Η επέλαση των δικτυακών καμερών

Ψηφιακή τεχνολογία, ευκολία στην εγκατάσταση, ευχρηστία, μεγάλη διασυνδεσιμότητα. Αυτά αποτελούν τα δυνατά σημεία στα οποία ξεχωρίζουν οι δικτυακές κάμερες και έρχονται με όλο και περισσότερη ένταση στο προσκήνιο…

Τα τελευταία χρόνια είμαστε μάρτυρες μιας αυξανόμενης διείσδυσης των δικτυακών καμερών επιτήρησης στην αγορά συστημάτων ασφαλείας. Τόσο από την πλευρά των προμηθευτών και των εγκαταστατών, αλλά και εκείνη των τελικών χρηστών, οι δικτυακές κάμερες αποτελούν ολοένα και περισσότερο βασική επιλογή για την υλοποίηση ενός συστήματος επιτήρησης.

Αυτή η τάση εκφράζεται παγκοσμίως σε όλες τις έρευνες που διεξάγουν εταιρείες και φορείς για τις γενικότερες τάσεις στο χώρο των συστημάτων ασφαλείας. Ειδικά δε στις Η.Π.Α. αλλά και στις χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης όπου τα δίκτυα αναπτύσσονται ραγδαία όχι μόνο σε επιχειρηματικές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας, αλλά και σε μικρότερης τάξης εφαρμογές όπως σε μικρές επιχειρήσεις ή ακόμα και σε οικιακές χρήσεις, η χρήση των IP καμερών αποτελεί πλέον μία σοβαρή εναλλακτική πρόταση.

Επίσης το μερίδιο των δικτυακών καμερών αρχίζει να αυξάνεται και στην ελληνική αγορά. Παρόλο που μέχρι σήμερα υπήρχαν ορισμένες επιφυλάξεις στη χρήση των IP καμερών λόγω της διαφορετικής τεχνολογίας που χρησιμοποιούν αλλά και της ακριβότερης τιμής τους σε σχέση με τις συμβατικές αναλογικές κάμερες, η ολοένα αυξανόμενη χρήση τους, αναιρεί τους όποιους ενδοιασμούς και προβάλλει ακόμα περισσότερο τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους. Η καλύτερη διαφήμιση για τις IP κάμερες είναι η δοκιμή τους στην πράξη, καθώς όλο και περισσότεροι έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν πρακτικά τα δυναμικά τους χαρακτηριστικά.

Η τεχνολογία
Μία δικτυακή κάμερα την οποία συχνά θα συναντήσουμε και με τον όρο IP κάμερα (που προέρχεται από το γνωστό Internet Protocol) μπορεί να οριστεί – με μια τάση εκλαΐκευσης – σαν ένας συνδυασμός υπολογιστή και κάμερας σε μία ενιαία μονάδα. Τα κύρια εξαρτήματα μιας δικτυακής κάμερας είναι ο φακός, ο αισθητήρας, οι επεξεργαστές και η μνήμη. Οι επεξεργαστές χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία των εικόνων, τη συμπίεση των βίντεο, την ανάλυση των δεδομένων που περιέχονται στα βίντεο και φυσικά για τη διασύνδεση στο δίκτυο. Η μνήμη χρησιμοποιείται για την αποθήκευση του λειτουργικού της κάμερας (firmware) ενώ σε πολλές IP κάμερες υπάρχουν υποδοχές για κάρτα μνήμης για την τοπική καταγραφή ορισμένων βίντεο. Όπως ακριβώς ένας υπολογιστής που συνδέεται σε ένα δίκτυο, έτσι και οι δικτυακές κάμερες έχουν τη δική τους IP διεύθυνση και μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε υπάρχει δικτυακή υποδομή (οι γνωστές δικτυακές πρίζες). Αυτό αποτελεί ένα στοιχείο που τις διαφοροποιεί (όχι μόνο αυτό φυσικά) από τις γνωστές μας web κάμερες, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν μόνο όταν συνδεθούν απευθείας σε έναν υπολογιστή μέσω μιας θύρας USB και με τη χρήση ανάλογου λογισμικού που θα εγκατασταθεί στον υπολογιστή. Αντιθέτως, μία δικτυακή κάμερα μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα και επιπρόσθετα να διαθέτει δυνατότητες web server, FTP (File Transfer Protocol) καθώς και υπηρεσίες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ μπορεί να υποστηρίζει διάφορα πρωτόκολλα επικοινωνίας και ασφάλειας.
Μία δικτυακή κάμερα μπορεί να ρυθμιστεί να μεταφέρει βίντεο μέσω ενός δικτύου IP είτε για ζωντανή μετάδοση εικόνων από ένα χώρο είτε για καταγραφή εικόνων σε συνεχή ροή ή σε προγραμματισμένα διαστήματα, ανάλογα με τις απαιτήσεις του χρήστη. Επίσης μπορεί να καταγράφει και μόνο ύστερα από κάποιο γεγονός που να ενεργοποιεί το σύστημα. Οι εικόνες που μεταδίδονται μέσω του δικτύου IP είναι σε διάφορα πρωτόκολλα μετάδοσης, όπως το Motion JPEG, το MPEG-4 ή το H.264. Κάθε δικτυακή εφαρμογή επιτήρησης έχει το δικό της σύστημα ελέγχου, μέσω του οποίου ο χρήστης μπορεί να καθορίσει τις συνθήκες εγγραφής και λειτουργίας των καμερών. Μέσω του συστήματος ελέγχου γίνεται επίσης και η επεξεργασία των εικόνων που καταγράφονται με τη χρήση των διαφόρων μεθόδων VCA (Video Content Analysis) σε περίπτωση που η εφαρμογή διαθέτει παρόμοιες δυνατότητες.

Κατηγορίες IP καμερών
Πολλά είναι τα κριτήρια βάσει των οποίων οι δικτυακές κάμερες που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά μπορούν να ταξινομηθούν σε κατηγορίες. Καταρχήν, ένα κριτήριο είναι το αν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε εξωτερικούς ή εσωτερικούς χώρους. Οι εξωτερικές κάμερες ενσωματώνουν ένα φακό με αυτόματη ίριδα (auto iris lens) που έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει την ποσότητα του φωτός το οποίο θα περνάει στον αισθητήρα και θα τη διατηρεί σταθερή, ανεξαρτήτως των συνθηκών φωτισμού που επικρατούν στο χώρο. Οι εξωτερικές κάμερες απαιτούν επίσης την ύπαρξη ενός πιο ανθεκτικού εξωτερικού περιβλήματος, εκτός των περιπτώσεων που το ενσωματώνουν απευθείας. Βέβαια, περιβλήματα αντοχής υψηλών προδιαγραφών απαιτούνται και στις εσωτερικές κάμερες όταν αυτές τοποθετούνται σε περιβάλλον με αντίξοες συνθήκες λειτουργίας, όπως η ύπαρξη σκόνης ή υγρασίας ή όταν υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για ενέργειες βανδαλισμού. Οι δικτυακές κάμερες είτε εσωτερικού είτε εξωτερικού τύπου μπορούν επίσης να διαχωριστούν στις γνωστές μας από τις αναλογικές συσκευές κατηγορίες των σταθερών (fixed), των σταθερών τύπου θόλου (fixed dome), των PTZ (Pan- Tilt- Zoom) και φυσικά των PTZ θόλου (PTZ dome).
Οι δικτυακές σταθερές κάμερες, γνωστότερες και ως network fixed, διαθέτουν ένα σταθερό ή ένα πολυεστιακό φακό με ένα σταθερό και προκαθορισμένο οπτικό πεδίο (field of view). Εν ολίγοις, οι κάμερες τύπου fixed είναι οι γνωστές μας κάμερες από την αναλογική τεχνολογία και οι πλέον διαδεδομένες, όπου η κάμερα στοχεύει σε ένα συγκεκριμένο προκαθορισμένο σημείο. Αποτελούν δε ίσως την καλύτερη επιλογή για εφαρμογές όπου η εμφανής θέση της κάμερας αποτελεί πλεονέκτημα. Στους περισσότερους τύπους fixed καμερών που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχει η δυνατότητα αλλαγής φακών, ενώ μπορούν να τοποθετηθούν σε ειδικά περιβλήματα τα οποία να προορίζονται για εσωτερική ή εξωτερική εγκατάσταση.
Μία άλλη κατηγορία είναι εκείνη των σταθερών καμερών θόλου (fixed dome), που μπορούμε να τις συναντήσουμε και με τον όρο mini dome. Ουσιαστικά είναι σταθερές κάμερες τοποθετημένες σε ένα περίβλημα τύπου θόλου. Η κάμερα κατά την εγκατάστασή της μπορεί να ρυθμιστεί να στοχεύει προς οποιοδήποτε σημείο, στο οποίο έχει οπτική πρόσβαση ο θόλος. Το πλεονέκτημά τους είναι ο διακριτικός, όχι ιδιαίτερα έντονος σχεδιασμός, που έχει σαν αποτέλεσμα να μη γίνεται εύκολα αντιληπτό από έναν απλό παρατηρητή σε ποιο σημείο στοχεύει η κάμερα. Συνήθως οι κάμερες αυτές διαθέτουν και προστασία σε περιπτώσεις κάλυψής τους με ένα εμπόδιο (anti-tamper). Ένα από τα μειονεκτήματά τους είναι ότι λόγω του περιορισμένου και συγκεκριμένου χώρου δεν είναι εύκολη η αντικατάσταση των φακών τους, αλλά και όταν συνοδεύονται από κάποιο σετ ανταλλακτικών φακών, η επιλογή είναι σχετικά περιορισμένη. Για την επίλυση αυτού του προβλήματος υπάρχει η πρόταση της χρήσης πολυεστιακών φακών, ώστε να μπορεί να ρυθμίζεται το οπτικό πεδίο της κάμερας ανά περίπτωση.
Οι κάμερες τύπου PTZ, απλές ή dome, έχουν τη δυνατότητα αυτόματης ή χειροκίνητης περιστροφής (pan), κλίσης (tilt) και μεγέθυνσης (zoom) της εικόνας. Οι σχετικές εντολές για την εκτέλεση κάποιας από αυτές τις λειτουργίες στέλνονται μέσω του ίδιου καλωδίου που χρησιμοποιείται για τη μετάδοση της εικόνας και δεν χρειάζεται η τοποθέτηση επιπρόσθετων καλωδίων τύπου RS-485, όπως γίνεται στις αναλογικές κάμερες τύπου PTZ.
Ορισμένες από τις λειτουργίες που χαρακτηρίζουν τις δικτυακές κάμερες PTZ είναι η ηλεκτρονική σταθεροποίηση της εικόνας ( Electronic Image Stabilization- EIS) και η δυνατότητα της privacy masking. Η λειτουργία EIS βοηθά στην καλύτερη λειτουργία της μεγέθυνσης των εικόνων, καθώς στις εξωτερικές κάμερες τύπου PTZ όταν ο συντελεστής μεγέθυνσης υπερβαίνει τα 20x, η λειτουργία της κάμερας καθίσταται ιδιαίτερα ευαίσθητη σε διάφορες δονήσεις που μπορούν να προκληθούν από απρόβλεπτους παράγοντες, όπως η κίνηση των οχημάτων ή ένας δυνατός άνεμος. Στο σημείο αυτό συμβάλλει η ύπαρξη της EIS, που μετριάζει σημαντικά την επίδραση αυτών των παραγόντων και βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας του βίντεο. Επίσης η EIS μειώνει και τον όγκο των αρχείων που δημιουργούνται, βοηθώντας έτσι στην καλύτερη διαχείριση του αποθηκευτικού χώρου του συστήματος. Όσον αφορά στη λειτουργία privacy masking, έχει να κάνει με την προστασία της ιδιωτικότητας και δίνει τη δυνατότητα να μην καταγράφονται ορισμένοι χώροι οι οποίοι περιλαμβάνονται μέσα στο οπτικό πεδίο της εικόνας. Στις περισσότερες δικτυακές κάμερες η λειτουργία privacy masking μπορεί να λειτουργεί ακόμα και όταν αλλάζει το οπτικό πεδίο της κάμερας, καθώς η προστασία από την εγγραφή μεταβάλλεται σύμφωνα με το καθορισμένο σύστημα συντεταγμένων.
Μια άλλη λειτουργία που αυξάνει την ευχρηστία των καμερών είναι η ύπαρξη προκαθορισμένων θέσεων, των οποίων ο αριθμός μπορεί να κυμαίνεται ανάλογα με το μοντέλο της δικτυακής κάμερας, από 20-100. Οι θέσεις αυτές προγραμματίζονται και ο χρήστης μπορεί με την επιλογή μίας εξ αυτών να μεταβαίνει κατευθείαν από μία θέση σε άλλη. Σημαντική λειτουργία ειδικά για τις κάμερες θόλου PTZ είναι η E- Flip. Η λειτουργία E-Flip περιστρέφει αυτόματα την εικόνα κατά 180ο ώστε η εικόνα να φαίνεται κανονικά – και το σημαντικότερο, γίνεται αυτόματα χωρίς να ελέγχεται από το χρήστη.
Οι απλές δικτυακές κάμερες PTZ σε αντίθεση με τις θόλου, δεν έχουν τη δυνατότητα κίνησης σε 360ο λόγω μηχανικών περιορισμών που τις εμποδίζουν να εκτελέσουν μια ολοκληρωμένη περιστροφή. Εντούτοις, με τη λειτουργία Auto-flip σε μία δικτυακή κάμερα PTZ είναι εφικτή η αντιστροφή της κεφαλής της κάμερας κατά 180ο και στη συνέχεια η πανοραμική καταγραφή του χώρου από το αρχικό σημείο των συντεταγμένων, βάσει των οποίων είναι τοποθετημένη. Οπότε, με την χρήση αυτής της λειτουργίας η κάμερα μπορεί να συνεχίσει να ακολουθεί ένα πρόσωπο ή ένα αντικείμενο, σε οποιαδήποτε διεύθυνση. H αυτόματη ανίχνευση, γνωστή και ως auto tracking, είναι μια έξυπνη λειτουργία βίντεο που επιτρέπει την αυτόματη ανίχνευση ενός κινούμενου προσώπου ή ενός οχήματος που κινείται μέσα στο οπτικό πεδίο της κάμερας. Αυτή η λειτουργία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στα αυτόματα συστήματα επιτήρησης και ειδικά σε χώρους με συχνή και ακανόνιστη κίνηση οχημάτων και προσώπων. Η λειτουργία αυτή αυξάνει – όπως είναι προφανές – την αποτελεσματικότητα μιας εφαρμογής επιτήρησης, καθώς εστιάζει σε συγκεκριμένα σημεία και επίσης μειώνει το συνολικό κόστος της επένδυσης, καθώς λόγω ακριβώς της στοχευμένης επιτήρησης απαιτείται μικρότερος αριθμός καμερών για την υλοποίηση του συστήματος.
Ειδικότερα, ένας άλλος διαχωρισμός που γίνεται στις δικτυακές κάμερες PTZ είναι αν είναι μηχανικές ή όχι. Δηλαδή, αν για τις λειτουργίες Pan, Tilt, Zoom χρησιμοποιούν μηχανικά μέρη ή γίνονται μέσω λογισμικού. Οι μηχανικές κάμερες PTZ χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον σε εφαρμογές εσωτερικών χώρων ή εκεί όπου υπάρχει και χειριστής του συστήματος. Ενώ οι μη- μηχανικές, οι οποίες προσφέρουν τις λειτουργίες PTZ χωρίς την ύπαρξη κινούμενων μερών αλλά με τη χρήση ειδικών φακών, ενός αισθητήρα υψηλής ανάλυσης (megapixel) και του κατάλληλου λογισμικού, είναι ιδανικές για εφαρμογές στις οποίες απαιτείται η επιτοίχια και συνάμα διακριτική τοποθέτηση καμερών.
Η λειτουργία day/ night αποτελεί άλλο ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει τις δικτυακές κάμερες και μάλιστα τις χαρακτηρίζει οριζόντια, καθώς μπορεί να υπάρχει ως χαρακτηριστικό σε όλες τις κατηγορίες που περιγράψαμε παραπάνω. Δηλαδή στις σταθερές, στις σταθερές τύπου θόλου, στις PTZ και στις PTZ θόλου. Οι κάμερες ημέρας/ νύχτας καταγράφουν κανονικά έγχρωμες εικόνες κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά όταν το ημερήσιο φως πέσει κάτω από ένα ορισμένο επίπεδο, τότε γυρνούν αυτόματα σε κατάσταση νυχτερινής λειτουργίας και κάνουν χρήση υπέρυθρου φωτισμού, προκειμένου να καταγράψουν ασπρόμαυρες εικόνες υψηλής ποιότητας.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολλή συζήτηση για τις κάμερες υψηλής ανάλυσης, γνωστότερες και ως megapixels. Οι δικτυακές κάμερες που βασίζονται στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, αποτελούν τον κυριότερο εκφραστή αυτής της τεχνολογικής πρότασης. Στην πράξη οι δικτυακές κάμερες υψηλής ανάλυσης μπορούν να προσφέρουν τουλάχιστον δύο φορές καλύτερη ανάλυση από τις αναλογικές συσκευές. Αυτό το πλεονέκτημά τους, έχει δύο θετικές πτυχές όσον αφορά στην καθημερινή χρήση ενός συστήματος επιτήρησης, Η πρώτη πτυχή έχει να κάνει με τη δυνατότητά τους να προσφέρουν εικόνες πολύ μεγάλης ευκρίνειας, ώστε έτσι να καθίσταται ευκολότερο το έργο των χειριστών όταν καλούνται να αναγνωρίσουν ένα πρόσωπο ή ένα αντικείμενο. Η δεύτερη πτυχή όμως, που συχνά την αμελούμε, είναι ότι οι κάμερες υψηλής ανάλυσης μπορούν στην ίδια ανάλυση με μία αναλογική συμβατική κάμερα να καλύψουν περισσότερο χώρο, δηλαδή να έχουν μεγαλύτερο οπτικό πεδίο. Με αυτόν τον τρόπο, κάποια λεπτομέρεια που ίσως διέφευγε με τη χρήση μιας συμβατικής κάμερας, με τη χρήση των megapixel καμερών καταγράφεται και μπορεί να αξιοποιηθεί στο στάδιο της έρευνας ενός συμβάντος.
Οι λύσεις λοιπόν που προσφέρουν οι κατασκευαστές όσον αφορά στην επιλογή μιας δικτυακής κάμερας είναι πολλές, ενώ υπάρχουν κατηγορίες συσκευών με πολλές φορές επικαλυπτόμενα χαρακτηριστικά. Τι οφείλουν λοιπόν να προσέξουν οι χρήστες αλλά και οι επαγγελματίες (εγκαταστάτες και μελετητές) όταν θα έρθει η στιγμή να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο μοντέλο;

Κριτήρια επιλογής.
Καταρχήν θα πρέπει να καθοριστούν οι απαιτήσεις και οι προδιαγραφές της εφαρμογής για την οποία προορίζονται οι IP κάμερες που θα επιλεγούν. Για παράδειγμα, αν είναι στόχος η όσο το δυνατό μεγαλύτερη λεπτομέρεια ή μία γενική κάλυψη ενός χώρου. Όταν υπάρχει ανάγκη της γενικής κάλυψης ενός χώρου, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι οι κινήσεις του πλήθους χωρίς να υπάρχει η απαίτηση για ακρίβεια στην αναγνώριση ενός προσώπου ή ενός αντικειμένου. Αντίθετα, όταν επιζητούμε την ακρίβεια όπως σε εφαρμογές αναγνώρισης προσώπων ή και οχημάτων (στα οποία πρέπει να διακρίνεται ο αριθμός της πινακίδας), τότε θα πρέπει να στραφούμε προς κάμερες υψηλής ανάλυσης.
Φυσικά, κατά την αξιολόγηση των συσκευών θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τεχνικά χαρακτηριστικά που έχουν σχέση με τις δυνατότητες των καμερών να προσφέρουν το μέγιστο δυνατό βαθμό ποιότητας, ευχρηστίας και λειτουργικότητας. Αυτός ο συνδυασμός καθορίζεται κυρίως από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: ποιότητα εικόνας, ανάλυση, βαθμός συμπίεσης των βίντεο, ηχητικές δυνατότητες, διαχείριση συμβάντων (event management), δικτυακές δυνατότητες και περιβάλλον εργασίας (interface). Ας εστιάσουμε όμως λίγο παραπάνω σε κάθε ένα από τα προηγούμενα χαρακτηριστικά και ας δούμε πώς μπορούμε να πετύχουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή.
Ένα από τα βασικά κριτήρια είναι η ποιότητα της εικόνας. Όσο σημαντικό είναι αυτό καθαυτό το χαρακτηριστικό, τόσο δυσκολότερη είναι η αντικειμενική αξιολόγησή του. Ο καλύτερος δε τρόπος είναι η δοκιμαστική εγκατάσταση και χρήση των προς επιλογή καμερών, ώστε ο χρήστης να δει σε πραγματικές συνθήκες την επίδοση κάθε μοντέλου σχετικά με την ποιότητα. Η ανάλυση είναι άλλο ένα σημαντικό στοιχείο, αλλά εδώ υπάρχουν μετρήσιμες τιμές και μπορεί ευκολότερα να γίνει μία σύγκριση. Απλώς έχει σημασία η εφαρμογή για την οποία προορίζεται η κάμερα και σε περίπτωση που δεν απαιτούνται προδιαγραφές υψηλής ανάλυσης, όπως επεξηγήθηκε και στις προηγούμενες ενότητες, τότε μάλλον θα πρέπει να αποφεύγεται η προμήθεια μιας megapixel κάμερας, ώστε να υπάρχει και η σχετική εξοικονόμηση στο κόστος της συνολικής επένδυσης. Οι δυνατότητες συμπίεσης είναι εξίσου σημαντικές, καθώς μέσα από αυτές μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερη διακίνηση του υλικού καταγραφής αλλά και μείωση στον αποθηκευτικό όγκο του συστήματος. Τρία είναι τα κυρίαρχα πρότυπα, το MPEG-4, το JPEG και το πιο σύγχρονο Η.264. Όσον αφορά στις ηχητικές δυνατότητες και σε περίπτωση όπου απαιτείται και η καταγραφή ήχου, τότε η κάμερα οφείλει να διαθέτει ένα ή και δύο κανάλια ήχου.
Η διαχείριση συμβάντων και οι δυνατότητες έξυπνου βίντεο αποτελούν ένα μεγάλο κεφάλαιο, για το οποίο το Security Manager έχει επανειλημμένως αφιερώσει πολλά άρθρα σε προηγούμενα τεύχη του. Εν συντομία – και στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας στην οποία οι δικτυακές κάμερες είναι από τους σημαντικότερους εκπροσώπους στο χώρο των συστημάτων ασφαλείας, είναι προφανές ότι θα πρέπει να ενσωματώνονται αυτές οι δυνατότητες. Το μόνο που μένει είναι το πλήθος αυτών των δυνατοτήτων και σε τι έκταση θα φτάνουν, τα οποία θα προκύψουν από τις απαιτήσεις της εφαρμογής αλλά και το διαθέσιμο μπάτζετ.
Οι δυνατότητες αποθήκευσης αποτελούν ακόμα ένα κριτήριο το οποίο απασχολεί όσους εμπλέκονται στις διαδικασίες επιλογής μιας IP κάμερας. Γιατί μπορεί μεν οι δικτυακές κάμερες να στέλνουν τα βίντεο που καταγράφουν σε απομακρυσμένους servers, όμως σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χρήσιμο να διαθέτουν και τη δυνατότητα τοπικής αποθήκευσης, ώστε σε περίπτωση δυσλειτουργίας του δικτύου να είναι εφικτή η καταγραφή των βίντεο χωρίς τον κίνδυνο να χαθούν πολύτιμα δεδομένα.
Κάτω από το γενικό χαρακτηρισμό μιας κάμερας ως δικτυακής, μπορεί να κρύβονται σημαντικές διαφοροποιήσεις ακόμα και όσον αφορά στις δικτυακές δυνατότητές της. Θα πρέπει δηλαδή να εξεταστεί και να συνεκτιμηθεί ανάλογα με τις συγκεκριμένες απαιτήσεις της κάθε εφαρμογής, αν τα μοντέλα υποστηρίζουν ένα πλήθος δυνατοτήτων όπως τo πρότυπο Power Over Ethernet (που επιτρέπει την τροφοδοσία από το ίδιο καλώδιο που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά δεδομένων), την κωδικοποίηση των μεταδιδόμενων βίντεο με τη χρήση του πρωτοκόλλου HTTPS, την ασύρματη διασύνδεση, τη χρήση του πρότυπου IEEE802.1x που χρησιμοποιείται για να εξασφαλίζει έλεγχο πρόσβασης σε ενσύρματα και ασύρματα δίκτυα και τέλος, τη λειτουργία με το πλέον σύγχρονο δικτυακό πρωτόκολλο επικοινωνίας IPv6.
Από τα κριτήρια επιλογής μιας δικτυακής κάμερας σημαντικό είναι και το λογισμικό που θα συνοδεύει τις συσκευές καθώς και η διασυνδεσιμότητά τους με άλλες δικτυακές συσκευές (open interface).
¶λλος ένας παράγοντας για τον καθορισμό των προδιαγραφών της κάμερας είναι και ο χώρος τον οποίο θα πρέπει να καλύψουν. Οπότε, στο αρχικό στάδιο της μελέτης θα πρέπει να καθοριστούν οι χώροι που οφείλει να καλύψει το σύστημα επιτήρησης, η απόσταση μεταξύ αυτών και το μέγεθός τους. Δηλαδή, αν στόχος είναι η κάλυψη δύο μικρών χώρων με μικρή απόσταση μεταξύ τους, τότε ίσως η λύση μιας megapixel κάμερας με ευρυγώνιους φακούς μπορεί να αντικαταστήσει τη λύση δύο συμβατικών καμερών. Το άλλο δίλημμα που έρχεται συχνά στο προσκήνιο είναι εκείνο που αφορά στην επιλογή καμερών σταθερών ή τύπου PTZ. Ένας συγκεκριμένος χώρος μπορεί να καλυφθεί είτε με μεγαλύτερο αριθμό σταθερών καμερών ή με μικρότερο αριθμό καμερών τύπου PTZ. Εδώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι μία κάμερα PTZ με μεγάλο συντελεστή οπτικού ζουμ, μπορεί να καλύψει με πολύ μεγάλη επιτυχία ένα μεγάλο χώρο και να δώσει ταυτόχρονα εικόνες μεγάλης λεπτομέρειας. Ένας πολύ αποτελεσματικός συνδυασμός, που συμβάλλει και στην καλύτερη απόσβεση της επένδυσης.
Σε περίπτωση χρήσης σε εξωτερικούς χώρους θα πρέπει να συνεκτιμηθεί σοβαρά το ενδεχόμενο χρήσης των καμερών τύπου day/ night. Επίσης, στα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι απαραίτητο να διερευνηθεί η ευαισθησία της κάμερας στον περιβάλλοντα φωτισμό, καθώς υπάρχει η περίπτωση να χρειαστεί επιπρόσθετος φωτισμός για τη σωστή λειτουργία της. Ειδικά οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι συχνά οι μετρήσεις ευαισθησίας των δικτυακών καμερών σε lux, ίσως διαφέρουν ανάλογα με τον κατασκευαστή, καθώς ακόμα δεν υπάρχει ένα ενιαίο πρότυπο της βιομηχανίας για τη μέτρηση της ευαισθησίας φωτισμού. Το προστατευτικό περίβλημα αποτελεί επίσης ένα κριτήριο αξιολόγησης, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις συνιστάται να είναι ανθεκτικό ενάντια σε βανδαλισμούς ή να προστατεύει τα ευαίσθητα ηλεκτρονικά κυκλώματα της τράπεζας από επικίνδυνους παράγοντες όπως σκόνη και υγρασία.

Σημεία υπεροχής
Μέσα από τις προηγούμενες ενότητες και την ανάλυση των τεχνικών χαρακτηριστικών τους, προκύπτουν και τα σημεία τα οποία συνθέτουν τα πλεονεκτήματα των δικτυακών καμερών και αποτελούν το λόγο για τον οποίο παρατηρούμε την όλο και μεγαλύτερη διείσδυσή τους στην αγορά συστημάτων ασφαλείας. Ας εστιάσουμε όμως συνοπτικά στα πιο σημαντικά από αυτά.
Καταρχάς, αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά τα διάφορα προβλήματα στην ποιότητα εικόνας, τα οποία αποτελούν παρακαταθήκη της αναλογικής τεχνολογίας και της πεπλεγμένης σάρωσης (interlaced) που χρησιμοποιούνταν στις αναλογικές συσκευές. Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει την προοδευτική σάρωση (progressive) με πρακτικό αποτέλεσμα την πολύ καλύτερη και καθαρότερη απεικόνιση των κινούμενων αντικειμένων. Η εμφάνιση των τεχνολογιών υψηλής ανάλυσης (megapixel) και με High Definition (HDTV) δίνουν ένα ξεκάθαρο προβάδισμα στις δικτυακές κάμερες, για όσους χρειάζονται ακριβώς αυτές τις δυνατότητες. Πλέον είναι εφικτή η απεικόνιση μεγαλύτερης λεπτομέρειας αλλά και περισσότερου επιτηρούμενου χώρου από μια κάμερα, οπότε είναι δυσκολότερο να χαθεί κάποια πολύτιμη λεπτομέρεια από ένα συμβάν.

Η χρήση του Power Over Ethernet, δηλαδή η παροχή της απαραίτητης ενέργειας για τη λειτουργία των συσκευών μέσω των δικτυακών καλωδίων, επιτρέπει σημαντική εξοικονόμηση στο συνολικό κόστος εγκατάστασης. Χάρη στο πρότυπο PoE, ακριβώς το ίδιο καλώδιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μετάδοση των δεδομένων βίντεο και ενέργειας. Ειδικά δε για τις PTZ δικτυακές κάμερες, οι εντολές Pan, Tilt και Zoom μπορούν να δοθούν μέσω των ίδιων δικτυακών καλωδίων, ενώ οι αναλογικές PTZ απαιτούν την ύπαρξη ξεχωριστών καλωδίων. Επίσης δυνατή είναι και η χρήση ηχητικών καναλιών για όσους χρειάζονται και την ύπαρξη ήχου. Στις αναλογικές κάμερες θα έπρεπε να τοποθετηθούν ξεχωριστές γραμμές ήχου μέχρι το DVR.
H ασφάλεια των δεδομένων αποτελεί άλλον ένα παράγοντα, για τον οποίο κάποιος μπορεί να επιλέξει τις δικτυακές κάμερες. Η χρήση κωδικοποιημένων μεθόδων προστασίας διασφαλίζει σε μεγάλο ποσοστό τα δεδομένα που μεταφέρονται και κάνει δυσκολότερο το έργο όσων προσπαθήσουν παρανόμως να τα αλλοιώσουν ή να κάνουν χρήση τους.
Επειδή πλέον όλα ανάγονται στο κόστος, μπορούμε να πούμε ότι η υλοποίηση μιας εφαρμογής συστήματος επιτήρησης με χρήση δικτυακών καμερών – αναφερόμενοι συνολικά και ειδικά σε μεγάλες εγκαταστάσεις – μπορεί να αποδειχθεί πιο συμφέρουσα. Μπορεί μεν η τιμή μιας μεμονωμένης δικτυακής κάμερας να είναι ακριβότερη από μιας αναλογικής, αλλά αυτό αντισταθμίζεται από το μειωμένο κόστος για τη δημιουργία της συνολικής υποδομής (μικρότερη ποσότητα καλωδίων, μεγαλύτερη ευελιξία, ευκολότερη εγκατάσταση και μεγαλύτερη επεκτασιμότητα). Πλέον η οικονομική σύγκριση αποβαίνει αρκετές φορές υπέρ των δικτυακών καμερών, ακόμα και όταν δεν υπάρχει προεγκατεστημένο δίκτυο IP και απαιτείται να γίνει όλο εξαρχής. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση το δίκτυο που θα δημιουργηθεί θα καλύπτει και τις υπόλοιπες ανάγκες της επιχείρησης (πληροφοριακά συστήματα, τηλεφωνία), οπότε και η επένδυση θα αποσβεστεί συντομότερα. Η πληθώρα δυνατοτήτων και η οικονομική ανταποδοτικότητα αποτελούν τα στοιχεία εκείνα που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια ακόμα πιο γρήγορη διείσδυση των δικτυακών καμερών στο εγγύς μέλλον.

Του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ