Πώς να επιλέξετε την ιδανική PTZ κάμερα

Η πολύ δημοφιλής κατηγορία των καμερών PTZ παρουσιάζει μια σειρά από ιδιαιτερότητες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την επιλογή τους, ανάλογα πάντα και τις απαιτήσεις της κάθε εγκατάστασης.

Του Νέστορα Πεχλιβανίδη

Πίσω από το αρκτικόλεξο PTZ βρίσκονται οι λέξεις ‘’Pan, Tilt, Zoom’’, που χαρακτηρίζουν μία παραδοσιακή κατηγορία καμερών βίντεο-επιτήρησης, η οποία μέχρι σήμερα έχει εξελιχθεί τεχνολογικά σε εξαιρετικό βαθμό. Πρόκειται για κάμερες που αποτελούν ιδανική επιλογή, τόσο για εφαρμογές ασφάλειας και ειδικότερα σε συστήματα βίντεο-επιτήρησης, όσο και για εφαρμογές πολυμέσων με πολύ μεγάλη απήχηση, όπως είναι το live streaming. Αρκετά ευέλικτες ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε και για οποιοδήποτε έργο, καθώς πλεονεκτούν προσφέροντας ένα ευρύ πεδίο θέασης μιας περιοχής, ενώ διαθέτουν οπτικό ζουμ, το οποίο είναι χρήσιμο για παρακολούθηση απομακρυσμένων στόχων. Η κοινή τους βασική ιδέα είναι πως η ίδια η κάμερα εδράζεται σε έναν σερβομηχανισμό που της επιτρέπει να κινείται σε δύο άξονες, ωστόσο υπάρχουν διάφοροι τύποι PTZ καμερών σήμερα στην αγορά. Μάλιστα με τόση τεχνική ορολογία και τόσες πολλές προτάσεις μέσα σε ένα ευρύ φάσμα επιλογών και κόστους, σίγουρα αποτελεί μια πρόκληση για κάποιον να διαλέξει την ιδανική λύση για μία εφαρμογή. Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να αποσαφηνίσουμε κάποιους όρους προκειμένου να προσφέρουμε μερικές ιδέες ώστε κάποιος να κάνει την σωστή επιλογή.

Χρήση των καμερών PTZ σε εφαρμογές επιτήρησης

Οι κάμερες αυτής της κατηγορίας χρησιμοποιούνται κυρίως στον τομέα της ασφάλειας και έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την “ενεργητική επιτήρηση”, όταν για παράδειγμα ένας υπεύθυνος από το προσωπικό ασφαλείας παρακολουθεί ζωντανά τη ροή των εικόνων βίντεο που καταγράφουν οι κάμερες, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες περιοχές ενδιαφέροντος με στόχο να εντοπίζει στόχους που μπορεί να αποτελέσουν παράγοντες κινδύνου. Από το 2005 και μετά όπου οι IP κάμερες άρχισαν να διεισδύουν στον τομέα της ασφάλειας, βελτιώθηκαν σημαντικά και οι λειτουργίες των καμερών PTZ. Σήμερα, οι κάμερες PTZ είναι πλέον πιο ισχυρές από ποτέ για να αξιοποιηθούν σε εφαρμογές επιτήρησης υψηλών απαιτήσεων, καθώς είναι κάτι παραπάνω από απλές κάμερες παρακολούθησης που απαιτούν έλεγχο από κάποιον χειριστή.

Από τη δεκαετία του 1980, οι κάμερες PTZ ήταν απλώς κάμερες ασφαλείας γενικής χρήσης, όπως αυτές των CCTV. Μάλιστα ήταν συνδεδεμένες σε μια μηχανοκίνητη βάση που παρείχε δυνατότητα οριζόντιας και κάθετης κίνησης. Επρόκειτο φυσικά για μια εγκατάσταση που απαιτούσε συνάμα περίπλοκη καλωδίωση και ακριβά χειριστήρια joystick, ενώ ήταν απαραίτητο ένα άτομο να είναι αφοσιωμένο και να ελέγχει ενεργά την κάμερα. Οι σύγχρονες κάμερες PTZ κινούνται με αυτόνομα μοτέρ που υπάρχουν στη συσκευή, ενώ δέχονται εντολές μέσω του καλωδίου βίντεο, ώστε να αποφεύγονται οι περιττές καλωδιώσεις. Στον τομέα της ασφάλειας δε, οι PTZ έχουν βελτιωθεί κατά πολύ χάρη στις νέες λειτουργίες που διαθέτουν όπως είναι η σάρωση, η αυτόματη παρακολούθηση, αλλά και την ενσωμάτωση λογισμικού εν γένει.

Χώροι στάθμευσης, δρόμοι, μεγάλοι υπαίθριοι χώροι, περίμετροι εγκαταστάσεων είναι ιδανικά σημεία τοποθέτησης των PTZ. Επίσης, από το 2015 και μετά περίπου με απλές εντολές που διαθέτουν τα μενού τους, οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιούν μία μόνο κάμερα για να παρακολουθούν πολλαπλά σημεία και να καλύπτουν ακόμα μεγαλύτερες επιφάνειες υποστηρίζοντας σημαντικές λειτουργίες, όπως:

• Δυνατότητα να αποθηκευτεί μια προεπιλεγμένη θέση για τις κινήσεις pan, tilt, zoom που έχει ορίσει ο χρήστης.
• Επιπλέον, η εντολή της ‘’περιήγησης’’ ή “ tour”που διαθέτουν τα μενού των εν λόγω καμερών, είναι ουσιαστικά μια σειρά προεπιλογών που μπορούν, όταν κληθούν, να δημιουργήσουν έναν συνεχόμενο βρόχο για την παρακολούθηση διαφορετικών περιοχών των επιτηρούμενων χώρων.
• Χρησιμοποιώντας τη λειτουργία ‘’σάρωσης’’ – “Scan”, μια PTZ κάμερα μπορεί να μετακινηθεί μέσα σε συγκεκριμένα όρια μιας περιοχής και πάντα σύμφωνα με μία ρουτίνα, ώστε να μην απαιτούνται μεμονωμένες προεπιλογές.

Oι κάμερες PTZ με τις δυνατότητες Auto- Tracking, βρίσκονται στην αγορά από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, ωστόσο με τις τεχνολογικές αναβαθμίσεις που ακολούθησαν στην έξυπνη ανίχνευση κίνησης και την τεχνητή νοημοσύνη, η λειτουργία auto-tracking έχει γίνει ένας αξιόπιστος σύμμαχος των συστημάτων επιτήρησης.

Live Streaming πολλαπλών εφαρμογών

Φυσικά οι κάμερες PTZ μπορούν να αξιοποιηθούν και για μια πληθώρα άλλων εφαρμογών πέρα από τον τομέα ασφάλειας. Η δημοφιλία του live streaming αυξάνεται με εκθετικούς ρυθμούς, με βασική εφαρμογή στο YouTube, στο Facebook και σε πολλά άλλα ακόμα sites και κοινωνικά δίκτυα για επαγγελματικούς και προσωπικούς σκοπούς. Σε αυτές τις εφαρμογές έρχονται οι PTZ κάμερες με IP τεχνολογία να καλύψουν με μεγάλη αποτελεσματικότητα και απόδοση τις απαιτήσεις για ζωντανή ροή σε μια σειρά από περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα εκκλησιαστικές τελετές, αθλητικά γεγονότα, συναυλίες αλλά ακόμα και τεχνικά έργα κατασκευών σε εξέλιξη ή ακόμα την παρακολούθηση του καιρού, θαλάσσιων ή ορεινών περιοχών αλλά και για παρατήρηση της άγριας ζωής, μιας καλλιέργειας, μιας κτηνοτροφικής μονάδας, ή δάσους για την προστασία και την προειδοποίηση κινδύνων από πυρκαγιές και πολλές ακόμα εφαρμογές.

Τι πρέπει να λάβει κανείς υπόψη για την επιλογή μίας ΡTZ

Με τόσες λοιπόν, δυνατότητες, εφαρμογές και προδιαγραφές, είναι λογικό η επιλογή μιας κάμερας PTZ να μην είναι μια εύκολη υπόθεση. Οπότε θα πρέπει να σκεφτούμε και να καταγράψουμε μια σειρά από παραμέτρους όπως που παραθέτουμε παρακάτω.

Θα υπάρχει κάποιος που θα ελέγχει την κάμερα ή χρειάζεται Auto Tracking; Το πρώτο χαρακτηριστικό που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι εάν είναι απαραίτητη μια κάμερα με Auto Tracking (AT), κάτι που της επιτρέπει να παρακολουθεί αυτόματα έναν συγκεκριμένο στόχο ενδιαφέροντος, όπως ένα όχημα ή ένα άτομο σε περιοχή χαμηλής κυκλοφορίας. Ακόμα και για οικιακούς πελάτες, συνιστάται η εγκατάσταση ΡΤΖ κάμερας με auto tracking, στην περίπτωση που έχουν ένα μεγάλο χώρο να παρακολουθήσουν. Στον αντίποδα όμως, οι λειτουργίες AI και Smart Detection τείνουν να κάνουν τις κάμερες πιο ακριβές επειδή απαιτούν περισσότερη υπολογιστική ισχύ και απόδοση. Η τεχνολογία αυτόματης παρακολούθησης μπορεί να αξιοποιηθεί όμως όχι μόνο στον τομέα της ασφάλειας, αλλά και στη ζωντανή μετάδοση μιας εκδηλώσεων ή χωρών που αναφέραμε παραπάνω.

Χρειάζεστε ενσύρματη ή ασύρματη ΡΤΖ; Θεωρούμε πως οι ασύρματες PTZ κάμερες είναι απαραίτητες μόνο εφόσον δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αν είναι εφικτή η εγκατάσταση μίας ενσύρματης κάμερας, τότε αυτό θα ήταν προτιμότερο για λόγους ασφάλειας και αξιοπιστίας στην μετάδοση του σήματος. Άλλωστε, οι επαγγελματικές κάμερες ασφαλείας WiFi απαιτούν ρεύμα από μια κοντινή πρίζα. Απλώς βεβαιωθείτε ότι το σήμα WiFi θα είναι ισχυρό στη θέση που σκοπεύετε να τοποθετήσετε την κάμερα. Τα ασθενή σήματα θα προκαλέσουν προβλήματα περιορίζοντας τη ροή δεδομένων που απαιτείται για μια αξιόπιστη μετάδοση και θα προκαλέσουν καθυστέρηση στο βίντεο αλλά και τον έλεγχο της κάμερας. Χρησιμοποιώντας έναν ισχυρό δρομολογητή ή ένα εξωτερικό σημείο πρόσβασης, είναι εφικτό να ρυθμίσετε μια επαγγελματική ασύρματη κάμερα PTZ ώστε να υπάρχει αξιόπιστη ροή χωρίς καθυστερήσεις στην εικόνα. Για ασύρματες κάμερες, ενδείκνυται ανάλυση 2Κ. Οι ενσύρματες κάμερες από την άλλη, που χρησιμοποιούν τεχνολογία PoE (Power over Ethernet), παρέχουν απόλυτη σταθερότητα ροής και μια απροβλημάτιστη εμπειρία. Ως εκ τούτου, εάν είναι εφικτή η καλωδίωση, προτείνεται η εγκατάσταση μίας ενσύρματης PoE PTZ κάμερας.

Χρειάζεστε κάμερες PTZ για Live Streaming; Οι περισσότερες κάμερες ασφαλείας απαιτούν κάποιο πρόγραμμα σε υπολογιστή για τη μετατροπή του βίντεο σε μια συμβατή μορφή για live streaming. Ορισμένες PTZ έχουν ενσωματωμένη αυτήν τη δυνατότητα για αποστολή βίντεο και ήχου απευθείας με livestreaming. Οι ιστοσελίδες straming και τα κοινωνικά δίκτυα απαιτούν εικόνα και ήχο για να πραγματοποιηθεί ένα livestreaming, και οι σύγχρονες ΡΤΖ κάμερές πληρούν αυτήν την απαίτηση καθώς έχουν ενσωματωμένο μικρόφωνο ή διαθέτουν γραμμή εισόδου για να φιλοξενήσουν μικρόφωνα αν απαιτηθεί σε μία εγκατάσταση ασφάλειας.

Τι είδους καλωδίωση χρειάζεται για τη δικτυακή σύνδεση PTZ; Σχεδόν όλες οι νέες PTZ, είναι κάμερες PoE, που σημαίνει ότι μπορούν να τροφοδοτούνται και να στέλνουν βίντεο μέσω ενός και μόνο καλωδίου, καθιστώντας την εγκατάσταση πολύ απλή. Ενώ η τεχνολογία PoE παρέχει ευκολία, υπάρχουν ορισμένα σημαντικά ζητήματα που πρέπει να σημειωθούν σχετικά με την ισχύ και την απόσταση του καλωδίου. Όταν επιλέγετε μία κάμερα PTZ, είναι επίσης σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι δυνατότητες μετάδοσης ισχύος και δεδομένων της καλωδίωσης. Ακόμη και όταν χρησιμοποιηθεί συμπαγές χάλκινο καλώδιο CAT6, για κάμερες IP PoE PTZ, αυτά δεν μπορούν να είναι μεγαλύτερα από 60 μέτρα. Για μεγαλύτερες αποστάσεις, απαραίτητος είναι ένας ενισχυτής σήματος PoE+, υψηλής ισχύος, αλλά ακόμα και με αυτό, τα δεδομένα θα μπορούν να σταλούν έως 100 μέτρα. Για ακόμα μεγαλύτερες αποστάσεις, στο εμπόριο υπάρχουν διαθέσιμες ειδικές προεκτάσεις PoE, αλλά απαιτούν προσεκτική εξέταση της έντασης που απαιτείται από τις κάμερες.

Πόσο μακριά θέλετε να δείτε; Για την επιλογή μιας PTZ, η ανάλυση βίντεο και ο φακός είναι τα δύο πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που πρέπει να σκεφτεί κανείς εάν επιθυμεί καθαρή εικόνα ακόμα και όταν το αντικείμενο-στόχος απέχει πολύ από την κάμερα. Οι αξιολογήσεις απόστασης DORI (Detect, Observe, Recognize, and Identify) στις προδιαγραφές των καμερών, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διαχειριστείτε καλύτερα τις επιλογές σας χωρίς να γνωρίζετε πολλά για τις αναλύσεις ή τους φακούς.

• Ανάλυση βίντεο: Οι κάμερες PTZ είναι διαθέσιμες με ποικίλες επιλογές αναλύσεων. Οι πιο δημοφιλείς είναι 2MP (1080P), 4MP (2K) και 8MP (4K). Όταν πραγματοποιείται ψηφιακή μεγέθυνση σε ζωντανό ή αποθηκευμένο βίντεο, η ποιότητα της εικόνας, εξαρτάται πάρα πολύ από τη δυνατότητα ανάλυσης της κάμερας. Αναμενόμενο είναι να αντιμετωπίσει κανείς περισσότερα pixelation όταν χρησιμοποιείται ψηφιακό ζουμ με κάμερα 1080P σε σύγκριση με μια κάμερα 4K. Μια κάμερα 1080P, για παράδειγμα, μπορεί να καταγράψει λεπτομέρειες προσώπου από απόσταση έως και 6-10 μέτρα στην ευρύτερη γωνία της. Μια συγκρίσιμη κάμερα 8MP μπορεί να ‘’δει’’ χαρακτηριστικά προσώπου από απόσταση έως και 15-20 μέτρα μακριά στην ευρύτερη γωνία της.
• Προδιαγραφές φακού: Ενώ η ανάλυση βίντεο καθορίζει πόσες οπτικές λεπτομέρειες μπορεί να καταγράψει μια κάμερα, ο φακός που χρησιμοποιείται έχει μεγαλύτερη επίδραση στην απόσταση που μπορεί να ‘’δει’’ η συσκευή. Μία PTZ 1080P με ψηφιακό zoom φακού 25x, μπορεί να ‘’δει’’ μακρύτερα από μια κάμερα 2K με φακό zoom 12x, αλλά το καταγεγραμμένο βίντεο σε κοντινή απόσταση θα προσφέρει λιγότερες λεπτομέρειες, καθώς όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, το ψηφιακό ζουμ στο αποθηκευμένο βίντεο, καθορίζεται από την ανάλυση.
• Πώς υπολογίζονται οι βαθμολογίες ζουμ: Η βαθμολογία ζουμ (x) ενός φακού είναι η αναλογία της στενότερης εστιακής απόστασης προς τη μεγαλύτερη. Για παράδειγμα, εάν μια φωτογραφική μηχανή 25x, έχει φακό 120 mm στη στενότερη ρύθμιση και φακό 4,8 mm στο πλάτος της, το 120 διαιρούμενο από το 4,8 είναι 25.

Υπάρχει, ωστόσο, μια αντιστάθμιση μεταξύ της ύπαρξης φακού υψηλότερου οπτικού ζουμ και χαμηλότερης ανάλυσης έναντι χαμηλότερου οπτικού ζουμ και υψηλής ανάλυσης. Όταν ο φακός μεγεθύνεται για να δει πιο μακριά, το οπτικό πεδίο αλλάζει πολύ, αφού, καθώς η κάμερα εστιάζει, η γωνία θέασης μειώνεται και αντιστρόφως. Κατά την επιλογή μιας PTZ λοιπόν, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το οπτικό πεδίο με βάση τον τρόπο χρήσης του.

Χρειάζεται να πραγματοποιούνται λήψεις στο απόλυτο σκοτάδι; Ορισμένες PTZ δεν περιλαμβάνουν νυχτερινή λειτουργία υπερύθρων, επομένως φροντίστε να ελέγξετε την περιγραφή του προϊόντος εάν χρειάζεστε κάμερα και για νυχτερινές καταγραφές. Η δυνατότητα νυχτερινής όρασης σχετίζεται γενικά με το μέγεθος του φακού για το οπτικό ζουμ, και το μέγεθος της ίδιας της κάμερας. Το εύρος νυχτερινής όρασης των καμερών mini-PTZ είναι περίπου 15 μέτρα, το οποίο είναι αρκετό για να δείτε βασικές λεπτομέρειες τη νύχτα. Το εύρος νυχτερινής όρασης των μεγαλύτερων καμερών είναι συνήθως μεταξύ 90 και 150 μέτρων, ανάλογα με το μοντέλο και το μέγεθος της κάμερας. Και πάλι, ο απλούστερος τρόπος για να μάθετε εάν μια κάμερα διαθέτει νυχτερινή όραση υπερύθρων και το εύρος της, είναι να δείτε τη λίστα προδιαγραφών της.

Χρειάζεστε λειτουργίες AI, όπως Smart Detection; Η έξυπνη ανίχνευση χρησιμοποιεί προκαθορισμένες εντολές για να αναλύσει τη ροή βίντεο, να ενεργοποιήσει συναγερμούς, να ξεκινήσει την εγγραφή και να ενεργοποιήσει την αυτόματη παρακολούθηση. Αυτές οι εντολές AI μπορούν επίσης να συλλέξουν ένα στιγμιότυπο ενδιαφέροντος, να στείλουν push μηνύματα σε έξυπνα τηλέφωνα ή και ειδοποιήσεις μέσω mail. Πολλές έξυπνες κάμερες ασφαλείας διαθέτουν ενσωματωμένη ανίχνευση εισβολής ως βασική λειτουργία ενώ ορισμένα μοντέλα μάλιστα, διαθέτουν επιπλέον προηγμένες λειτουργίες, όπως καταμέτρηση ατόμων, αναγνώριση προσώπων και ανίχνευση αντικειμένων που έχουν εγκαταλειφθεί. Εάν χρειάζεστε μια κάμερα Pan, Tilt, Zoom με video analytics για έξυπνο εντοπισμό συμβάντων, βεβαιωθείτε ότι η κάμερα που θα επιλέξετε διαθέτει smart detction.

Υπάρχουν περιβαλλοντικές ακραίες συνθήκες στις οποίες θα εκτεθεί η κάμερα; Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε το περιβάλλον στο οποίο θα λειτουργεί μία PTZ προκειμένου να προστατεύσετε την επένδυσή σας από πιθανές ζημιές. Η πλειονότητα των καμερών ασφαλείας εξωτερικού χώρου έχουν βαθμό προστασίας IP66 ή υψηλότερο, που σημαίνει ότι αντέχουν στη σκόνη, την βροχή ή το χιόνι. Αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν προσφέρουν όλες οι PTZ του εμπορίου τον ίδιο βαθμό προστασίας έναντι στις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Οι κάμερες ασφαλείας έχουν συνήθως το 6 ως πρώτο ψηφίο της βαθμολογίας, το οποίο υποδηλώνει την προστασία από σκόνη για χρονικό διάστημα περίπου 6 ωρών. Το δεύτερο ψηφίο της βαθμολογίας, σχετίζεται με την προστασία από υγρά. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του δεύτερου ψηφίου, τόσο μεγαλύτερη είναι η προστασία έναντι στο νερό. Για παράδειγμα, όλες οι PTZ προσφέρουν ελάχιστη προστασία IP66, οι κάμερες όμως που προορίζονται για τον απλό καταναλωτή ή άλλες χαμηλού κόστους, έχουν συνήθως βαθμό προστασίας IP65. Μάλιστα, ορισμένες μεγάλες PTZ διαθέτουν και ανεμιστήρες ψύξης για την αντιμετώπιση της υψηλής θερμοκρασίας. Οι κεραυνοί είναι επίσης μια τεράστια πρόκληση και προκαλούν ανησυχία. Η τοποθέτηση οποιασδήποτε κάμερας σε μια μεταλλική κατασκευή προσομοιάζει ουσιαστικά ένα αλεξικέραυνο κάτι που οδηγεί σε τραγικές συνέπειες κάποιες φορές. Ένας κεραυνός θα καταστρέψει αμέσως τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα της κάμερας. Τα μεταλλικά κτίρια και οι μεταλλικοί στύλοι είναι ευάλωτοι σε ανάλογα περιστατικά ενώ μπορεί να προκληθεί ζημιά στην κάμερα αλλά και σε άλλες συσκευές μέσω της καλωδίωσης.

Για πόσο χρόνο θα παραμείνουν αποθηκευμένα τα καταγεγραμμένα αρχεία βίντεο; Όλες οι PTZ μπορούν να συνοδεύονται από μια κάρτα μνήμης microSD που στην καλύτερη περίπτωση σημαίνει καταγραφή για διάστημα έως τεσσάρων ημερών, ανάλογα με την ανάλυση της κάμερας. Μπορείτε να υπολογίσετε και να καθορίσετε πόση μνήμη θα χρειαστείτε με βάση την ανάλυση, τον ρυθμό καρέ και τον αριθμό των ημερών εγγραφής που θέλετε. Εάν χρειάζεστε χρόνο εγγραφής βίντεο μεγαλύτερο από μερικές ημέρες, τότε προτείνουμε να αγοράσετε μια συσκευή εγγραφής NVR για να φτιάξετε ένα σωστό σύστημα καταγραφής με κάμερα PTZ.

Όλες οι παραπάνω παράμετροι μπορούν να σας βοηθήσουν στην επιλογή μιας ptz κάμερας, όμως είναι σίγουρο ότι η κάθε εγκατάσταση έχει ιδιαιτερότητες τις οποίες θα πρέπει να καταγράψει ένας μελετητής ή σύμβουλος ασφάλειας που είναι ειδικός στις εγκαταστάσεις συστημάτων ασφάλειας και να σας δώσει τις κατάλληλες συμβουλές.