Καταπολέμηση οργανωμένου εγκλήματος: 10 προτεραιότητες του Συμβουλίου για την επόμενη 4ετία

Το Συμβούλιο ενέκρινε πρόσφατα συμπεράσματα με τις προτεραιότητες της ΕΕ για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος την περίοδο 2022-2025 μέσω της Ευρωπαϊκής Πολυκλαδικής Πλατφόρμας κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT). Στο πλαίσιο της EMPACT, τα κράτη μέλη, οι οργανισμοί και άλλοι φορείς της ΕΕ θα συνεργαστούν στενά για την αντιμετώπιση αυτών των καίριων εγκληματικών απειλών, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως η παροχή κατάρτισης στις αρχές επιβολής του νόμου και οι κοινές επιχειρησιακές δράσεις, με σκοπό την εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων, των δομών και των επιχειρηματικών μοντέλων τους.

Με βάση την αξιολόγηση απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα στην ΕΕ για το 2021, την οποία παρουσίασε η Ευρωπόλ, τα κράτη μέλη προσδιόρισαν 10 προτεραιότητες στον τομέα του εγκλήματος:

1. Εγκληματικά δίκτυα υψηλού κινδύνου

Εντοπισμός και εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων υψηλού κινδύνου που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση σε όσα χρησιμοποιούν πρακτικές διαφθοράς, πράξεις βίας, πυροβόλα όπλα και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω παράλληλων υπόγειων χρηματοπιστωτικών συστημάτων.

2. Κυβερνοεπιθέσεις

Στόχευση σε δράστες αξιόποινων πράξεων που ενορχηστρώνουν κυβερνοεπιθέσεις, ιδίως όσους παρέχουν εξειδικευμένες εγκληματικές υπηρεσίες στο διαδίκτυο.

3. Εμπορία ανθρώπων

Εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων που εμπλέκονται σε υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά που εκμεταλλεύονται ανηλίκους, αυτά που χρησιμοποιούν ή απειλούν να χρησιμοποιήσουν βία κατά των θυμάτων και των οικογενειών των θυμάτων και αυτά που προσελκύουν και διαφημίζουν θύματα στο διαδίκτυο.

4. Σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών

Καταπολέμηση της κακοποίησης παιδιών εντός και εκτός διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής και διάδοσης υλικού κακοποίησης παιδιών, καθώς και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών στο διαδίκτυο.

5. Παράνομη διακίνηση μεταναστών

Καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων που εμπλέκονται στην παράνομη διακίνηση μεταναστών, ιδίως εκείνων που παρέχουν υπηρεσίες διευκόλυνσης κατά μήκος των κύριων μεταναστευτικών οδών.

6. Παράνομη εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών

Εντοπισμός και στόχευση των εγκληματικών δικτύων που εμπλέκονται στην παράνομη εμπορία και διακίνηση ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένης της κάνναβης, της κοκαΐνης, της ηρωίνης καθώς και συνθετικών ναρκωτικών και νέων ψυχοτρόπων ουσιών.

7. Απάτη, οικονομικά και χρηματοοικονομικά εγκλήματα

Στόχευση των εγκληματιών που ευθύνονται για απάτες, οικονομικά και χρηματοοικονομικά εγκλήματα, όπως μεταξύ άλλων μηχανισμοί απάτης μέσω διαδικτύου, απάτη που αφορά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, ενδοκοινοτική απάτη αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), εγκλήματα διανοητικής ιδιοκτησίας, παραποίηση προϊόντων και παραχάραξη νομισμάτων, έσοδα από εγκληματικές δραστηριότητες και ξέπλυμα χρήματος.

8. Οργανωμένο έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας

Εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων που εμπλέκονται στο οργανωμένο έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας με ιδιαίτερη έμφαση σε οργανωμένες διαρρήξεις και κλοπές, οργανωμένες ληστείες, εγκλήματα σχετικά με μηχανοκίνητα οχήματα και παράνομο εμπόριο πολιτιστικών αγαθών.

9. Περιβαλλοντικό έγκλημα

Καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων που εμπλέκονται σε όλες τις μορφές περιβαλλοντικού εγκλήματος και ιδίως εκείνων που έχουν τη δυνατότητα να διεισδύουν σε νόμιμες επιχειρηματικές δομές ή να συστήνουν δικές τους εταιρείες για τη διευκόλυνση των εγκλημάτων τους.

10. Διακίνηση πυροβόλων όπλων

Στόχευση εγκληματιών που εμπλέκονται στην παράνομη εμπορία, διανομή και χρήση πυροβόλων όπλων.

Εκτός από αυτές τις προτεραιότητες, η παραγωγή και η παροχή πλαστών και παραποιημένων εγγράφων θα τεθεί στο πλαίσιο κοινού οριζόντιου στρατηγικού στόχου, καθώς αποτελεί καταλυτικό παράγοντα για πολλά εγκλήματα.

Ιστορικό

Η EMPACT είναι μια διεπιστημονική πρωτοβουλία της ΕΕ βασισμένη στις εμπιστευτικές πληροφορίες και την τεκμηρίωση, η οποία αποσκοπεί στην καταπολέμηση των σημαντικότερων απειλών που αντιμετωπίζει η ΕΕ στον τομέα του εγκλήματος. Επικεφαλής βρίσκονται τα κράτη μέλη και συμμετέχουν πολλοί φορείς που συνεργάζονται στενά, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, των θεσμικών οργάνων και των οργανισμών της ΕΕ, διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και σχετικών τρίτων χωρών και οργανισμών εκτός ΕΕ. Περιλαμβάνει τόσο προληπτικά όσο και κατασταλτικά μέτρα, καθώς και επιχειρησιακές και στρατηγικές δράσεις.

Η πρωτοβουλία αυτή υλοποιήθηκε για πρώτη φορά την περίοδο 2012-2013, και ακολούθησαν δύο πλήρεις τετραετείς κύκλοι, στις περιόδους 2014-2017 και 2018-2021. Τον Μάρτιο του 2021, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη μόνιμη συνέχιση της EMPACT ως βασικού μέσου επιχειρησιακής συνεργασίας για την καταπολέμηση του οργανωμένου και σοβαρού διεθνούς εγκλήματος.

Η EMPACT θα συνεχίσει να ακολουθεί τετραετείς κύκλους που θα αρχίζουν με την αξιολόγηση των εγκληματικών απειλών και την έγκριση των προτεραιοτήτων της ΕΕ στον τομέα του εγκλήματος. Στη συνέχεια, για καθεμία από τις προτεραιότητες αυτές θα καταρτίζονται, θα υλοποιούνται και θα παρακολουθούνται ετήσια επιχειρησιακά σχέδια δράσης. Στο τέλος κάθε τετραετούς κύκλου θα διενεργείται ανεξάρτητη αξιολόγηση για την αποτίμηση της υλοποίησης και των αποτελεσμάτων και για την τροφοδότηση του επόμενου κύκλου.