Παροχή υπηρεσιών ασφαλείας από ΙΕΠΥΑ σε διπλωματικές αποστολές

Αρκετές είναι οι διπλωματικές αποστολές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, οι οποίες απευθύνονται σε ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (ΙΕΠΥΑ) , προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες ασφάλειάς τους κατά τρόπο ολοκληρωμένο και συστηματικό.

Γενικά
Με τον όρο διπλωματικές σχέσεις (Diplomatic Relations) νοείται η μεταξύ των κρατών ανάπτυξη σχέσεων, που εκδηλώνεται κυρίως με αποστολές και εγκαταστάσεις διπλωματικών υπαλλήλων. Οι σχέσεις αυτές διέπονται από το Διπλωματικό Δίκαιο όπως αυτό συνομολογήθηκε με τις Συμβάσεις της Βιέννης για τις διπλωματικές και προξενικές σχέσεις μεταξύ των κρατών – το 1961 και 1963 αντίστοιχα – και στην Ελλάδα με τα ΝΔ 503/1970 και ν.90/1975 (1961).
Σύμφωνα με τις παραπάνω Συμβάσεις, το κράτος υποδοχής μέσω των δυνατοτήτων του, αναλαμβάνει πλήρη ευθύνη για την προστασία των διπλωματικών αποστολών και του διαπιστευμένου προσωπικού. Προς το σκοπό αυτό, το κράτος υποδοχής λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και την ασφάλειά τους. Η ευθύνη αυτή περιγράφεται και καθορίζεται αναλυτικά στη συνθήκη της Βιέννης, ενώ τεκμηριώνεται το γεγονός ότι επεκτείνεται και στα προξενεία.
Η διάθεση προσωπικού της ΕΛΑΣ για την προστασία του προσωπικού των διπλωματικών αποστολών καθορίζεται στις παραγράφους του Π.Δ/τος 52/2008 (ΦΕΚ 83/9.5.2008 – Τροποποίηση του Π.Δ/τος 141/1991).

Ο ρόλος των ΙΕΠΥΑ στην παροχή υπηρεσιών σε διπλωματικές αποστολές
Οι ανάγκες λειτουργίας και ασφάλειας πολλών διπλωματικών αποστολών στη χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες, ξεπερνούν τις δυνατότητες διάθεσης του αναγκαίου προσωπικού από τις αστυνομικές αρχές. Έτσι, δεν είναι λίγες οι διπλωματικές αποστολές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, οι οποίες απευθύνονται σε ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας προκειμένου να καλύψουν αυτές τους τις ανάγκες κατά τρόπο ολοκληρωμένο και συστηματικό.
Συνακόλουθα καλούνται να ενσωματωθούν στο ίδιο πλέγμα ασφάλειας και συνεργασίας φορείς όπως η αστυνομία, το προσωπικό των ΙΕΠΥΑ, καθώς επίσης και το προσωπικό της διπλωματικής αποστολής που είναι υπεύθυνο για θέματα ασφάλειας.
Τα παραπάνω αποτελούν μία πρόκληση για δράση σε ένα επιχειρησιακό περιβάλλον και μία αγορά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπου πρωταρχικό ρόλο παίζουν ο υψηλός επαγγελματισμός και η εκπαίδευση του προσωπικού, καθώς επίσης και η δυνατή οργανωτική δομή μιας εταιρείας, η οποία μπορεί να αναλάβει και να υποστηρίξει ένα τέτοιο έργο.

Ιδιαιτερότητες
Οι ιδιαιτερότητες της παροχής υπηρεσιών σε διπλωματικές αποστολές μπορούν να γίνουν εύκολα κατανοητές από τα παρακάτω γνωρίσματα που τις χαρακτηρίζουν:

• Το επίπεδο των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της χώρας αποστολής και του κράτους υποδοχής
• Η επικρατούσα άποψη της κοινής γνώμης στη χώρα φιλοξενίας
• Το επίπεδο και η συχνότητα των απειλών
• Η δράση των τρομοκρατικών οργανώσεων
• Το αίσθημα ασφάλειας του προσωπικού μιας διπλωματικής αποστολής στη χώρα που φιλοξενείται
• Το επίπεδο γνώσης και εκπαίδευσης που έχει σε θέματα ασφαλείας το προσωπικό μιας διπλωματικής αποστολής

Οι κοινωνικές και οικονομικές μεταβολές που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, ο πολλαπλασιασμός και η μετάλλαξη σε παγκόσμιο επίπεδο, των παραγόντων που συνδέονται με την εγκληματικότητα, έχει καταστήσει το ρόλο των ιδιωτικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (ΙΕΠΥΑ) ακόμη πιο ενεργό.
Εξαιτίας του ρόλου, λοιπόν, που διαδραματίζουν οι επιχειρήσεις αυτές, δραστηριοποιούμενες στον τόσο ευαίσθητο τομέα της ασφάλειας των διπλωματικών αποστολών, η παρουσία και η δράση τους είναι πολυεπίπεδη και δεν περιορίζεται μόνο στις αμιγώς παρεχόμενες υπηρεσίες ασφαλείας, αλλά απαιτεί ταυτόχρονα ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων, οργάνωσης και τεχνογνωσίας. Αυτό επιτυγχάνεται:

• Με την πλήρη κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων και του τρόπου σκέψης του πελάτη
• Με την αντίληψη του ευρύτερου περιβάλλοντος δράσης
• Με την αρμονική και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων στο πλέγμα της ασφάλειας
• Με τη συνεχή βελτίωση, ενημέρωση και παρακολούθηση των δραστηριοτήτων σε ένα περιβάλλον που αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς

Επιπροσθέτως, η επιτυχία ενός τέτοιου έργου, όπως προαναφέρθηκε, έγκειται στη συνεχή υποστήριξη και στη δυνατότητα δέσμευσης, αξιοποίησης και διάθεσης ανθρώπινων και άλλων πόρων, η οποία εξαρτάται από το μέγεθος και τις δυνατότητες (οργανωτικές, διοικητικές, οικονομικές) της εταιρείας που αναλαμβάνει ένα τέτοιο έργο.

Επιλογή Προσωπικού
Ο σημαντικότερος παράγοντας επιτυχίας ενός έργου είναι και εδώ, όπως παντού, η επιλογή του κατάλληλου προσωπικού. Έργο εξαιρετικά δύσκολο, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για προσωπικό το οποίο καλείται να δράσει σε ένα περιβάλλον με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Το προσωπικό το οποίο επιλέγεται πρέπει να διαθέτει τόσο τα τυπικά όσο και άλλα ουσιαστικά προσόντα, τα οποία είναι απαραίτητα για να αντεπεξέλθει σε μια εργασία ιδιαίτερα απαιτητική. Αξίζει να επισημανθεί ότι τα ουσιαστικά (προσόντα) θα πρέπει να υπερτερούν των τυπικών και συνοψίζονται στα παρακάτω:

• Τα τυπικά προσόντα που απαιτούνται για την έκδοση της άδειας εργασίας προβλέπονται από το νόμο 2518/2008
• Ικανότητα επικοινωνίας με το προσωπικό και τους συνεργάτες του πελάτη
• Προϋπηρεσία και απαραίτητες συστάσεις
• Έντονη προσωπικότητα
• Μορφωτικό επίπεδο
• Γνώση ξένης γλώσσας , κυρίως αγγλικής, σε ικανοποιητικό βαθμό
• Επιπρόσθετα προσόντα που αφορούν εκπαίδευση σε ειδικά σχολεία, πολεμικές τέχνες κ.λπ.
• Επιθυμία για εργασία στο περιβάλλον του πελάτη

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Πέραν των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων απαιτείται η συνεχής και ουσιαστική εκπαίδευση σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως τα προσόντα του προσωπικού και να αποκτηθούν οι απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, ώστε αυτό να μπορεί να φέρει εις πέρας το δύσκολο πολλές φορές έργο που του ανατίθεται.
Επιγραμματικά, η εκπαίδευση περιλαμβάνει τα παρακάτω:

• Γνώση των ιδιαιτεροτήτων του πελάτη
• Γνώση των απειλών που υφίστανται για το συγκεκριμένο πελάτη και του σχετικού ιστορικού που υπάρχει για αυτές
• Διαρκής ενημέρωση σε θέματα ασφάλειας που αφορούν στη συγκεκριμένη διπλωματική αποστολή
• Τρομοκρατία και εγκληματικότητα
• Εκπαίδευση στη χρήση όπλων (όπου απαιτείται)
• Χειρισμός και λειτουργία Κέντρων Ελέγχου
• Έρευνα και εντοπισμός εκρηκτικών μηχανισμών
• Έλεγχος οχημάτων
• Έλεγχος προσωπικού
• Έλεγχος αλληλογραφίας και δεμάτων
• Συμμετοχή στα σχέδια εκτάκτων αναγκών του πελάτη
• Έρευνα και επιτήρηση χώρων για εντοπισμό ύποπτων προσώπων, οχημάτων και αντικειμένων
• Ειδικό σύστημα αναφορών
• Χρήση του εξοπλισμού (δίκτυα επικοινωνιών, μηχανήματα ακτίνων Χ, ανιχνευτές μετάλλων, σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής περιπολιών και ελέγχων, μηχανήματα εντοπισμού εκρηκτικών υλών κ.λπ.)
• Αυτοάμυνα
• Πρώτες βοήθειες
• Αντιμετώπιση κρίσεων από τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής
• Νομοθεσία και Διοικητικά θέματα.

Η εκπαίδευση του προσωπικού είναι στο μεγαλύτερο μέρος της άμεσα προσανατολισμένη στο είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών καθώς και στην αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων διεξαγωγής τα οποία προκύπτουν, μέσα από τις Βασικές Οδηγίες Ενεργειών (ΒΟΕ), οι οποίες πρέπει εκ των προτέρων να έχουν καταρτιστεί και δοκιμαστεί.

Είδη παρεχόμενων υπηρεσιών
Έτσι, στα καθήκοντα του προσωπικού περιλαμβάνονται: Ο έλεγχος εισόδου προσωπικού, οχημάτων καθώς και δεμάτων και αλληλογραφίας στις εγκαταστάσεις του πελάτη (access control) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τίποτε επικίνδυνο για τη ζωή και την περιουσία του προσωπικού δεν φέρεται ή περιέχεται σε αυτά. Η διαρκής επιτήρηση και επαγρύπνηση για τον εντοπισμό ύποπτων ατόμων, οχημάτων και αντικειμένων στους χώρους του πελάτη, ώστε να αποτραπεί ο σχεδιασμός και η εκτέλεση οποιασδήποτε σε βάρος του ενέργειας. Η διάθεση ένοπλου προσωπικού σε χώρους ζωτικής σημασίας, οι οποίοι χρήζουν επιπλέον ασφάλειας. Περιπολίες – πεζή ή εποχούμενες – και ηλεκτρονική καταγραφή όλων των ευρημάτων και συμβάντων. Ενέργειες σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών, σε εφαρμογή των αντίστοιχων σχεδίων και των ΒΟΕ. Ο εξοπλισμός, η οργάνωση, παρακολούθηση και λειτουργία εξειδικευμένων Κέντρων ελέγχου (Control rooms).

Η Brink’s, μέσα από τα χρόνια λειτουργίας της, κατάφερε να καταστεί σύμβολο αξιοπιστίας, εμπιστοσύνης και ποιότητας σε όλες τις χώρες δραστηριοποίησής της και σε όλο το φάσμα παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, μεταξύ των οποίων και στο πολύ σημαντικό κομμάτι των διπλωματικών αποστολών.
Οι επιδόσεις της Brink’s στο χώρο αυτό χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικές, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των πελατών της στο διπλωματικό χώρο. Λόγω της εμπειρίας της στην Ελλάδα αλλά και σε χώρες του εξωτερικού, η Brink’s παρέχει ένα άρτια εκπαιδευμένο και εξοπλισμένο προσωπικό ασφαλείας σε διπλωματικές αποστολές και έχει αποκτήσει επάξια ένα υψηλότατο επίπεδο τεχνογνωσίας, για την ανάληψη και εκτέλεση τόσο σοβαρών αποστολών προστασίας και φύλαξης.

Του Γεώργιου Παπάζογλου
Brinks Diplomatic Services Director