Η μέθοδος διαχείρισης της ρουτίνας στην προσωπική ασφάλεια

Η Ρουτίνα, προέρχεται  εκ του Γαλλικού rute (δρόμος) και τη λατινογενή ρίζα rota (ρόδα) και προσδιορίζεται ως μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία σε τακτά ή όχι, χρονικά διαστήματα.

Γιώργος Μαριόλης

Close Protection Officer CPO-PMC

 Ο άνθρωπος μέσω της μηχανικής τυποποίησης πραγμάτων και διαδικασιών, δημιουργεί στον εαυτό του ένα αίσθημα ασφάλειας από το οποίο καθοδηγείται να επαναλαμβάνει αυτή τη διαδικασία σε κυκλική χρονικά μέθοδο.

Σε έναν άνθρωπο όμως ο οποίος χρήζει προστασίας από ομάδα ασφαλείας (close protection) η διαδικασία της ρουτίνας μπορεί να φέρει τον ίδιο, τους οικείους του και την ομάδα ασφαλείας σε εξαιρετικά επικίνδυνη στιγμή. Ο λόγος είναι ότι, η μέθοδος των εγκληματικών ομάδων για την οργάνωση της επίθεσης σ’ έναν στόχο, βασίζεται στη συλλογή πληροφοριών μέσω της παρατήρησης και παρακολούθησης του στόχου, των κινήσεων και διαδικασιών που ακολουθεί.

Αυτό το πρόβλημα συχνά καλείται να λύσει η ομάδα ασφαλείας του εκάστοτε στόχου με σκοπό τις συχνές εναλλαγές στις κινήσεις και διαδικασίες του στόχου με αποτέλεσμα να γίνει όσο το δυνατόν δυσκολότερη η παρατήρηση του. Η μεθοδολογία που ακολουθεί βασίζεται στην εκ βαθέων μελέτη του μοτίβου των διαδικασιών του στόχου, ανάλυση του ρίσκου των εκάστοτε διαδικασιών και έπειτα την εφαρμογή ενός σχεδίου συχνών εναλλαγών: ωρών (αναχωρήσεων-αφίξεων), κινήσεων (δρομολογίων) και προγράμματος (κυρίως προγραμματισμένων ραντεβού).

Η ακολουθία της ρουτίνας, όπως αναφέρεται παραπάνω, πηγάζει από την αίσθηση της ασφάλειας και ο άνθρωπος πράττει αυτή τη διαδικασία υποσυνείδητα και σε βάθος χρόνου χωρίς να αντιλαμβάνεται το μοτίβο που ακολουθεί μετατρέποντάς το σε ρουτίνα. Αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα του ανθρώπινου παράγοντα στην ασφάλεια και στην ομάδα ασφαλείας εκτενέστερα, καθώς σε βάθος χρόνου η διαδικασία συχνών εναλλαγών μετατρέπεται εκ νέου σε μοτίβο διαδικασιών και εξελίσσεται σε μία ”ευρύτερη ρουτίνα”.

Ένα σύνηθες μοτίβο

Παραδειγματικά, μπορούμε να θέσουμε και να αναλύσουμε ένα σχέδιο συχνά εφαρμόσιμο στην Ελληνική πραγματικότητα από ομάδες προσωπικής ασφάλειας.

Το πιο σύνηθες μοτίβο ενός ανθρώπου, είναι οι διαδικασίες μετακίνησης από και προς την εργασία και την οικεία, σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και δρομολόγια, δημιουργώντας την καθημερινή ρουτίνα του στόχου. Παραδείγματος χάριν, στις 9:00 π.μ. καθημερινή αναχώρηση από την οικεία με προορισμό την εργασία, με συγκεκριμένο δρομολόγιο των 20 λεπτών και ώρα άφιξης στον εργασιακό χώρο στις 9:20 π.μ. Η πρώτη από τις διαδικασίες της ομάδας ασφαλείας στο κομμάτι της ρουτίνας, είναι να αλλάξουν την ώρα αναχώρησης σε γενικευμένο μοτίβο, δηλαδή μέσα σε ένα ευρύτερο γραμμικό χρονικό πλαίσιο, π.χ. ώρα αναχώρησης από την οικεία: από τις 8:50 π.μ. μέχρι τις 9:15 π.μ. Συνδυαστικά διατηρούν τουλάχιστον τρία διαφορετικά δρομολόγια έκτασης από είκοσι έως σαράντα λεπτών, δημιουργώντας έτσι ένα ευρύ φάσμα αφίξεων στην εργασία, μεγάλης γραμμικής διάρκειας: από τις 9:10 π.μ. ως 9:55 π.μ. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, η επιλογή δρομολογίου αποφασίζεται τελευταία στιγμή από τον υπεύθυνο ασφαλείας ή από τον ίδιο τον επίσημο, ανάμεσα στα δρομολόγια που έχουν επιλεγεί από τον προπομπό της ομάδας ως τα ασφαλέστερα για χρήση τη συγκεκριμένη ημέρα. Αυτός θεωρείται ένας απ’ τους ασφαλέστερους τρόπους διαχείρισης της ρουτίνας στην Ελληνική πραγματικότητα.

Ένα έμπειρο μάτι όμως μπορεί να παρατηρήσει το νέο μοτίβο που δημιουργείται χρονικά, αν και ευρύτερο, εξακολουθεί να υπάρχει και να προσφέρει το αίσθημα ασφάλειας που υποκινεί την ύπαρξη της νέας ρουτίνας που χρησιμοποιείται. Όπως έχει αναφερθεί ήδη παραπάνω, η ύπαρξη της ρουτίνας είναι το ίδιο το πρόβλημα. Οπότε η διαδικασία της διεύρυνσης του χρόνου και η εναλλαγή δρομολογίου σε μη σταθερή διαδικασία, ως καθεαυτού χρήσεις, δεν αποτελούν λύση.

Η περαιτέρω ανάλυση μπορεί να δώσει στοιχεία επίλυσης του προβλήματος της διαχείρισης της ρουτίνας.

Σημεία και περιοχές υψηλής επικινδυνότητας

Κατά τη μελέτη των δρομολογίων χρονικά αλλά και γεωγραφικά υπάρχουν σημεία υψηλού ενδιαφέροντος. Αυτά είναι είτε εφαπτόμενα σημεία μεταξύ των διαφορετικών δρομολογίων, είτε είναι σημεία τα οποία προσφέρονται γεωγραφικά για εύκολη παρατήρηση από εγκληματικές αναγνωριστικές ομάδες συλλογής πληροφοριών, είτε διαφορετικά σημεία που προσφέρονται για εύκολη ενέδρα. Ανάλογα με το μέγεθος τους συχνά ορίζονται σε ”ΣΥΕ” (Σημεία Υψηλής Επικινδυνότητας) και “ΠΥΕ” (Περιοχές Υψηλής Επικινδυνότητας). Αυτά αντίστοιχα ξεχωρίζονται σε σημεία παρατήρησης ή ενέδρας ή και τα δύο, αλλά για λόγους διευκόλυνσης του αναγνώστη θα μείνουμε στα ΠΥΕ και ΣΥΕ.

Όσα δρομολόγια και αν υπάρχουν για ένα συγκεκριμένο σημείο άφιξης, υπάρχουν ανάμεσα τους εφαπτόμενες περιοχές. Αν μέσα σε αυτές υπάρχουν ΣΥΕ παρατήρησης, αυτόματα όλη η περιοχή μέχρι το τέλος της διαδρομής είναι ΠΥΕ λόγω του χρονικού σημείου που δίνει ως τελικό στόχο. Π.χ. Ο δρόμος που καταλήγει στην είσοδο της εργασίας είναι ένας, άρα όλα τα δρομολόγια έχουν ως ΠΥΕ το συγκεκριμένο δρόμο, με ΣΥΕ ακριβώς το σημείο επαφής που υποδηλώνει το χρόνο άφιξης, παρομοίως και το σημείο αναχώρησης. Πιο αναλυτικά, ένα φανάρι 1.000 μέτρα από την είσοδο εργασίας σε κεντρικό δρόμο όπου καταλήγουν αναγκαστικά όλα τα δρομολόγια, με το όχημα να κινείται με 60 χλμ/ώρα, σημαίνει ένα λεπτό μέχρι την άφιξη. Αντίστοιχα, μπορεί ένα ΣΥΕ εύκολης παρατήρησης το οποίο δεν είναι εφαπτόμενο να μετατραπεί προπομπός αναφοράς ενός άλλου ΣΥΕ προς ενέδρα, ή και χρονομέτρησης συγκεκριμένης απόστασης από την εγκληματική ομάδα. Επομένως, οι εγκληματικές ομάδες που έχουν στη διάθεση τους άπλετο χρόνο παρατήρησης και παρακολούθησης μπορούν σε βάθος χρόνου να καταγράψουν και να αναλύσουν όλα τα μοτίβα που χρησιμοποιούνται, να βρουν τη ρουτίνα των διαδικασιών των κινήσεων και να καταλήξουν σε σχέδιο δράσης.

Πάλι όμως, η μελέτη και η ανάλυση που είναι και οι βασικότεροι πυλώνες στη δημιουργία δράσης σχεδίου ασφαλείας, μπορούν να δώσουν λύσεις έξω από τα πεπραγμένα, επηρεάζοντας σε διαφορετικούς τομείς τη ρουτίνα κάνοντάς τη διαχειρίσιμη μέσω διαφορετικών αλλαγών διαδικασιών. Όπως: ο τρόπος μετακίνησης, τα οχήματα που χρησιμοποιούνται καθώς και οι διαδικασίες συνοδείας μπορεί να κρύβουν που πραγματικά βρίσκεται ο στόχος, αν έχει κινηθεί γενικότερα, και με ποιο μέσο.

Συμπερασματικά, η ρουτίνα είναι κάτι που πρέπει να μελετηθεί διεξοδικά, κοιτάζοντας τα ”πρέπει” και τις διαδικασίες του ανθρώπου, που περνούν απαρατήρητες από τον ίδιο τον άνθρωπο και να διαχειριστούν εις βάθος, αλλάζοντας ακόμα και τις πιο μικρές λεπτομέρειες που μπορούν να δώσουν στοιχεία στις εγκληματικές ομάδες.

Οι αλλαγές διαδικασιών πάντα θα μπορούν να μελετούνται από εγκληματικές ομάδες, αλλά και οι ομάδες προστασίας θα μπορούν να τις μεταλλάσσουν μόνιμα.

Ουσιαστικά, καθώς η μόνη σταθερά, κατά τον Ηράκλειτο, είναι η αλλαγή, οι διαδικασίες παρακολούθησης με σκοπό την επίθεση, αντιστοίχως και με σκοπό την ασφάλεια, εξελίσσονται μόνιμα. Δημιουργώντας έτσι έναν αέναο πόλεμο μεταξύ των εγκληματιών και των ομάδων προστασίας, με σκοπό την επίτευξη του εκάστοτε στόχου.