Μοναχικοί Εργαζόμενοι
Διαχείριση, προστασία και ασφάλεια μέσω σύγχρονης τεχνολογίας
Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο εργασίας, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι άνθρωποι πλέον να ανήκουν στην κατηγορία των «μοναχικών εργαζομένων».
Δημήτρης Ζαχαράκης
CEO – Terracom Πληροφορική ΕΠΕ
Ο όρος αυτός αναφέρεται σε όσους εργάζονται μόνοι τους σε απομακρυσμένες περιοχές ή χωρίς καμία σχετική επίβλεψη και είναι γνωστός παγκοσμίως με την ονομασία “Lone Workers”. Χαρακτηριστικά παραδείγματα μοναχικών εργαζομένων είναι οι φύλακες, οι εργαζόμενοι σε τμήματα συντήρησης εγκαταστάσεων, οι οδηγοί φορτηγών, οι χειριστές μηχανημάτων, οι ταχυδρομικοί διανομείς, οι πωλητές, αλλά ακόμη και άνθρωποι που μένουν αργά στο γραφείο χωρίς την παρουσία συναδέλφων.
Οι «μοναχικοί εργαζόμενοι» αυξάνονται συνεχώς παγκοσμίως (και φυσικά και στην Ελλάδα) ενώ εκτιμάται ότι μόνο στη Βρετανία ένας στους τέσσερις εραζομένους είναι μοναχικός εργαζόμενος.
Το φαινόμενο αυτό έχει πλέον δημιουργήσει νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας, αλλά και νέες ανάγκες στον τομέα της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων. Κι αυτό γιατί οι «μοναχικοί εργαζόμενοι» πραγματοποιούν εργασίες που συνήθως ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τη στιγμή που δεν υπάρχει επίβλεψη και άμεση παρακολούθησή τους.
Πρέπει λοιπόν να λάβουμε σοβαρά υπόψη πως σε περίπτωση κινδύνου, όπως για παράδειγμα μία επίθεση από τρίτους ή μια ξαφνική αδιαθεσία, κανείς δε θα τους προειδοποιήσει, κανείς δε θα αντιληφθεί ένα ενδεχόμενο ατύχημα και κυρίως κανείς δε θα βρίσκεται στη γύρω περιοχή ώστε να παρέχει άμεση βοήθεια.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι για τους μοναχικούς εργαζομένους;
Ας αναφέρουμε ενδεικτικά μερικούς από αυτούς τους κινδύνους:
- Ατυχήματα από την κακή χρήση του εξοπλισμού ή την κακή συντήρησή του
- Επίθεση από τρίτους (απόπειρα κλοπής, σωματικής βλάβης, κ.λπ.)
- Ξαφνική αδιαθεσία (π.χ. λιποθυμία, ζαλάδα)
- Στάθμευση σε απομονωμένες περιοχές
- Αυτοκινητιστικό ατύχημα
Γενικότερα, μπορούμε να συμπεριλάβουμε στους άμεσους κινδύνους οποιεσδήποτε απρόβλεπτες καταστάσεις απαιτούν λήψη άμεσων μέτρων. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να προβλεφθούν διαδικασίες, ώστε οι μοναχικοί εργαζόμενοι να είναι σε θέση να γνωστοποιούν άμεσα -σε πραγματικό χρόνο- στο κέντρο ελέγχου κρίσιμα συμβάντα που σχετίζονται με την ασφάλειά τους.
Προκειμένου να καταστεί αυτό δυνατό, είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο διαρκής εντοπισμός της θέσης τους, κάτι που θα επιτρέπει την άμεση υποστήριξή τους σε θέματα ασφάλειας και εκτέλεσης των καθηκόντων τους. Επίσης, η αυτοματοποίηση των διαδικασιών θα βοηθούσε στην άμεση καταγραφή συμβάντων και την καλύτερη παρακολούθηση αλλά και προστασία τους.
Γιατί να προστατεύσετε τους δικούς σας εργαζομένους;
Πρέπει να σημειωθεί πως κάθε χώρα διαθέτει και ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τους κανόνες ασφαλείας στην εργασία. Παρά το γεγονός πως η νομοθεσία διαφέρει σε κάθε κράτος που ανήκει στην ΕΕ, υπάρχει μια κοινή νομική βάση σύμφωνα με την οποία έχει καθοριστεί η ασφάλεια και η υγεία των εργαζομένων.
Το άρθρο 5 της Οδηγίας 89/391/ΕΟΚ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι: «Ο εργοδότης υποχρεούται να εξασφαλίζει την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας». Επομένως, εκτός από την προφανή ηθική υποχρέωση, ο κάθε εργοδότης έχει παράλληλα και καθορισμένο από το νόμο καθήκον να προστατεύει τους εργαζομένους του κατά τη διάρκεια των εργάσιμων ωρών και να διατηρεί ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, στο μέτρο πάντα του εφικτού.
Πέρα από την ηθική και ανθρώπινη διάσταση του θέματος, υπάρχουν σχετικές έρευνες που καταδεικνύουν πως όταν οι εργαζόμενοι αισθάνονται ασφαλείς στο εργασιακό τους περιβάλλον και γνωρίζουν ότι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα τους παρασχεθεί άμεσα και γρήγορα βοήθεια, είναι σαφώς πιο παραγωγικοί, καθώς δεν αποσπάται η προσοχή τους από τα εργασιακά τους καθήκοντα.
Μοναχικοί εργαζόμενοι και σύγχρονη τεχνολογία
Ποια είναι τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία στην υγεία, την ασφάλεια και την προστασία των μοναχικών εργαζομένων;
Οι πιο συνηθισμένες διαθέσιμες λύσεις αποτελούνται από μια εφαρμογή κινητού (mobile app) και μια web εφαρμογή (web app). Οι μοναχικοί εργαζόμενοι εγκαθιστούν στο κινητό τους τηλέφωνο την mobile εφαρμογή και μέσω αυτής, στέλνουν συμβάντα και ειδοποιήσεις στο κέντρο ελέγχου, που παρακολουθεί τις δραστηριότητές τους σε πραγματικό χρόνο μέσω της web εφαρμογής, αξιοποιώντας έτσι στο έπακρο τα οφέλη της cloud τεχνολογίας.
Έτσι, από τη μία πλευρά οι επιχειρήσεις μπορούν να επιτηρούν και παράλληλα να προστατεύουν τους εργαζομένους και από την άλλη πλευρά οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να προγραμματίσουν τις εργασίες τους γνωρίζοντας πως υπάρχει απομακρυσμένη επιτήρηση και κυρίως προστασία. Η ύπαρξη τεχνολογίας κρίνεται ιδιαίτερα απαραίτητη σε περιπτώσεις που παρά τα μέτρα προστασίας που θα ληφθούν, είναι αδύνατο να εξαλειφθούν πλήρως όλοι οι σχετικοί κίνδυνοι.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ακόμη και μια τέτοια έκτακτη κατάσταση θα πρέπει τουλάχιστον να αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά. Οι πλέον σύγχρονες εφαρμογές διαθέτουν SOS buttons ώστε με ένα μόλις πάτημα να ειδοποιείται το κέντρο ελέγχου. Το SOS σήμα αποστέλλεται αυτόματα στο κέντρο καταγράφοντας τη θέση του μοναχικού εργαζομένου, έτσι ώστε ο διαχειριστής να μπορεί να έχει πλήρη γνώση της κατάστασής του και να μπορεί να στείλει άμεση βοήθεια. Για να διασφαλιστεί η άμεση αντίδραση, μπορούν να ενεργοποιηθούν επιπρόσθετες ειδοποιήσεις μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή και SMS, ώστε να ειδοποιηθούν άμεσα όλοι οι υπεύθυνοι που μπορούν να αναλάβουν δράση.
Χρήση Beacons για σημεία ελέγχου (checkpoints)
Η κύρια πρόκληση έως σήμερα ήταν η γνώση της ακριβούς τοποθεσίας του μοναχικού εργαζομένου όταν αυτός βρίσκεται σε εσωτερικούς χώρους όπου η κάλυψη μέσω GPS έχει ιδιαίτερα προβλήματα. Για παράδειγμα, αυτή είναι η περίπτωση ενός εργαζόμενου που χειρίζεται ένα κλαρκ σε μια μεγάλη εγκατάσταση αποθηκών. Το συγκεκριμένο πρόβλημα μπορεί πλέον να λυθεί με τη χρήση συσκευών τεχνολογίας Bluetooth, τα λεγόμενα beacons. Τα beacons είναι μικροί ασύρματοι πομποί που μπορούν να εντοπιστούν από κινητό τηλέφωνο μέσω Bluetooth και μπορούν να προσαρμοστούν έτσι ώστε να είναι ανιχνεύσιμα μέχρι μερικές δεκάδες μέτρα.
Μέσω της στρατηγικής τοποθέτησής τους σε έναν εσωτερικό χώρο, μπορεί να βρεθεί η ακριβής τοποθεσία ενός smartphone που έχει συνδεθεί με αυτά. Χρησιμοποιώντας λοιπόν beacons είναι πλέον δυνατός ο εντοπισμός των μοναχικών εργαζομένων ακόμη και σε εσωτερικούς χώρους. Η επιλογή των beacons ως σημεία ελέγχου έχει το πλεονέκτημα πως οι εργαζόμενοι δε χρειάζεται να περάσουν το κινητό τους τηλέφωνο πάνω από αυτά (όπως π.χ. στην περίπτωση των QR-Codes), καθώς η ανίχνευσή τους μπορεί απλά να γίνει εάν το τηλέφωνο βρίσκεται εντός της εμβέλειας του beacon.
Αναλυτικές Αναφορές και Συμπεράσματα
Η λειτουργία ενός τέτοιου συστήματος επιτρέπει επίσης στους μοναχικούς εργαζομένους να καταγράφουν τα περιστατικά και τις εργασίες τους με αυτοματοποιημένο τρόπο. Παράλληλα, επιτρέπει στο κέντρο ελέγχου να έχει πλήρη εικόνα ενεργειών μέσω reports, που εξάγονται ακόμη και σε πραγματικό χρόνο.
Αναφορές και πληροφορίες όπως:
- Συμβάντα και εργαζόμενοι που εμπλέκονται σε αυτά
- Ημερομηνία, ώρα και τοποθεσία κάθε συμβάντος
- Λίστα από εργασίες που έχουν ολοκληρωθεί
- Ακριβές πρόγραμμα κάθε μοναχικού εργαζομένου
- Εικόνες, σημειώσεις, ηχογραφήσεις, κ.ά. που περιγράφουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο κάθε σχετικό συμβάν.
Με τον τρόπο αυτό, η εταιρεία μπορεί να έχει ψηφιακό αρχείο με περιστατικά και συμβάντα που καθιστούν εύκολη την αξιολόγηση των κινδύνων και των ενεργειών. Κάτι τέτοιο παράλληλα καθιστά εύκολη και την απόφαση για την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων ασφαλείας.
Αυτοματοποίηση μέσω λειτουργίας man down
Η τεχνολογία έχει επίσης ανοίξει τον δρόμο και προς νέες κατευθύνσεις στον τομέα της ασφάλειας των μοναχικών εργαζομένων. Μέσω της χρήσης φορητών συσκευών (wearables) είναι πλέον δυνατό να ανιχνευθεί με ακρίβεια μια ενδεχόμενη πτώση του μοναχικού εργαζομένου και να ειδοποιηθεί το κέντρο χωρίς καν ο εργαζόμενος να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια (man down). Σε περίπτωση false alarm, ο εργαζόμενος μπορεί μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα να ακυρώσει την ειδοποίηση, ώστε να καθησυχάσει το κέντρο ελέγχου. Με αυτό τον τρόπο, δε χρειάζεται ο εργαζόμενος να φέρει πάνω του το κινητό τηλέφωνο παρά μόνο τη συγκεκριμένη μικρών διαστάσεων φορητή συσκευή. Η σημασία αυτής της τεχνολογίας μπορεί εύκολα να γίνει κατανοητή με ένα παράδειγμα:
Ας υποθέσουμε ότι ένας φύλακας ή κάποιος εργαζόμενος σε αποθήκη αισθάνεται μια ξαφνική αδιαθεσία ή πέφτει θύμα επίθεσης. Χωρίς την ανίχνευση πτώσης (man down), είναι πιθανό να περάσει πολύτιμος χρόνος χωρίς το προσωπικό ασφαλείας να αντιληφθεί το συμβάν. Εάν όμως υπάρχουν τοποθετημένα beacons και ο εργαζόμενος φέρει πάνω του μια φορητή συσκευή που θα ανιχνεύσει την πτώση, τότε η ειδοποίηση προς το κέντρου ελέγχου είναι απολύτως αυτόματη, χωρίς να απαιτείται καμία απολύτως ενέργεια από τον ίδιο τον εργαζόμενο. Το κέντρο ενημερώνεται real-time τόσο για το συμβάν όσο και για την ακριβή θέση του εργαζομένου ώστε να λάβει άμεσα μέτρα.
Επιπλέον, ορισμένα συστήματα παρέχουν βέλτιστες δυνατότητες επικοινωνίας μεταξύ των μοναχικών εργαζομένων μέσω λειτουργίας push to talk. Πρόκειται για μια προσομοίωση της λειτουργίας του walkie talkie, όπου οι υπεύθυνοι στο γραφείο μπορούν να επικοινωνούν άμεσα μέσω cloud τεχνολογίας με τους μοναχικούς εργαζομένους.
Το MyLoneWorkers αποτελεί ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης και παρακολούθησης των μοναχικών εργαζομένων που ενσωματώνει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά και προσφέρει μια άρτια και αξιόπιστη λύση για μια σύγχρονη επιχείρηση που απασχολεί μοναχικούς εργαζόμενους και επιζητά να οργανώσει καλύτερα τις καθημερινές τους εργασίες και να αναβαθμίσει ουσιαστικά τις υποδομές ασφάλειας.