Νέο δόγμα στη δημόσια ασφάλεια

Η αλλαγή του δόγματος ασφάλειας μετά την εξάρθρωση του «Επαναστατικού Aγώνα» και η μεταβολή των δεικτών εγκληματικότητας, αποτελούν σήμερα κομβικά σημεία στην πολιτική για τη δημόσια ασφάλεια.
Σε πλήρη αλλαγή του δόγματος ασφάλειας της χώρας οδηγεί η εξάρθρωση του «Επαναστατικού Αγώνα», αλλά όπως φαίνεται και η αναστολή δράσης  όλων των ένοπλων ομάδων που δρούσαν τα τελευταία χρόνια.

Ήδη αρχίζει η αναδιάταξη των αρμόδιων αστυνομικών υπηρεσιών και η αλλαγή του σχεδιασμού της ΕΛΑΣ. Στην αλλαγή του χάρτη ασφάλειας και αστυνόμευσης της χώρας φαίνεται να οδηγεί – με δραστικό τρόπο – και η λειτουργία της ομάδας «ΔΙΑΣ». Η δράση αυτής της ομάδας που αποτελείται από 2000 αστυνομικούς, προκαλεί μείωση των ληστειών κατά 40% και των κλοπών και διαρρήξεων κατά 30% το τελευταίο δίμηνο στην Αθήνα, σε έναν πτωτικό ρυθμό που δεν έχει προηγούμενο τα τελευταία χρόνια. Οι ίδιοι αριθμοί μείωσης παρουσιάζονται και στη Θεσσαλονίκη, όπου δίνουν «το παρών» 444 μοτοσικλετιστές της ομάδας «Δίας».

Ωστόσο, την ίδια στιγμή έχει καταγραφεί αποκέντρωση της εγκληματικότητας σε γειτονικούς νομούς και έτσι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν υπάρξει αλλεπάλληλες ληστείες τραπεζών και άλλων στόχων σε νομούς κοντά στα αστικά κέντρα, που αποδίδεται στην προσπάθεια των κακοποιών να αποσυμπιεσθούν και να απεγκλωβισθούν από τον αστυνομικό κλοιό.
Ανώτατοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. αναφέρουν με μία σχετική ανακούφιση ότι «μετά από μια τετραετία που υπήρχαν αλλεπάλληλες ένοπλες επιθέσεις οργανώσεων αντάρτικου πόλης αλλά και ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας, τώρα παρουσιάζεται μία μεγάλη ύφεση και μία βελτίωση όλων των δεικτών των αδικημάτων. Φαίνεται να κλείνει ο δεύτερος κύκλος της τρομοκρατίας στη χώρα μας και να υπάρχουν αλλεπάλληλα κτυπήματα κατά των οργανωμένων εγκληματικών ομάδων. Αυτό σημαίνει αλλαγή του χάρτη αστυνόμευσης – και όχι μόνο.».

Εξάρθρωση των ένοπλων δυνάμεων
Το πρώτο λοιπόν ενθαρρυντικό στοιχείο για τις αρχές ασφαλείας προέκυψε από τη διαφαινόμενη πλήρη εξάρθρωση του «Επαναστατικού Αγώνα» μετά το θάνατο του 35χρονου Λάμπρου Φούντα και τη σύλληψη του Νίκου Μαζιώτη και άλλων πέντε συνεργατών του. Το τελικό πλήγμα κατά της ένοπλης οργάνωσης επικυρώθηκε με τον εντοπισμό της κεντρικής οπλαποθήκης της οργάνωσης, στην οδό Αιγίνης 8 στην Κυψέλη, του γκαράζ στον Καρέα που χρησιμοποιείτο σαν χώρος αποθήκευσης εκρηκτικών, αλλά και άλλων έξι οικημάτων ασφαλείας. Η διάλυση του «Επαναστατικού Αγώνα» έχει σύμφωνα με ανώτατους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. πολλαπλή σημασία, «γιατί η οργάνωση αυτή ήταν ο κύριος εκφραστής της νέας γενιάς τρομοκρατών, προχωρούσε στις πιο οργανωμένες ένοπλες επιθέσεις και ταυτόχρονα είχε άμεση συνεργασία με άλλες οργανώσεις που δρούσαν το τελευταίο χρονικό διάστημα».
Έτσι λοιπόν οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. εκτιμούν ότι με την εξάρθρωση του «Επαναστατικού Αγώνα» δεν κλείνει μόνο ο κύκλος της οργάνωσης που πραγματοποίησε 20 βομβιστικές και ένοπλες επιθέσεις μεγάλου βεληνεκούς (βόμβες κατά του πρώην υπουργού Γ. Βουλγαράκη, κατά των υπουργείων Απασχόλησης και Οικονομικών, στο Χρηματιστήριο, με ρουκέτα κατά της Πρεσβείας των ΗΠΑ κ.ο.κ.). Παρατηρείται περιορισμός ή αναστολή δράσης και της οργάνωσης «Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς» που είχε πραγματοποιήσει από το 2008 περίπου 160 εμπρηστικές και ακολούθως βομβιστικές επιθέσεις. Ανώτεροι αξιωματικοί της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας παρατηρούν ότι «μετά την εξάρθρωση του Επαναστατικού Αγώνα τον περασμένο Απρίλιο, σιώπησε και η «Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς» και αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι.
Είχαμε σαφή δείγματα τους τελευταίους μήνες από την ανάλυση των εκρηκτικών υλών, ότι η οργάνωση αυτή χρησιμοποιούσε στις βομβιστικές επιθέσεις υλικά -ζελατινοδυναμίτη και χειροποίητη εκρηκτική ύλη ANFO – που της παρέδιδαν μέλη του «Επαναστατικού Αγώνα». Όμως αυτά τα εκρηκτικά ανακαλύφθηκαν στο γκαράζ του Καρέα και στο διαμέρισμα στην Κυψέλη. Έτσι και η «Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς» ελλείψει υλικών και τεχνικής βοήθειας σταμάτησε αναγκαστικά τη δραστηριότητά της».
Οι αξιωματικοί εκτιμούν ότι το ίδιο συμβαίνει και με τις οργανώσεις «Λαϊκή Θέληση», «ΕΝΕΔΡΑ», «Λαϊκή Επαναστατική Δράση» που είχαν άμεση σχέση μεταξύ τους και οι οποίες φαίνεται να μην έχουν οποιαδήποτε επιχειρησιακή δυνατότητα μετά την εξάρθρωση της «μητρικής» οργάνωσης του «Επαναστατικού Αγώνα». Τα μοναδικά ερωτήματα των αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. σχετίζονται με τη δράση της οργάνωσης «Σέχτα Επαναστατών», η οποία σκότωσε τον προηγούμενο Ιούνιο το 40χρονο αστυνομικό Νεκτάριο Σάββα στα Κάτω Πατήσια, αλλά και την ομάδα ενόπλων που γάζωσε τον περασμένο Οκτώβριο το Αστυνομικό Τμήμα της Αγίας Παρασκευής, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό τριών αστυνομικών. Τα αρμόδια στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. επισημαίνουν ότι η οργάνωση «Σέχτα Επαναστατών» δεν έχει εμφανισθεί ένα χρόνο, πιθανόν λόγω ερευνών της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας που είχαν προηγηθεί της εξάρθρωσης του «Επαναστατικού Αγώνα». Ακόμη, στην ομάδα που επιτέθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα της Αγίας Παρασκευής φαίνεται ότι συμμετείχαν – σύμφωνα με τις ίδιες πηγές – μέλη της ομάδας των αντιεξουσιαστών «ληστών με τα μαύρα» που έδρασε την περίοδο 2002-2006 και η οποία προχώρησε σε επτά ληστείες Τραπεζών με συνολική λεία 700.000 ευρώ. Η ομάδα αυτή φαίνεται να δέχτηκε καίριο πλήγμα μετά και από τη σύλληψη του 34χρονου Σίμου Σεϊσίδη στις αρχές Μαΐου στα Πετράλωνα. Έτσι λοιπόν οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. εκτιμούν ότι «φαίνεται να εκλείπει ένα μεγάλο μέρος του κινδύνου από τη δράση του εγχώριου αντάρτικου πόλης». Για αυτόν το λόγο οδηγούνται στην αναθεώρηση των σχεδίων ασφάλειας και προστασίας στόχων.

Το Σχέδιο ασφάλειας πριν τις εξελίξεις
Μετά την επίθεση του «Επαναστατικού Αγώνα» στην Αμερικανική Πρεσβεία τον Ιανουάριο του 2007 και την προαναγγελία για επίθεση στο Κοινοβούλιο συντάχθηκε ένα μεγάλο σχέδιο ασφάλειας, περίπου 100 σελίδων, που προέβλεπε τη συμμετοχή περίπου 200 αστυνομικών που έλεγχαν όλους τους χώρους γύρω από το Κοινοβούλιο αλλά και από το Μέγαρο Μαξίμου, το Προεδρικό Μέγαρο και το Υπουργείο Οικονομικών στην πλατεία Συντάγματος. Υπήρχαν ομάδες εμφανούς αστυνόμευσης και άλλες επικάλυψης. Ακόμη το σχέδιο προέβλεπε την τοποθέτηση τεσσάρων καμερών περιμετρικά του Κοινοβούλιου και άλλες δύο στην ταράτσα του κτηρίου. Παράλληλα, υπήρχε σχέδιο για την τοποθέτηση ανιχνευτών εκρηκτικών στο γκαράζ της Βουλής αλλά και άλλων συστημάτων ασφάλειας. Το σχέδιο προέβλεπε ακόμη την παρουσία φρουρών σε ψηλά σημεία του κτηρίου όπως και σε συνεχή φρούρηση των γύρω δρόμων από αστυνομικούς με πολιτικά.
Επιπλέον, το ειδικό αυτό σχέδιο αποτροπής τρομοκρατικών ενεργειών προέβλεπε την ενασχόληση περίπου 2000 αστυνομικών για την προστασία περίπου 120 δημόσιων κτηρίων, πρεσβειών, κατοικιών διπλωματών κ.ο.κ. Παράλληλα, 3500 αστυνομικοί συμμετείχαν στη φρούρηση πολιτικών, επιχειρηματιών, δικαστών, δημοσιογράφων και άλλων προσώπων, ενώ υπήρχε ενίσχυση των υπηρεσιών φρούρησης του Πρωθυπουργού, του Προέδρου της Κυβερνήσεως αλλά και της Βουλής. Τον τελευταίο χρόνο μάλιστα αναφέρονταν σε επιστροφή του κλίματος φόβου που υπήρχε επί της εποχής πλήρους ανάπτυξης δράσης με τις αιματηρές επιθέσεις της 17Ν τη δεκαετία του 90. Τέλος, ένα μεγάλο μέρος του σχεδίου ασφάλειας περιελάμβανε την αυτοπροστασία της ΕΛ.ΑΣ. από επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων και άλλων υπηρεσιών. Υπολογίζεται ότι περίπου 500 -700 αστυνομικοί αναλώνονταν στη φρούρηση αστυνομικών τμημάτων, ενώ είχαν εκπονηθεί ειδικά σχέδια για την αλλαγή της φρούρησης των αστυνομικών υπηρεσιών.

Αναθεώρηση των σχεδίων
Τις τελευταίες ημέρες λοιπόν, υπό το πρίσμα των εξελίξεων στο χώρο της εγχώριας ένοπλης δράσης, η ΕΛ.ΑΣ. αναθεωρεί τα σχέδια ασφάλειάς της. Ήδη επιτροπή στην οποία συμμετέχουν ανώτεροι κι ανώτατοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. από κρίσιμες ή ειδικές υπηρεσίες όπως η Αντιτρομοκρατική, η Υποδιεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας και άλλες, μελετούν την πλήρη μεταβολή του προαναφερόμενου πλέγματος ασφάλειας που αφορά στην προστασία από ενδεχόμενη επίθεση οργάνωσης «επαναστατικής βίας». Έτσι λοιπόν αναμένεται δραστική μείωση έως και 60% του αστυνομικού προσωπικού που ασχολείται με τη φρούρηση στόχων και τη μετάθεσή τους σε άλλες αστυνομικές υπηρεσίες που αφορούν κυρίως στην εγκληματικότητα του δρόμου. Παράλληλα, ήδη παρατηρείται και λόγω οικονομικής κρίσης η μείωση του ιδιωτικού προσωπικού ασφάλειας επιχειρηματιών, για τους οποίους ελλοχεύει βέβαια ο κίνδυνος επίθεσης από το οργανωμένο έγκλημα με σχέδια απαγωγών κ.λπ.

Αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας
Η αλλαγή όμως του δόγματος ασφάλειας αφορά και στην επονομαζόμενη μικρή και μεσαία εγκληματικότητα, που είναι αυτή η οποία διαμορφώνει το επονομαζόμενο αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Έτσι λοιπόν, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη αποδέχτηκε μία πρόταση ανώτατου αξιωματικού η οποία είχε κατατεθεί πριν από τρία περίπου χρόνια και δεν είχε υλοποιηθεί. Η πρόταση αυτή αφορούσε στη δημιουργία μίας ισχυρής ομάδας εποχούμενων αστυνομικών, που θα έδινε «παρών» σε όλη την Αττική και σε μεγάλες πόλεις της χώρας. Σύμφωνα με την εισήγηση του ανώτατου αξιωματικού, ο κύριος στόχος αυτής της εποχούμενης αστυνομικής δύναμης θα είναι να κτυπηθούν άτομα που προχωρούν σε ληστείες τραπεζών, σούπερ μάρκετ, μικρών καταστημάτων κ.λπ. και τα οποία χρησιμοποιούν για τις επιθέσεις και τη διαφυγή τους μοτοσικλέτες κυρίως μεσαίου και μεγάλου κυβισμού. Το σκεπτικό ήταν απλό. «Κτυπάμε την ευελιξία των κακοποιών με τον ίδιο τρόπο. Μοτοσικλέτες στις μοτοσικλέτες». Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. είχαν παρατηρήσει ότι τα περιπολικά καθυστερούσαν σημαντικά να σπεύσουν επιτόπου λόγω του κυκλοφοριακού προβλήματος, ενώ πολλοί αστυνομικοί επικαλούντο .ψευδώς αυτό τον λόγο καθυστέρησης, ενώ στην πραγματικότητα δεν ήθελαν να συμμετέχουν σε ανταλλαγή πυροβολισμών ή σε αιματηρή συμπλοκή με τους κακοποιούς. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, η ομάδα αυτή θα είχε τη δυνατότητα με ειδική κατανομή των μοτοσικλετών να σπεύδει σε οποιοδήποτε περιστατικό, ενώ άλλοι μοτοσικλετιστές θα έκοβαν όλους τους πιθανούς δρόμους διαφυγής των ληστών. Ο κος Χρυσοχοϊδης λοιπόν, υιοθέτησε αυτήν την πρόταση και έτσι δημιουργήθηκε η υπερενισχυμένη ομάδα «ΔΙΑΣ». Μία ομάδα με 2004 αστυνομικούς, που περιπολούν σε 75 δήμους της Αττικής και με 444 αστυνομικούς σε 21 περιοχές της Θεσσαλονίκης, που κινούνται με μοτοσικλέτες μεγάλου κυβισμού από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ, στην περιοχή ευθύνης τους. Η παρουσία της ομάδας «ΔΙΑΣ» ήταν εντυπωσιακή. Μέσα σε ένα δίμηνο (Μάρτιος-Απρίλιος 2010) μειώθηκαν κατά 29,39% οι πάσης φύσεως ληστείες (από 507 το μήνα Μάρτιο σε 358 το μήνα Απρίλιο). Επιπλέον, υπήρξε συρρίκνωση κατά 18,14% των κλοπών και κατά 12,20% μειώθηκαν οι κλοπές τροχοφόρων. Η περαιτέρω ανάλυση της μείωσης των αδικημάτων είναι εντυπωσιακή. Μέσα σε ένα μήνα οι ληστείες Τραπεζών στην Αττική μειώθηκαν από 40 το Μάρτιο σε 12 τον Απρίλιο και οι επιδρομές σε σούπερ μάρκετ από 42 σε 26. Επιπλέον, οι διαρρήξεις ειδικά σε οικίες στην Αττική μειώθηκαν από 1215 το Μάρτιο σε 996 τον Απρίλιο. Ακόμη εντυπωσιακή είναι η ελάττωση του αριθμού των αρπαγών τσαντών και πορτοφολιών, από 274 τον προηγούμενο Μάρτιο σε 175 τον Ιούλιο. Αντίστοιχες είναι οι μειώσεις και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, όπου εκεί κατά 39,39% μειώθηκαν οι ληστείες (από 66 το μήνα Μάρτιο σε 40 το μήνα Απρίλιο) και κατά 26,19% μειώθηκαν οι κλοπές – διαρρήξεις (από 1.256 το μήνα Μάρτιο σε 927 το μήνα Απρίλιο). Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. υπογραμμίζουν ότι η σύσταση της ομάδας ΔΙΑΣ ήταν ίσως το πιο επιτυχημένο εγχείρημα που έχει υπάρξει στην Ελλάδα. Οι κακοποιοί πλέον έχουν αντιληφθεί ότι διατρέχουν άμεσο κίνδυνο να παγιδευτούν στον κλοιό των ευέλικτων και πανταχού παρόντων μοτοσικλετιστών της ΕΛ.ΑΣ. και έτσι αναβάλλουν ή ματαιώνουν τα σχέδιά τους.».
Εκείνο όμως που προβληματίζει τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. είναι ότι λόγω της πίεσης που ασκείται στην Αττική από την ομάδα ΔΙΑΣ έχει υπάρξει επιδρομή των κακοποιών στους γύρω νομούς. Τις τελευταίες εβδομάδες σημειώνονται ληστείες -κυρίως σε τράπεζες – στην Κορινθία, στην Αχαΐα, στην Αρκαδία, στη Βοιωτία, στην Εύβοια, στη Φθιώτιδα, οι οποίες προέρχονται από 3-4 συμμορίες Ελλήνων και αλλοδαπών κακοποιών, που έχουν ορμητήριο και βάση στην Αθήνα. Και αυτό το έχουν αντιληφθεί οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., γιατί όλα τα οχήματα τα οποία έχουν χρησιμοποιήσει στη διάρκεια των ληστειών διαπιστώνεται ότι έχουν κλαπεί από διάφορες περιοχές της Αττικής. Για αυτόν το λόγο λοιπόν, της εξαγωγής της εγκληματικότητας από την Αττική αλλά και για τη γενικότερη αστυνόμευση της περιφέρειας, έχει αποφασισθεί η ενεργοποίηση 1060 αστυνομικών της ομάδας ΔΙΑΣ, που θα κατανεμηθούν στους 50 νομούς της χώρας . Όμως παραμένει άγνωστο πού και πώς θα διοχετευτεί τώρα η εγκληματικότητα, αφού όπως αναφέρει αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. «κάθε μεγαλοκακοποιός μέσα στην παρανομία ξοδεύει περίπου 10-20.000 ευρώ το μήνα. Αυτά τα χρήματα πρέπει κάπου να τα βρει. Έτσι, παραμένει άγνωστο πού θα καταλήξει αυτή η αναμέτρηση των διωκτικών αρχών με το κοινό έγκλημα».

Του Β.Γ. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ