Previous Story
Περιπολίες – Οι ειδικοί τύποι και οι διαδικασίες έλεγχου
Posted On 10 Μάι 2018
Στο Α μέρος του άρθρου για τις περιπολίες αναφερθήκαμε στους κλασσικούς τύπους περιπολιών και στις βασικές απαιτήσεις. Στο Β’ μέρος του άρθρου, θα αναλυθούν οι ειδικοί τύποι περιπολιών, οι ανθρώπινες αισθήσεις και οι διαδικασίες ελέγχου κλειστών χώρων
Βασίλειος Χαλβατζής * – Απόστρατος Αξκός, Σύμβουλος Ασφαλείας
*O Βασίλειος Χαλβατζής είναι συγγραφέας του νέου βιβλίου, με τίτλο «Ιδιωτικός Φύλακας Ασφαλείας, Security, Αρχές και Ενέργειες’’ από τον εκδοτικό οίκο “Αγγελάκης” (τηλ.: 2103826220)
Περιπολία με ποδήλατο
Η εποχούμενη περιπολία και ειδικά αυτή με τη χρήση ποδηλάτου είναι μια συμφέρουσα λύση σε αρκετές περιπτώσεις, όταν ο στατικός φύλακας ασφαλείας δεν είναι πάντα απαραίτητος ή όταν οι απαιτήσεις μιας εγκαταστάσεις το επιβάλλουν. Η περιπολία με ποδήλατο ενδείκνυται για εκτεταμένες κτηριακές εγκαταστάσεις, όπου κάποιο όχημα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο τους. Τέτοιοι χώροι είναι για παράδειγμα:
- Πολυκαταστήματα και χώροι διασκέδασης.
- Χώροι στάθμευσης.
- Λιμενικές εγκαταστάσεις, χώροι εκφόρτωσης εμπορευμάτων και μαρίνες.
- Αεροδρόμια.
- Νοσοκομειακές μονάδες.
- Ιδιωτικά κολλέγια, πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα.
- Κέντρα αθλητικών εγκαταστάσεων και χώροι άθλησης.
- Συγκροτήματα κατοικιών και οικοδομικά τετράγωνα κατοικιών.
- Εγκαταστάσεις κατασκευαστικών εταιρειών.
- Εργοτάξια.
Τα πλεονεκτήματα που παρέχει μια περιπολία με ποδήλατο είναι η αθέατη και αθόρυβη προσέγγιση, ο οικολογικός και φιλικός προς το περιβάλον τρόπος μετακίνησης, η άμεση επέμβαση στο σημείο που χρειάζεται, η γρήγορη μετακίνηση και ο έλεγχος εκτεταμένης περιοχής, η περιπολία ανάμεσα σε συγκεντρωμένο κόσμο και διαβάτες. Με αυτό τον τρόπο της περιπολίας, ο φύλακας ποδηλάτης μπορεί να κινηθεί ανάμεσα και γύρω από κτηριακές εγκαταστάσεις, ενώ έχει εύκολη πρόσβαση σε παραλιακούς και εμπορικούς δρόμους και πεζόδρομους. Κατά την εκτέλεση της συγκεκριμένης περιπολίας, επιπρόσθετα του απαιτούμενου εξοπλισμού ο φύλακας ασφαλείας θα πρέπει να φορά ειδικό κράνος ποδηλάτη, αντανακλαστικό γιλέκο και γάντια, να φέρει ειδική ενδυμασία για να διευκολύνεται στην οδήγηση. Να τηρεί τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας, να έχει στο ποδήλατο ειδικά φώτα σήμανσης και οτιδήποτε άλλο υλικό θα του χρησιμεύσει κατά την διεξαγωγή της περιπολίας.
Περιπολία με σκύλο.
Τα ιδιαίτερα ανεπτυγμένα ένστικτα και οι αισθήσεις των σκύλων, τους καθιστούν βασικό παράγοντα για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων ασφαλείας παγκοσμίως. Οι επιχειρησιακές ικανότητές τους είναι αυτές που τους κάνουν απαραίτητα εργαλεία στην περιπολία, φύλαξη και ανίχνευση σε κάθε τομέα. Η χρησιμοποίηση σκύλων περιορίζει τη βία, την εγκληματικότητα και συμβάλλει στην αποτροπή κάθε είδους απειλής κατά ατόμων ή εγκαταστάσεων. Έτσι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο στην ανίχνευση και εντοπισμό εκρηκτικών υλών, στην φύλαξη αλλά και στις περιπολίες λιμενικών εγκαταστάσεων, βιομηχανικών χώρων, αεροδρομίων και σιδηροδρομικών σταθμών κ.λπ. Η εκπαίδευση τόσο του χειριστή όσο και του σκύλου συνίσταται κυρίως στην ανακάλυψη και ακινητοποίηση υποψηφίων εισβολέων στο χώρο φύλαξης. Εάν θα αναφερόμασταν σε κάποιες ράτσες σκύλων κατάλληλες για περιπολίες αυτές είναι το Γερμανικό Ποιμενικό και το Μαλινουά, τα οποία ανταποκρίνονται πλήρως σε τέτοιου είδους αποστολές. Τα Μαλινουά είναι πολύ δραστήρια, πιο κινητικά και με μεγαλύτερες αντοχές, προσόντα που τα καθιστούν ιδανικά για πεζή περιπολία. Σε αντίθεση με τα Λαμπραντόρ που χρησιμοποιούνται κυρίως στην ανίχνευση ναρκωτικών και εκρηκτικών.
Ένας φύλακας ασφαλείας μπορεί να χρησιμοποιήσει έναν σκύλο για την εκτέλεση μιας περιπολίας, αλλά πάντα στο εσωτερικό της εγκατάστασης, καθόσον ο Ν. 3708/2008 άρθρο 4, παράγραφος ζ, καθορίζει σαφώς στις υποχρεώσεις επιχειρήσεων – προσωπικού ασφαλείας: ‘’ Να μην χρησιμοποιούν μέσα και μεθόδους που μπορούν να προκαλέσουν ζημία, βλάβη, ενόχληση σε τρίτους ή να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών. Η χρήση σκύλων σε δημόσιους και γενικά προσιτούς στο κοινό χώρους, απαγορεύεται. Η χρήση αυτών επιτρέπεται μόνο στο εσωτερικό των φυλασσόμενων κτηρίων και ιδιοκτησιών ή σε περίκλειστους χώρους ‘’.
Τα drones στην υπηρεσία του φύλακα ασφαλείας
Τα μη επανδρωμένα ιπτάμενα οχήματα ή αλλιώς ΣΜηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – drones) έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Η συγκεκριμένη τεχνολογία ενώ αναπτύχθηκε αρχικά για στρατιωτικούς σκοπούς, πλέον η χρήση της γίνεται όχι μόνο από κρατικούς, αλλά και από μη κρατικούς φορείς με ευρεία εμπορική χρήση, γεγονός που θέτει υπό πίεση τα τεχνολογικά και νομοθετικά όρια.
Οι πτητικές ικανότητες τους, η αυτονομία και η μεγάλη εμβέλεια που διαθέτουν, ο χρόνος πτήσης που μπορεί να διαρκέσει μέχρι 25 λεπτά (επαγγελματικά drones), το σχήμα και το μικρό τους μέγεθος, η δυνατότητα τηλεκατεύθυνσης ή μη, η ευελιξία στους ελιγμούς, το μικρό κόστος αγοράς και συντήρησης, η δυνατότητα μεταφοράς φορτίου μέχρι τα 5 kg, η δυνατότητα προσανατολισμού που μπορεί να γίνει με GPS, τα συστήματα CCD/IR καμερών, ραντάρ, λέιζερ, ευαίσθητων αισθητήρων που μπορούν να μεταφέρουν εικόνα σε πραγματικό χρόνο (real time), τα καθιστούν ένα αξιόπιστο εργαλείο στον τομέα της ασφάλειας και συγκεκριμένα στον έλεγχο περιοχών. Διευκολύνουν σε μεγάλο βαθμό την εργασία του προσωπικού φύλαξης και ασφαλείας με πολύ αξιόπιστα αποτελέσματα.
Έχοντας την ικανότητα να περιπολούν πιο γρήγορα και εκτενέστερα, από τους φύλακες ασφαλείας, χωρίς να σταματούν σε φυσικά εμπόδια στο έδαφος και μάλιστα κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τα drones αποτελούν έναν καλό σύμμαχο. Ένα drone μπορεί να μεταβεί σε ένα σημείο, που θα εντοπιστεί μια ύποπτη δραστηριότητα πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι ένας πεζός και μάλιστα να συνεχίσει να παρακολουθεί το χώρο και τις κινήσεις κάποιου εισβολέα με ακρίβεια, χωρίς να κινδυνέψει το προσωπικό ασφαλείας.
Ένα σύστημα drone είτε είναι συνδεδεμένο με τον επίγειο σταθμό ελέγχου (tethered drone) είτε ελεύθερο, είναι κατάλληλο για τον έλεγχο μεγάλων εκτάσεων αποθηκευτικών χώρων, κατασκευαστικών έργων, κρίσιμων εγκαταστάσεων και υποδομών αλλά και εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας, αγωγών μεταφοράς ενέργειας και φυσικού αερίου, εργοταξίων και συγκροτημάτων κατοικιών, λιμανιών, μαρινών ή προβλητών, χώρων ΧΥΤΑ και εναπόθεσης απορριμάτων κ.α.
Με σκοπό την δημόσια ασφάλεια αλλά και την ασφάλεια των πτήσεων των αεροπορικών μέσων από την 1 Ιανουαρίου 2017, έχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισμός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για τα ΣΜηΕΑ. Ο νέος αυτός κανονισμός της ΥΠΑ, που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ (3152/Β/30.9.2016), καθορίζει όλη την διαδικασία για το ευαίσθητο θέμα των drones, το οποίο άπτεται θεμάτων ασφαλείας πτήσεων, αλλά και ιδιωτικότητας, προστασίας δεδομένων, αστικής ευθύνης, προστασίας του πολίτη, προστασίας του περιβάλλοντος, τα οποία αντιμετωπίζονται κατά αρμοδιότητα.
Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι μπορεί τα drones να έχουν παρά πολλές δυνατότητες και εφαρμογές σε πολλούς κλάδους και τομείς, πλην όμως η τεχνολογία δεν έχει έρθει για να πάρει τη θέση του φύλακα ασφαλείας, όπως μερικοί φοβούνται. Τα συγκεκριμένα συστήματα συμπληρώνουν και επαυξάνουν τις ανθρώπινες ικανότητες, αλλά δεν τις αντικαθιστούν.
Η περιπολία και οι ανθρώπινες αισθήσεις
Το βασικό όπλο για ένα φύλακα ασφαλείας κατά την διεξαγωγή μιας περιπολίας είναι η χρησιμοποίηση των πέντε αισθήσεων: όραση, ακοή, όσφρηση, αφή και γεύση. Ο φύλακας με την όραση παρατηρεί τα ακτικείμενα που βρίσκονται γύρω του, επιτηρεί τους χώρους και τις εγκαταστάσεις που ελέγχει αλλά ταυτόχρονα ψάχνει για ασυμβατότητες στο χώρο. Με την ακοή αναγνωρίζει ήχους, ενώ με την αφή μπορεί να εντοπίσει και να αναγνωρίσει υλικά και ουσίες. Η αφή θεωρείται εξίσου μια πολύ σημαντική αίσθηση.
Παρά τα τεχνολογικά μέσα τα οποία χρησιμοποιούνται για την ασφάλεια και τη φύλαξη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η φυσική ασφάλεια θα συνεχίσει να στηρίζεται στην ένταση του ανθρώπινου δυναμικού διότι ‘’Κανένα σύστημα υψηλής τεχνολογίας στην προστασία προσώπων, εγκαταστάσεων, αγαθών, δεν μπορεί να αντικαταστήσει, τις πέντε αισθήσεις του καλά εκπαιδευμένου φύλακα, μέσα στο πλαίσιο των κλασικών και των νέων κινδύνων, του αστικού και του διεθνούς περιβάλλοντος ‘’.
Διαδικασία έρευνας δωματίου, κτηρίου ή κλειστού χώρου
Ενώ η έρευνα χώρου είναι μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, σύμμαχος του φύλακα ασφαλείας είναι το γεγονός της γνώσης του χώρου που καλείται να ερευνήσει σε αντίθεση με τον εισβολέα, ο οποίος πιθανώς να μην έχει μια πλήρη και ολοκληρωμένη γνώση του χώρου στον οποίον έχει εισβάλλει. Ο φύλακας ασφαλείας κατά την έρευνα θα πρέπει να δίνει προσοχή σε όλες τις λεπτομέρειες και να κινείται χωρίς να δημιουργεί θόρυβο. Οι τέσσερεις φάσεις μιας έρευνας δωματίου είναι : ο σχεδιασμός, η διαδικασία της εισόδου, ο συστηματικός έλεγχος και η διαδικασία της εξόδου.
Για την διεξαγωγή μιας έρευνας χώρου αυτή θα πρέπει να είναι εμπεριστατωμένη, να είναι συστηματική και να διεξάγεται με ηρεμία. Θα πρέπει δηλαδή ο φρουρός ασφαλείας να είναι υπομονετικός, συστηματικός και πολύ προσεκτικός. Ενας έμπειρος διαρρήκτης ή εγκληματίας έχει το πλεονέκτημα της απόκρυψης, ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση και χωρίς να γίνεται αντιληπτός να μπορεί να παρατηρεί την είσοδο του φρουρού στο χώρο.
Με την έννοια λεπτομερής αναφερόμαστε στο γεγονός ότι ο φύλακας ασφαλείας δεν πρέπει να αφήνει κάποιο χώρο χωρίς έρευνα και έλεγχο. Ανεξάρτητα του μεγέθους ή της σημασίας θα πρέπει να ελέγχει όλους τους χώρους και ειδικότερα τους πλέον απίθανους. Ακόμη και αυτούς που γνωρίζει καλά και του είναι γνωστοί και οικείοι. Εάν σκεφτεί ‘’Δεν μπορεί να κρύβεται εδώ’’, τότε πρέπει να ψάξει ακριβώς εκεί. Λέγοντας ότι ο φρουρός ασφαλείας θα πρέπει να είναι υπομονεντικός εννοούμε ότι δεν θα πρέπει να διεξάγει την έρευνα έχοντας βάλει χρονόμετρο. Κάνει έλεγχο με υπομονή, χρησιμοποιώντας όλες τις αισθήσεις. Βλέποντας ένα αντικείμενο χωρίς προσοχή, η όποια πληροφορία δεν μεταφέρεται στον εγκέφαλο. Θα πρέπει να δει το αντικείμενο ή το χώρο περισσότερες από μια φορές, ώστε να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς βλέπει. Πρέπει να παρατηρεί προσεκτικά και ίσως κάποια κίνηση ή κάτι ασυνήθιστο υποπέσει στην αντίλήψη του. Συστηματικός σημαίνει ότι φρουρός ασφαλείας θα πρέπει να έχει ένα σχέδιο και μια μέθοδο έρευνας για το χώρο που καλείται να ψάξει. Δεν θα πρέπει να ξεφεύγει από το σχέδιο και να οφείλει να χρησιμοποιεί ένα σαφές σημείο αφετηρίας / έναρξης και ένα λήξης / περάτωσης της έρευνας. Το κάθετι ανάμεσα σε αυτά τα δύο σημεία πρέπει εξονυχιστικά να ερευνηθεί. Ένα βασικό εργαλείο για την έρευνα χώρου ημέρρα ή νύκτα είναι ο φακός. Η μη τήρηση των τριών ανωτέρω αρχών μπορεί να οδηγήσει σε μη εντοπισμό κάποιου εγκληματία και ίσως την έκθεση του φύλακα σε κίνδυνο.
Κατά την διαδικασία έρευνας του χώρου ο φύλακας ασφαλείας ενδείκνυται, να ξεκίνα την έρευνα από την είσοδο μέχρι το κέντρο του χώρου και πάλι στην είσοδο. Συνεχίζει τον έλεγχο περιμετρικά του χώρου, κινούμενος σύμφωνα με τους δείκτες του ωρολογίου και χωρίζοντας το χώρο σε τρεις (3) ζώνες ερεύνης:
- η 1η ζώνη έρευνας ξεκινά από το δάπεδο μέχρι το ύψος του καρπού ή το ύψος ενός γραφείου,
- η 2η ζώνη εκτείνεται από το ύψος του καρπού ή ενός γραφείου μέχρι το ύψος των ματιών και τέλος
- η 3η ζώνη η οποία εκτείνεται από το ύψος των ματιών μέχρι την οροφή του κτηρίου.
Εάν υπάρχουν 2 φρουροί ασφαλείας ο ένας από τους δύο κινείται αντίθετα με την φορά του ωρολογίου και έτσι επιτυγχάνεται η ταυτόχρονη έρευνα του χρόνου. Με αυτή την διαδικασία επιταχύνουμε την έρευνα αλλά παράλληλα την εκτελούμε και υπό σχετική κάλυψη.
Η χρησιμοποίηση του φακού
Ο ενδεικτικός τρόπος που πρέπει να χρησιμοποιείται το βασικότερο εργαλείο του ο φύλακας ασφαλείας, το φακό, είναι να τον χρησιμοποιεί αποτελεσματικά και να τον κλείνει όταν δεν τον χρειάζεται. Να κρατά το φακό με το αδύνατο χέρι, γιατί έτσι θα μπορεί να λειτουργήσει τον ασύρματο ή να κάνει κάτι χρήσιμο με το δυνατότερο. Εάν θα πρέπει να τον έχει ανοικτό όταν κινείται, να τον κράτα στο ύψος των ώμων και μακριά από το σώμα του. Με αυτό τον τρόπο:
- εάν κάποιος του επιτεθεί στην περιοχή που βλέπει το φως του φακού, δεν θα χτυπήσει το σώμα του γιατί δεν θα μπορεί να εντοπίσει την ακριβή του θέση.
- μπορεί να δει μακρύτερα για να ελέγξει την περιοχή.
- μπορεί να υπολογίσει πόσο μακριά βρίσκεται από ένα εμπόδιο.
- μπορεί να χρησιμοποιήσει το φακό για αυτοάμυνα.
.
Επίλογος
Για να έχει ο φύλακας ασφαλείας τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης, να ασκεί εξουσία στο χώρο που φυλά και να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει στην εγκατάσταση που ασφαλίζει θα πρέπει να περιπολεί. Η εκτέλεση της περιπολίας είναι μια δραστηρότητα σύνθετη, δύσκολη και απαιτητική και ο κάθε ένας θα πρέπει να συνειδητοποιήσει την σπουδαιότητα της για την ασφάλεια του προσωπικού, των εγκαταστάσεων και των πληροφοριών.
Βιβλιογραφία
α. Building Clearing / Tactical Raid, Texas Association of Police Explorers Texas Explorer’s Guide to Law Enforcement Training,
β. University of Montana, Public safety procedures, Security Guards Manual
γ. Manitoba Security Guard Training Program, Participant’s Manual, Manitoba Justice, chapter 1, roles and responsibilities, patrolling
δ. Dogs and personal security: An introductory guide, (-for those who’d welcome a dog as a family member), (September 1993; rev. July 1996 and October 1997)
ε. Tactical Search Techniques, August 01, 2007 | by Jack H. Schonely
στ. Private Investigator and Security Guard Training Manual Corrections, Public Safety and Policing, February 2012, Saskatchewan, Canada.
ζ. United States Army Military Police School for Counter Drug Special Reaction Team Training.
η. ‘’Ιδιωτικός Φύλακας Ασφαλείας – Security, Αρχές και Ενέργειες, Πρακτικός οδηγός εξετάσεων’’, του Βασίλειου Χαλβατζή, Ιουν 2017, εκδόσεις Αγγελάκη.
Ιστοσελίδες
