PTZ κάμερες. Βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα επιτήρησης

Είναι η αντικατάσταση των στατικών καμερών με τις PTZ η λύση που προτείνεται για την αναβάθμιση ενός συστήματος επιτήρησης; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να προσέξουμε κατά την επιλογή μιας PTZ κάμερας; Ενδιαφέροντα ερωτήματα, που χρήζουν απαντήσεων.

Του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

Οι κάμερες τύπου PTZ θεωρούνται γενικά ως μία πολύ καλή λύση για την απομακρυσμένη παρακολούθηση χώρων, ατόμων και οχημάτων. Ειδικότερα για όσους χειρίζονται συστήματα σε δημόσιους χώρους, η ικανότητα των καμερών PTZ να περιστρέφονται και να ακολουθούν εκείνους που κινούνται ύποπτα, τις καθιστά συνήθως πολύ χρησιμότερες από τις στατικές κάμερες. Αυτό βεβαίως σε καμία περίπτωση δεν ακυρώνει το ρόλο των στατικών καμερών, οι οποίες έχουν την ικανότητα να εστιάζουν σε μια μεμονωμένη σκηνή, ώστε να αναλύουν καλύτερα το συμβάν. Στη συνέχεια, με τη χρήση των καμερών PTZ μπορούν να αναλυθούν και οι πρόσθετες ενέργειες που οδήγησαν στο συγκεκριμένο συμβάν.

Οι κάμερες τύπου PTZ έρχονται σε ποικίλους τύπους, με διαφορετικά σχέδια και μεγέθη και αναλόγως μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Ειδικότερα για τους εξωτερικούς χώρους, υπάρχουν ειδικά μοντέλα με αντιβανδαλιστική προστασία, κατασκευασμένα από ανοξείδωτο ατσάλι. Η επέλαση της IP τεχνολογίας έχει επηρεάσει φυσικά και την αγορά των καμερών PTZ. Ειδικότερα αν λάβουμε υπόψη τη σημαντική βελτίωση στην ανάλυση των βίντεο με την εμφάνιση των καμερών HD. Το μερίδιο λοιπόν των καμερών PTZ τεχνολογίας HD αυξάνεται με αξιοσέβαστους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Αυτά τα μοντέλα δίνουν στο χρήστη τη δυνατότητα της ψηφιακής μεγέθυνσης της εικόνας (digital zooming), με πολύ λιγότερη αλλοίωση στην ποιότητά της.
Μπορεί να φαίνονται όλα θετικά για τις PTZ κάμερες και – ίσως πολλοί – βασιζόμενοι σε αυτήν την παραδοχή, να αναρωτιούνται γιατί δεν έχουν κατακτήσει ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά. Όπως σε όλα τα θέματα όμως και εδώ υπάρχουν δύο πλευρές. Η αρνητική πλευρά των καμερών PTZ έχει να κάνει ακριβώς με την ιδιαίτερη λειτουργία τους. Η δυνατότητα της συνεχούς κίνησης και περιστροφής τους, τις καθιστά απαραίτητες – καθώς επίσης και την ύπαρξη ενός χειριστή που θα αναλάβει αυτές τις λειτουργίες. Ο χειριστής φυσικά δεν είναι απαραίτητο να είναι στη συγκεκριμένη θέση συνεχώς (24/7), αλλά όταν απαιτείται να γίνει ανίχνευση μιας κίνησης, τότε είναι απαραίτητη και η ύπαρξή του στο σημείο ελέγχου της κάμερας. Σήμερα όμως διανύουμε μια εποχή όπου όλοι οι Οργανισμοί προσπαθούν να μειώσουν ή τουλάχιστον να συγκρατήσουν τα έξοδά τους. Πόσο μάλλον αυτά που σχετίζονται με το κόστος προσωπικού. Αυτή η τάση έρχεται σε σαφή αντίθεση με όσα προαναφέραμε παραπάνω, σε σχέση με την απαίτηση των καμερών PTZ να ελέγχονται από χειριστή.

Για το λόγο αυτό έχει παρατηρηθεί την τελευταία περίοδο μια τάση αντιστροφής του ρυθμού διάδοσης των καμερών PTZ, ενώ πολλοί τελικοί χρήστες έχουν αρχίσει να στρέφονται και πάλι προς την επιλογή των στατικών καμερών, οι οποίες και δεν χρειάζονται προσωπικό για το χειρισμό τους. Σε αυτήν την τάση έχει συμβάλλει και η ανάπτυξη των video analytics. Οι στατικές κάμερες, τουλάχιστον αυτήν τη στιγμή, εκμεταλλεύονται καλύτερα ορισμένα χαρακτηριστικά των video analytics, όπως παραδείγματος χάρη η ανίχνευση κίνησης. Οι κάμερες PTZ έχουν εκ φύσεως το χαρακτηριστικό της συνεχούς κίνησης, με αποτέλεσμα ορισμένες φορές – και αυτό φυσικά εξαρτάται από την εφαρμογή – να μη μπορούν να κάνουν χρήση αυτών των δυνατοτήτων.

Επιπλέον, η πανοραμική λήψη (camera tour) ενός χώρου στην οποία ο χρήστης βλέπει μια σειρά εικόνων που καλύπτουν ένα συγκεκριμένο χώρο, δεν είναι γενικά από τα δυνατά σημεία των καμερών PTZ. Πολλοί ειδικοί των συστημάτων CCTV θεωρούν ότι ένας χώρος καλύπτεται καλύτερα από έναν αριθμό στατικών καμερών, παρά από μία και μόνη κάμερα PTZ, η οποία κινούμενη καλύπτει μία σκηνή και στη συνέχεια μία άλλη, μέχρι να μπορέσει να καλύψει όλο το χώρο.

Συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα
Όπως σχεδόν πάντα, φυσικά η καλύτερη πρόταση προκύπτει από τη συνύπαρξη των στατικών καμερών και των καμερών PTZ. Βάσει αυτής της προσέγγισης οι κάμερες PTZ θα χρησιμοποιηθούν για πρόσθετη διερεύνηση, αφού πρώτα οι στατικές κάμερες διαπιστώσουν ότι κάτι ύποπτο συμβαίνει. Ειδικά αυτού του είδους η προσέγγιση στην ανάπτυξη ενός συστήματος CCTV μπορεί να χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε πολύ μεγάλες εγκαταστάσεις, σε συνδυασμό με χρήση εξωτερικών σημάτων από συστήματα συναγερμού, τα οποία θα ενεργοποιούν τις κάμερες PTZ και θα τις κατευθύνουν στα σημεία όπου δόθηκαν οι πρώτες ενδείξεις συναγερμού.
¶λλες εφαρμογές στις οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι κάμερες PTZ είναι σε εγκαταστάσεις όπου η καλωδίωση είναι δύσκολη – και ως εκ τούτου δεν είναι εφικτή η εγκατάσταση του αριθμού των στατικών καμερών που απαιτούνται για την κάλυψη όλου του χώρου. Τότε η χρήση των καμερών PTZ μπορεί να δώσει μια σημαντική λύση, καθώς μπορούν να τοποθετηθούν πολύ μικρότερος αριθμός καμερών, με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται η εκτεταμένη καλωδίωση που θα απαιτούνταν στην αντίθετη περίπτωση.

Συγκρίνοντας το κόστος
Όσον αφορά στην τιμή, προφανώς και οι τιμές των καμερών PTZ είναι υψηλότερες ανά μονάδα, σε σχέση με τις στατικές. Χωρίς να υπολογίζουμε σε αυτό και το κόστος του χειριστή, ο οποίος – όπως προαναφέρθηκε – είναι απαραίτητος για την πλήρη αξιοποίηση μιας τέτοιου είδους κάμερας. Υπάρχει φυσικά και η αντίθετη άποψη, την οποία ενστερνίζονται πολλοί εγκαταστάτες, σύμφωνα με την οποία μια κάμερα PTZ καλύπτει χώρους ισοδύναμα με τέσσερις στατικές κάμερες, οπότε έτσι επιτυγχάνεται μια σημαντική εξοικονόμηση.
Επειδή όμως η σύγκριση δεν πρέπει να γίνεται με απόλυτες τιμές κόστους, αλλά βάσει της σχέσης κόστους και ανταποδοτικότητας, είναι χρήσιμο να συνυπολογίζονται και άλλες παράμετροι. Οπότε, μάλλον η αλήθεια βρίσκεται στη μέση αυτών των δύο απόψεων. Διότι μπορεί η μία PTZ να είναι φθηνότερη από τις τέσσερις στατικές, αλλά είδαμε και παραπάνω ότι οι τέσσερις στατικές μπορούν να δώσουν μια πιο ολοκληρωμένη πανοραμική εικόνα του χώρου, ενώ παράλληλα κάνουν και πολύ καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των video analytics. Καθώς πλέον οι τιμές των καμερών είτε τύπου PTZ είτε στατικών έχουν πέσει σε πολύ χαμηλά και ελκυστικά επίπεδα – ειδικά των αναλογικών – η καλύτερη προσέγγιση είναι η συνδυασμένη χρήση τους. Για τη συνεχή κάλυψη του χώρου να χρησιμοποιούνται οι στατικές κάμερες και μόλις γίνει αντιληπτή κάποια ύποπτη ενέργεια να χρησιμοποιηθούν οι ακριβότερες PTZ, για την καλύτερη διερεύνηση του συμβάντος.
Οπότε, κάθε φορά που προκύπτει η ανάγκη αναβάθμισης ενός συστήματος CCTV, όπως διαπιστώνουμε και από τα παραπάνω, δεν πρέπει να προτείνεται η πλήρης αντικατάσταση των στατικών καμερών με κάμερες PTZ. Τόσο λόγω κόστους, αλλά και επειδή σε αρκετές περιπτώσεις οι στατικές κάμερες μπορεί να δίνουν καλύτερα αποτελέσματα. Η καλύτερη λύση είναι η επιλεκτική χρήση των καμερών PTZ, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες στατικές κάμερες. Είναι μια λύση με υψηλό βαθμό ανταποδοτικότητας όσον αφορά στην οικονομική πλευρά του εγχειρήματος, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται ο βέλτιστος βαθμός αποτελεσματικότητας σε σχέση με τις τελικές δυνατότητες επιτήρησης του συστήματος.

Τι να προσέξουμε στις κάμερες PTZ