Η πρόκληση της ενοποίησης access control με βίντεο επιτήρηση

Η διαφαινόμενη τάση και η απαίτηση της αγοράς για την ενοποίηση των λειτουργιών των συστημάτων ελέγχου πρόσβασης και αυτών της βίντεο επιτήρησης περιλαμβάνει αρκετές παραμέτρους που αξίζει να αναφέρουμε. 

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

Η εξέλιξη προτύπων που αφορούν τη διασύνδεση συστημάτων ασφαλείας μέσω IP, από οργανισμούς όπως o ONVIF και ο PSIA, έφερε νέες δυνατότητες για τη συνεργασία και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων ελέγχου πρόσβασης και βίντεο-επιτήρησης. Παρά όμως την εμφάνιση προτύπων τυποποίησης, η εμπειρία δείχνει ότι κάθε έργο που έχει ως σκοπό την υλοποίηση της συνεργασίας μεταξύ αυτών των δύο συστημάτων θα πρέπει κάθε φορά να εξετάζεται για τις ιδιαιτερότητες και τις συνθήκες της εκάστοτε εφαρμογής. Το πιο σημαντικό όμως είναι να προσδιορισθεί ακριβώς ο τελικός σκοπός του έργου, να αντιληφθεί ο εγκαταστάτης τι ακριβώς θέλει ο τελικός χρήστης και να βασιστεί στις εμπειρίες και την τεχνογνωσία από προηγούμενες εγκαταστάσεις ώστε να αποφευχθούν κάποια κοινά λάθη.

Επιπρόσθετα, οφείλει ο εγκαταστάτης, πάντα σε συνεργασία με το χρήστη, να καθορίσει την αρχιτεκτονική των δύο αυτών συστημάτων και την ιεραρχία βάσει της οποίας θα λειτουργούν. Δηλαδή, αν ο τελικός χρήστης επιθυμεί τα διάφορα συμβάντα που καταγράφονται από το VMS να προωθούνται κα να διαχειρίζονται από το σύστημα access control ή το σύστημα συναγερμού ή να παραμένουν στο VMS.

Για να επανέλθουμε στο τίτλο του άρθρου, η μεγαλύτερη πρόκληση για τους εγκαταστάτες είναι να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες και επιθυμίες του χρήστη, αλλά παράλληλα να τους βοηθήσουν να αντιληφθούν τα όρια που θέτουν οι σημερινές τεχνολογικές  λύσεις.

Επαγγελματική διαχείριση των πελατών

Οι επαγγελματίες που εργάζονται στον κλάδο της ηλεκτρονικής ασφάλειας έχουν βρεθεί  πολλές φορές απέναντι σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες των πελατών τους. Διότι συχνά οι πελάτες – που δεν διαθέτουν την βαθιά εξοικείωση με τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας – και απλώς εντυπωσιάζονται συχνά από σλόγκαν διαφημίσεων χωρίς όμως να εμβαθύνουν στα μικρά γράμματα, μπορεί να θεωρούν ότι τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφάλειας μπορούν πλέον να κάνουν τα πάντα. Συχνά μάλιστα, θεωρούν ότι αυτές οι προσδοκίες τους μπορούν να μετουσιωθούν σε πράξη με ένα ελάχιστο αντίτιμο. Η αλήθεια όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Είναι γεγονός και αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ακόμα και από τον πιο παραδόπιστο κριτή ότι η τεχνολογία στον συγκεκριμένο κλάδο έχει κάνει άλματα προόδου. Οι εξελίξεις την τελευταία δεκαετία είναι όντως εντυπωσιακές σε σχέση με το παρελθόν αλλά ακόμα υπάρχουν περιορισμοί όπως άλλωστε σε όλους τους τεχνολογικούς χώρους.  Για αυτό το λόγο ένας σοβαρός εγκαταστάτης συστημάτων ηλεκτρονικής ασφάλειας, συχνά πρέπει να υπερβεί τον ρόλο του ως τεχνικού και να μετατραπεί σε έναν έμπιστο σύμβουλο του πελάτη προκειμένου να του δώσει να αντιληφθεί τι πραγματικά μπορεί να περιμένει από τα σύγχρονα συστήματα. Ακριβώς αυτή η στάση θα βοηθήσει τη σχέση πελάτη- εγκαταστάτη να ξεφύγει από το στενό πλαίσιο ενός βραχυπρόθεσμου έργου και να μετατραπεί σε μια αποδοτική – και για τα δύο μέρη- μακροχρόνια συνεργασία.

Για την αποτελεσματική συνεργασία των συστημάτων ελέγχου πρόσβασης και επιτήρησης είναι συνήθως απαραίτητη η συνεχής ανανέωση του λογισμικού τους. Οι κατασκευάστριες εταιρείες παρουσιάζουν συνεχώς νέες εκδόσεις λογισμικού με τις οποίες γίνεται εφικτή η διόρθωση κάποιων λαθών ή η βελτίωση της λειτουργίας των συσκευών που υποστηρίζουν. Πολλές φορές,  ένα πρόβλημα σε ένα σύστημα ελέγχου πρόσβασης ή σε ένα σύστημα επιτήρησης μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι δεν έχει εγκατασταθεί η τελευταία έκδοση του λογισμικού. Για το λόγο αυτό οι εγκαταστάτες οφείλουν να  έχουν στο νου τους ότι η υποστήριξη δεν τελειώνει με την παράδοση του έργου αλλά θα πρέπει να είναι συνεχώς δίπλα στο πελάτη δίνοντας λύσεις στα προβλήματα που αυτός πιθανώς να αντιμετωπίζει. Εδώ υπεισέρχεται ο παράγοντας «προσδοκίες του πελάτη» και τι αυτός πιθανώς να περιμένει από το σύστημα που έχει επιλέξει. Ο σωστός επαγγελματίας εγκαταστάτης οφείλει να έχει επισημάνει αυτές τις ιδιαιτερότητες και στην προσφορά του να έχει συμπεριλάβει και ένα κόστος συμβολαίου συντήρησης. Πολλοί πελάτες δεν αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα αυτών των συμβολαίων αλλά πλέον με τις εξελίξεις να τρέχουν συνεχώς είναι σχεδόν αδύνατον να μην υπάρχει μια υποστήριξη από τον εγκαταστάτη. Μια υποστήριξη της οποίας το αντικείμενο να διατυπώνεται με σαφήνεια σε ένα γραπτό συμβόλαιο ώστε να μην υπάρχουν παρερμηνείες από καμία από τις δύο πλευρές.

Συχνά όμως οι πελάτες λόγω έλλειψης τεχνικών γνώσεων ή έλλειψη χρόνου από τα τεχνικά τους τμήματα δεν είναι σε θέση να διατυπώσουν και να περιγράψουν με σαφήνεια ούτε καν το αντικείμενο του έργου που θέλουν να υλοποιήσουν. Μπορεί να θέλουν να προσθέσουν ένα σύστημα επιτήρησης το οποίο να συνεργαστεί με ένα υφιστάμενο σύστημα ελέγχου πρόσβασης. ¶λλοτε θέλουν να ενσωματώσουν στοιχεία τεχνητής ευφυΐας στα συστήματα ελέγχου πρόσβασης και επιτήρησης με τη δυνατότητα αυτόματης καταγραφής εικόνας όταν το σύστημα ελέγχους πρόσβασης διαπιστώνει προσπάθειες εισόδου σε χώρους από μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα. Όλα αυτά όμως θα πρέπει να αποτυπωθούν και να περιγραφούν με τεχνικούς όρους και προδιαγραφές, ώστε όλες  οι προσφορές που θα ληφθούν να περιγράφουν το ίδιο αντικείμενο ώστε και να αξιολογηθούν με τα ίδια κριτήρια.

Το πρώτο βήμα λοιπόν είναι να προσδιορίζονται με σαφήνεια οι απαιτήσεις του χρήστη, να γνωρίζει ο εγκαταστάτης τι ακριβώς περιμένει από αυτόν ο πελάτης και στη συνέχεια να δώσει μια προσφορά για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. Παράλληλα, τόσο ο εγκαταστάτης αλλά και ο πελάτης οφείλουν να έχουν στο νου ότι πλέον ο ρόλος του εγκαταστάτη δεν περιορίζεται μόνο στο τεχνικό μέρος της εγκατάστασης αλλά οφείλει να παρέχει και μια μακροχρόνια υποστήριξη.

Αποφυγή απλών λαθών.

Τα προηγούμενα αφορούν το στάδιο του σχεδιασμού. Όμως λάθη -και μάλιστα απλά- γίνονται και στην διαδικασία της εγκατάστασης και λειτουργίας των συστημάτων. Το πιο συνηθισμένο λάθος και το πιο εύκολο να αποφευχθεί είναι ο λάθος συγχρονισμός της ώρας. Όταν αναφερόμαστε για δύο συστήματα που συνεργάζονται μαζί τους τότε θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι εναρμονισμένη με απόλυτη ακρίβεια η ένδειξη της ώρας και στα δύο συστήματα. Είναι ένα λάθος που γίνεται συχνά και το οποίο -αν και απλό- δημιουργεί τεράστια προβλήματα στον συγχρονισμό των συστημάτων αλλά και δυσχεραίνει αφάνταστα  την διερεύνηση ενός συμβάντος.

¶λλο μια λανθασμένη πρακτική που όμως εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους ασφάλειας είναι η παράλειψη πολλών εγκαταστατών να αλλάζουν τους εργοστασιακούς κωδικούς πρόσβασης. Είτε λόγω πίεσης χρόνου, είτε λόγω αμέλειας, είτε επειδή δεν ξέρουν ποιον να ενημερώσουν, πολλοί εγκαταστάτες επιλέγουν να αφήνουν τους εργοστασιακούς κωδικούς ακόμα και μετά την παράδοση των συστημάτων. Αυτή όμως η πρακτική αφήνει τα συστήματα ανοιχτά και ευάλωτα σε διαδικτυακές επιθέσεις με ότι αυτό συνεπάγεται για την συνολική ασφάλεια της εγκατάστασης.

Ο ρόλος των VMS

Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τον σημαντικό ρόλο των εφαρμογών VMS στην προσπάθεια ενοποίησης των συστημάτων ελέγχου πρόσβασης και επιτήρησης. Με τη χρήση τους επεκτείνονται σε σημαντικό βαθμό οι δυνατότητες των ενοποιημένων συστημάτων ελέγχου πρόσβασης και επιτήρησης. Στην εποχή μας, όπου η οπτικοποιημένη πληροφορία είναι πλέον απαραίτητη και αυτή μπορεί να αποκτηθεί μόνο μέσω των συστημάτων επιτήρησης, η χρήση των VMS είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Πολλοί φυσικά θεωρούν ότι τελικά η καλύτερη δυνατή λύση είναι η χρήση των προγραμμάτων PSIM( Physical Security Information Management). Εκείνο που πρέπει να διερευνηθεί σε κάθε περίπτωση είναι οι απαιτήσεις του χρήστη διότι αλλάζει σημαντικά και το κόστος της επένδυσης. Οι εφαρμογές PSIM είναι ιδανικές για πολύ μεγάλες εφαρμογές με πολυσύνθετες απαιτήσεις διότι τότε και μόνο τότε γίνεται ουσιαστική απόσβεση του κόστους προμήθειας τους που αυτήν την στιγμή είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Η εκπαίδευση

Σε αυτό λοιπόν το πολυδιάστατο περιβάλλον με τις συνεχείς εξελίξεις και τις πολλαπλές απαιτήσεις των χρηστών, οι εγκαταστάτες οφείλουν να εκμεταλλευθούν όσο περισσότερο τις ευκαιρίες εκπαίδευσης που τους προσφέρονται σήμερα. Ημερίδες, σεμινάρια, online μαθήματα, ενημερωτικά sites, ειδικός τύπος είναι όλα στην διάθεση τους προκειμένου να μπορέσουν να αντλήσουν όσο περισσότερη γνώση γίνεται. Αυτή η γνώση αλλά και οι εμπειρίες που ανταλλάσσονται μέσω αυτών των εκπαιδευτικών καναλιών βοηθάει τους εγκαταστάτες να αποκτήσουν μια πιο σαφή άποψη των λύσεων που έχουν στην διάθεση. Οπότε μετά θα είναι σε θέση να περιγράψουν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά αυτά τα συστήματα και τις δυνατότητες τους στου εν δυνάμει πελάτες τους ώστε και αυτοί να αντιληφθούν τι πρέπει να περιμένουν από τα σύγχρονα συστήματα access control και επιτήρησης και πως μπορούν να επωφεληθούν από την ενδεχόμενη συνεργασία μεταξύ αυτών των δύο συστημάτων.