Οι εξελίξεις στον έλεγχο πρόσβασης οχημάτων

Ο έλεγχος πρόσβασης οχημάτων για λόγους ασφάλειας αλλά και συνολικής διαχείρισης των οχημάτων που εισέρχονται σε μια εγκατάστασης, αποτελεί ένα ιδιαίτερα δυναμικό πεδίο δράσης για τις εταιρίες υλοποίησης αντίστοιχων έργων.

Του Δημήτρη Σκιάννη

Είναι αλήθεια ότι πριν μερικά χρόνια, όταν οι εταιρίες εγκατάστασης και υλοποίησης έργων συστημάτων ασφάλειας, αλλά και οι τελικοί χρήστες σκέφτονταν τον έλεγχο πρόσβασης οχημάτων, τα πρώτα -και ίσως τα μόνα- πράγματα που έρχονταν στο μυαλό τους μπορεί να ήταν πύλες εισόδου, μπάρες και μεταλλικές κολόνες, που ενεργοποιούνται από διάφορα μέσα ελέγχου πρόσβασης και αναγνώρισης των οχημάτων. Με τις διαρκώς αυξανόμενες δυνατότητες συνδυασμού των νέων τεχνολογιών, ο έλεγχος πρόσβασης οχημάτων μπορεί να γίνει ακόμα πιο ευέλικτος, αξιοποιώντας ένα σύνολο εφαρμογών που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και μπορούν να αξιοποιηθούν όχι μονο για λόγους ασφάλειας, αλλά και για τη διαχείριση στόλου οχημάτων και κυκλοφορίας, ακόμα και στάθμευσης οχημάτων, ώστε να ενισχύουν την απόδοση της επένδυσης (ROI) σε μια εγκατάσταση.

Η απαίτηση ελέγχου σε απομακρυσμένες εγκαταστάσεις
Ο έλεγχος πρόσβασης οχημάτων συνεισφέρει σημαντικά στην ασφάλεια μιας ευρύτερης εγκατάστασης, προσθέτοντας στην ουσία ένα σημαντικό πλεονέκτημα στο συνολικό «πλέγμα» περιμετρικής προστασίας. Είναι γεγονός πως κυρίως κάποιες απομακρυσμένες και απομονωμένες εγκαταστάσεις (για παράδειγμα μια εταιρία ή μονάδα παραγωγής εκτός πολεοδομικού ιστού), έλκουν περισσότερο τους εγκληματίες που θέλουν να υφαρπάξουν περιουσιακά στοιχεία. Και αυτό, γιατί θεωρούν ότι μπορούν να δράσουν πιο εύκολα, χωρίς να εντοπιστούν γρήγορα, ενώ έχουν και καλύτερες πιθανότητες διαφυγής. Οι εν δυνάμει δράστες εγκληματικών ενεργειών σε μια απομακρυσμένη εγκατάσταση προσεγγίζουν με ένα όχημα οδικώς το χώρο, πολλές φορές μακριά από ανεπιθύμητα βλέμματα και αξιοποιούν το διαθέσιμο χρονικό περιθώριο ώστε να φορτώσουν τα οχήματά τους με κλοπιμαία (π.χ. ένα χρηματοκιβώτιο) και απομακρύνονται πριν η αστυνομία μπορέσει να αντιδράσει.
Σε αυτή την περίπτωση, ο καλύτερος έλεγχος και περιορισμός πρόσβασης των οχημάτων που προσεγγίζουν ένα τέτοιο χώρο θα καθιστά πολύ δυσκολότερο το έργο τους. Αν επιτευχθεί αυτό, οι δράστες της απόπειρας ληστείας θα αναγκάζονται να αφήνουν τα οχήματά τους σε δημόσιους δρόμους, αρκετά πιο μακριά από το «στόχο» τους, προδίδοντας ίσως την παρουσία τους και ρισκάροντας την αναγνώρισή τους. Επιπλέον, απαιτείται περισσότερος χρόνος για τη διαφυγή τους και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες σύλληψής τους. Εν τέλει, το αυξημένο ρίσκο του εγχειρήματος για τους φιλόδοξους ληστές, καθιστά λιγότερο ελκυστικούς τους στόχους που διαθέτουν ένα αποτελεσματικό σύστημα ασφάλειας – ελέγχου πρόσβασης οχημάτων.
Ο έλεγχος πρόσβασης οχημάτων μπορεί, επίσης, να ενισχύει τη λειτουργικότητα και άλλων συστημάτων ασφάλειας, καθώς εμποδίζει τους εγκληματίες από το να προσεγγίζουν το χώρο και επιτρέπει τον εντοπισμό τους από άλλες συστήματα όπως κάμερες πολύ πιο γρήγορά από τους χειριστές και τους υπεύθυνους ασφάλειας.

Επιπρόσθετα πλεονεκτήματα και οι νέες τεχνολογίες
Εκτός από τα προφανή πλεονεκτήματα του ελέγχου πρόσβασης οχημάτων , τα οποία αντιλαμβάνονται οι τελικοί χρήστες αλλά και οι εταιρίες εγκατάστασης συστημάτων, δημιουργούνται και αρκετά «παράπλευρα» οφέλη που αυξάνουν το ROI της επένδυσης. Όπως για παράδειγμα, η διευκόλυνση της διαχείρισης της εγκατάστασης, αλλά και η αυτοματοποίηση πολλών διαδικασιών που θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν από υπαλλήλους. Έτσι μειώνονται τα κόστη του τελικού πελάτη ενώ διευκολύνεται και το έργο του.
Σε περιπτώσεις που απαιτείται ο έλεγχος της ροής των οχημάτων, όπως για παράδειγμα σε αποθήκες, σταθμούς και εγκαταστάσεις πολλαπλών σημείων παράδοσης/παραλαβής, ο έλεγχος πρόσβασης οχημάτων μπορεί να απλοποιήσει σημαντικά τις διαδικασίες. Συγκεκριμένα, μπορεί να εξαλείψει την ανάγκη διαχείρισης των κινήσεων οχημάτων από εξειδικευμένο προσωπικό και να παρέχει ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο στους διαχειριστές, στο κινητό ή στον υπολογιστή τους, ώστε να βεβαιώνονται πως όλα βρίσκονται υπό έλεγχο.
Τα συστήματα ελέγχου πρόσβασης οχημάτων μπορούν επίσης να γνωρίζουν την πληρότητα των εγκαταστάσεων, ώστε να κατευθύνουν τα οχήματα μακριά από κατειλημμένους ή μποτιλιαρισμένους τομείς, σε δευτερεύοντες χώρους ή προσωρινής παραμονής εγκαταστάσεις αποφεύγοντας την επιβάρυνση της κατάστασης (για παράδειγμα σε parkings, χώρους φόρτωσης κ.λπ.).
Η διαχείριση χώρων στάθμευσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για πολλές εγκαταστάσεις καθώς αντιπροσωπεύει μια σημαντική πηγή εσόδων. Για αρκετούς integrators και τελικούς χρήστες, η προσθήκη συστήματος διαχείρισης στάθμευσης ήταν ανέκαθεν μια εξειδικευμένη διαδικασία, ωστόσο αυτό δεν ισχύει πλέον.
Η τεχνολογική πρόοδος στους αισθητήρες των οχημάτων, για παράδειγμα, καθιστά μη απαραίτητη την ύπαρξη επίγειων/υπόγειων αισθητήρων ανίχνευσης οχημάτων. Έτσι, η χρήση συστημάτων ελέγχου πρόσβασης οχημάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές περισσότερες περιπτώσεις χωρίς την ανάγκη για κοστοβόρες και χρονοβόρες υποδομές.
Η αυξημένη συμβατότητα του IoT επιτρέπει σε περιφερειακές συσκευές όπως το digital signage, ηχητικές εγκαταστάσεις, πινακίδες ενημέρωσης διαθέσιμων θέσεων στάθμευσης και γκισέ να αλληλεπιδρούν με ένα σύστημα VMS (Video Management Software) και την κεντρική διαχείριση, αυξάνοντας τη λειτουργικότητα των συστημάτων ασφάλειας και επιτρέποντας τη δημιουργία αποδοτικών και ευέλικτων συστημάτων διαχείρισης στάθμευσης, ακόμα και για μικρές εγκαταστάσεις με περιορισμένα budgets.
Η διαχείριση επισκεπτών είναι ακόμα μια δυνατότητα που προσφέρεται, επιτρέποντάς τους να απολαμβάνουν μια VIP εμπειρία. Συνήθως για κάτι τέτοιο απαιτείται η ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού υποδοχής. Μια απλή λύση on-camera ANPR, όμως, το σύστημα μπορεί να αναγνωρίσει τον επισκέπτη, να τον καθοδηγήσει στο προκαθορισμένο parking και να ενημερώσει τον οικοδεσπότη για την άφιξή του.

Ευελιξία στον έλεγχο και χρήση ANPR
Παραδοσιακά, τα συστήματα ελέγχου πρόσβασης οχημάτων βασίζονται σε κοινά στοιχεία access control όπως κωδικούς και αναγνώστε καρτών, πληκτρολόγια, σημεία φωνητικής επικοινωνίας, πομπούς χειρός κ.λπ. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια αυξάνεται και η χρήση φορητών συσκευών (π.χ. smartphones) για την πρόσβαση σε ένα χώρο. Όλα τα παραπάνω λειτουργούν αποτελεσματικά αν ο οδηγός ή το όχημα βρίσκονται στο μητρώο του συστήματος. Όταν, όμως, ο οδηγός είναι επισκέπτης, διανομέας, εξωτερικός συνεργάτης κ.λπ., τότε απαιτείται και πάλι η ανθρώπινη παρέμβαση για να δοθεί πρόσβαση στο χώρο και για εύρυθμη λειτουργία του συστήματος.
Αυτό το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση της τεχνολογίας ANPR. Το ANPR (Automatic Number Plate Recognition) που χρησιμοποιεί κάμερες στα σημεία εισόδου ώστε να αναγνωρίσει το όχημα αυτόματα μέσω του αριθμού κυκλοφορίας του και να επιτρέψει ή να αποτρέψει την είσοδό του. Μάλιστα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με τις ήδη υπάρχουσες υποδομές video surveillance ενός χώρου, με μικρό σχετικά κόστος και προσφέροντας πολλά πλεονεκτήματα στον χρήστη/διαχειριστή.
Η διάδοση της χρήσης του ANPR κατέστη δυνατή από την ανάπτυξη των edge-based εφαρμογών από τους κατασκευαστές καμερών. Επιπλέον, εταιρείες ανάπτυξης software προσφέρουν απλά, αλλά αποτελεσματικά plug-ins για VMS ώστε να είναι εφικτή η αναγνώριση πινακίδων οχημάτων, χωρίς επιπλέον επένδυση σε hardware.
Το ANPR software έχει πρόσβαση στη λίστα των επιτρεπόμενων οχημάτων και με βάση αυτήν μπορεί αυτοματοποιημένα να επιτρέψει την πρόσβαση ενός οχήματος στο χώρο, αν αυτό βρίσκεται στη λίστα. Εκτός από τα οχήματα που έχουν τακτικά πρόσβαση στο χώρο (προσωπικό, εταιρικά οχήματα κ.λπ.), πινακίδες επισκεπτών μπορούν να προστεθούν από τον χειριστή προσωρινά ή μόνιμα στη λίστα, επιτρέποντάς τους την πρόσβαση σε συγκεκριμένες ώρες και/ή μέρες.
Στην «καρδιά» ενός ANPR συστήματος βρίσκεται ένα access control, έτσι ώστε να επιτρέπει να συλλέγει ένα μεγάλο εύρος πληροφοριών όπως ώρες εισόδου/εξόδου, επιτυχημένες και αποτυχημένες προσπάθειες εισόδου, τον αριθμό των οχημάτων στο χώρο ανά χρονική στιγμή, διάρκεια παραμονής εταιρικών οχημάτων εκτός χώρου κ.λπ. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία αναφορών που θα επιτρέψουν την καλύτερη διαχείριση πόρων, την έγκαιρη συντήρηση του στόλου, την αντιμετώπιση παραβατικής συμπεριφοράς κ.λπ.
Το σύστημα μπορεί, επιπλέον, να ενημερώσει αυτόματα το αρμόδιο προσωπικό για την άφιξη επισκεπτών, να στείλει ειδοποιήσεις για ασυνήθιστα συμβάντα (π.χ. άφιξη ενός οχήματος νωρίτερα από το αναμενόμενο), ακόμα και να επιτρέψει σε επιχειρήσεις logistics να πραγματοποιήσουν παραδόσεις ή παραλαβές εκτός ωραρίου, χωρίς την παρουσία προσωπικού στο χώρο.
Η ανάπτυξη καμερών που υποστηρίζουν ANPR άμεσα ή έμμεσα καθιστά αρκετά συμφέρουσα τη χρήση της τεχνολογίας για ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών. Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα σημαντική η ακριβής ρύθμιση και τοποθέτηση των καμερών σε μια τέτοια εφαρμογή, για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος.
Το ANPR χρησιμοποιεί αλγόριθμους αναγνώρισης χαρακτήρων για να «διαβάσει» την πινακίδα ενός οχήματος. Έτσι, είναι σημαντική η λήψη καθαρών και υψηλής ευκρίνειας εικόνων, άρα και η ύπαρξη ποιοτικών καμερών που μπορούν να το επιτύχουν γρήγορα, χωρίς ιδιαίτερη ψηφιακή επεξεργασία.

Συμπεράσματα
Η αξία των συστημάτων ελέγχου πρόσβασης οχημάτων σαν εργαλείο ασφάλειας δε θα πρέπει να υποτιμάται, αλλά ούτε να υπερτιμάται. Παρ’ ότι το σύστημα ελέγχου μπορεί να καλύψει πολλές ανάγκες και απαιτήσεις μιας επιχείρησης, ή ενός οργανισμού, τα πλεονεκτήματά του γρήγορα θα «ξεθωριάσουν» σε περίπτωση αποτυχίας και εισβολής ή επιζήμιου συμβάντος. Για το λόγο αυτό, οι σχεδιαστές, οι εγκαταστάτες και οι τελικοί χρήστες πρέπει να ορίζουν επακριβώς τα καθήκοντα ενός τέτοιου συστήματος. Η αποτελεσματικότητα του συστήματος μπορεί να αλλάξει σημαντικά ανά περίπτωση και ο τελικός χρήστης πρέπει να αποφασίσει το βαθμό της αλληλεπίδρασης μεταξύ του γενικού συστήματος ασφάλειας ενός χώρου και του “add-on” ελέγχου πρόσβασης οχημάτων. Η διαχείριση της κυκλοφορίας και στάθμευσης οχημάτων προσφέρει πλεονεκτήματα που σε βάθος χρόνου θα επιστρέψουν την αρχική επένδυση και με το παραπάνω. Κάθε χρήστης και εγκαταστάτης από εδώ και πέρα θα πρέπει να έχει υπ’ όψιν του τις δυνατότητες και τα οφέλη που μπορούν να προσφέρουν αυτού του είδους τα συστήματα.