Οι Εθελοντικές Αρχές για την Ασφάλεια και την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Μια ιδιωτική πρωτοβουλία
Οι εποχές που οι μεγάλες ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες εκμεταλλεύονταν τον ορυκτό πλούτο περιοχών ανά τον κόσμο ανεξέλεγκτα, καταπατώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες των κατοίκων, έχουν παρέλθει!
Βασίλειος Χαλβατζής
Απόστρατος Αξ/κός, Σύμβουλος Ασφαλείας
Οι δραστηριότητες των ιδιωτικών πολυεθνικών εταιρειών που ασχολούνται με τον κατασκευαστικό φορέα, την ενέργεια, το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο αλλά και με τις εξορύξεις μετάλλων, όπως είναι φυσικό, δύναται να επιφέρουν διενέξεις, αντιδράσεις και διαμαρτυρίες με τον εκάστοτε τοπικό πληθυσμό των περιοχών που δραστηριοποιούνται. Φυσικό άλλωστε επακόλουθο, καθόσον, από τις εν λόγω δραστηριότητες είναι δυνατόν να προσβάλλονται τα συμφέροντα του τοπικού πληθυσμού. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες οι εν λόγω εταιρείες αντιμετώπισαν προβλήματα και σφοδρές αντιδράσεις από τους τοπικούς πληθυσμούς κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων τους.
Συνήθως, οι εκτιμήσεις κινδύνων που εκπονούσαν αυτές οι εταιρείες, πριν και κατά την διάρκεια των δραστηριοτήτων τους, αφορούσαν στους κινδύνους που ενδεχομένως να είχαν να αντιμετωπίσουν όσον αφορά στην φήμη του εταιρικού προφίλ ή στα περιουσιακά τους στοιχεία, στις εγκαταστάσεις αλλά και στο προσωπικό. Δεν υπολόγιζαν, δεν εκτιμούσαν καθόλου και δεν ελάμβαναν υπόψιν τους, κινδύνους που θα μπορούσαν αυτές να επιφέρουν και να προκαλέσουν, στην τοπική κοινωνία και συγκεκριμένα στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατά την διάρκεια αντιδράσεων, κινητοποιήσεων ή διενέξεων με τον τοπικό πληθυσμό.
Το 2000 λοιπόν κατόπιν ιδιωτικής πρωτοβουλίας μη κυβερνητικών οργανώσεων και φορέων και με την συνδρομή κυβερνητικών φορέων και ιδιωτικών πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο αλλά και στις επιχειρήσεις εξόρυξης μετάλλων, δημιουργήθηκε ένα σύνολο εθελοντικών αρχών. Αντικειμενικός σκοπός τους η καθοδήγηση αυτών των πολυεθνικών εταιρειών στο να παρέχουν ασφάλεια στις επαγγελματικές δραστηριότητές τους, κατά τρόπο που να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πιο συγκεκριμένα, οι Εθελοντικές αυτές Αρχές κατευθύνουν τις ιδιωτικές εταιρείες στη διεξαγωγή μιας συνολικής αξιολόγησης του κινδύνου για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη δέσμευσή τους με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς παροχής ασφάλειας, για την εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην προστασία των εγκαταστάσεων και των υποδομών τους.
Οι εθελοντικές αυτές αρχές καλύπτουν τρία βασικά πεδία:
- Την διενέργεια εκτιμήσεων κινδύνων προς τις τοπικές κοινωνίες
- Τις σχέσεις μεταξύ των ιδιωτικών εταιρειών και τις δημόσιες αρχές ασφαλείας αλλά και τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας υποδοχής, και
- Τις σχέσεις των ιδιωτικών εταιρειών με τις ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (ΙΕΠΥΑ), που προσλαμβάνονται από αυτές για την προστασία των εγκαταστάσεων και των δραστηριοτήτων τους.
Όπως είναι φυσικό η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι καθήκον των εκάστοτε κυβερνήσεων, πλην όμως οι ιδιωτικές εταιρείες θα πρέπει να αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά σαφώς περιγράφονται στις βασικές αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι ιδιωτικές πολυεθνικές αυτές εταιρείες οφείλουν να δείχνουν την δέουσα προσοχή για την αποφυγή πρόκλησης ανθρώπινης απώλειας, αλλά ταυτόχρονα και να αντιμετωπίζουν αρνητικές επιπτώσεις στις δραστηριότητές τους. Οι προαναφερθείσες εταιρείες, συχνά δραστηριοποιούνται σε πολιτικά ασταθείς ή και στρατιωτικά ταραχώδεις περιοχές με την μηδενική, ή στην καλύτερη των περιπτώσεων, ελάχιστη καθοδήγηση στον τρόπο που θα πρέπει να ασκήσουν τις αρμοδιότητες τους στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι Εθελοντικές λοιπόν Αρχές έρχονται να βοηθήσουν τις πολυεθνικές εταιρείες να αναγνωρίσουν τα ρίσκα που εγκυμονούν για την τυχόν καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την δραστηριοποίησή τους και να αναλάβουν αντίστοιχα μέτρα, ώστε αφενός να επιβεβαιώνουν τον σεβασμό τους στα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την διάρκεια των δραστηριοτήτων τους, αφετέρου να ενθαρρύνουν υψηλά standards κατά τις επαφές των τμημάτων ασφάλειας με τις τοπικές κοινωνίες.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε την σπουδαιότητα που δίνουν στην υιοθέτηση και την υλοποίηση των εθελοντικών αρχών μεγάλοι οργανισμοί, είναι το γεγονός ότι η Παγκόσμια Τράπεζα αποφάσισε το 2004 ότι τα εξορυκτικά προγράμματα και δραστηριότητες εταιρειών που αυτή υποστηρίζει χρηματοοικονομικά θα πρέπει να είναι εναρμονισμένα με τις αυτές τις Εθελοντικές αρχές. Πιο συγκεκριμένα και κατά την διάρκεια αυτών των προγραμμάτων/δραστηριοτήτων θα διεξάγονται έλεγχοι από ανεξάρτητες αρχές και οργανισμούς για την πιστή υιοθέτηση και υλοποίηση αυτών των αρχών.
Βασικές αρχές των ελέγχων των ανεξάρτητων αρχών
Α. Οι πολυεθνικές εταιρείες θα πρέπει να αναγνωρίζουν ότι η ασφάλεια είναι μια θεμελιώδης ανάγκη που θα πρέπει να εξασφαλίζεται για τα άτομα, τις κοινωνίες, τις επιχειρήσεις, τις κυβερνήσεις και θα πρέπει να αναγνωρίζουν αντίστοιχα τα σοβαρά ζητήματα ασφαλείας που προκύπτουν από τις δραστηριότητες τους στην διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Β. Κατανοούν ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις έχουν την πρωταρχική ευθύνη για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι σε μια σύρραξη ή διένεξη είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν το διεθνές αλλά και τοπικό δίκαιο.
Γ. Δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια και προστασία των εγκαταστάσεων και του προσωπικού, οι εταιρείες θα πρέπει να αναγνωρίζουν ότι οφείλουν να ενεργούν σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία των περιοχών που δραστηριοποιούνται, να είναι προσεκτικοί στην εφαρμογή και υλοποίηση των διεθνών νόμων και αρχών (π.χ Κώδικας Επαφής των Ηνωμένων Εθνών για τις δυνάμεις ασφαλείας, τις βασικές αρχές του ΟΗΕ για την χρήση βίας και όπλων από τις δυνάμεις επιβολής του νόμου ), ειδικότερα δε όσον αφορά στην χρήση βίας.
Δ. Οι πολυεθνικές εταιρείες θα πρέπει λαμβάνουν υπόψιν τους την επίδραση των δραστηριοτήτων τους στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και την σημαντική αξία της συνεργασίας με τις πολιτικές και κοινωνικές αρχές και με την εκάστοτε κυβέρνηση, για την μείωση πιθανών διενέξεων και την ευημερία των κατοίκων
Ε. Κατανοώντας ότι οι χρήσιμες και αξιόπιστες πληροφορίες είναι τα βασικά στοιχεία για την ασφάλεια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα πρέπει να αναγνωρίζουν την σημασία της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τις καλές πρακτικές και τις διαδικασίες, την κατάσταση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή αλλά και την δέσμευση των αρχών ασφαλείας στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πλεονεκτήματα από την εφαρμογή των Αρχών
Η υιοθέτηση από τις ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες των Εθελοντικών Αρχών για την Προστασία των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρέχει σε αυτές ένα πλαίσιο εργασίας:
- για την διεξαγωγή εκτιμήσεων κινδύνων στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την άσκηση επιχειρήσεων ασφαλείας,
- Για την συνεργασία με τις δημόσιες αρχές ασφαλείας,
- Για τον έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με την παροχή υπηρεσιών ασφαλείας,
- Για την εφαρμογή πρακτικών σχετικά με την διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
- Για την ανάπτυξη διαδικασιών, την σύνταξη αναφορών αλλά και την έρευνα που θα πρέπει να διεξαχθεί στις περιπτώσεις καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Υποχρεώσεων των ιδιωτικών πολυεθνικών
- Να υιοθετούν την βασική αρχή για την αντιμετώπιση αντιδράσεων από τις τοπικές κοινωνίες που είναι η προστασία των ατομικών ελευθεριών των ατόμων.
- Να υιοθετούν τις εθελοντικές αρχές κατά την δραστηριοποίησή τους σε διεθνή περιβάλλοντα και να αναπτύσσουν πολιτικές, στρατηγικές και διαδικασίες αλλά και υποστηρικτικές δράσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
- Να εκτελούν συνεχείς εκτιμήσεις κινδύνων που πιθανόν αυτές να προκαλέσουν στις τοπικές κοινωνίες
- Να συντάσσουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την συμμόρφωση με τις εθελοντικές αρχές
- Να υλοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα με την συμμετοχή, του προσωπικού τους, του προσωπικού των ΙΕΠΥΑ αλλά και των στελεχών των δημόσιων αρχών ασφαλείας, για την ενημέρωσή τους σχετικά με τις εθελοντικές αρχές αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
- Να υποχρεώνουν τις ΙΕΠΥΑ να εκπαιδεύουν κατάλληλα το προσωπικό τους τους με την σύνταξη σεναρίων για τον τρόπο και την μέθοδο αντιμετώπισης περιστατικών που αφορούν στην ενδεχόμενη καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών.
- Θα πρέπει να χρησιμοποιούν την πολιτική της εκτόνωσης – αποκλιμάκωσης – διαπραγμάτευσης (diffuse – de-escalate – negotiate) για την αντιμετώπιση διενέξεων και αντιδράσεων από την τοπική κοινωνία.
- Να υλοποιούν καθημερινές επαφές και συναντήσεις με τις τοπικές αρχές ασφαλείας και να λαμβάνουν συνεχείς πληροφορίες για την διαμορφωθείσα κάθε στιγμή κατάσταση.
- Να υλοποιούν προγράμματα εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας και να διατηρούν μηχανισμούς επίλυσης και ικανοποίησης παραπόνων.
- Να είναι σε στενή και συνεχή επαφή με τις τοπικές κοινωνίες.
- Να ενεργοποιούν ένα σχέδιο ασφαλείας των εγκαταστάσεων και των δραστηριοτήτων, ώστε να επιτυγχάνεται η μείωση των κινδύνων που μπορεί να προκαλέσουν στις τοπικές κοινωνίες.
- Να αναθεωρούν συνεχώς τους μηχανισμούς για την ικανοποίηση των απαιτήσεων και των αιτήσεων για αποζημιώσεις με ειδικά προγράμματα κοινωνικών και περιβαλλοντικών επενδύσεων (SEI: Social Environmental Investments).
Σχέση Εθελοντικών Αρχών και ΙΕΠΥΑ
Υποχρεώνουν στην εκπόνηση πολιτικών και διαδικασιών σχετικά με τη συμπεριφορά του προσωπικού: Η δύναμη ασφαλείας αναμένεται να ενεργεί με έννομο τρόπο (εθνικό δίκαιο, διεθνή πρότυπα, πολιτικές εταιρείας). Συγκεκριμένα, οι ιδιωτικές υπηρεσίες ασφάλειας θα πρέπει να τηρούν τις πολιτικές της ανάδοχης εταιρείας όσον αφορά τη δεοντολογία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη νομοθεσία και τα επαγγελματικά πρότυπα της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται και να προωθούν την τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Σε αυτά μπορεί επίσης να περιλαμβάνοντες οι αρχές του ΟΗΕ σχετικά με τη χρήση Βίας και Όπλων από τους Φορείς Επιβολής του Νόμου, ο Διεθνής Κώδικας Δεοντολογίας για τις ΙΕΠΥΑ, οι συμβατικές απαιτήσεις εταιρείας/εργολάβου
Διενέργεια εκτίμησης κινδύνων. Θα πρέπει να διεξάγουν συνεχώς εκτιμήσεις των κινδύνων καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δέσμευση στους κανόνες χρήσης βίας: Οι ιδιωτικές ασφάλειες θα πρέπει να έχουν πολιτικές που αφορούν στην κατάλληλη συμπεριφορά και την τοπική χρήση βίας (π.χ. κανόνες δέσμευσης). Οι πρακτικές υπό αυτές τις πολιτικές θα πρέπει να είναι εφικτό να παρακολουθούνται από τις Εταιρείες ή, όπου αρμόζει, από ανεξάρτητα μέρη. Εκπόνηση ελέγχων του παρελθόντος του προσωπικού τους (background checks): Οι ιδιωτικές ασφάλειες δεν θα πρέπει να απασχολούν άτομα για την παροχή υπηρεσιών ασφάλειας τα οποία έχουν αποδεδειγμένα εμπλακεί στην καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων (αυτό περιλαμβάνει συγκεκριμένα ποινικά μητρώα). Οι εταιρείες θα πρέπει να ελέγχουν το παρελθόν των ατόμων που σκοπεύουν να προσλάβουν για την παροχή υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας, ειδικά όσον αφορά τη χρήση εκτεταμένης βίας. Σε αυτούς τους ελέγχους θα πρέπει να περιλαμβάνεται η αξιολόγηση προηγούμενων υπηρεσιών που παρασχέθηκαν στη φιλοξενούσα κυβέρνηση.
Αντιμετώπιση διαμαρτυριών και αντιδράσεων από τις τοπικές κοινωνίες: Η ιδιωτική ασφάλεια δεν θα πρέπει να παραβιάζει τα δικαιώματα των ατόμων κατά την άσκηση του δικαιώματος για ελευθερία του συνεταιρίζεσθε και των ειρηνικών συγκεντρώσεων, να συμμετέχει σε συλλογικές διαπραγματεύσεις ή άλλα σχετικά δικαιώματα, όπως αυτά αναγνωρίζονται από τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Διακήρυξη της ΔΟΕ για τις Θεμελιώδεις Εργασιακές Αρχές και Δικαιώματα.
Καταγραφή και αναφορά περιστατικών: Όλες οι καταγγελίες παραβίασης ανθρώπινων δικαιωμάτων από ιδιωτική ασφάλεια θα πρέπει να καταγράφονται. Η αξιόπιστες καταγγελίες θα πρέπει να ερευνώνται κατάλληλα. Σε περιπτώσεις που έχει χρησιμοποιηθεί σωματική βία, η ιδιωτική ασφάλεια θα πρέπει να ερευνήσει κατάλληλα το περιστατικό και να το αναφέρει στην Εταιρεία. Η ιδιωτική ασφάλεια θα πρέπει να αναφέρει το ζήτημα στις τοπικές αρχές ή/και να προβεί σε πειθαρχικές ενέργειες όπου χρειαστεί. Όταν χρησιμοποιηθεί βία, πρέπει να παρασχεθεί ιατρική βοήθεια στους τραυματίες, συμπεριλαμβανομένου του παραβάτη.
Σχέση Εθελοντικών Αρχών με τις υπηρεσίες δημόσιας ασφάλειας
Αναγνώριση ότι η ασφάλεια των πολιτών, των τοπικών κοινωνιών και των κοινωνιών εν γένη είναι πρωταρχική ανάγκη, ενώ έπεται η ασφάλεια των επιχειρήσεων. Επίσης η αναγνώριση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες όταν δραστηριοποιούνται σε διεθνή περιβάλλοντα με ενδεχόμενες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες. Κατανόηση ότι οι κυβερνήσεις έχουν τον πρωταρχικό ρόλο για την προαγωγή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι σε μια διένεξη ή διαμάχη υποχρεούνται να ακολουθούν και να συμμορφώνονται με τους διεθνής ανθρωπιστικούς νόμους. Επίσης αποδοχή για την προαγωγή ιδιαίτερα εκείνων που περιγράφονται στην Διεθνή διακήρυξη για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εκπόνηση ρυθμίσεων ασφάλειας και συμβουλευτική δραστηριότητα στην ιδιωτική ασφάλεια με την ταυτόχρονη γνωστοποίηση των πολιτικών και των διαδικασιών που θα πρέπει οι ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες να ακολουθούν.
Ανάπτυξη και διαχείριση των δυνάμεων που θα χρησιμοποιηθούν για την προστασία των ιδιωτικών πολυεθνικών εταιρειών ώστε αυτές οι δυνάμεις να είναι επαρκείς, κατάλληλες και ανάλογες της απειλής που πρόκειται να αντιμετωπίσουν.
Παρακολούθηση των μεταφορών εξοπλισμού και υλικών που πιθανόν θα διατεθούν στη δημόσια ασφάλεια από την ιδιωτική εταιρεία.
Αναφορά της χρήσης και άσκησης βίας από τη δημόσια ασφάλεια και παρακολούθηση της κατάστασης των ερευνών.
Γνωμοδότηση και παροχή συμβουλών με την υλοποίηση τακτικών συναντήσεων, ενημερώσεων και επικοινωνία της δημόσιας ασφάλειας με τις τοπικές κοινότητες. Προώθηση των αρχών επιβολής του διεθνούς δικαίου ιδιαίτερα του κώδικα των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη Συμπεριφορά των στελεχών που είναι επιφορτισμένα με το καθήκον επιβολής του νόμου και τις Βασικές Αρχές των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη Χρήση Βίας και Όπλων.
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα στελέχη των ιδιωτικών πολυεθνικών εταιρειών, το προσωπικό των ΙΕΠΥΑ αλλά και των δημοσιών αρχών ασφαλείας θα πρέπει να περιλαμβάνει:
- Ενημέρωση επί των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων
- Ενημέρωση σχετικά τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Διακήρυξη της ΔΟΕ για τις Θεμελιώδεις Εργασιακές Αρχές και Δικαιώματα (καταναγκαστική εργασία ή παιδική εργασία, κοινωνικές διακρίσεις, πρόσβαση στις ιδιωτικές περιουσίες, υγεία των κοινοτήτων και επαρκές επίπεδο διαβίωσης, κίνδυνοι από την κακή ή υπερβολική χρήση όπλων κ.α)
- Ενημέρωση επί των αρχών του ΟΗΕ σχετικά με τη χρήση Βίας και Όπλων από τους Φορείς Επιβολής του Νόμου, ο Διεθνής Κώδικας Δεοντολογίας για τις ΙΕΠΥΑ.
- Ανάπτυξη σχετικών σεναρίων (case studies) και ανταπόκριση/αντίδραση στις διαμαρτυρίες των κατοίκων των περιοχών, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών. Ενδεικτικές ερωτήσεις που θα πρέπει να απαντώνται: Πως μπορεί να αντιδράσει το προσωπικό ασφαλείας σε μια διαμαρτυρία χωρίς την κλιμάκωση της βίας; Πως συνεργάζεται το προσωπικό της ΙΕΠΥΑ με την ιδιωτική εταιρεία; Πως συνεργάζεται το προσωπικό της ΙΕΠΥΑ με την δημόσια αρχή ασφαλείας;
- Ύπαρξη διαδικασιών για την καταγραφή και αναφορά περιστατικών παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών.
Βιβλιογραφία
http://voluntoryprinciples.org
http://www.securityhumanrightshub.org/
Oil and Gas Sector Guide on Implementing the UN Guiding Principles on Business and Human Rights (IHRB and Shift, 2013), p. 36.
Community Grievance Mechanisms in the Oil and Gas Industry (IPIECA, 2015), p. 58.
The Voluntary Principles and the U.N. Guiding Principles on Business and Human Rights
The Voluntary Principles on Security and Human Rights: Backgrounder on Company Implementation
Model Clauses for Agreements between Government Security Forces and Companies
Oil and Gas Sector Guide on Implementing the UN Guiding Principles on Business and Human Rights (IHRB and Shift, 2013), p. 42.
Business and International Humanitarian Law: An Introduction to the Rights and Obligations of Business Enterprises under International Humanitarian Law (ICRC, 2206), p.20.
Community Grievance Mechanisms in the Oil and Gas Industry (IPIECA, 2015), p. 23.
Business and Armed Non-State Actors – Dilemmas, Challenges and a Way Forward (Ben Miller, Dost Bardouille and Sarah Cechvala, 2014), p. 21.
INTERNATIONAL RULES AND STANDARDS FOR POLICING International Committee of the Red Cross 19, avenue de la Paix 1202 Geneva, Switzerland T +41 22 734 60 01 F +41 22 733 20 57 E-mail: shop@icrc.org www.icrc.org © ICRC, January 2014