Τρομοκρατία: αυστηρότεροι κανόνες για τη χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών

Έχοντας ήδη λάβει αρκετά μέτρα για την πρόληψη τρομοκρατικών επιθέσεων, το ΕΚ ενέκρινε, στις 16 Απριλίου, επικαιροποιημένους κανόνες σχετικά με τις χημικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά για την παραγωγή αυτοσχέδιων εκρηκτικών.

Αυτοσχέδια εκρηκτικά

Αυτοσχέδια εκρηκτικά χρησιμοποιήθηκαν στην πλειονότητα των τρομοκρατικών επιθέσεων στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της επίθεσης στο Παρίσι το 2015, στις Βρυξέλλες το 2016, στο Μάντσεστερ και στο Πάρσονς Γκριν το 2017. Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους, γνωστές ως πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών, μπορούν να εντοπιστούν σε έναν σημαντικό αριθμό προϊόντων, όπως είναι τα απορρυπαντικά, τα λιπάσματα, τα ειδικά καύσιμα, τα λιπαντικά και τα χημικά προϊόντων επεξεργασίας νερού.

Στόχος των ενισχυμένων κανόνων είναι ο περιορισμός της διαθεσιμότητας πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών στο ευρύ κοινό, στα πλαίσια της δέσμης μέτρων καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητας. Εφόσον, όμως, οι χημικές ουσίες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για νόμιμους σκοπούς, είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε αυτές από επαγγελματίες χρήστες, για παράδειγμα αγρότες, κατασκευαστές πυροτεχνημάτων ή ανθρακωρύχους.

Οι ισχύοντες κανόνες, που χρονολογούνται από το 2013, συνέβαλαν στη μείωση της διαθεσιμότητας των πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών, όπως είναι το υπεροξείδιο του υδρογόνου και το νιτρικό οξύ. Ωστόσο, η απειλή για την ασφάλεια κλιμακώνεται διαρκώς, αφού οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν νέες τακτικές κατασκευής βομβών.

«Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις μας έδειξαν ότι κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την τρομοκρατική απειλή μονομερώς και θεωρώ ως προτεραιότητά μας τη ρύθμιση της διαθεσιμότητας των εκρηκτικών ουσιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δηλώνει ο ευρωβουλευτής Αντρέις Μαμίκινς (Σοσιαλιστές, Λεττονία), υπεύθυνος για την καθοδήγηση της νομοθετικής διαδικασίας στο Κοινοβούλιο.

Τι αλλάζει;

Τα τωρινά συστήματα πιστοποίησης και καταγραφής διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Ο νέος κανονισμός θεσπίζει κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες για την έκδοση αδειών σε όσους έχουν έννομα συμφέροντα. Οι όροι χορήγησης των αδειών γίνονται επίσης αυστηρότεροι και περιλαμβάνουν έλεγχο ποινικού μητρώου.

Οι νέοι κανόνες κάνουν, επίσης, σαφή τον διαχωρισμό μεταξύ του «γενικού πληθυσμού», που πλέον δεν θα έχει πρόσβαση στις χημικές αυτές ουσίες, και των «επαγγελματιών χρηστών».

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρομοκράτες αναπτύσσουν συνεχώς νέες τεχνικές κατασκευής εκρηκτικών μηχανισμών, χρησιμοποιώντας ουσίες που δεν καλύπτονται από τους ισχύοντες κανόνες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την προσθήκη νέων χημικών ουσιών στον κατάλογο των ουσιών που υπόκεινται σε περιορισμό, όπως είναι το θεϊκό οξύ. Οι νέοι κανόνες ισχύουν για ηλεκτρονικές και μη αγορές.

«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι οι διαδικτυακές πλατφόρμες συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις βάσει του παρόντος κανονισμού και εγγυώνται τον περιορισμό των χημικών ουσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή αυτοσχέδιων εκρηκτικών», τονίζει ο Αντρέις Μαμίκινς.

Επόμενα βήματα

Το κείμενο πρέπει να λάβει την επίσημη έγκριση του Συμβουλίου πριν μπορέσει να τεθεί σε ισχύ. Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ 18 μήνες μετά τη δημοσίευσή του