Τι θα δούμε μέσα στο 2014

Εφαρμογές PSIM, τεχνολογίες real time forensics, Big Data, συστήματα επιτήρησης σε οχήματα, χρήση των συστημάτων ασφάλειας και σε άλλες επιχειρηματικές εφαρμογές, είναι μόνο μερικές από τις εξελίξεις που θα γνωρίσουν μεγάλη αποδοχή  την χρονιά που διανύουμε.

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

PSIM σε πανεπιστήμια και τράπεζες
Αν τα προηγούμενα χρόνια ήταν οι κάμερες megapixel και τα video analytics, φέτος αναμένεται να είναι η χρονιά των PSIM στην παγκόσμια αγορά των συστημάτων ασφαλείας. Γνωστά και ως Physical Security Information System ή Πληροφοριακά Συστήματα Φυσικής Ασφάλειας – αν θέλουμε να αποδώσουμε την ορολογία στα Ελληνικά – αποκαλούνται εκείνες οι εφαρμογές που κάνουν πράξη την εδώ και πολύ καιρό ζητούμενη ενοποίηση των συστημάτων ασφαλείας
Δύο χρόνια πριν γίνοντα οι πρώτες έντονες αναφορές στα συστήματα PSIM. Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και ήδη στο εξωτερικό πολλές εγκαταστάσεις κυρίως αεροδρόμια, λιμάνια, μεγάλες βιομηχανίες αλλά και ολόκληροι δήμοι έχουν υιοθετήσει την εφαρμογή των συστημάτων PSIM. Το 2014 αναμένεται να επιεκταθεί η χρήση αυτών των συστημάτων σε νέους κλάδους όπως στον τραπεζικό τομέα αλλά και σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις. Ειδικά το δεύτερο, αφορά κυρίως τις Η.Π.Α αλλά και ορισμένες χώρες της Β.Ευρώπης. Εκεί που όλο και πιο συχνά λαμβάνουν χώρα εγκληματικές ενέργειες με ορισμένες φορές τραγικά μεγάλο αριθμό θυμάτων νεαρής ηλικίας. Για το λόγο αυτό, τα τμήματα ασφάλειας αυτών των ιδρυμάτων επενδύουν όλο και πιο πολύ σε προηγμένα συστήματα επιτήρησης και ελέγχου. Σε αυτήν την κατεύθυνση τα συστήματα PSIM, όπως έχει αναλυθεί πολλές φορές σε προηγούμενα τεύχη του Security Manager έχουν κομβικό ρόλο. Τα πανεπιστήμια από την φύση τους είναι χώροι ανοιχτοί και εύκολα προσβάσιμοι. Είναι σχεδόν αδύνατο να μηδενίσουμε τις πιθανότητες κάθε απειλής και κινδύνου. Όμως η χρήση ενός αποτελεσματικού συστήματος  PSIM μπορεί να βοηθήσει τις αρχές του πανεπιστημίου να ετοιμαστούν καλύτερα και να οργανώσουν ένα αξιόπιστο σχέδιο αντίδρασης στην περίπτωση πραγματοποίησης ενός συμβάντος.
Ο τραπεζικός κλάδος είναι ένας άλλος χώρος στον οποίο αναμένεται να είναι το επόμενο πεδίο εφαρμογής των εφαρμογών PSIM. Με εκατοντάδες ή και χιλιάδες καταστήματα  (ειδικά στο εξωτερικό) οι τράπεζες αποτελούν έναν από τους καλύτερους πελάτες συστημάτων ασφαλείας όλων των κατηγοριών (CCTV, access control και φυσικά συναγερμοί). Η επίβλεψη και διαχείριση όλων αυτών των συστημάτων απαιτεί συνήθως μεγάλο αριθμό ανθρώπινων πόρων. Ακόμα περισσότερο, την κατάσταση δυσχεραίνει – όσον αφορά τον όγκο και την πολυπλοκότητα των συστημάτων – η συχνές αλλαγές στο τραπεζικό τομέα με τις συνεχόμενες εξαγορές και συγχωνεύσεις ομίλων όπου διαφορετικά συστήματα καλούνται να λειτουργήσουν παράλληλα. Η χρήση των συστημάτων PSIM συμβάλλει προς την αντιμετώπιση αυτών των δύσκολων καταστάσεων και αναβαθμίζει τις επιχειρησιακές δυνατότητες των διευθύνσεων ασφάλειας.

Συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Η εμπειρία δείχνει, ότι η συνεργασία φέρνει πάντα πολύ καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά τα θέματα της ασφάλειας. Ειδικά όταν γίνεται εφικτή η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τότε πολλές απειλές μπορούν να προβλεφτούν έγκαιρα και άρα να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικότερα. Σε αυτήν τη συνεργασία μπορούν να συμβάλλουν οι εφαρμογές PSIM καθώς μέσω αυτών θα μπορούν οι χειριστές να επεξεργάζονται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα όλες τις πληροφορίες που θα τους έρχονται μέσω των διάφορων διασυνδεδεμένων συστημάτων. Για παράδειγμα, οι μεγάλες μητροπόλεις του εξωτερικού είναι ήδη εφοδιασμένες με συστήματα CCTV με εκατοντάδες ή χιλιάδες εξωτερικές κάμερες. Εκτός όμως από αυτές τις κάμερες υπάρχει και ένας τεράστιος αριθμός ιδιωτικών καμερών. Με την χρήση των PSIM όλα αυτά τα διαφορετικά συστήματα μπορούν να συνεργαστούν και να διασυνθεθούν. Αυτή η διασύνδεση μπορεί να φανεί χρήσιμη και στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης (ΕΚΑΒ, Πυροσβεστική, Αστυνομία) όταν κληθούν σε ένα περιστατικό καθώς θα μπορέσουν να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες.

Η τεχνολογία στο πεδίο της δράσης
Μέχρι σήμερα, οι επενδύσεις που γίνονται όσον αφορά την τεχνολογική αναβάθμιση των συστημάτων επιτήρησης περιορίζονται μεταξύ του control room και των τερματικών σημείων. Δηλαδή αναβαθμίζονται τα συστήματα αποθήκευσης, οι μονάδες επεξεργασίας,  ο τρόπος διασύνδεσης, οι κάμερες. Ακόμα δεν έχουμε δει σημαντικές εξελίξεις και συσκευές που θα βοηθήσουν εκείνους που βρίσκονται μέσα στο πεδίο της δράσης. Αυτό όμως αναμένεται να αλλάξει καθώς τα tablets και τα smartphones έχουν κάνει έντονη -όσο ποτέ άλλοτε- την εμφάνιση τους. Πλέον, η πληροφορία μέσω μιας φορητής συσκευής θα είναι στην διάθεση εκείνου που αγωνίζεται να αντιμετωπίσει μια κατάσταση. Για παράδειγμα μπορεί να έχουμε ένα συμβάν με πυρκαγιά το οποίο αρχικά αναλαμβάνει να αντιμετωπίσει το Τμήμα Ασφάλειας του οργανισμού μέχρι την έλευση της Πυροσβεστικής. Στα tablets – που θα φέρουν μαζί τα μέλη της ομάδας -θα μπορούν να βλέπουν τόσο οδηγίες για τα επόμενα βήματα που οφείλουν να ακολουθήσουν σύμφωνα με το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων αλλά και πρακτικές συμβουλές όπως σε ποια σημεία οφείλουν να εστιάσουν την προσοχή τους όπως ποιες βάννες καυσίμων να κλείσουν, ποιους γενικούς διακόπτες πινάκων να κατεβάσουν αλλά και ποια όδευση να ακολουθήσουν. Φυσικά εδώ, η χρήση των PSIM θα βοηθήσει ακόμα σε μεγαλύτερο βαθμό την αντιμετώπιση της κατάστασης καθώς οι χειριστές τους θα μπορούν να βλέπουν σε πραγματικό χρόνο τα προμελετημένα σενάρια που έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση της κάθε κατάστασης.

Υβριδικές λύσεις μεταξύ VMS και PSIM
Τα όρια μεταξύ των εφαρμογών VMS (Video Management System) και PSIM θα είναι όσο περνάει ο καιρός όλο και πιο δυσδιάκριτα. Ανεξάρτητα από τυπικούς όρους και έννοιες, αυτό που θέλουν όλοι οι οργανισμοί είναι να επιλέξουν μια εφαρμογή που να τους καλύπτει ουσιαστικά σε ότι αφορά τα θέματα της ασφάλειας. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα VMS δεν είναι αρκετά και τα  PSIM είναι μάλλον υπερβολικά. Ας πάρουμε για παράδειγμα μια εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με πολλές και απομακρυσμένες εγκαταστάσεις που σήμερα χρησιμοποιεί μια εφαρμογή τύπου VMS. Το σύστημα  συναγερμού ενεργοποιείται όταν κάποιος προσεγγίσει την περίμετρο των εγκαταστάσεων. Στο κεντρικό control room, ο χειριστής οφείλει πρώτα να εξετάσει τις αντίστοιχες κάμερες ώστε να έχει μια αρχική άποψη για το τι συμβαίνει και μετά να ενεργοποιήσει την διαδικασία αντίδρασης αναλόγως με το τι θα δει στις κάμερες. Ολη αυτή η διαδικασία θα βελτιωνόνταν με χρήση εξελιγμένων συστημάτων τα οποία θα ενσωμάτωναν και τεχνολογίες GIS (Geographical Information System- Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριώ). Τότε, ο χειριστής αμέσως με την λήψη του συναγερμού θα έβλεπε εικόνες από τις εκεί κάμερες, ενώ παράλληλα θα είχε την δυνατότητα να δει ποια ομάδα ασφάλειας βρίσκονταν κοντά στο συγκεκριμένο χώρο ώστε να τους στείλει όσο το δυνατόν συντομότερα. Οι υβριδικές λύσεις με χρήση συνδυασμένων τεχνολογιών θα χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στο μέλλον κάτω από την πλατφόρμα των PSIM συστημάτων.

Διεύρυνση χρηστικότητας
Ηδη τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφάλειας χρησιμοποιούνται και για την κάλυψη άλλων επιχειρησιακών λειτουργιών. Ανάμεσα σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η επιτήρηση των ωρών εργασίας του προσωπικού (σύστημα access control με  ωρομέτρηση), ο έλεγχος της ροής πελατών αλλά και εμπορευμάτων (σε πολυκαταστήματα και αποθήκες μέσω ειδικών προγραμμάτων), η παρακολούθηση κρίσιμων παραμέτρων λειτουργίας (θερμοκρασία, υγρασία, παροχή αέρα) σε διάφορες ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις. Αυτή η τάση το 2014 αναμένεται να διευρυνθεί ακόμα περισσότερο. Αλλωστε η διεύρυνση της χρήσης των συστημάτων ασφάλειας και σε άλλες εφαρμογές αυξάνει ακόμα περισσότερο τον βαθμό ανταποδοτικότητας των επενδύσεων που γίνονται σε αυτές, το επονομαζόμενο ROI (Return of Investment). Κάτι το οποίο ευχαριστεί ιδιαίτερα τις Διοικήσεις και τις Οικονομικές Διευθύνσεις των επιχειρήσεων και δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για ακόμα μεγαλύτερες επενδύσεις.

Εμφάνιση τρίτης γενιάς συστημάτων
Το άμεσα επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να φέρει πολύ ενδιαφέρουσες καινοτομίες για τα συστήματα CCTV. Ο τομέας μεταβαίνει σε ένα επόμενο στάδιο, εκείνο των " real time forensics". Θα το αποδίδαμε στην Ελληνική γλώσσα ως ανάλυση ψηφιακών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Πολλοί διαβάζοντας αυτήν την έννοια θα αναρωτηθούν τι ακριβώς κρύβεται πίσω από αυτήν; Ας θεωρήσουμε το εξής σενάριο. Εχετε την πληροφορία ότι ένας ύποπτος εισχώρησε στην εγκατάσταση σας 10 λεπτά πριν. Το γνωρίζετε διότι το έχετε δει στην αναπαραγωγή του βίντεο. Αλλά αυτή η πληροοφορία πόσο χρήσιμη μπορεί να σας φανεί όταν το συγκεκριμένο πρόσωπο είναι ήδη μέσα στην εγκατάσταση…; To real time forensics είναι η δυνατότητα που έχει ένα σύστημα video να χρησιμοποιεί τα καταγεγραμμένα βίντεο και βάσει αυτών να δίνει πληροφορίες για το τι συμβαίνει τώρα. Ουσιαστικά είναι μια πιο προηγμένη λειτουργία των video analytics η οποία αναλύει όλα τα δεδομένα των αρχείων βίντεο και βάσει αυτών εξάγει πληροφορίες για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Δηλαδή, στην συγκεκριμένη περίπτωση το σύστημα θα ήταν σε θέση να αναζητήσει εικόνες από όλες τις κάμερες της εγκατάστασης και να τις συγκρίνει αυτόματα με το πρόσωπο του ύποπτου που είχε καταγράψει κατά την σκηνή της παραβίασης. Βάσει αυτής της αναζήτησης θα μπορούσε να πληροφορήσει τους χειριστές για τις κινήσεις του συγκεκριμένου προσώπου μέσα στους διάφορους χώρους.

CCTV σε οχήματα
Ολοι οι οργανισμοί που ασχολούνται με την μεταφορά επιβατών επιζητούν τον όσο το δυνατό μεγαλύτερο βαθμό ασφάλειας για τα οχήματα τους και τους επιβαίνοντες σε αυτά φυσικά. Μέχρι τώρα μια από τις συνηθισμένες πρακτικές στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής ήταν η χρήση τοπικών συστημάτων CCTV για κάθε όχημα. Το πρόβλημα με αυτήν την πρακτική, ήταν ότι χρειαζόταν να μεταβεί κάποιος εργαζόμενος στο όχημα και να αφαιρέσει το δίσκο στον οποίο είχε γίνει η εγγραφή. Την λύση φαίνεται ότι την δίνει η χρήση εξελιγμένης τεχνολογίας ασύρματης επικοινωνίας.  Σύμφωνα με αυτήν, η οποία παρεμπιπτόντως μπορεί να εφαρμοστεί και σε πληθώρα υφιστάμενων φορητών DVR εφαρμόζεται ασύρματη διασύνδεση του φορητού DVR που βρίσκεται μέσα στο όχημα με το δίκτυο του οργανισμού. Μόλις το όχημα μπει στο αμαξοστάσιο και αποκτήσει σύνδεση με το δίκτυο τότε το βίντεο αυτόματα μεταφορτώνεται στο δίκτυο και πλέον είναι εφικτή η παρακολούθηση του από την ομάδα ασφάλειας.

Big data και ασφάλεια
Μετά το cloud computing η νέα τάση που έρχεται από τον κόσμο της πληροφορικής και αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στους συγγενείς κλάδους όπως εκείνον της ηλεκτρονικής ασφάλειας ακούει στο όνομα Βig Data, ή αλλιώς μεγάλα δεδομένα. Πρόκειται ουσιαστικά, για την πιο προηγμένη μορφή analytics σύμφωνα με την οποία είναι εφικτή η πολύ γρήγορη επεξεργασία δεδομένων ανεξάρτητα από τον όγκο τους. Χαρακτηρίζονται ως τα τρία V: Volume, Variety, Velocity.  Οπου volume έχει να κάνει με τον όγκο των δεδομένων, variety με την ποικιλία τους και velocity με την ταχύτητα με την οποία πρέπει να επεξεργασθούν και να προκύψουν τα τελικά συμπεράσματα. Βλέπουμε ότι τα Big Data έχουν να προσφέρουν πολλά στην βιομηχανία των συστημάτων ασφάλειας. Αλλά ακόμα στον συγκεκριμένο κλάδο βρίσκονται σε νηπιακό κλάδο ενώ στον χώρο της πληροφορικής ήδη έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους. Η Google και η Amazon χρησιμοποιούν ήδη υπηρεσίες Big Data. Αλλά το 2014 αναμένεται να είναι η πρώτη χρονιά όπου τα Big Data θα εμφανιστούν με αξιώσεις και στον χώρο της ηλεκτρονικής ασφάλειας.

Εστιάζοντας στην εκπαίδευση των τεχνικών
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει τόσες αλλαγές στις εφαρμογές ηλεκτρονικής ασφάλειας. Εννοιες όπως τα video analytics, τα συστήματα PSIM, το cloud computing και πολύ πιο πρόσφατα τα Big Data κάνουν δυναμική εμφάνιση. Είναι λογικό λοιπόν οι χρήστες να αισθάνονται αποπροσανατολισμένοι από αυτήν την επέλαση τεχνολογιών. Ακόμα και αυτοί που είναι εξοικειωμένη με την τεχνολογία και τις έντονες αλλαγές. Η απάντηση σε αυτές τις ραγδαίες εξελίξεις είναι η εκπαίδευση. Αυτό που αναζητούν όλοι πλέον είναι συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση. Πρώτα από όλα, αυτήν την ανάγκη την έχουν αντιληφθεί οι εταιρείες και προσπαθούν στο πλαίσιο των στρατηγικών marketing να αφιερώνουν σημαντικούς πόρους στην διοργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναριών πάνω στις καινούριες τεχνολογίες. Η γνώση είναι δύναμη, ιδιαίτερα στην εποχή μας. Αυτό έχει γίνει αντιληπτό τόσο από τις εταιρείες αλλά και από τους χρήστες που αξιολογούν πολύ θετικά παρόμοιες προσπάθειες.
Το 2014 αναμένεται λοιπόν να είναι ένα έτος όπου ήδη βλέπουμε να εμφανίζονται στο προσκήνιο έννοιες που μέχρι τώρα δεν τις είχαμε συναντήσει καθόλου. Απομένει να δούμε πως αυτές οι νέες τάσεις θα συμβάλλουν στον μετασχηματισμό των εφαρμογών ηλεκτρονικής ασφάλειας. Τουλάχιστον, αν μη τι άλλο είμαστε τυχεροί διότι ζούμε σε εποχές ενδιαφέρουσες, όπως λέει μια αρχαία κινέζικη ρήση.