Συστήματα Κατάσβεσης
Παράμετροι αξιόπιστης και αυτοματοποιημένης λειτουργίας για την εξουδετέρωση της φωτιάς
Τα σύγχρονα ολοκληρωμένα συστήματα πυρασφάλειας έχουν δημιουργήσει την ανάγκη για την αυτοματοποίηση της διαδικασίας κατάσβεσης μέσω ηλεκτρονικών κατασβεστικών πινάκων που ενεργοποιούν το σύστημα πυρόσβεσης.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Λάλος
Ηλεκτρονικός Μηχανικός ΠΕ
Τεχνικό Τμήμα Vector Security – www.vectorsecurity.gr
Τα συστήματα κατάσβεσης αναλαμβάνουν το ρόλο να ανιχνεύσουν σε συγκεκριμένο χώρο την εκδήλωση της πυρκαγιάς και μέσω συγκεκριμένων διαδικασιών (σταδίων) να ενεργοποιήσουν το σύστημα πυρόσβεσης σε συγκεκριμένο σημείο κάνοντας αποτελεσματική και καίρια επέμβαση.
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην αντιμετώπιση της φωτιάς είναι ο χρόνος. Όσο πιο γρήγορα εντοπιστεί μια εστία και όσο πιο γρήγορα αντιμετωπιστεί, τόσο μικρότερες θα είναι οι απώλειες και επιπτώσεις της. Επίσης όμως σημαντικό ρόλο έχει και η αξιοπιστία του συστήματος. Για τους λόγους αυτούς έχουν παραχθεί ειδικοί πίνακες κατάσβεσης και ακολουθούνται ειδικές διαδικασίες εγκατάστασης ώστε να εξασφαλίζονται οι δύο αυτές πολύ σημαντικές συνθήκες.
Μια αντιπροσωπευτική αξιόπιστη λύση
Για την καλύτερη κατανόηση θα χρησιμοποιήσουμε στο παράδειγμα μας τον πίνακα κατάσβεσης της DETNOV CCD-103. O πίνακας αυτός είναι πιστοποιημένος με όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά EN-54 που οφείλει να έχει ένας πίνακας κατάσβεσης, όπως και όλα τα περιφερειακά του.
Ένα σύστημα κατάσβεσης οφείλει να έχει ένα πίνακα κατάσβεσης (π.χ CCD-103) και μπορεί να καλύψει με 2 ζώνες πυρανιχνευτών σε διασταύρωση (cross zone) έναν χώρο ή περισσότερους χώρους. Επίσης οφείλει να έχει πλήκτρα άμεσης ενεργοποίησης του συστήματος πυρόσβεσης, πλήκτρα ενεργοποίησης αναμονής του συστήματος για οπτική επιβεβαίωση καθώς και πλήκτρα ακύρωσης του συναγερμού και επαναφοράς του συστήματος σε κατάσταση ηρεμίας.
Μεγάλη σημασία στα συστήματα κατάσβεσης δίνουμε στην συνδεσμολογία των ζωνών του πίνακα. Οι ζώνες, όπως προαναφέραμε, πρέπει να είναι συνδεδεμένες σε διασταύρωση (cross zone) δηλαδή δύο ζώνες που καλύπτουν των ίδιο χώρο και έχουν σε εναλλαγή δύο διαφορετικού τύπου πυρανιχνευτές. Πχ ας πούμε ότι καλύπτουμε τον χώρο στέγασης πολλών ηλεκτρολογικών πινάκων βιομηχανικού τύπου που ελέγχουν την ηλεκτροδότηση ενός εργοστασίου. Στο συγκεκριμένο δωμάτιο υπάρχουν οι πυρανιχνευτές της ζώνης 1 και οι πυρανιχνευτές της ζώνης 2 για παράδειγμα 6 πυρανιχνευτές της ζώνης 1 και 6 πυρανιχνευτές της ζώνης 2. Αν ο πρώτος πυρανιχνευτής της ζώνης 1 είναι οπτικός καπνού (πχ DOD-220 της DETNOV) o πρώτος πυρανιχνευτής της ζώνης 2 πρέπει να είναι θερμικός (πχ DTD-210 της DETNOV) έπειτα ο δεύτερος πυρανιχνευτής της ζώνης 1 να είναι θερμικός και ο δεύτερος της ζώνης 2 οπτικός και έτσι με εναλλαγή μέχρι το τέλος. Σημαντικό είναι επίσης οι ανιχνευτές των 2 ζωνών να ανιχνεύουν τον ίδιο χώρο.
Σκοπός αυτής της διάταξης είναι να εξασφαλιστεί ο άμεσος εντοπισμός μιας εστίας αλλά ταυτόχρονα να μηδενιστεί σχεδόν και ο παράγοντας του λάθους ή του ψευδοσυναγερμού λόγο βλάβης ή ελαττώματος. Αν δοθεί συναγερμός από ανιχνευτή της ζώνης 1 το σύστημα θα μπει σε κατάσταση προ συναγερμού ενεργοποιώντας τα κουδούνια πρώτου σταδίου, αν στο μεταξύ ο συναγερμός επιβεβαιωθεί οπτικά ενεργοποιώντας το πλήκτρο άμεσης απελευθέρωσης θα ενεργοποιηθεί άμεσα το σύστημα πυρόσβεσης. Αν πριν την οπτική επιβεβαίωση και ένας πυρανιχνευτής της ζώνης 2 μπει σε κατάσταση συναγερμού, ο πίνακας ενεργοποιεί τις σειρήνες 2ου σταδίου και μετρά αντίστροφα έναν προεγγεγραμμένο χρόνο.
Αν στον χρόνο αυτό υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση, ο επιβλέπων μπορεί να ενεργοποιήσει μία από τις 3 καταστάσεις, αναμονής όπου ο πίνακα σταματά την αντίστροφη μέτρηση και περιμένει στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο ώστε να γίνει η οπτική επιβεβαίωση και από εκεί και έπειτα είτε να δοθεί άμεσης ενεργοποίησης, όπου ο πίνακας παρακάμπτει τον χρόνο αναμονής και ενεργοποιεί άμεσα το σύστημα πυρόσβεσης, είτε ακύρωση όπου επαναφέρετε το σύστημα στην αρχική του ήρεμη κατάσταση.
Αν όμως δεν υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση, ο πίνακας ολοκληρώνοντας την αντίστροφη μέτρηση, απενεργοποιεί τους ηλεκτρομαγνήτες συγκρατήσεως των πυράντοχων θηρών ώστε να δημιουργηθούν τα πυροδιαμερίσματα, ενεργοποιεί το σύστημα εξαερισμού με τέτοιο τρόπο ώστε να σταματήσει η είσοδος αέρα αλλά να λειτουργεί μόνο η έξοδος, για την απορρόφηση του καπνού και τέλος ενεργοποιείται το σύστημα πυρόσβεσης με την ενεργοποίηση είτε του συστήματος ρίψης νερού είτε στην συγκεκριμένη περίπτωση CO2 που είναι κατάλληλο για ηλεκτρολογικές πυροσβέσεις. Ο πίνακας ενημερώνεται όταν υπάρχει ροή του πυροσβεστικού υλικού με ειδικές ηλεκτροβάνες και ηλεκτροβαλβίδες και στο τέλος μας ενημερώνει ότι έχει αδειάσει με ειδική ένδειξη, χαμηλής πίεσης είτε το νερό είτε το αέριο, οπότε μπορούμε να μπούμε στον χώρο που έγινε η πυρόσβεση με ασφάλεια, στο παράδειγμα μας στην αίθουσα των πινάκων. Μετά την ενεργοποίηση της πυρόσβεσης το σύστημα επανέρχεται με reset στην αρχική του κατάσταση ισορροπίας.
Στους πίνακες κατάσβεσης της Detnov υπάρχει και μια τρίτη ζώνη πυρανίχνευσης, ο σκοπός της είναι να προσθέσει μια ζώνη ελέγχου ακόμη στον πίνακα, αλλά δεν συμμετέχει στην διαδικασία της κατάσβεσης και πιο πολύ έχει βοηθητικό ρόλο, στο παράδειγμα μας θα μπορούσε να είναι μια ζώνη πυρανίχνευσης για τους διαδρόμους που οδηγούν στην αίθουσα των πινάκων.
Καταλύτης αντιμετώπισης απειλών με πιστοποίηση
Τα συστήματα πυρόσβεσης παίζουν ζωτικό ρόλο στην εξουδετέρωση της φωτιάς και στη κυριολεξία σώζουν ζωές και περιουσίες. Η εγκατάσταση τους απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα διότι όπως μπορούν να είναι ο καταλύτης στην άμεση αντιμετώπιση της απειλής, μπορούν να αποβούν καταστροφικά σε περίπτωση κακής χρήσης διότι τα πυροσβεστικά υλικά, ιδιαίτερα αυτά που χρησιμοποιούν νερό μπορούν να κάνουν περισσότερη ζημιά από μια ενδεχόμενη φωτιά αν ενεργοποιηθούν από λάθος. Για αυτό τα πιστοποιημένα συστήματα κατάσβεσης της Detnov (CCD-103) έχουν όλες εκείνες τις δικλείδες ασφαλείας ώστε να κάνουν την χρήση τους απολύτως ασφαλείς, ώστε να παίξουν τον απαραίτητο ρόλο τους στην ασφάλεια μας.