Πηγές Πληροφοριών και Χειρισμός «Πρακτόρων»

Το παρόν αφορά στο πλαίσιο της αντιπληροφοριακής δράσης μας, από στρατηγικής και τακτικής πλευράς, σε περιστάσεις σοβαρής απειλής βιομηχανικής κατασκοπείας, εναντίον της επιχείρησης/Οργανισμού, του οποίου είμαστε (Supreme) Security Managers. Αφορά επίσης και στη συνεργασία με τους Short time intelligence experts, όταν η εκτίμηση για την εκδήλωση της απειλής θεωρείται σχεδόν βέβαιη και το βάρος της απειλούμενης βλάβης εκτιμάται ως καταστροφικό. Short time intelligence experts (S.T.IN.EX.), είναι τα πρόσωπα εκείνα, που στον κόσμο των επιχειρηματικών πληροφοριών και του marketing warfare θεωρούνται ειδικοί υψηλού επιπέδου. Είναι εξωτερικοί συνεργάτες, κατά κανόνα. Επιλέγονται από το λεγόμενο «κατευθύνον κλιμάκιο αντιπληροφοριών και αντιμέτρων» (εφεξής κατευθύνον κλιμάκιο). Αυτό ενεργοποιείται ως πρώτο βήμα χειρισμού, μετά τις πρώτες υπόνοιες ότι ο Οργανισμός έγινε στόχος επιθετικής πληροφοριακής μυστικής δράσης.
Η συγκρότησή του πρέπει να προβλέπεται από την αρχή του σχεδιασμού ασφαλείας της επιχείρησης ή του Οργανισμού (Master Plan), μαζί με τη δημιουργία της Ομάδας Διαχείρισης Κρίσεων. Πρακτικά, αποτελείται από τον Πρόεδρο της Εταιρείας και από τον Supreme Security Manager. Ο τελευταίος, εξαιρετικά και για συγκεκριμένη περίπτωση ανάληψης αμυντικής πληροφοριακής δραστηριότητας, αναβαθμίζεται ιεραρχικά σε αντιπρόεδρο, μέχρι να λήξει η όλη υπόθεση (ad hoc). Πρόεδρος και Supreme Security Manager είναι τα μόνιμα μέλη του «κατευθύνοντος κλιμακίου». Προβλέπονται και τα έκτακτα. Έκτακτα μέλη για παράδειγμα, μπορεί να είναι οι Διευθυντές Marketing, Οικονομικών υπηρεσιών, Δημοσίων Σχέσεων, Συμβάσεων, Ι.Τ.
Τα έκτακτα μέλη καλούνται να συνεισφέρουν στην όλη υπόθεση τα αναγκαία στοιχεία κατά λόγο αρμοδιότητας ενός εκάστου και εφόσον αυτά (τα στοιχεία/ πληροφορίες) κριθούν απαραίτητα για το χειρισμό της υπόθεσης και την επίλυση των προβλημάτων οικονομικής κατασκοπείας, που έχουν προκύψει και απειλούν να σωριάσουν σε ερείπια τον όλο Οργανισμό. Πολλά από τα αναγκαία αυτά στοιχεία θα χρησιμεύσουν ως αφετηρία νέων ερευνών, οι οποίες θα διεξαχθούν υπό την ηγεσία του S.T.IN.EX., ύστερα από συνεργασία με το «Κατευθύνον Κλιμάκιο». Π.χ. τη «θωράκιση» του Marketing έναντι διαρροών επιχειρηματικών μυστικών, με παράλληλο κατακερματισμό της πανοπλίας προστασίας των « κινήσεων» των ανταγωνιστών.
Σε επίπεδο κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών θα κατατάσσαμε το Short time intelligence expert στο επίπεδο ενός ανώτερου αξιωματικού υπόθεσης, που έχει την ευθύνη διεξαγωγής μιας εκτεταμένης επιχείρησης μυστικής δράσης. Αυτός, αφού θα ενημερωθεί για το πρόβλημα, θα σχεδιάσει τον Αντικειμενικό Σκοπό, θα καθορίσει σε ένα πρώτο επίπεδο τους στόχους και τις περιοχές πληροφοριών και θα φροντίσει για το τρίτο και τέταρτο οργανωτικό στοιχείο μιας μυστικής δράσης, που είναι:
α. Οι (λεγόμενοι) πράκτορες (ειδικός διευθύνων πράκτορας, πράκτορες ενέργειας κ.ά.) και β. Το σύστημα επικοινωνιών.
Συνήθως, σε καταστάσεις αντιμετώπισης οικονομικής/εμπορικής κατασκοπείας και όταν καλείται ένας S.T.IN.EX., απαιτείται μια ιδιαίτερη πειθαρχία και δεν αφήνεται το παραμικρό περιθώριο για πρωτοβουλίες. Αυτό κατά τη γνώμη μου, μπορεί να αποβεί σε σοβαρότατο λάθος, αφού και για τον παραμικρό ελιγμό απαιτείται αναφορά και άδεια ενέργειας. Είναι λοιπόν ενδεχόμενο, η απαιτούμενη «ξεροκέφαλη υπακοή» να επιφέρει προβλήματα και στο τέλος να μη διακρίνεται εύκολα από την «εγκληματική ανικανότητα». Η ίδια η καριέρα της μυθικής φυσιογνωμίας του Έρβιν Ρόμελ και ιδιαίτερα η καθυστέρηση αναδίπλωσής του στο Ελ-Αλαμέιν, λόγω κωλυσιεργίας αναφορών και αναμενομένων διαταγών, θα μπορούσε να αποτελέσει χωριστό course, (αναλογικά), για Supreme Security Managers και Short time intelligence experts, πάνω στο θέμα αυτό.
Ο Short time intelligence expert «αρχίζει τη μάχη» από μία πτυχή της υπόθεσης, όπου οι «άκαπνοι» και οι απόλεμοι στον οικονομικό πόλεμο (στελέχη του Οργανισμού, της εταιρείας κ.λπ., που επιδιώκεται η προστασία και που τίθενται στη διάθεση του Short time intelligence expert), θα μπορούσαν να κάνουν τα πρώτα τους λάθη (και η εμπειρία λέει ότι θα κάνουν πολλά), αλλά με αμελητέο ή λίγο κόστος.
Έχει παρατηρηθεί ότι η «δυσκαμψία» βρίσκεται στους συνδέσμους των επιπέδων διοίκησης. Και εκεί παρατηρείται το εξής φαινόμενο. Τα επιτελικά στελέχη του Οργανισμού να έχουν ακαμψία, ενώ τη λογική και την κατανόηση να τη διαθέτουν οι μάχιμοι. Δηλαδή έχουμε μία αντίστροφη ουσιαστική λειτουργία. Οι επιτελείς πρέπει να διαθέτουν την ευλυγισία και οι επιχειρησιακοί να είναι οι άκαμπτοι στην εκτέλεση των ορθών αποφάσεων τακτικού πεδίου, οπότε οι επιτελείς να λειτουργούν σε δεύτερο επίπεδο.
Βασικά ο S.T.IN.EX., θα πρέπει να ακολουθεί τέσσερις βασικούς κανόνες. Οι κανόνες αυτοί είναι οι ίδιοι που πρέπει να ακολουθεί και ένας πράκτορας επιπέδου. Πρόκειται για τους εξής.

• Να ανακαλύπτει πού θα βρει, τις πολύτιμες πληροφορίες.
• Να τις αποκτήσει.
• Να συναποκομίσει αποδείξεις μαζί με τις πληροφορίες, χωρίς να τον υποπτευθεί κανείς.
• Να μεταφέρει πληροφορίες και αποδείξεις με τη λιγότερη καθυστέρηση, αρμοδίως και με ποιοτική αναφορά, που δεν θα αφήνει κενά.

Ένα χαρακτηριστικό ιστορικό παράδειγμα
Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις – και μάλιστα σε όλη την Ιστορία της Κατασκοπείας, που απεικονίζουν με σαφήνεια τους τέσσερις αυτούς βασικούς κανόνες.
Υπόθεση σπουδής θα μπορούσε πέραν πάσης αμφιβολίας, να αποτελέσει η δράση του Σάρλ Λισιετό, για τη διερεύνηση της χρήσης χημικών πολεμικών ουσιών στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Θεωρήθηκε ο αρχικατάσκοπος της Γαλλίας και των Συμμάχων γενικώς, στην πρώτη αυτή μεγάλη σύρραξη.
Ήταν μηχανικός, ειδικός στη βιομηχανία βαρέων όπλων και εκρηκτικών.
Στις 22 Απριλίου 1915, τα γερμανικά στρατεύματα χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά δηλητηριώδη αέρια στην περιοχή της ΄Υπρ, στη Γαλλία. Η μέθοδος που χρησιμοποίησαν ήταν η διασπορά των αερίων από κυλίνδρους, όταν θα φυσούσε ευνοϊκός άνεμος, που θα μετέφερε τα αέρια στις συμμαχικές γραμμές. Όμως ένα κύμα δηλητηριωδών αερίων άλλαξε αιφνιδιαστικά κατεύθυνση λόγω των ευμετάβλητων δυνατών ανέμων της ευρύτερης περιοχής (Φλάνδρα) και προκάλεσε καταστροφικά αποτελέσματα στις τάξεις των Γερμανών. Ο Λισιετό κλήθηκε από τις συμμαχικές αρχές να παρακολουθήσει το θέμα.
Η χρήση των αερίων όμως, σταμάτησε. Ο Γάλλος expert δούλεψε πάνω στην υπόθεση ότι το σχέδιο δεν επρόκειτο να εγκαταλειφθεί.
Με το κάλυμμα του εμπορικού αντιπροσώπου τεχνικών ειδών και εργαλείων, άρχισε να συχνάζει στα στέκια εργατοτεχνιτών. Από κουτσομπολιά και ακριτομυθίες έμαθε ότι δύο εργοστάσια στο Μανχάϊμ είχαν εντατικοποιήσει τις εργασίες τους για την παρασκευή αερίων χλωριοπικρίνης (ασφυκτικό), θειούχου υπερίτη, φωσγένιου, δισφωγένιου και χλώριου. Παρακολουθώντας την κίνηση των εργοστασίων, διαπίστωσε πως η αποστολή των προϊόντων αυτών γινόταν στο Έσσεν, όπου τα εργοστάσια πολεμικών όπλων «Κρουπ». Διαπίστωσε και κάτι άλλο. Ότι στο Έσσεν είχε αναπτυχθεί εντατικά η αντικατασκοπεία. Ο Λισιετό χρησιμοποίησε την ίδια μέθοδο. Τη λεγόμενη τακτική του σύρματος παγίδευσης. «¶πλωσε ένα αόρατο δίχτυ κλίματος εμπιστοσύνης» όπου παγιδευόταν κάθε ακριτομυθία, χωρίς ο ίδιος να προκαλεί σχετικές συζητήσεις, κάτι που θα προσήλκυε την προσοχή της αντικατασκοπείας. Οργάνωσε τις κινήσεις του και περίμενε τη ζωτική πληροφορία, συνδυάζοντας καθημερινές λεπτομέρειες.
Οι φιλικές σχέσεις, που ανέπτυξε με τεχνίτες και φύλακες (αθέλητοι πράκτορες), του επέτρεψαν να παρακολουθήσει τις δοκιμαστικές βολές ναυτικού κανονιού και πεδινού πυροβόλου, εναντίον ενός κοπαδιού προβάτων σε πλαγιά. Οι βολές δημιούργησαν ένα πρασινοκίτρινο σύννεφο, που όταν διαλύθηκε δεν είχε μείνει τίποτα ζωντανό, ενώ το χορτάρι κάηκε και καλύφθηκε από ένα στρώμα που έμοιαζε με σκουριά. Ο Λισιετό μάλιστα, εξασφάλισε και ένα θραύσμα μιας τέτοιας οβίδας. Τρεις ημέρες αργότερα, παρουσιάσθηκε ο ίδιος στο Αρχηγείο των Συμμάχων με μία πλήρη αναφορά, που δεν άφηνε κανένα ερωτηματικό. Η αναφορά συνοδευόταν και από την υλική απόδειξη, που εξετάστηκε. Με βάση τα στοιχεία αυτά κατασκευάσθηκε μάσκα προστασίας, που δοκιμάσθηκε αποτελεσματικά. Η παραγωγή και ο εφοδιασμός των συμμαχικών δυνάμεων έγιναν προτού ολοκληρωθεί η γερμανική παραγωγή σε βόμβες. Πέραν τούτου, οι πληροφορίες βοήθησαν στην κατασκευή χημικών πολεμικών ουσιών από την πλευρά των συμμάχων.
Ο Σάρλ Λισιετό αποτελεί τον ιδεότυπο του Short time intelligence expert των πληροφοριών, σε παγκόσμια κλίμακα.
Μάλιστα, την όλη υπόθεση, την έφερε σε αίσιο πέρας μόνος του.
Οι Πηγές Πληροφοριών και ο Χειρισμός «Πρακτόρων» (HUMINT), συνδέονται άμεσα με τους Short time intelligence experts.

Πηγές Πληροφοριών
Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις για το τι είναι μία πηγή πληροφοριών. Εμείς δανειζόμενοι μία φράση από το άρθρο 180 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας («Αυτοψία»), θα πούμε ότι πηγές πληροφοριών μπορούν να αποτελέσουν τόποι, πράγματα, άνθρωποι – και θα προσθέσουμε και τις δραστηριότητες, τις διαδικασίες και τις επικοινωνίες.
Η σκηνή ενός εγκλήματος ή ενός ατυχήματος, αποτελεί πηγή πληροφοριών. Το ίδιο και οι εμπορικές, βιομηχανικές και καλλιτεχνικές εκθέσεις.
Οι εγκαταστάσεις μιας επιχείρησης, προκειμένου να κάνουμε την έκθεση τρωτότητας πάνω στην οποία θα βασισθούν τα σχέδια ασφαλείας, αποτελούν ομοίως πηγή πληροφοριών.
Φωτογραφίες, σκίτσα, διαφημίσεις, χάρτες, τουριστικοί οδηγοί, έντυπος, περιοδικός και ηλεκτρονικός τύπος, προγράμματα υπολογιστών, συμβάσεις, ερευνητικά προγράμματα, τεχνολογικά προϊόντα και προϊόντα νέων τεχνολογιών, ενέργεια κ.ά. αποτελούν πηγές, που παρέχουν πληροφορίες.
Συνειδητές ή ασυνείδητες πληροφορίες από πρόσωπα, στοιχεία από παρατήρηση ή ακρόαση, φυγάδες, πληρώματα αεροσκαφών ή πλοίων και οι λεγόμενες «ύστατες πηγές» που δίνουν πληροφορίες από « πρώτο χέρι», αποτελούν τις ανθρώπινες πηγές.
Ενέργειες και διαδικασίες των άρθρων 11,12,13 και 16, του Νόμου 146/1914 περί αθέμιτου ανταγωνισμού, ενέργειες που συνιστούν απάτη, οι συζητήσεις – επαγγελματικές ή μη, δια ζώσης, από τηλεφώνου, μέσω διαδικτύου κ.λπ., αλλά και κινήσεις και δραστηριότητες όπως επισκέψεις σε οικονομικές μονάδες και οι διάφορες ενδείξεις αυξημένων δραστηριοτήτων που αποτελούν ενδείξεις επιθέσεων στον πληροφοριακό τομέα, (διεισδύσεις, επιθέσεις πρόφασης κ.ά.) αποτελούν πηγές πληροφοριών.
Γενικά, οι Πηγές πληροφοριών στον λεγόμενο εμπορικό πόλεμο, διακρίνονται σε: Κατευθυνόμενες (πράκτορες), Μη Κατευθυνόμενες (π.χ. ταξιδιώτης), Ύστατες πηγές (άμεση παρατήρηση ή γνώση από «πρώτο χέρι»), Αφανείς πηγές
(εκείνες για τις οποίες έχει ληφθεί μέριμνα προστασίας, π.χ. διαβαθμισμένο υλικό που αφορά στην εκτέλεση συμβάσεων της επιχείρησης με το Υπουργείο Εθνικής ¶μυνας), Εμφανείς ή Ανοικτές πηγές (που είναι προσιτές σε όλους), ¶μεσες πηγές
(οι πληροφορίες των οποίων μεταβιβάζονται, απευθείας, στον Short time intelligence expert).

Ο κομβικός ρόλος του S.T.IN.EX.,
Οι πρώτες ενέργειες του S.T.IN.EX., ευθύς μετά την ανάθεση της αποστολής, θα είναι η αυτοψία των χώρων και ο πρώτος προσδιορισμός της έκτασης της ζημιάς. Στις αυτοψίες αυτές, ο Short time intelligence expert ενεργεί ως Inspection Team Leader. Στην ομάδα μετέχει ο Security Manager και στελέχη της εταιρείας ή του Οργανισμού. Θα ακολουθήσουν τρεις αναφορές. Η πρώτη είναι γνωστή ως I.S.I.R., από τα αρχικά των λέξεων Intelligence Security Inspection Report, η δεύτερη ως D.A. (Damage Assessment) και η τρίτη ως C.A.R., (Corrective Action Report).
Η I.S.I.R. περιλαμβάνει εισαγωγικά τον Αντικειμενικό Σκοπό, τις κατευθύνσεις ασφαλείας του Οργανισμού και παραπέμπει σε ειδική λίστα θεμάτων ελέγχου, η οποία παρατίθεται ως προσάρτημα στην αναφορά.
Παρατίθενται η αναφορά στη συγκρότηση της ομάδας επιθεώρησης (Inspection Team) και οι ενότητες που αφορούν στην περιγραφή των εγκαταστάσεων, στις ευθύνες ασφαλείας, στα μέτρα ασφαλείας (εξωτερικά- εσωτερικά), στην ασφάλεια και τις σχετικές εξουσιοδοτήσεις του προσωπικού, στην ασφάλεια εγγράφων και ηλεκτρονικών υπολογιστών και στον έλεγχο των αρχείων και των πρωτοκόλλων διακίνησης εγγράφων. Σε άλλες ενότητες αναφέρονται οι εκπαιδεύσεις του προσωπικού στα θέματα ασφαλείας πληροφοριών και οι σχετικές ενημερωτικές διαλέξεις. Ακολουθεί μία σημαντική ενότητα, όπου καταχωρούνται οι ανεπάρκειες και οι ελλείψεις. Αυτές κατηγοριοποιούνται σε ουσιώδεις και δευτερεύουσες.
Τέλος, καταγράφονται στοιχεία που προκύψαν από τη διαδικασία και τα οποία δεν είχαν επισημανθεί προηγούμενα και διατυπώνονται τα συμπεράσματα.
Η D.A. (Damage Assessment) περιλαμβάνει τις ζημιές που διαπιστώθηκαν και τα αποδεικτικά στοιχεία καθώς και τις «προφανείς» και «πιθανές» ζημιές, σε μία προσπάθεια οριοθέτησης της όλης βλάβης.
Τα βασικά κεφάλαια (ενότητες ) της C.A.R. (Corrective Action Report), αφορούν στις συστάσεις, στις προτεινόμενες καλύτερες πρακτικές και στις απαιτούμενες εξουσιοδοτήσεις, προκειμένου να αναληφθούν ενέργειες και να αντιμετωπισθεί το όλο πρόβλημα με το λιγότερο δυνατό κόστος.

Από τις αναφορές αυτές θα προκύψει η ανάγκη ή όχι δράσης δια μέσω HUMINT (Human Intelligence).
Παράδειγμα ο Λισιετό. Παρόλο που κινήθηκε κατά βάση μόνος του, εντούτοις σχεδίασε τη δράση του και καθόρισε σε ποια πρόσωπα θα κατέφευγε για να πάρει τις πληροφορίες – και μάλιστα εν αγνοία τους.
Με την C.A.R. θα προσδιορισθεί ο Αντικειμενικός Σκοπός της όλης δράσης και θα γίνει λεπτομερής ανάλυση. Εάν από την ανάλυση προκύψει ότι η χρησιμοποίηση συνεργατών ειδικής σχέσης, για άντληση πληροφοριών («πράκτορες»), είναι ο καλύτερος τρόπος, τότε το επόμενο βήμα είναι το να εξακριβωθεί ποια θα είναι τα πρόσωπα αυτά και ποιες ιδιότητες πρέπει να έχουν. Ακολουθεί μία διαδικασία που περιλαμβάνει κατά σειρά τον εντοπισμό, την έρευνα, την επιλογή, τη στρατολόγηση-συνεργασία και φυσικά, τον όλο χειρισμό. Ενημερώνεται το κατευθύνον κλιμάκιο.
Ο short time intelligence expert, ενεργώντας ως ανώτερος αξιωματικός υπόθεσης, καταγράφει τον ιδεότυπο. Δηλαδή το πώς θα ήθελε να είναι ο ιδεατός συνεργάτης, (πράκτορας). Βασικότατο στοιχείο, η αναγκαία ύπαρξη ειδικών γνώσεων. Αυτό αναδείχθηκε και από την υπόθεση Λισιετό. Αν ο Λισιετό δεν ήταν ειδικός στα πυρομαχικά, το πιθανότερο θα ήταν να του διέφευγαν λεπτομέρειες, που δεν θα τον έβαζαν στο δρόμο της τελικής διερεύνησης.
Στη συνέχεια, είτε προσωπικά είτε δια μέσω ειδικών («εντοπιστών»), δηλαδή προσώπων που διαθέτουν όχι μόνο ειδικές γνώσεις αλλά και ιδιαίτερα προσόντα, συλλέγουν πληροφορίες για τα άτομα που φέρονται να « κάνουν», για την αποστολή.
Δημιουργείται ένα ιστορικό, που θα λέγαμε ότι είναι ανάλογο με αυτό του ομοιοπαθητικού ιατρού. Δηλαδή περιλαμβάνει όλες τις πιθανές και απίθανες λεπτομέρειες). Βασικά στοιχεία του εγγράφου αυτού είναι η περιγραφή του προσώπου, το ιστορικό του (εργασία, μόρφωση, εμπειρία, ειδικές γνώσεις στον τομέα ενδιαφέροντος), κίνητρα, κίνδυνοι ασφαλείας (π.χ. αδυναμίες, όπως η αστάθεια σε καταστάσεις πίεσης, διάφορα ελαττώματα κ.λπ.), στοιχεία καταλληλότητας (προσόντα που προσεγγίζουν στα ιδεατά που θέλουμε), δυνατότητες προσέγγισης και πιθανοί τρόποι και χώροι προσέγγισης, καθώς και οι λεπτομέρειες των συνθηκών κάτω από τις οποίες έγινε μία πρώτη γνωριμία.
Στη συνέχεια ο short time intelligence expert συγκεντρώνει όσον το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες και εστιάζεται στα θέματα των προσόντων του υπό προσέγγιση προσώπου, της αντίδρασής του σε περίπτωση κρούσης συνεργασίας και στην καλή ή όχι προαίρεσή του. Στοιχεία οικογένειας, φίλων, διαμονής, σχέσεων, μόρφωσης, εμπειρίας, το αν το άτομο είναι ερευνητικό, καθημερινές ασχολίες, πεποιθήσεις, οικονομική κατάσταση, χρέη, ταξίδια, στρατολογική κατάσταση, συνήθειές του ως συζητητή, τάση προς παραποίηση γεγονότων, τάση για κατασκευή πληροφοριών, το αν έχει ευχέρεια προσέγγισης στις πληροφορίες που απαιτούνται για την εκπλήρωση του αντικειμενικού σκοπού, ευχέρεια προσέγγισής του από ανταγωνιστή και πιθανή αντιστροφή του ή τάση του προσώπου στο να περιπλέκει τις καταστάσεις καθώς και το βάθος των κινήτρων συνεργασίας, αποτελούν περιοχές της έρευνας (τηρουμένων των διατάξεων του Ν.2472/1997).
Ακολουθεί η επιλογή μεταξύ των θεωρουμένων ως καταλλήλων υποψηφίων (αν έχουμε την πολυτέλεια να έχουμε περισσότερους του ενός).
Επόμενο στάδιο είναι η προσέγγιση. Με την έναρξη του σχεδιασμού του τρόπου προσέγγισης, πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με τη λογική του φιλόσοφου Ζακ Ντεριντά (προσέγγιση από το τέλος). Δηλαδή τα όσα αφορούν στην απαγκίστρωση από το πρόσωπο όταν η όλη υπόθεση θα έχει λήξει (ενώ είμαστε ακόμη στην αρχή).
Η προσέγγιση γίνεται αφού πρώτα ενημερωθεί και εγκρίνει το «κατευθύνον κλιμάκιο» και ληφθούν υπόψη όλοι οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την προσέγγιση. Αυτοί είναι ο βαθμός επείγοντος της υπόθεσης και ο διαθέσιμος χρόνος για τη στρατολόγηση/συνεργασία. Η αλυσιδωτή αντίδραση συνεπειών από μία άκαιρη προσπάθεια προσέγγισης. Η ενδεχόμενη άρνηση και οι πιθανές συνέπειές της. Οι σχέσεις που θα προκύψουν μεταξύ προσεγγίζοντος και προσεγγιζόμενου. Το πόσο είναι δυνατός ο έλεγχος της όλης υπόθεσης. Έχει παρατηρηθεί ότι αρκετοί από αυτούς που προσεγγίζονται για τις δραστηριότητες που προαναφέραμε, έχουν την τάση να «κάνουν δύσκολη» τη ζωή του στελέχους/χειριστή, με το να αργούν πολύ στις συναντήσεις, να παρουσιάζονται ως πολύ βιαστικοί, να προβάλουν συνεχώς απαιτήσεις, να απειλούν κάθε φορά να τα φανερώσουν όλα και να αφήνουν υπόνοιες και για ποινικές προεκτάσεις. Τούτο γίνεται υποσυνείδητα εξισορροπητικά, για μια δραστηριότητα που το ίδιο το υπερεγώ του προσώπου απορρίπτει (δεν αισθάνεται καλά που έγινε πράκτορας), αλλά από την άλλη πλευρά τη χρειάζεται την αποστολή, διότι αυτή συνέλκει οφέλη και συναίσθηση περιπέτειας. Προσοχή σε μία τέτοια κατάσταση. Ένας ικανός αριθμός προσώπων από κατευθύνοντα κλιμάκια ή με ρόλους σε υποθέσεις πληροφοριών πιέστηκε τόσο, που απείλησε ευθέως τους συνεργαζόμενους, που παρουσίασαν τις προαναφερθείσες συμπεριφορές, με αποτέλεσμα να περιπλεχθούν οι καταστάσεις και να δημιουργηθεί μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτό που πήγε να επιλυθεί με τη χρήση συνεργαζομένων προσώπων.
Με υπόψη τα παραπάνω, αυτός που θα κάνει την προσέγγιση («στρατολόγος») θα πρέπει να φροντίσει την προετοιμασία του.
Πρέπει δηλαδή να φροντίσει να μάθει όσο το δυνατόν περισσότερα για αυτόν/αυτήν, που θα προσεγγίσει. Να μεριμνήσει για κατάλληλο κάλυμμα, να γνωρίσει πολύ καλά την περιοχή συνάντησης, να σχεδιάσει τους τρόπους συναντήσεων και επικοινωνίας, τη διάρκεια (κατά προσέγγιση της συνεργασίας), τις εξασφαλίσεις του συνεργαζομένου, αλλά και την προετοιμασία σχεδίου κατάλληλων ενεργειών, αν δεν επιτευχθεί τελική συμφωνία συνεργασίας.
Κατά κανόνα προτιμάται η λεγόμενη «απαλή προσέγγιση». Η προοδευτική προσέγγιση, θα λέγαμε. Η προσέγγιση αυτού του είδους όμως, απαιτεί πολύ χρόνο. Τούτο σημαίνει έναρξη δράσης από την εποχή της ηρεμίας. «Προ-τρέχουμε για την πρόληψη του κινδύνου βιομηχανικής/οικονομικής κατασκοπείας ή επί το συνολικότερο ενός marketing warfare». Και η εποχή που διανύουμε, θα οξύνει τον ανταγωνισμό σύντομα και σε ένα σύνθετο πλαίσιο.
Και όταν ο άλλος βλέπει ότι του καταστρέφονται οι «εφοδιαστικές γραμμές των προσόδων», καταφεύγει κατά κανόνα σε αυτό που λέμε «φάσμα παρανομίας», από την πορεία στην οριογραμμή του νόμου, μέχρι τις πλέον ακραίες ενέργειες. Με την «απαλή προσέγγιση» δεν έχει κανείς παρά να πατήσει αργότερα και όταν απαιτηθεί, τα «κατάλληλα πλήκτρα». Το μειονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι τα έξοδα και ο απαιτούμενος μεγάλος χρόνος απαγκίστρωσης. Η τελευταία μπορεί και να μη γίνει ποτέ. Διότι η σχέση «χειριστή»-«πηγής» σφυρηλατείται και στο τέλος γίνεται στενά φιλική ή καταλήγει σε επαγγελματική συνεργασία σε άλλο πεδίο, που είναι ομοίως στενή.
Οι λοιποί τρόποι προσέγγισης /στρατολόγησης, όπως ο απότομος (ψυχρός) τρόπος, συνεργασία δια μέσω «άλλου χειριστή» του συνεργάτη, συνδυασμένος τρόπος προσέγγισης («καλλιέργεια» από ένα στέλεχος της ομάδας του short time intelligence expert και χειρισμός από άλλο), έχουν το χαρακτηριστικό της διακινδύνευσης λόγω βιασύνης ή την αίσθηση του προσεγγιζόμενου προσώπου ότι χρησιμοποιείται. Ένας άλλος τρόπος, αυτός της trap wire strategy, απαιτεί μακροχρόνια προπαρασκευή, εξαιρετική γνώση του αντικειμένου και των περιοχών άντλησης πληροφοριών, καλλιέργεια γνωριμιών με άτομα που διαθέτουν καλό προσανατολισμό σκέψης, με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν τις κατάλληλες προσβάσεις – και το κυριότερο, δεν θα υποπτευθούν το ότι αποτελούν «αγωγούς» πληροφοριών. Διότι σε ενάντια περίπτωση τα πράγματα μπορούν να αποβούν επικίνδυνα, με πρώτο «στόχο-θύμα» τη φήμη τη δική μας και του Οργανισμού που εκπροσωπούμε. Μία άλλη παγίδα θα λέγαμε, είναι η αποφυγή υποκατάστατων αυτών που πραγματικά ψάχνουμε.
Ο χειρισμός των συνεργατών HUMINT έχει μοναδικό σκοπό την προώθηση και επιτυχή έκβαση της μυστικής δράσης (αντιπληροφορίες-αντίμετρα), εναντίον των οικονομικών κατασκοπευτικών ενεργειών της επιχείρησης ή του Οργανισμού. Συνεπώς προέχει η ασφάλεια των ανθρώπων μας και η μη έκθεσή τους σε οποιοδήποτε κίνδυνο. Αποκλειστικά υπεύθυνοι είναι «το κατευθύνον κλιμάκιο» και ο S.T.IN.EX. Σε περιπτώσεις πολυπλοκότητας των δικτύων επιχειρηματικής αντικατασκοπείας, μπορούν να ανατεθούν καθήκοντα και σε άλλο πρόσωπο, ως αρχηγού επιμέρους δικτύου, ο οποίος πρέπει να είναι πολύ καταρτισμένος, αλλιώς χάνει το σεβασμό των ανθρώπων του. O short time intelligence expert, αλλά και ο αρχηγός δικτύου, πρέπει να είναι ηγέτες στην κυριολεξία. Και ένας ηγέτης ενδιαφέρεται ουσιαστικά για το προσωπικό του, είναι προστατευτικός, ανιχνεύει προβλήματα και ευκαιρίες, μετατρέπει τα προβλήματα σε ευκαιρίες και φροντίζει συνεχώς για τον εφοδιασμό με μέσα και αμοιβές, σε ένα επίπεδο εξελιγμένης λογιστικής. Επιπλέον ενημερώνει συνεχώς τους ανθρώπους του με παραδείγματα, εστιαζόμενος στις συνέπειες που θα επιφέρουν ζητήματα όπως η αδυναμία τήρησης του απορρήτου, η μη τιθασευμένη εσωτερική δύναμη της αυτοπροβολής, η υπερβολική αυτοπεποίθηση, η υπερένταση, η από την πάροδο του χρόνου ελάττωση της αντικειμενικότητας, η επαγγελματική διαφθορά, η τάση προς αδράνεια, αλλά και η εμμονή σε ορισμένους τρόπους ενέργειας, που η επανάληψή τους θα αφήσει ίχνη. Δηλαδή σε μία κατάσταση που θα οδηγήσει σε εγκλωβισμό και αποκάλυψη. Όλα αυτά όμως προϋποθέτουν μία άκρως μαθησιακή εκπαίδευση των συνεργατών αυτών και μάλιστα ατομικά. Θα ακολουθήσουν οι προετοιμασίες των καλυμμάτων όσων εμπλέκονται στην αντίδραση με HUMINT, που θα περιλαμβάνει και τα σχετικά έγγραφα και αντικείμενα απόδειξης του καλύμματος. Ο χειρισμός πρακτόρων περιλαμβάνει και τις επανειλημμένες δοκιμασίες τους, ασκήσεις και γυμνάσια, ώστε οι αντιδράσεις να είναι αυτοματοποιημένες σε μία κατάσταση μεγάλης έντασης, όταν το μυαλό αδυνατεί να σκεφθεί και το σώμα είναι πολύ κουρασμένο. Επίσης επιβάλλεται η εξέτασή τους, στην κυριολεξία, πάνω στο τρίπτυχο κατάσταση- αντίθετη κατάσταση- παρανόηση και η αξιολόγησή τους ανά ενέργεια είτε εκπαιδευτική είτε πραγματική. Για όλα αυτά τηρείται ειδικό διαβαθμισμένο αρχείο με δικλείδες ασφαλείας. Μετά πάροδο κάποιων ετών, όχι περισσοτέρων από πέντε, γίνεται συνοπτική μελέτη της κάθε υπόθεσης, χωρίς ονόματα. Τα υπόλοιπα στοιχεία καταστρέφονται από επιτροπή. Στην περίληψη επισημαίνονται λεπτομέρειες, που λόγω του τρόπου και των περιστάσεων, αποτελούν για εμάς καινοφανή στοιχεία στον τομέα του marketing warfare.
Μία αθέλητη παγίδα που μπορεί να αντιμετωπίσει ο short time intelligence expert είναι ο πολύς χρόνος οργάνωσης, τόσο της δράσης όσο και του λογιστικού εφοδιασμού, με πάσα λεπτομέρεια. Οι διαδικασίες αυτές έχουν το ίδιο ακριβώς μοναδικό αποτέλεσμα, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Μετατρέπουν τον κατά τα άλλα άριστα οργανωτικό επικεφαλής, σε αργοκίνητο «στο πεδίο της μάχης». Και αυτό ισχύει και για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. (Το συμπέρασμα αυτό εξάγεται και από διάφορες πραγματείες για τις επιχειρήσεις των συμμάχων στην Ευρώπη, στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και των δυνάμεων ΗΠΑ και Ιαπωνίας στον Ειρηνικό, το 1944).
Με τη δράση HUMINT αντιμετωπίζουμε ενεργά, εχθρικά μέτρα. Από την εποχή της διαμάχης Ησαυ και Ιακώβ, (Παλαιά Διαθήκη), υπάρχουν τρεις τρόποι αντίδρασης σε εχθρικές ενέργειες, αλλά και σε συγκρουσιακές καταστάσεις. Οι τρόποι αυτοί ισχύουν φυσικά και για το Security, σε όλες τους τις εκφάνσεις, αλλά και σε κάθε ανθρωπογενή απειλή.
α. Doron, β. T’ Fila, γ. Milkhama, (στα Εβραϊκά). Δηλαδή,
α. Διάθεση χρημάτων σαν φόρο υποτέλειας ή γενικά να προσποιείσαι στον άλλο τον καλό.
β. Προσευχή.
γ. Μάχη.
Για την περίπτωσή μας,
Doron (επένδυση για την προετοιμασία τη δική μας).
T’ Fila, (πριν και κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού, αλλά και κατά τη διάρκεια της εφαρμογής).
Έτοιμοι για Milkhama (μεταφορικά ή και κυριολεκτικά, αν δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς και με την προϋπόθεση ότι το «τρόπαιο αξίζει»στο να δοθεί η μάχη αυτή).
Με το παρόν εστιάσαμε στο πλαίσιο της αντιπληροφοριακής δράσης σε περιστάσεις βιομηχανικής κατασκοπείας, από στρατηγικής και τακτικής πλευράς. Στο τελευταίο δημοσίευμά μας για το 2012, θα διαπραγματευθούμε τους τρόπους που εκδηλώνεται ένας marketing warfare – και ειδικά η επιθετική πληροφοριακή δράση του, όπως επίσης και την αντίδρασή μας σε αυτόν, στο πραγματικό επιχειρησιακό επίπεδο.

Από τον Σπύρο Μιχαήλ Κυριακάκη,
Επικεφαλής Σπουδών
που οδηγούν στην απόκτηση CERTIFICATE, στη
Στρατηγική Διεύθυνση Έργων Ιδιωτικής Ασφάλειας, KE.M.E. NEW YORK COLLEGE.
Διευθυντή Εκπαίδευσης και δια Βίου Μάθησης BOSS SECURITE HELLAS S.A.