Πυρασφάλεια σε χώρους εκπαίδευσης. Μέσα και εκπαιδεύσεις
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονίσουμε πόσο μεγάλη προσοχή και βαρύτητα πρέπει να δοθεί στην πυρασφάλεια των σχολικών χώρων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, μέσω της εκπαίδευσης των εμπλεκομένων, της υλικοτεχνικής υποδομής και της κουλτούρας που πρέπει όλοι μαζί να αποκτήσουμε.
Σίμος Δρούλιας,
Διευθυντής Ανάπτυξης
Πυρόγνωση – Ελληνικό Ινστιτούτο Πυρασφάλειας
www.pyrognosi.com
Κατά καιρούς δυστυχώς, συμβαίνουν διάφορα ατυχήματα σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, εκπαιδευτήρια, Ι.Ε.Κ. και γενικά σε χώρους εκπαίδευσης, που μάλλον τις περισσότερες φορές δεν κοινοποιούνται. Είναι ίσως ο ευαίσθητος χώρος κίνησης των παιδιών και των εφήβων, που επιβάλει αυτή την μυστικότητα. Πως όμως διασφαλίζεται η πραγματική ασφάλεια των μαθητών σε χώρους εκπαίδευσης;
Μέσα και νομοθετικές προβλέψεις
Η σχετική νομοθεσία επί του θέματος, επιβάλλει πολλές φορές την αναστολή λειτουργίας τέτοιων εγκαταστάσεων, όμως οι υπεύθυνοι ξεπερνούν τα όποια προβλήματα στο βωμό της «εκπαίδευσης» των μαθητών, σπουδαστών, φοιτητών, κλπ.
Ας δούμε όμως όχι τόσο το τυπικό μέρος της ασφάλειας, που είναι εξίσου σημαντικό, αλλά ας επικεντρωθούμε στην ουσιαστική ασφάλεια και προστασία των μαθητών, σπουδαστών, κλπ.
Κάθε κτίριο που χαρακτηρίζεται ως «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ» πρέπει να τηρεί κάποια ελάχιστα μέτρα πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως και παθητικής πυροπροστασίας. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τα ανωτέρω είναι:
- Το εμβαδόν της κάθε αίθουσας που καθορίζει και τον μέγιστο επιτρεπτό αριθμό μαθητών.
- Το πλάτος της πόρτας εξόδου της αίθουσας, που σχετίζεται με τον αριθμό των μαθητών και το εμβαδόν.
- Η μέγιστη απόσταση της όδευσης διαφυγής που πρέπει να έχει ένας μαθητής από το πιο απομακρυσμένο σημείο της αίθουσας έως την έξοδο.
- Η μέγιστη απόσταση της όδευσης διαφυγής από το πιο απομακρυσμένο σημείο του ορόφους έως την τελική έξοδο.
- Το πλάτος των οδεύσεων διαφυγής του πληθυσμού των μαθητών από τις αίθουσες στους διαδρόμους και στη συνέχεια στα κλιμακοστάσια (όταν υπάρχουν υπέργειοι όροφοι).
- Ο αριθμός και το πλάτος των κλιμακοστασίων, καθώς και η πυροπροστασία τους.
Εκτός όλων των παραπάνω, ιδιαίτερα για την περίπτωση της πυρασφάλειας, η σχετική νομοθεσία επιβάλει την ενεργητική πυροπροστασία, η οποία σχετίζεται με τα ακόλουθα:
- Φωτισμός ασφαλείας
- Χειροκίνητο σύστημα συναγερμού
- Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης
- Πυροσβεστήρες
- Μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο και σε κάποιες περιπτώσεις
- Σύστημα καταιονισμού ύδατος (sprinklers)
Η μεγάλη αξία της εκπαίδευσης
Πολλές φορές όμως, ο πολεοδομικός σχεδιασμός καθώς και η παθητική και ενεργητική πυροπροστασία έχουν το χαρακτηρισμό του «τυπικού μέρους» και όχι του «ουσιαστικού».
Έτσι, η σωστή συντήρηση των μέσων καθώς και η εκπαίδευση των εργαζομένων εξασφαλίζουν την μείωση των ενδεχόμενων ατυχημάτων. Επίσης, κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης των εργαζομένων στα εκπαιδευτήρια (καθηγητών, διοικητικών υπαλλήλων, κλπ.) θα πρέπει να αναπτύσσονται και να αναλύονται διάφορα σενάρια εκτάκτων καταστάσεων προσαρμοσμένα στις συνθήκες της συγκεκριμένης εγκατάστασης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι εκπαιδευτικοί κυρίως, να μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τους μαθητές και να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη σ’ αυτούς.
Επίσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις θα πρέπει τουλάχιστον μια φορά το χρόνο να οργανώνεται και να πραγματοποιείται άσκηση εκκένωσης λόγω σεισμού και στην αρχή κάθε εκπαιδευτικής περιόδου να πραγματοποιείται άσκηση πυρασφάλειας με εκκένωση λόγω πυρκαγιάς.
Επειδή πολλές φορές, οι διευθυντές αυτών των εγκαταστάσεων δεν είναι σε θέση να οργανώσουν αυτές τις ασκήσεις, καλό θα ήταν να απευθύνονται σε εξειδικευμένα ινστιτούτα εκπαίδευσης με ειδικούς – πιστοποιημένους εκπαιδευτές, κυρίως Αξιωματικούς του Π.Σ., ώστε να βοηθηθούν στην σωστή οργάνωση και υλοποίηση των ασκήσεων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί Διευθυντής Λυκείου στην Αθήνα, όπου ζήτησε από τον πατέρα μαθητή του (ο οποίος είναι Αξιωματικός Π.Σ. και πιστοποιημένος εκπαιδευτής) να οργανώσει μια ημερίδα με σκοπό την εκπαίδευση των καθηγητών και των μαθητών σε περίπτωση πυρκαγιάς και σεισμού στο πως θα αντιδράσουν (από όπου προέρχονται και οι φωτογραφίες που βλέπεται).