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση ελεύθερων χώρων στάθμευσης και την παροχή πληροφοριών σε εφαρμογές πλοήγησης για να βοηθήσουν τους οδηγούς να βρουν θέσεις στάθμευσης. Ακόμα μεγαλύτερη βελτίωση μπορεί να επιτευχθεί εντός των χώρων στάθμευσης με τη χρήση κατάλληλων εφαρμογών. Αναγνωρίζοντας τις πινακίδες κυκλοφορίας ενός οχήματος, ο οδηγός μπορεί να έχει πρόσβαση σε χώρους στάθμευσης χωρίς καθυστέρηση και λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί και η διαδικασία της πληρωμής να αυτοματοποιηθεί, μειώνεται κατά πολύ ο συνολικός χρόνος της διαδικασίας.

Με επίκεντρο την οδική ασφάλεια

Η οδική ασφάλεια είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που ταλανίζουν τη σύγχρονη κοινωνία κάθε χώρας. Ακόμα περισσότερο στην Ελληνική κοινωνία όπου οι θάνατοι και οι τραυματισμοί πολιτών από τροχαία ατυχήματα υπερβαίνουν κατά πολύ το μέσο όρων εκείνων σε διάφορες εμπόλεμες περιοχές του πλανήτη. Όμως δεν είναι μόνο ελληνικό το φαινόμενο και για αυτό το λόγο γίνονται συνεχείς προσπάθειες ώστε να υπάρχει συνεχής βελτίωση στο δείκτη ατυχημάτων. Δεν πρέπει άλλωστε να υποτιμούμε και τη δυσκολία διαχείρισης της συγκεκριμένης κατάστασης, ειδικά όταν αναφερόμαστε σε αστικές περιοχές. Μεγάλος αριθμός ανθρώπων και οχημάτων σε συνεχής κίνηση και μέσα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές με στενούς συχνά δρόμους και περιορισμένη ορατότητα. Όλα αυτά είναι προφανές ότι δυσχεραίνουν κατά πολύ την προσπάθεια που γίνεται σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.

Ακόμα όμως και όταν συμβεί ένα ατύχημα, κάθε δευτερόλεπτο είναι πολύτιμο. Ο άμεσος εντοπισμός ενός συμβάντος και η γρήγορη επέμβαση των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης μπορεί να σώσει μεγάλο αριθμό ζωών. Οι δικτυακές κάμερες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αυτόματοι ανιχνευτές συμβάντων, εντοπίζοντας περιστατικά μέσα σε δευτερόλεπτα και σε συνδυασμό με την παροχή των δεδομένων της κυκλοφορίας μπορούν να αποτελέσουν πολύ χρήσιμα εργασία ώστε να καθοδηγήσουν τις απαραίτητες ομάδες επέμβασης (αστυνομία, ΕΚΑΒ, πυροσβεστική). Παράλληλα, μπορούν να καταγράψουν βίντεο υψηλής ποιότητας τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη επίγνωση της κατάστασης και για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων. Επίσης, τα βίντεο μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικό στοιχείο σε ιατροδικαστικές έρευνες αλλά και ως εκπαιδευτικό/ ενημερωτικό για την αποφυγή μελλοντικών περιστατικών.

Κατανοούμε ότι καθημερινά η αστική κυκλοφορία είναι γεμάτη από παραβιάσεις όπως αγνόηση του κόκκινου, λάθος οδήγηση, υπερβολική ταχύτητα ή παράνομο παρκάρισμα. Ακόμα κι αν πολλές από τις καθημερινές παραβάσεις μπορεί να φαίνονται μικρές, μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες. Οι υπηρεσίας επιτήρησης και ασφάλειας αντιμετωπίζουν πάντα προβλήματα περιορισμένων πόρων και είναι δύσκολο να είναι παντού ώστε να αποτρέπουν τις παραβιάσεις και να ελέγχουν αποτελεσματικά όλες αυτές τις καταστάσεις. Η συνδυασμένη χρήση δικτυακών καμερών με την τεχνολογία των video analytics μπορούν να εντοπίσουν ένα ευρύ φάσμα παραβιάσεων και με τη δυνατότητα αναγνώρισης καμερών μπορούν να δίνονται προειδοποιητικές ενδείξεις ή ακόμα και ποινές σε περίπτωση παραβιάσεων του κώδικα οδικής κυκλοφορίας.

Δυνατότητα σχεδιασμού για ένα μέλλον που αλλάζει

Η μεγάλη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα αστικά κέντρα βρίσκεται μπροστά. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι συνθήκες αλλάζουν συνεχώς και χωρίς καμία δυνατότητα πρόβλεψης. Η εμφάνιση της πανδημίας και οι επιπτώσεις αυτής είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Όμως δεν είναι το μόνο . Οι ταχέως αναπτυσσόμενες πόλεις δημιουργούν συνεχώς προκλήσεις για τους πολεοδόμους αλλά και για τις κυβερνητικές και δημοτικές αρχές. Όλοι προσπαθούν να ανταποκριθούν στις νέες τάσεις και απαιτήσεις με προβλήματα όπως ο αυξημένος χρόνος μεταφορών, η ατμοσφαιρική και ηχητική ρύπανση και τα θέματα ασφάλειας. Ο σχεδιασμός των υποδομών έχει γίνει ένα θεμελιώδες και σύνθετο πρόβλημα για κάθε αστικό κέντρο.. Πάντα θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη τόσο η αντιμετώπιση των σημερινών καταστάσεων αλλά να υπάρχει πρόβλεψη -όσο είναι δυνατό- και για το μέλλον.

Τα συστήματα επιτήρησης με ενσωματωμένες δυνατότητες βαθιάς εκμάθησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα για τη συλλογή και επεξεργασία αξιόπιστων δεδομένων. Βασικό εργαλείο σε αυτό το εγχείρημα θα είναι οι κάμερες με ενσωματωμένα video analytics, οι οποίες μπορούν να ταξινομήσουν και να καταμετρήσουν με μεγάλη ακρίβεια άτομα, οχήματα και αντικείμενα. Μπορούν επίσης να συγκεντρώσουν δεδομένα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι και το οχήματα μετακινούνται στην πόλη και να κατανοήσουν πώς ρέει η κυκλοφορία σε διαφορετικές τοποθεσίες και ώρες της ημέρας.

Όλες αυτές οι πληροφορίες θα βοηθήσουν στην αναγνώριση και χαρτογράφηση μη ασφαλών περιοχών ή περιοχών με θέματα κυκλοφορίας. Με τη χρήση όλων αυτών των δεδομένων μπορούν να υλοποιηθούν αποτελεσματικά σχέδια καθώς να εκπονηθούν σενάρια για τη διαχείριση τόσο της καθημερινότητας όσο και απρόβλεπτων περιστατικών. Η εκπόνηση αποτελεσματικών σχεδίων που θα βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα θα μπορέσει να βοηθήσει τα αστικά κέντρα σε πολλά θέματα όπως η βελτίωση της ασφάλειας, η μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης κα η ευελιξία στη διαχείριση των μέσων κυκλοφορίας.

Πόλεις που εξελίσσονται

Κανείς δεν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη. Οι πόλεις θα συνεχίσουν να υφίστανται ραγδαίες αλλαγές όσοι οι αστικοί πληθυσμοί αυξάνονται. Ειδικά σε θέματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των μεταφορών (π.χ. εμφάνιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων και αύξηση της χρήσης των ποδηλάτων) εμφανίζονται συνεχώς νέες προκλήσεις. Πρόκειται για ένα ραγδαίως μεταβαλλόμενο σκηνικό ς καθώς οι κάτοικοι και οι επισκέπτες όχι μόνο περιηγούνται μέσα στις πόλεις αλλά εισάγουν νέους τύπους οχημάτων για να βελτιώσουν τους δικούς τους τρόπους μεταφοράς αλλά παράλληλα να κερδίσουν στην απόλαυση της μεταφοράς (όσο αυτό είναι δυνατό) και φυσικά να μειώσουν και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Για τη διαχείριση αυτών προκλήσεων είναι απαραίτητο να υπάρξουν δεδομένα. Δεδομένα τα οποία να είναι αξιόπιστα και να βασίζονται σε πραγματικές συνθήκες.

Αναφερόμενοι στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, πρέπει να αντιληφθούμε και τη σημασία αυτό που εδώ και αρκετά χρόνια ονομάζεται βιώσιμη ανάπτυξη. Κάθε εξέλιξη σε όλους τους τομείς οφείλει να συμβαδίσει με τη ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Για να γίνουμε αντιληπτοί το τι σημαίνει αυτό, οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι δεν αρκεί μόνο να βελτιώσουμε την καθημερινότητα των κατοίκων και των επισκεπτών με τη μείωση του χρόνου που αφιερώνουν στις μεταφορές τους. Όλη αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να έχει και θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο. Παραδείγματος χάρη, η χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων απαιτεί την αύξηση των σταθμών φόρτισης αλλά και τη καλύτερη διαχείριση αυτών. Εδώ και πάλι τα δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν πρέπει να είναι από αξιόπιστες πηγές.

Η έξυπνη χρήση των σύγχρονων συστημάτων επιτήρησης επιτρέπει το βέλτιστο συγκερασμό αυτών των απαιτήσεων και την ανάπτυξη σχεδίων για την εξέλιξη των αστικών κέντρων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Για αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να ενταχθούν αυτά τα εργαλεία στη διάθεση των αρχών και των επιστημόνων που ασχολούνται με αυτά τα θέματα σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα. Οφείλουν και οι ίδιοι να αντιληφθούν τις δυνατότητες που τους δίνουν αυτά τα μέσα ώστε να συνεργαστούν με τις διάφορες εταιρείες για την ανάπτυξη εξειδικευμένων εφαρμογών. Ήδη, αυτό γίνεται σε μεγάλο βαθμό αλλά υπάρχουν σαφέστατα περιθώρια εξέλιξης όσο αναπτύσσεται και η ευφυία αυτών των συστημάτων.