Η επίδραση των αλλαγών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως πόλος ευκαίρων στην Ελληνική Βιομηχανία Υπηρεσιών Ασφάλειας

Μια ενδεχόμενη νέα πολιτική ατζέντα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μπορεί να φέρει σημαντικές προκλήσεις αλλά και να δημιουργήσει μεγάλες ευκαιρίες ευκαιρία για την Ελληνική Βιομηχανία Ιδιωτικής Ασφάλειας να επεκταθεί και να καινοτομήσει, συμβάλλοντας τελικά στο αγαθό της Ασφάλειας και τη σταθερότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της ευρύτερης Ευρωπαϊκής περιοχής.

Χατζόβουλος Ε. Νικόλαος

International Security-Health & Safety Consultant

Είναι γεγονός, ότι οι πρόσφατες εκλογές για το Κοινοβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) κατέγραψαν μια ενίσχυση των δυνάμεων που βρίσκονται στο φάσμα της πιο δεξιόστροφης πολιτικής. Η εξέλιξη αυτή, ίσως έχει τη δυναμική να επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής Βιομηχανίας Ιδιωτικής Ασφάλειας. Ένα νέο πολιτικό τοπίο μπορεί να προσφέρει τόσο ευκαιρίες, όσο και προκλήσεις, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας, το κανονιστικό περιβάλλον και τη δυναμική της αγοράς εν γένη. Στο παρόν άρθρο ο συντάκτης εξετάζει την κατάσταση με ουδέτερη, μη πολιτική, datum[1] προσέγγιση έχοντας ως στόχο να εντοπίζει τις όποιες επιδράσεις μπορεί να επιφέρει η νέα μορφή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα επόμενα πέντε έτη της θητείας του μέσα από την οπτική της σχολής του κλασσικού ρεαλισμού (classical realist school of thought).

Πολιτικό Πλαίσιο και Επιπτώσεις

Η άνοδος των συντηρητικών δυνάμεων στο Ευρωκοινοβούλιο έρχεται να ενισχύσει τις εθνικές πολιτικές που μπορεί να είναι αυστηρότερες ως προς τη διαχείριση της μετανάστευσης και να προσδώσει μεγαλύτερη έμφαση στην Εσωτερική Ασφάλεια. Αυτές οι προτεραιότητες μέχρι τώρα χαρακτηρίζουν τον συγκεκριμένο πολιτικό χώρο και ευθυγραμμίζονται συγκυριακά με τις ανησυχίες για την ασφάλεια πολλών κρατών μελών της ΕΕ, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της αυξημένης μεταναστευτικής ροής τρίτων χωρών, της τρομοκρατίας και των αυξανόμενων ποσοστών εγκληματικότητας. Για την Ελλάδα, μια χώρα που βρίσκεται στο γεωπολιτικό σταυροδρόμι Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, αυτές οι εξελίξεις κρίνονται  ιδιαζόντως σημαίνουσες.

Κύριες Ευκαιρίες

1. Αυξημένη Ζήτηση για Υπηρεσίες Ασφαλείας

• Ασφάλεια Συνόρων: Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας την καθιστά χώρα πρώτης γραμμής όσον αφορά τη μετανάστευση προς την ΕΕ. Οι πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στους αυστηρότερους ελέγχους συνόρων θα αυξήσουν τη ζήτηση για ιδιωτικές υπηρεσίες ασφαλείας ώστε να υποστηρίξουν τις προσπάθειες στη διαχείριση και την ασφάλεια των συνόρων.
• Προστασία Υποδομών: Αν το Ευρωκοινοβούλιο εστιάσει περισσότερο στην Εσωτερική Ασφάλεια, θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην προστασία κρίσιμων στρατηγικών υποδομών όπως λιμάνια, αεροδρόμια και εγκαταστάσεις ενέργειας. Ο Ελληνικός Κλάδος Ιδιωτικής Ασφάλειας σαφώς θα ωφεληθεί από ανάλογες συμβάσεις έργων που αποσκοπούν στην προστασία αυτών των Εθνικών και Ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων.

2. Ιδιωτική Ασφάλεια σε Μεταναστευτικές Εγκαταστάσεις – Με αυστηρότερες πολιτικές μετανάστευσης, θα υπάρξει ανάγκη για πιο αποτελεσματική διαχείριση των ήδη ανεπτυγμένων μεταναστευτικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των κέντρων κράτησης και των κέντρων επεξεργασίας αιτημάτων ασύλου. Οι Ιδιωτικές Εταιρείες Ασφάλειας θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην παροχή υπηρεσιών Ασφαλείας σε αυτά τα περιβάλλοντα, διασφαλίζοντας τόσο τη συμμόρφωση με τα Εθνικά και Ευρωπαϊκά νομικά πρότυπα όσο και την ασφάλεια του γηγενούς πληθυσμού αλλά και του υπόλοιπου προσωπικού.
3. Επέκταση των Υπηρεσιών Κυβερνοασφάλειας (Cybersecurity) – Η έμφαση στην Εθνική Ασφάλεια επεκτείνεται ραγδαία και στον ψηφιακό τομέα. Καθώς οι κυβερνοαπειλές γίνονται πιο περίπλοκες, θα υπάρξει αυξανόμενη αγορά για υπηρεσίες κυβερνοασφάλειας. Οι Ελληνικές Ιδιωτικές Εταιρείες Ασφάλειας με δυνατότητες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας μπορούν να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην προστασία κατά των κυβερνοεπιθέσεων τόσο σε κυβερνητικούς όσο και σε ιδιωτικούς φορείς.
4. Δημόσιες-Ιδιωτικές Συνεργασίες – Το Ελληνικό Κράτος, αντιμετωπίζοντας εμφανώς δημοσιονομικούς περιορισμούς και παράλληλα εφαρμόζοντας σχέδιο συρρίκνωσης του Δημόσιου Τομέα, θα αναζητήσει περισσότερες δημόσιες-ιδιωτικές συνεργασίες για την ενίσχυση των μέτρων Ασφαλείας. Κατάσταση η οποία θα πρέπει να ανοίξει διόδους για τους Ιδιωτικούς Παρόχους Ασφάλειας  ώστε να συνεργαστούν με το κράτος σε έργα που σχετίζονται με την Ασφάλεια. Από πρωτοβουλίες Ασφάλειας στην πόλη έως Εθνικά προγράμματα επιτήρησης.

Δυναμική της Αγοράς και Ανταγωνιστικό Τοπίο

Η αλλαγή στο Ευρωπαϊκό Πολιτικό τοπίο θα αναδιαμορφώσει τη δυναμική του ανταγωνισμού στον τομέα της Ιδιωτικής Ασφάλειας στην Ελλάδα.

1. Κανονιστικό Περιβάλλον – Η άνοδος της δεξιάς πολιτικής μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο ευνοϊκό κανονιστικό περιβάλλον για τις Ιδιωτικές Εταιρείες Ασφάλειας, με ενδεχομένως λιγότερα γραφειοκρατικά εμπόδια και πιο υποστηρικτική νομοθεσία για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε θέματα Ασφάλειας.
2. Επενδύσεις και Καινοτομία – Με την αυξημένη ζήτηση, θα υπάρξουν ευκαιρίες για τους παρόχους να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση. Καινοτομίες σε επιτήρηση, τεχνολογία drones και κυβερνοασφάλειας θα μπορούσαν να δώσουν στις Ελληνικές Εταιρείες Ασφαλείας ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στην ευρύτερη αγορά της ΕΕ.
3. Είσοδος Διεθνών Παρόχων – Η αυξημένη εστίαση στην Ασφάλεια, λόγο της γεωπολιτικής θέσης της χώρας και της επερχόμενης προσέγγισης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Κοινοβούλιού, μπορεί να προσελκύσει διεθνείς παρόχους Ασφάλειας στην Ελληνική αγορά, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό. Οι Ελληνικές Εταιρείες θα πρέπει να διαφοροποιηθούν μέσω της τοπικής γνώσης, της εμπειρίας, της εξειδίκευσης και προσαρμοστικότητας στο εγχώριο περιβάλλον για να μπορέσουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε ένα πολυεθνικό περιβάλλον.

Προκλήσεις που πρέπει να Ληφθούν Υπόψη

Ενώ υπάρχουν ευκαιρίες, υπάρχουν και προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ελληνική Βιομηχανία Ιδιωτικής Ασφάλειας σε αυτή τη νέα πολιτική εποχή:

Ανθρώπινα Δικαιώματα και Ηθική – Η Βιομηχανία Ιδιωτικής Ασφάλειας θα πρέπει να διαχειριστεί τις ηθικές επιπτώσεις των πιθανώς αυστηρότερων πολιτικών μετανάστευσης και ελέγχου συνόρων τα οποία θα απορρέουν από το νέο Ευρωκοινοβούλιο. Η διασφάλιση της συμμόρφωσης των μέτρων Ασφαλείας με τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί μέσα από το διεθνές δίκαιο, θα είναι κρίσιμη για την αποφυγή κινδύνων νομικής υπόστασης σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο αλλά και εταιρικής φήμης.

Οικονομικοί Παράγοντες – Η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, ενώ φαινομενικά βελτιώνεται, παραμένει εύθραυστη αντιμετωπίζοντας δυσκολίες. Οι κρατικές δαπάνες για την Ασφάλεια, αν και προτεραιότητα, μπορεί να παραμείνει περιορισμένη -εντός του πολυδιάστατου φάσματός της- από ευρύτερες δημοσιονομικές πολιτικές. Μάλιστα τα τελευταία έτη εντοπίζουμε συστηματική κατεύθυνση πόρων προς την Εθνική Ασφάλεια μέσω εξοπλιστικών προγραμμάτων αμιγώς Στρατιωτικής Άμυνας. Κατάσταση η οποία δημιουργεί αισθητές ελλείψεις στην Εγχώρια Ασφάλεια. Οι Ιδιωτικές Εταιρείες Ασφαλείας θα πρέπει να ισορροπήσουν τη ζήτηση για υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με ανταγωνιστικές τιμές.

Δημόσια Αντίληψη – Οι πολιτικές σε Ευρωπαϊκό επίπεδο οι οποίες κατ’ επέκταση θα πρέπει να εφαρμοστούν μεσοπρόθεσμα από την Ελληνική Κυβέρνηση έχουν τη δυναμική να πολώσουν τη δημόσια γνώμη συνδυαστικά με την αντίληψη του 50%[2] των Ελλήνων οι οποίοι δηλώνουν ότι νιώθουν ανασφαλείς. Η Βιομηχανία Ιδιωτικής Ασφάλειας πρέπει να διατηρήσει μια θετική δημόσια εικόνα, όντας διαφανής σχετικά με τις δραστηριότητές της, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα με κάθε δυνατό τρόπο την ουσιαστική συμβολή της στη συνολική εγχώρια Δημόσια Ασφάλεια.

Στρατηγικές Ενέργειες

Για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που ίσως παρουσιαστούν από την αλλαγή της ατζέντας του Ευρωκοινοβουλίου προς μια πιο συντηρητική κατεύθυνση, οι Ελληνικές Εταιρείες Ασφαλείας καλό θα ήταν να εξετάσουν τις εξής στρατηγικές ενέργειες.

1. Διαφοροποίηση των Υπηρεσιών – Η επέκταση πέρα από τις παραδοσιακές υπηρεσίες Φυσικής Ασφαλείας σε τομείς όπως η κυβερνοασφάλεια -η οποία γνωρίζει σημαντική άνθιση στο εξωτερικό προσεγγίζοντας συστηματικά και τη χώρα μας- , η αξιολόγηση κινδύνου σε κάθετο και οριζόντιο επίπεδο με εστίαση σε επίκαιρα θέματα όπως το μεταναστευτικό, και ο σχεδιασμός αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και κρίσεων, μπορούν να εμφυσήσουν νέες πηγές εσόδων με ταυτόχρονη μείωση της ανεργίας εδραιώνοντας τους Οργανισμούς ως ολοκληρωμένους εγχώριους παρόχους λύσεων Ασφάλειας.
2. Επενδύσεις σε Τεχνολογία και Εκπαίδευση – Η έμφαση στην προηγμένη τεχνολογία, όπως τα συστήματα επιτήρησης με AI, τα drones και τα εξελιγμένα συστήματα ελέγχου πρόσβασης, θα είναι κρίσιμη. Επιπλέον, η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού Ασφαλείας για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων και τεχνολογιών θα εξασφαλίσει υψηλά πρότυπα υπηρεσιών ώστε να συνάδουν με τις πιθανές επικείμενες Ευρωπαϊκές οδηγίες.
3. Δημιουργία Στρατηγικών Συμμαχιών – Η δημιουργία συνεργασιών με διεθνείς οργανισμούς Ασφάλειας μπορεί να παρέχει πρόσβαση στις βέλτιστες παγκόσμιες πρακτικές -απόρροια εφαρμοσμένης εμπειρίας- και πρακτική πρόσβαση σε προηγμένη τεχνολογία, ενώ οι συνεργασίες με τοπικές Αρχές και Οργανισμούς δύνανται να εντείνουν την αξιοπιστία και την εμβέλεια της αγοράς.
4. Εστίαση στη Συμμόρφωση και τα Ηθικά Πρότυπα – Η τήρηση αυστηρών ηθικών προτύπων και η διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους Εθνικούς και Διεθνείς νόμους θα είναι απαραίτητη. Η εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ηθική συμπεριφορά μπορεί να μειώσει τους κινδύνους και να ενισχύσει τη φήμη των παρόχων.
5. Εμπλοκή με τους Νομοθέτες – Η επιδίωξη ενεργού εμπλοκής με τους νομοθέτες για τη διαμόρφωση ευνοϊκών κανονιστικών πλαισίων και η άμεση ενημέρωση σχετικά με τις νομοθετικές αλλαγές θα είναι κρίσιμη. Οι προσπάθειες συνηγορίας μπορούν να βοηθήσουν στη διασφάλιση των συμφερόντων της Βιομηχανίας Ιδιωτικής Ασφάλειας με στόχο να εκπροσωπούνται ορθώς και επάξια στις πολιτικές συζητήσεις τόσο στο Ευρωπαϊκό όσο και στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Συμπέρασμα

Το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα παρουσιάσει ένα σαφές, αλλά ιδιάζων μείγμα ευκαιριών και προκλήσεων για την Ελληνική Βιομηχανία Ιδιωτικής Ασφάλειας. Η αυξημένη έμφαση στην Εθνική Ασφάλεια, τον έλεγχο των συνόρων και την Εσωτερική Ασφάλεια για τα κράτη της ΕΕ αν γίνει πράξη μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση διαφόρων υπηρεσιών του χώρου. Ωστόσο, οι πάροχοι οφείλουν να διαχειριστούν προσεκτικά τις ηθικές ανησυχίες, τους οικονομικούς περιορισμούς και τη δημόσια αντίληψη. Μέσω της διαφοροποίησης των υπηρεσιών, των επενδύσεων στην τεχνολογία και την εκπαίδευση, της δημιουργίας στρατηγικών συμμαχιών και της διατήρησης υψηλών ηθικών προτύπων, οι Ελληνικές Εταιρείες Ιδιωτικής Ασφάλειας μπορούν να τοποθετηθούν ώστε να ανθίσουν περισσότερο σε αυτό το εξελισσόμενο και δυνητικά ανασφαλές τοπίο.

Η δυνατότητα για ανάπτυξη είναι σημαντική, αλλά απαιτεί μια προσέγγιση στρατηγικού επιπέδου η οποία να ευθυγραμμίζεται πλήρως με το ευρύτερο πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο.

[1] Ο λατινικός όρος για το “δεδομένο”

[2] Greek Reporter: “Greeks Feel Insecure, Do Not Trust Each Other Poll Finds”