Πυρασφάλεια και Πυροπροστασία σε Ξενοδοχεία

Η πυρασφάλεια – πυροπροστασία στα ξενοδοχεία και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια εδώ και πολλά χρόνια εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο με τη φιλοσοφία της πρόληψης και στην συνέχεια της καταστολής των πυρκαγιών.

Σίμος Δρούλιας,
Διευθυντής Ανάπτυξης
"ΠΥΡΟΓΝΩΣΗ – ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΥΡΑΦΑΛΕΙΑΣ

Τα ξενοδοχεία αποτελούν ιδιαίτερης σημασίας υποδομές, όχι μόνο διότι συγκεντρώνουν μεγάλο αριθμό πληθυσμού, αλλά και διότι αποτελούν μέρος της οικονομίας πολλών κρατών. Στη χώρα μας (κλασσικός τουριστικός προορισμός παγκοσμίως) εφαρμόζουμε νομοθεσία πυρασφάλειας κατάλληλη να υποστηρίξει την «φιλοσοφία» που αναφέρθηκε παραπάνω.

Παλαιότερα αρκετά μεγάλες πυρκαγιές, απασχόλησαν τους πυροσβέστες στην επιχειρησιακή δράση τους, για την αντιμετώπιση τέτοιων πυρκαγιών. Στην ιστορία έχουν συμβεί μεγάλες πυρκαγιές σε ξενοδοχεία και σε κάποιες περιπτώσεις με αρκετά θύματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, την δεκαετία του 1980, η πυρκαγιά στο ξενοδοχείο MGM Grand Hotel όπου 85 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους.

Η νομοθεσία που εφαρμόζουμε στην χώρα μας σχετικά με την πυρασφάλεια των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων αναφέρεται και εφαρμόζεται μέσω του Π.Δ. 71/1988. Μια σειρά από τροποποιήσεις, εγκυκλίους και διευκρινιστικές διαταγές του Πυροσβεστικού Σώματος είναι το πλαίσιο που εφαρμόζεται σήμερα.

Σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια των ενοίκων στα ξενοδοχεία, είτε είναι μεγάλα ή μικρά, παίζει η εφαρμογή της παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας, όπως αναφέρεται στη νομοθεσία. Με τον όρο παθητική πυροπροστασία αναφερόμαστε στην κτιριακή εγκατάσταση του ξενοδοχείου και συγκεκριμένα, στον αριθμό των ορόφων, στο εμβαδόν τους, στις οδεύσεις διαφυγής, στα πυροπροστατευμένα ή μη κλιμακοστάσια, στους επικίνδυνους χώρους, στα μαγειρεία, κλπ. Με τον όρο ενεργητική πυροπροστασία αναφερόμαστε στα μέτρα και μέσα αντιμετώπισης των πυρκαγιών όπως π.χ. στο χειροκίνητο σύστημα αναγγελίας πυρκαγιάς, στους πυροσβεστήρες, στο μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο (σύστημα με πυροσβεστικές φωλιές), στο σύστημα καταιονισμού ύδατος (sprinklers), στα συστήματα τοπικής εφαρμογής ή ολικής κατάκλυσης, κλπ.

Είναι σημαντικό να εφαρμόζονται από τους ιδιοκτήτες – εκμεταλλευτές, τους μηχανικούς και τους τεχνικούς ασφαλείας οι αντίστοιχες μελέτες, εγκεκριμένες από την Πολεοδομία και την Πυροσβεστική Υπηρεσία, παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας αντίστοιχα. Με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται η εφαρμογή της νομοθεσίας και εξασφαλίζεται και επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια των ενοίκων.

Είναι εξίσου σημαντικό να εκπαιδεύεται σωστά και ρεαλιστικά η ομάδα πυροπροστασίας της εγκατάστασης του ξενοδοχείου, διότι οποιαδήποτε μέσα και να διαθέτει το ξενοδοχείο για την προστασία του, εάν δεν γνωρίζει η ομάδα πυροπροστασίας να τα χρησιμοποιεί παραμένουν άχρηστα, χωρίς ουσία με πιθανές τραγικές συνέπειες.

Η συγκρότηση των ομάδων πυρασφάλειας σε ένα ξενοδοχείο είναι υποχρεωτική σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία (βλ. υπ’ αριθ. 14 Πυροσβεστική διάταξη στο τεύχος του S.M 55). Ο Αρχηγός της ομάδας έχει συγκεκριμένα καθήκοντα και υποχρεώσεις και θα πρέπει να εκπαιδεύεται μαζί με όλη την ομάδα, ανά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε η επιχειρησιακή ετοιμότητά τους να είναι τέτοια ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε συμβάν πυρκαγιάς καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας αλλά και της νύχτας.

Η συγκρότηση της ομάδας πυροπροστασίας του ξενοδοχείο θα πρέπει να αποτελείται από υπαλλήλους απ’ όλα τα τμήματά του. Με σκεπτικό που θα στηρίζεται στην ποσόστωση των εργαζομένων επιλέγουμε άτομα κατάλληλα (ως προς τις γνώσεις, τον σωματότυπο, τις εμπειρίες τους, κλπ.) από τα μαγειρεία, την τεχνική υπηρεσία, τα γραφεία, το τμήμα καθαρισμού, τα εστιατόρια – Bar, φυσικά την reception, κλπ. Ο αριθμός των υπαλλήλων που θα αποτελεί την ομάδα εξαρτάται από το μέγεθος του ξενοδοχείου (αριθμός κλινών) και από το πλήθος των εργαζομένων. Επίσης ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις που λειτουργούν με εποχικό προσωπικό πρέπει να συγκροτούν και να εκπαιδεύουν τις ομάδες τους, πριν την έναρξη της λειτουργίας του ξενοδοχείου και χρονικά πριν την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου.

Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι εκτός από την εκπαίδευση της ομάδας πυροπροστασίας θα πρέπει να συντάσσεται, να συντηρείται και να επικαιροποιείται, όταν κρίνεται απαραίτητο, ένα σχέδιο επέμβασης και εκκένωσης της εγκατάστασης σε περίπτωση πυρκαγιάς. Πολλά ξενοδοχεία συνδυάζουν αυτό το σχέδιο, με άλλα έκτατα περιστατικά και συντάσσουν «σχέδιο εκτάκτων αναγκών». Σε αυτό το σχέδιο θα πρέπει να ξεχωρίζεται σαφώς η περίπτωση των πυρκαγιών και να συγκεκριμενοποιείται το καθηκοντολόγιο της ομάδας. Το σχέδιο θα έχει επιτυχία στην εφαρμογή του εάν είναι κατανοητό, λιτό χωρίς πολλές αναλύσεις και μακροσκελή διαγράμματα ροής των καθηκόντων. Τέλος όλα τα παραπάνω πρέπει να συνδυάζονται με ασκήσεις που θα γίνονται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο ώστε να διαπιστώνονται λάθη και παραλήψεις.

Επιπρόσθετα υπογραμμίζουμε ότι θα πρέπει τα μέσα ενεργητικής πυροπροστασίας των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων να συντηρούνται τακτικά και σύμφωνα με τη νομοθεσία. Θα πρέπει να τηρείται το «κόκκινο βιβλίο» της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, που προβλέπεται στην υπ’ αριθ. 12 Πυροσβεστική Διάταξη του 2012 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, με τις υπογραφές των συντηρητών των συστημάτων, ώστε να ελαχιστοποιείται η αστοχία κάποιου συστήματος στην λειτουργία του την ώρα της πυρκαγιάς.
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω εύκολα καταλαβαίνουμε τους άξονες πάνω στους οποίους «κτίζεται» η ασφάλεια των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Πρώτο άξονα αποτελεί η πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας, δεύτερο άξονα αποτελεί η εκπαίδευση του προσωπικού και τρίτο άξονα αποτελεί η καλή λειτουργία των συστημάτων ενεργητικής πυροπροστασίας. Με τη σιγουριά και την πεποίθηση των αξόνων αυτών μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ένα ξενοδοχείο ασφαλές για τους ενοίκους του.