Security Management: Μία επιστήμη με ευοίωνες προοπτικές
Το SecurityManagement αποτελεί μία καινούρια επιστήμη, ακριβώς στο σταυροδρόμι των επιστημών. Η προσέγγιση της επιστήμης αυτής, κατόπιν έρευνας των φοιτητών του NYC (Course in Security Management) αναδεικνύει τις πολλαπλές διαστάσεις της.
Το δημοσίευμα αυτό αποτελεί την αναφορά των αποτελεσμάτων μιας έρευνας, η οποία ξεκίνησε σαν μια συζήτηση μέσα στην τάξη. Η συζήτηση αυτή αφορούσε μία "υπόθεση εργασίας" που έκανε ο διδάσκων και υπεύθυνος του Μαθήματος "Security Management" στο New York College, κος Σπύρος Κυριακάκης
Η συζήτηση αυτή αφορούσε μία "υπόθεση εργασίας" που έκανε ο διδάσκων και υπεύθυνος του Μαθήματος "Security Management" στο New York College (Βιβλ. αναφ. 9), κος Σπύρος Κυριακάκης και την έθεσε στην κρίση μας ως εξής: "Έχουμε προσανατολιστεί σε κάποιο βαθμό όσον αφορά το γνωστικό μας αντικείμενο.
Πρόκειται για Επιστήμη αυτοτελή; Ή για ένα Forum επιστημονικών γνώσεων δανεισμένων από διάφορες επιστήμες, προκειμένου να εφαρμοσθούν από εμπειροτέχνες"; Κατά τη διάρκεια της συζήτησης αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερη δυναμική. Όταν ο διδάσκων μας επέστησε την προσοχή για " λογικές κρίσεις που να δεσμεύουν" και όχι για απλές γνώμες, οι φοιτητές υποκινήθηκαν σε μεγάλο βαθμό. (Ισιδώρα ΜΑΚΡΙΝΟΥ, Φοιτήτρια και συμμετέχουσα στη σχετική έρευνα, βοηθός διδάσκοντος ( για το β’ εξάμηνο του 2007) στο μάθημα του Security Management του New York College Educational Group, σε συνεργασία με το State University of New York/ Empire State College).
Για την Έρευνα
Αφού μοιράστηκαν οι αρμοδιότητες, πραγματοποιήθηκε η έρευνα, σύντομη σε χρόνο, αλλά με προσπάθεια μεγάλης έντασης, υπό την καθοδήγηση του υπεύθυνου του μαθήματος, κου Κυριακάκη. Συμμετείχαν όσοι επέλεξαν το μάθημα στη δεύτερη εκπαιδευτική περίοδο του 2007 (Fall 2007). Όλοι εργάστηκαν με ζήλο και τέτοια προθυμία, που ξεπέρασε τα όρια της καλώς εννοούμενης ακαδημαϊκής δραστηριότητας. Ξεκινώντας με τη βιβλιογραφική έρευνα, συνεχίσαμε με ΄΄ένα πρώτο επίπεδο αφαίρεσης΄΄ (αποδοχή ή απόρριψη ακρίβειας παρατηρήσεων). Ακολούθησε ένα δεύτερο επίπεδο αφαίρεσης (απομόνωση χαρακτηριστικών μελέτης τους, για αποδοχή ή απόρριψη ως μέρη της πραγματικότητας). Στις διαδικασίες αυτές, εξαίρεται ο πρωταγωνιστικός ρόλος των Jeremiah Story, Gerard Decka και Σταύρου Mπινιχάκη. Στη Διατύπωση Υποθέσεων (εισαγωγική γενίκευση όσων έγιναν αποδεκτά, ερμηνεία μεμονωμένων γεγονότων και στη διαδικασία των λογικά επαγωγικών συλλογισμών), σπουδαία ήταν η συμβολή των: Φρίξου Μοζορα, Κοσμά Λιάρου, Ιωάννας-Μαρίας Ρούσσου, Ιωάννας Γεωργοπούλου, Jonian Demiri και Πάνου Κατσιέρη. Στα στάδια εφαρμογής για την πρόβλεψη συνθηκών, ως συνεπειών των όσων παρατηρήθηκαν και έγιναν δεκτά, εργάστηκαν πάλι όλοι, αλλά με ιδιαίτερη επίδοση, οι: Γιάννης Ριζόγλου, Παρασκευή Φράγκου, Γιώργος Τζατζάνης, Απόστολος Παπαγιάννης και Βασιλική Γεροδήμου. Η τελική θεμελίωση έγινε απο το διδάσκοντα και την υπογράφουσα, με τη βοήθεια όλων, όσοι προαναφέρθηκαν. Για το βηματισμό της μεθόδου (BA:15Α, 2, 16, 19), η παρουσίασή μας αρχίζει με την επεξήγηση ορισμών. Συνεχίζουμε με ένα σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης των επιστημών και των τάσεών τους και αφού μιλήσουμε για το Security Management ως επιστήμη, δείχνουμε πολύ σύντομα τη ΄΄συμποσιακή του σχέση΄΄ (ο όρος είναι του καθηγητή μας) με τις άλλες επιστήμες. Για την υποστήριξη των όσων παραθέτουμε, χρησιμοποιούμε όπου απαιτείται το τροποποιημένο σύστημα Harvard, με την παρενθετική αναφορά του α/α της βιβλιογραφικής αναφοράς (BA) για λόγους οικονομίας διατιθέμενου χώρου, από το περιοδικό ΄΄Security Manager΄΄.
Ορισμοί
Ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) αναγνώρισε ότι, προκειμένου μία ΄΄έννοια΄΄ ή μία ΄΄ιδέα΄΄ να καταστεί αντικείμενο γνώσης, είναι απαραίτητο να διατυπωθεί ένας σύντομος ορισμός (BA 1:Z). Συνακόλουθα, επιχειρούμε τις παρακάτω προσεγγίσεις:
Security (Ασφάλεια): Ο πραγματικός βαθμός προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων που πιθανόν να απειλήσουν άτομα, ομάδες ατόμων, περιουσίες τους, δραστηριότητες και δικαιώματά τους, κοινωνίες, κράτη, αλλά και έναν ευρύτερο χώρο, π.χ. χώρο Σένγκεν (BA 8:Κεφ.2, και 6).
Management: Είναι μία εκδήλωση υπεύθυνων στελεχών ενός οργανισμού, που με διεργασίες σχεδιασμού, οργάνωσης ελέγχου της εργασίας όλων των εμπλεκομένων και με την αποτελεσματική χρήση όλων των διαθέσιμων πηγών, στοχεύουν στην επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών του οργανισμού (BA 16 ΄΄Management Principles΄΄).
Security Management: Ο όρος χρησιμοποιείται πρακτικά, για τα ιδιωτικά μέτρα ασφάλειας και προστασίας. Πρόκειται για τις διαδικασίες εκπόνησης σχεδίων ασφάλειας (στρατηγικών, τακτικών επιχειρησιακών), οργάνωσης (για την εφαρμογή τους με προσωπικό και μέσα), ελέγχου (για την αποτελεσματικότητά τους επιχειρησιακά) και όλα αυτά στο πλαίσιο μίας σύνθετης λειτουργίας management, που ονομάζεται ηγεσία, προκειμένου να ελεγχθούν οι κίνδυνοι που απειλούν πρόσωπα και περιουσίες, από φθορές και σπατάλες, λάθη και ατυχήματα (και τεχνολογικά), φυσικές καταστροφές, εγκλήματα οποιασδήποτε μορφής και μη ηθικές πρακτικές.
Σημείωση: Η λειτουργία του Security Management είναι προληπτική (preventive) και στην περίπτωση των ιδιωτικών ερευνών και της πρώτης φοράς λήψης μέτρων λόγω φόβου επαναθυματοποίησης, είναι αντιδραστική (reactive). Και στις δύο περιπτώσεις, η αρμονική συνεργασία με τη δημόσια δύναμη και τις αρχές γενικά, είναι επιβεβλημένη (BA 4, Τμήματα 1 και 4). Πιστοί όμως στους περιορισμούς του Αριστοτέλη, αλλά ιχνηλατώντας το Μαρξ, κάναμε την εξής προσέγγιση: ΄΄Πρόκειται για μία διαδικασία όπου άτομα σε ηγετικές θέσεις΄΄ (ενός οργανισμού ή μιας Ιδιωτικής Εταιρείας Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας ή ενός Γραφείου Ιδιωτικών Ερευνών) εκμεταλλεύονται ανθρώπινους και άλλους πόρους όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, προκειμένου να παράγουν υπηρεσίες τέτοιες, ώστε να δημιουργήσουν και να υποστηρίζουν συνεχώς ένα περιβάλλον, όπου θα ελέγχονται όλοι οι παράγοντες κινδύνου, σε ανεκτά επίπεδα, μέσα στα πλαίσια του νόμου και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και τούτο, προκειμένου όλες οι άλλες δραστηριότητες στο περιβάλλον αυτό, να διεξάγονται απρόσκοπτα και με ασφάλεια.
Επιστήμη: Το επίστασθαι, το να γνωρίζει κανείς κάτι καλά. Συνεπώς, πρόκειται για γνώσεις που ανάγονται σε ορισμένο κύκλο αντικειμένων. Οι γνώσεις αυτές είναι συστηματοποιημένες και υπάγονται σε γενικούς νόμους ή γενικές αλήθειες (BA: 5/5 05 τόμος σελ. 764 επόμ., επίσης BA: 2, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 19). Το κλειδί στη διαφορά των επιστημονικών γνώσεων από τις καθημερινές γνώσεις, είναι η οργάνωση και η συστηματοποίηση των πρώτων και το ότι αυτές είναι αποτέλεσμα της αναζήτησης των επιστημόνων. Διαθέτουν μια ιδιαίτερη ποιότητα (BA 16), ελέγχονται μεθοδικά, αναφέρονται σε σύνολο ομοειδών πραγμάτων και καλύπτουν ένα συγκεκριμένο μέρος της πραγματικότητας που μας περιβάλλει (BA15, 17, 19, 20).
Έρευνα: Η δραστηριότητα που διέπει τις διαδικασίες εκείνες, με τις οποίες συλλέγεται και επεξεργάζεται η επιστημονική γνώση, επεκτείνοντας τις προηγούμενες γνώσεις (BA: 2,3,6,12,15). Η ερευνητική διαδικασία συντίθεται από λογικές δραστηριότητες και συγκεκριμένες πράξεις (BA: 20).
Μεθοδολογία: Είναι η επιστήμη των μεθόδων (BA: 3,15,16,20). Ένα σύνολο αυστηρά καθορισμένων τρόπων σκέψης και ενεργειών, που εξασφαλίζουν την εγκυρότητα των επιστημονικών κρίσεων, οι οποίες εξαρτώνται από τη λογική τους συνέπεια και από τη συμφωνία τους με τα πράγματα (ΒΑ: 15Β και 20).
H ανάπτυξη των επιστημών
Σε παλαιότερες εποχές υπήρχε μία επιθυμία για γνώση προς χάριν της γνώσης, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους συνάφεια. Αυτό όμως αντικαταστάθηκε από την απαίτηση ότι η γνώση έπρεπε να είναι εναρμονισμένη προς το κοινωνικό γίγνεσθαι. Αυτό πάλι, δεν σημαίνει ότι η επιστήμη ΄΄προσανατολίζεται λειτουργικά.΄΄. Με άλλα λόγια, δεν αφορά το "πώς" οι επαγγελματίες θα λειτουργήσουν πρακτικά, αλλά επικεντρώνεται στα "γιατί". Το τελευταίο, γίνεται με εξονυχιστική εξέταση των προβλημάτων, ώστε να κατανοηθούν και να εξηγηθούν. Η επιστημονική θεώρηση αναπτύσσεται κυρίως από την κοινωνική πραγματικότητα.(BA: 2,11). Συνακόλουθα, η γνώση που αποκτάται, μπορεί να έχει εφαρμογή στο πρακτικό επίπεδο. Μερικές επιστήμες, θεωρούνται ως εφαρμοσμένες επιστήμες. Με άλλα λόγια, οι επιστημονικά βασιζόμενες γνώσεις, να μπορούν να εφαρμοστούν πρακτικά. Οι εφαρμογές όμως της κάθε επιστήμης δεν αποτελούν επιστήμη, αλλά την πρακτική εφαρμογή επιστημονικών πληροφοριών. Ορισμένες επιστήμες, όπως η αστυνομική επιστήμη για παράδειγμα (BA: 3), αφορούν ιδιαίτερες κοινωνικές λειτουργίες. Έχοντας υπόψη τους ορισμούς, το ίδιο μπορούμε να πούμε και για το Security Management, που θα αναλύσουμε παρακάτω. Μελετώντας τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας (εξέλιξή της από το απλούστερο προς το συνθετότερο), παρατηρούμε ότι κάθε φορά και σε παρόμοιες φαινομενικές καταστάσεις υπεισέρχονται διαφορετικοί παράγοντες, οι οποίοι όμως μπορούν νά παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα. (Σχετικά ΒΑ: 18, 19, 20). Η θεωρητική υποδομή, που είναι ένα άλλο προαπαιτούμενο για μία επιστήμη, πρέπει να είναι τέτοια ώστε να δίνει τη δυνατότητα διερεύνησης όλων εκείνων των παραγόντων, που επηρεάζουν κάθε φορά τις λειτουργίες των διαδικασιών του security management.
Κατ’ ακολουθία, οι security managers με τη βοήθεια της θεωρίας μπορούν για κάθε περίπτωση να σχηματίσουν ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα εκτιμήσουν τις εμπλοκές και επιπλοκές καταστάσεων και συμπεριφορών και στη συνέχεια να κανονίσουν τη δράση τους. Όταν λοιπόν εμείς εξερευνούμε τους διάφορους παράγοντες που επηρεάζουν τις λειτουργίες εφαρμογής του security management, δηλαδή το security managing, αυτή η διαντιδραστική διαδικασία είναι που εφοδιάζει το security management, με μία διακριτή και πλούσια επιστημονική βάση. Είναι γεγονός ότι η θεωρητική σκέψη σχετίζεται με την ανθρώπινη ύπαρξη. Η τελευταία είναι τόσο περίπλοκη, που δεν μπορεί να εξετασθεί από μία μόνο επιστήμη. Αντιθέτως, σε πολλές επιστήμες που αφορούν ευθέως στις ανθρώπινες συμπεριφορές, είναι πολύ δύσκολο να εξετάσει κανείς την κάθε όψη τους, χωρίς να εισέλθει στα πεδία άλλων επιστημών. Αυτό είναι αποτέλεσμα της αυξανόμενης έντασης των γνώσεων, του ξεκαθαρίσματός τους (διϋλισης) και της διασποράς τους σε τομείς ειδικότητας.
Ήδη, το διαχωρισμό των επιστημών, το συναντάμε από την εποχή του Πλάτωνα (΄΄Θεωρητική γαρ επιστήμη και πρακτική και ποιητική λέγεται΄΄) και σε αυτές τις κατηγορίες έκανε υποδιαιρέσεις ο Αριστοτέλης. Νέες ταξινομήσεις εισηγήθηκαν από τον Bacon (16 αιώνα), ενώ νεώτερες διαιρέσεις προήλθαν από τους Betham, Ampere, Compte, Spencer, John Stewart Mill κ.ά., το 19ο αιώνα. (ΒΑ15: σελ. 123 επόμ.).
΄΄Εν κατακλείδι΄΄ θα λέγαμε ότι οι επιστήμες αντλούν γνώσεις η μία από την άλλη και παράγουν γνώσεις με την έρευνα. Αυτές πάλι οι γνώσεις διατίθενται και στις άλλες επιστήμες, συμβάλλοντας με αυτόν τρόπο στην καθαρότητα ορισμένων πτυχών του ιδιαίτερου τομέα της κάθε επιστήμης. Οι βοηθητικές αυτές γνώσεις δεν "χρησιμοποιούνται" αυτούσιες, αλλά αφομοιώνονται μέσα στο ιδιαίτερο πλαίσιο της κάθε επιστήμης.
Βλέπουμε λοιπόν μία Ηρακλήτεια αρμονία. Εμείς θα λέγαμε ότι οι επιστήμες δεν θα πρέπει νά βρίσκονται σε ανταγωνισμό, αλλά σε μια σχέση συμποσιακή. Ο ειδικός τομέας του Security Management είναι ο έλεγχος των κινδύνων. Οι τελευταίοι μπορούν νά πηγάσουν είτε από φυσικά αίτια είτε από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ως δράση ή αντίδραση στο περιβάλλον. Το Security Management έχει τομείς ενδιαφέροντος για τη σπουδή θεμάτων ανόργανης και οργανικής φύσης (πάντα από τη σκοπιά της μείωσης των κινδύνων), άρα των φυσικών επιστημών, αλλά και σπουδής θεμάτων που αφορούν τον άνθρωπο ως κοινωνικοοικονομική και πολιτισμική οντότητα, άρα των επιστημών του ανθρώπου. Στην τομή των δύο αυτών κατηγοριών (Grosso modo) τοποθετείται ΄΄χωροταξικά΄΄ θα λέγαμε, το πεδίο του security management ή επιστήμη του ΄΄Security Management΄΄.
Security Management
Είναι μία κοινωνικο-οικονομική λειτουργία και προκειμένου να τη γνωρίσουμε καλύτερα, θα παρακολουθήσουμε την πορεία της.
Λίγα ιστορικά στοιχεία.
¶νθρωπος, κοινωνική ζωή, φόβος και ανασφάλεια, έχουν κοινή αρχή εμφάνισης (κατά αλήθεια ιστορική και λογική). Πριν την παγίωση κοινωνικών δομών και θεσμών, η δράση της κοινωνίας ήταν ασθενής και έτσι το βάρος της ασφάλειας έπεφτε στα ίδια τα άτομα (ατομική ευθύνη-ατομικά μέτρα). Ακόμα και μετά τη δεύτερη αστικοποίηση, οι άνθρωποι φοβούνται τις φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, κεραυνούς και πυρκαγιές, σεισμούς, ηφαίστεια), τα τραύματα (πιο πολύ από το θάνατο, γιατί είχαν αντιληφθεί ότι επακόλουθό τους ήταν η γάγγραινα), το να πέσουν θύματα άγριων θηρίων και το να συλληφθούν ως δούλοι οργανωμένων επιθέσεων, αφού η ληστεία και η πειρατεία θεωρούνταν επαινετέες και όχι ατιμωτικές πράξεις. Ο ίδιος ο αρχηγός της οικογένειας ή της φυλής αργότερα, είχε να νοιαστεί για την πρόληψη ή μείωση της έντασης όλων των κινδύνων. Επιστήμονες εντόπισαν πρόσφατα κοινωνίες, που ζουν σε εποχή που θα τη χαρακτηρίζαμε προ-ομηρική. Εκεί, το βάρος τής προστασίας και της ασφάλειας πέφτει στους ώμους του αρχηγού της κάθε οικογένειας, που αναδεικνύεται σε ένα security manager, χρησιμοποιώντας τις παρατηρήσεις του και τις γνώσεις που του μεταδίδονται από γενιά σε γενιά και που γι’ αυτούς αποτελεί τον ΄΄κρυμμένο θησαυρό του επιστητού” (ό,τι για εμάς οι σπουδές). Η ιδιωτική προσπάθεια για μέτρα προστασίας συστηματοποιήθηκε στις ΗΠΑ. Γνώσεις, μέθοδοι και τακτικές αρχίζουν να σχηματίζουν το γνωστικό αντικείμενο του Security Management από τα μέσα του 19ου αιώνα. Σήμερα μιλάμε για βιομηχανία τής ιδιωτικής ασφάλειας, κατοχυρωμένη νομοθετικά και με περίπου 15 εκατ. εργαζομένους παγκοσμίως, ενώ οι δείκτες των ρυθμών ανάπτυξης είναι υψηλοί και οι τάσεις ανοδικές, όπως επισημάνθηκε το 2000 σε σχετικό επιστημονικό συνέδριο στο Ινστιτούτο ΜΑΞ-ΠΛΑΝΚ.
Ο κλάδος έχει εντοπίσει σήμερα τις ανάγκες του και αναζητά επιστήμονες καταρτισμένους και ικανούς να ερμηνεύουν τα διάφορα φαινόμενα, να εντοπίζουν τις ευκαιρίες και τα προβλήματα και στην επαγγελματική τους πρακτική, για να μπορούν να δίνουν της πιο σοφές λύσεις σε θέματα ελέγχου των κινδύνων, πάντα μέσα στο πλαίσιο του νόμου και των αρχών της οικονομίας και του management. Από πολλά χρόνια, στις ανώτατες οικονομικές σχολές έχει περιληφθεί το μάθημα Risk management, που αφορά όμως τους οικονομικούς/κερδοσκοπικούς κινδύνους και όχι κινδύνους όπως οι φυσικοί, τεχνολογικοί ή συνδυασμοί τους, λάθη και ατυχήματα, φθορές, έγκλημα και μη ηθικές πρακτικές. Όλοι οι κίνδυνοι που αναφέρονται, εκδηλώνονται με ποικίλες μορφές, ορισμένες από τις οποίες έχουν το στοιχείο της μεγάλης έκπληξης. Είναι αυτές, που εκ των υστέρων κρίνεται ότι με τα δεδομένα τα προ της εκδήλωσης αυτής, δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ο κίνδυνος (περίπτωση των λεγόμενων ασύμμετρων απειλών). Μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, ο επιχειρηματίας των δίδυμων πύργων χαρακτηρίστηκε ως ο πιο άτυχος επιχειρηματίας του κόσμου, ενώ είχαν προηγηθεί έρευνες που έδειχναν ότι μέτριας έντασης πυρκαγιές σε επιχειρήσεις, εξαφάνισαν το 32% των οργανισμών αυτών, ενώ το υπόλοιπο 68% χρειάστηκε 2 με 3 χρόνια να συνέλθει από τις συνέπειες για να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση και όχι να επιτύχει την κατάσταση προόδου, που θα είχε επιτευχθεί, εάν δεν είχε συμβεί η πυρκαγιά.
Στον κόσμο των επιχειρήσεων έγινε αυτονόητο αυτό που διατύπωσε ο ΄΄γκουρού του management΄΄ Peter Drucker αργότερα: ΄΄το πιο σημαντικό καθήκον μίας επιχείρησης είναι να επιβιώσει. Η κατευθύνουσα αρχή πρέπει να είναι όχι η μεγιστοποίηση του κέρδους, αλλά η αποφυγή των ζημιών΄΄. Μία ματιά μόνο στις μηνιαίες αναφορές του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου, στο οποίο υπάγεται το Κέντρο Αναφορών Πειρατείας, εξαλείφει την οποιαδήποτε τάση ΄΄σκεπτικισμού΄΄ απέναντι στο παραπάνω καταστάλαγμα του Drucker.
- Καταστάσεις χωρίς προειδοποίηση, όπως έκτακτα περιστατικά υγείας προσωπικού και πελατών, σεισμοί, πτώσεις δικτύων ενέργειας κ.λπ.
- Φυσικές καταστροφές από κύματα ψύχους, ξηρασίες, κατολισθήσεις, κυκλώνες, τυφώνες-σιφώνες, πλημμύρες, ενεργοποιήσεις ηφαιστείων, τσουνάμι κ.λπ.
- Βιολογικοί κίνδυνοι (επιδημίες) κ.ά.).
- Τεχνολογικές καταστροφές.
- Εγκληματικές πράξεις, όπως εγκλήματα λευκού περιλαίμιου, απάτες, εκδηλώσεις οργανωμένου εγκλήματος.
- Βιομηχανική κατασκοπία.
- Τρομοκρατία.
- Πειρατείες, αεροπειρατείες, commandeerings, ένοπλες επιδρομές σε πλοία.
Καταστάσεις υπαγόμενες στην αρμοδιότητα της πολιτικής άμυνας, συνθέτουν ένα πλαίσιο που επιβάλλει το χειρισμό τους από άτομα (ή ομάδα ατόμων) με πολλές γνώσεις (επιστημονικά καταρτισμένα), με δεξιότητες, (ΒΑ: 6,7,13,16) και ειδικεύσεις, που να ενημερώνονται συνεχώς [δια βίου κατάρτιση (ΒΑ (7)], ώστε να μπορούν να κάνουν αναγνώριση και κατηγοριοποίηση των κινδύνων. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα. Διότι μετά θα πρέπει να κάνουν μία επανεκτίμηση των πραγμάτων; να ερευνήσουν τις πιθανές επιπτώσεις των κινδύνων, να φροντίσουν για τον έλεγχό τους και να φθάσουν και μέχρι reengineering, Σημειώνεται ότι μόνο ο έλεγχος των κινδύνων (έλεγχος ζημιών ή security management) απαιτεί πλατειά οργανωμένη γνώση από διάφορες επιστήμες, που θα επεξεργαστεί μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο. ¶ρα, το Security Management έχει ΄΄χώρο΄΄ δικό του, όπου ζυμώνονται πολλές γνώσεις και παράγονται νέες, που αφορούν τις λειτουργίες του. Το security management εκδηλώνεται με 17 αρχές, η κάθε μία από τις οποίες κρύβει τεράστιους όγκους απαιτήσεων γνώσεων και ικανοτήτων.
Η ΄΄αποφυγή΄΄ των κινδύνων υποκρύπτει ικανότητες σχεδιασμού management, μελετών (και οικονομικών), οργάνωσης σε τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο, εκπαίδευσης και συνεχή κατάρτιση του προσωπικού (BA: 4,7,13,16), π.χ. του τρόπου ενέργειας δραστών βαριάς εγκληματικότητας, νομικές γνώσεις και θέματα σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων (BA 17 και 18). Η ΄΄μεταφορά΄΄ των κινδύνων απαιτεί καλές γνώσεις οικονομικών, ασφαλιστικών θεμάτων, διαπραγματεύσεων και συμβάσεων.(BA 3,16). Το ΄΄ξεγέλασμα΄΄ θέλει άριστες γνώσεις στρατηγικής (BA 3, 8), ενώ η ΄΄αποτροπή΄΄ απαιτεί οργάνωση περιπολιών, (τώρα μιλάμε για management περιπολιών), διδασκαλία, γνώση τεχνικών θεμάτων και των συστημάτων ασφαλείας (BA: 3, 8, 9, 16). Σημαντική είναι επίσης η ΄΄έρευνα΄΄ π.χ. τρωτότητας, που αντανακλά σε όλες τις όψεις της ασφάλειας, (BA 16), η ΄΄αντίδραση΄΄, ο ΄΄έλεγχος΄΄, η ΄΄ελαχιστοποίηση των ζημιών΄΄ και η ΄΄ανάκτηση απολεσθέντων΄΄ (BA: 16). Με το να μην επηρεαστεί η ομαλή λειτουργία της επιχείρησης του οργανισμού, ο περαιτέρω σχεδιασμός εξάλειψης τρωτότητας και όλα αυτά μέσα σε ένα σύστημα management αλλά και οργανωμένης εκπαίδευσης, απαιτούν συνεργασία των εξής επιστημών: νομικών, θυματολογίας, εγκληματολογίας, στρατηγικής, εκπαίδευσης ενηλίκων, πολιτικής και οικονομικής επιστήμης, οργάνωσης και διοίκησης, αστυνομικής επιστήμης, μεθοδολογίας (έρευνας), κοινωνιολογίας, ψυχολογίας, ανθρωπολογίας και μεθόδων χειρισμού τραγωδιών, ενώ και η γνώση της επιστημονικής διερεύνησης του εγκλήματος είναι απαραίτητη. Αυτά απαιτούνται μόνο για να μπορέσει το στέλεχος ασφάλειας επιχειρήσεων και οργανισμών να καταλάβει την πραγματικότητα. Το μεγάλο θέμα των συνεργασιών του στελέχους ιδιωτικής ασφαλείας με τις αρχές και με άλλους φορείς, μας βάζει και άλλα προαπαιτούμενα (δημόσιες υποθέσεις και δημόσιες σχέσεις) τεχνικής των συνεργασιών των διαπραγματεύσεων κ.λπ., της επικοινωνίας. Όλες αυτές οι γνώσεις πρέπει να βρίσκονται σε συμποσιακή σχέση και να λειτουργήσουν σε συνεργασία.
Επειδή είναι δύσκολο η κάθε μία από τις αναφερθείσες επιστήμες να επεξεργαστεί και εξατομικευμένα τα θέματα security management που της αντιστοιχούν, κρίθηκε η ανάγκη δημιουργίας ενός οικοδομήματος, όπου η κάθε συμβαλλόμενη επιστήμη θα έχει μεν τη δική της εξώθυρα, αλλά αυτή θα ανοίγει ένα διάδρομο που οδηγεί στο ίδιο ΄΄αίθριο΄΄. Αυτό το τελευταίο είναι το εργαστήρι επεξεργασίας των επιστημονικών γνώσεων που θα συρρέουν από άλλες επιστήμες, μέσα στο πλαίσιο της ασφάλειας και προστασίας. Με αυτόν τον τρόπο θα δοθούν απαντήσεις στα διάφορα ΄΄γιατί΄΄ των κινδύνων, αφού αναλυθούν μεθοδολογικά το ΄΄ποιος΄΄ και το ΄΄τι΄΄ του κάθε παράγοντα. Τα στοιχεία που θα προκύψουν, θα δώσουν τις κατευθύνσεις του λειτουργικού κομματιού του security management. Δηλαδή, του security managing (στρατηγικά, τακτικά, επιχειρησιακά). ¶λλωστε πρέπει να θυμόμαστε αυτά που είπε ο Αϊνστάιν: ΄΄Η θεωρία είναι αυτή που αποφασίζει το τι και το πώς θα γίνει΄΄.
Πρώτες Εφαρμογές
Στην ωριμότητα αυτών των συνθηκών, το New York College ed. Group περιέλαβε στα μαθήματά του το ΄΄Course in Security Management΄΄. Τώρα, κατόπιν επίπονων εργασιών, δημιουργεί το τετραετές τμήμα Organizational Management and Security σε συνεργασία με το State University of New York-Empire State College. Προκειμένου να καλύψει άμεσα τις ποιοτικές ανάγκες του κόσμου των επιχειρήσεων στα θέματα ασφάλειας και προστασίας, ξεκινά 4 προγράμματα σε επίπεδο όμως strategic command, για τα ήδη υψηλόβαθμα στελέχη που εργάζονται ως σύμβουλοι ασφαλείας, ως security managers και ως στελέχη διαφόρων επιπέδων management της Βιομηχανίας Ιδιωτικής Ασφάλειας. Πλέον τούτων, θέτει τις βάσεις για σύντομες εκπαιδεύσεις επί εξειδικευμένων θεμάτων, όπως για παράδειγμα επί ορισμένων σημείων του Διεθνούς Κώδικα Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων.
Η ανάλυση των τάσεων στην εκπαίδευση που αφορά τα ιδιωτικά θέματα ασφάλειας και προστασίας σε Πανεπιστήμια του Καναδά, Ην. Βασίλειου, ΗΠΑ, Νότιας Αφρικής αλλά και οι εξελίξεις στην εκπαίδευση στις αστυνομικές ακαδημίες (π.χ. CEPOL: European Police College Ινστιτούτο της Ε.Ε.), υποδεικνύουν ότι ο 21ος αιώνας θα είναι εκτός των άλλων και ο αιώνας των επιστημών ασφαλείας.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Συλλογή έργων "Όργανον", σύγγραμμα "Τοπικά" Z.
- BEHR, A: "Empirical Research Methods for the Human Sciences", Butterworths, Dutban, 1988.
- BOTHA C.J, COETZEE M.R. van VUUREN JWJ: "Police Science", University of South Africa, Pretoria, 1989 (Revised).
- BREVIS T, VRBA M, de KLERK A: "Management Principles", Juta, Cape Town 1999 (Reprinted).
- Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη: Εκδ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ-Αθήνα.
- GOLEMAN D.: "Η Συναισθηματική Νοημοσύνη", Εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1996.
- JARVIS P : "Adult and Continuing Education", Croom Helm, London, 1985.
- KYRIAKAKIS S.: "Police Science and Border Policeology", Police Assistance Mission of European Community to Albania. Mτφ. και στα Αλβανικά., Τίρανα, 2005.
- ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ Σπυρίδων: Σχέδιο και Εισηγητική Έκθεση, περί του Μαθήματος Security Management, New York College, Αθήνα, 2006.
- MATSON, W.: "A New History of Philosophy" (vol. 1), Harcourt-Brace-Jovanovich, New York, 1987.
- MOUTON J.: "Naturalism and anti-Naturalism in Contemporary Philosophy of Science", Koers, 1980.
- MOUTON J.: "Recent Developments in the Philosophy of Science and its relevance for the Social Sciences"- "Communication" (περιοδ.) στλ. 9-21, 1986.
- ROGERS F.: "Orientation to Security Management", University of South Africa- Institute for Criminological Sciences- 1996.
- SKIDMORE W.: "Theoretical Thinking in Sociology," Cambridge University Press, New York, 1979.
- ΤΣΑΟΥΣΗΣ Δ.: "Εισαγωγή στην Επιστημονική Σκέψη και στις Μεθόδους, Επιστημονική Εργασία" Μέρη Α και/Β, ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ-ΑΘΗΝΑ.
- University of South Africa Institute for Criminological Sciences and College of Law: All the editions about "Security Management Programme", 2001-2006.
- ΦΑΡΣΕΔΑΚΗΣ Ιάκωβος: "Η εγκληματολογική Σκέψη απο την Αρχαιότητα ως τις Μέρες μας, "Εκδ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, Αθήνα, 1990.
- ΦΑΡΣΕΔΑΚΗΣ Ιάκωβος: "Στοιχεία Εγκληματολογίας", Εκδ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, Αθήνα, 1996.
- WAGNER P.: "The growth of Sociological Theories", Sage, Beverly Hills, USA, 1984.
- ZYL (van), PHR (project coordinator) of: "Methodology for Criminology, Penology and Police Science" University of South Africa, Pretoria, 1995.