Οι αλλαγές στο Security “Αnte Portas”
Από τους Σπουδαστές του Προγράμματος Ι.M.S., του Πρότυπου Κέντρου Εκπαίδευσης Στελεχών Επιχειρήσεων «PRIMUS». Εκπαιδεύεται η πρώτη σειρά με την τακτική focusing επί των βασικών θεμάτων, που αφορούν ένα προϊστάμενο ασφαλείας. Από τη συζήτηση στην τάξη των σπουδαστών και την στη συνέχεια έρευνά τους από τις 9-11-2013 έως 9-12-13 και τη συνακόλουθη συγγραφή των αποτελεσμάτων της. Πρόκειται για τους (αλφαβητικά), ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟ Σωτήριο, ΖΗΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ Χριστίνα, ΚΑΛΑΜΑΡΑ ¶ννα, ΚΟΣΜΑΤΟ Χρήστο, ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟ Νικόλαο, ΜΙΧΕΛΑΚΟ Ιωάννη, ΠΙΤΑ Αχιλλέα, ΣΚΟΥΛΟΥΔΗ Γεώργιο, ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟ Ιωάννη, με επιβλέποντα, τον Σπύρο Μιχαήλ Κυριακάκη, Επικεφαλής Σπουδών του Πρότυπου Προγράμματος Implemented Security Management (Ι.M.S.).
Εισαγωγή- Ιστορικό
Η παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας αλλάζει. Έχει ήδη εφαρμοσθεί η εκπαίδευση με συνακόλουθες εξετάσεις πιστοποίησης από ΕΟΠΠΕΠ/ΚΕΜΕΑ και η διαδικασία αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη. Προηγήθηκαν τα Μεταλυκειακά Προγράμματα Σπουδών στα ΙΕΚ, όπως διαμορφώθηκαν μέχρι και το δεύτερο εξάμηνο του 2013, ενώ εμφιλοχώρησε και ο Κανονισμός Επαγγελματικής Κατάρτισης επιπέδου 1 (Μεταγυμνασιακό), Ιδιωτικού Προσωπικού Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας, Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Σχετ. ΦΕΚ Β΄ 1715/ 17 Μαΐου 2012.
Επιπλέον, όταν πρόκειται για την ανάληψη ειδικών καθηκόντων ελέγχων προσβάσεων και ασφαλείας, απαιτούνται ειδικές εκπαιδεύσεις με την τακτική του focusing, επί του συγκεκριμένου κάθε φορά αντικειμένου. Τέτοιες εκπαιδεύσεις για παράδειγμα, είναι: Οι απαιτούμενες από τις Αρχές εκπαιδεύσεις για την ανάληψη σχετικών έργων, όπως από τη Σχολή Πολιτικής Αεροπορίας (ΣΠΟΑ), της Υ.Π.Α. για την προστασία από έκνομες ενέργειες εναντίον της Πολιτικής Αεροπορίας (ΣΧΕΤ. Ε.Κ.Α.Π.Α.) ή τις προβλεπόμενες για τη φύλαξη λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων (ΣΧΕΤ: N.3622/2007, Π.Δ. 56/2004, Β’ Μέρος Σημείο 18.3 και Y.A. ΥΕΝ, 4434.1/02/08/27 Aυγ. 2008).
Για την εφαρμογή δηλαδή των προβλεπομένων από το εδ. «ε» της παραγράφου 1, του άρθρου 1 του Ν.3707/2008 (έλεγχοι επιβατών πληρωμάτων, αποσκευών και χειραποσκευών, φορτίων, εφοδίων και ταχυδρομικού υλικού σε αεροδρόμια και λιμένες, ύστερα από άδεια της αεροπορικής ή της λιμενικής αρχής αντίστοιχα).
Επίσης οι ειδικές απαιτούμενες εκπαιδεύσεις των μελών της local guard force, όπως λέγεται η δύναμη των ΙΕΠΥΑ, που διατίθεται στη φρούρηση εγκαταστάσεων ξένων διπλωματικών αποστολών. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και την περίπτωση του άρθρου 11 του Ν.4058/2012, για την ένοπλη συνοδεία από ιδιώτες φρουρούς, εμπορικών πλοίων όταν πλέουν σε περιοχές εκτεθειμένες σε πράξεις που συνιστούν πειρατεία. Μία δραστηριότητα ασφαλείας που απαιτεί εκπαίδευση στα έδρανα πρώτα, όσον αφορά στις απαραίτητες γνώσεις του I.C.O.C. και του εγγράφου Montreux και στη συνέχεια ειδική εκπαίδευση επί του πεδίου. Οι εξελίξεις όμως διεθνώς στα θέματα ασφαλείας ξεδιπλώνονται ταχύτατα, οι απαιτήσεις για ποιοτικές υπηρεσίες αυξάνονται αλματωδώς, σε σημείο ας πούμε όπου μία ΙΕΠΥΑ με την εικόνα που έχουμε σήμερα στη χώρα μας, δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε απαιτήσεις HealthCareSecurity για νοσηλευτικά ιδρύματα, με τις προδιαγραφές του εξωτερικού (Λοιπές Ευρωπαϊκές Χώρες, Η.Π.Α.), όπου ο επιχειρησιακός HealthCareSecurity θεωρείται ιδιωτικό προσωπικό ασφαλείας ανωτέρας κλάσεως. Παράλληλα, οι εξελίξεις σε άλλους τομείς, π.χ. στη διεθνοποίηση της αγοράς Security, στο συνεχή ανταγωνισμό, σε τομείς όπου το Security θα εμπλακεί, π.χ. βιοτεχνολογία, info/intelligence security, είναι ραγδαίες.
Στο προηγούμενο συνέδριό μας SecurityProject, το Μάιο του 2012, ο επιβλέπων της παρούσας εργασίας είχε προαναγγείλει ότι «.οι υπάρχουσες γνώσεις στους επαγγελματίες της ασφάλειας δεν θα επαρκούν σε λίγο για να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις ασφαλείας.» και στο ίδιο πνεύμα ήταν και η δημοσίευσή του στο τεύχος 44, Μαρτίου- Απριλίου 2013 του Security Manager, για την εξέλιξη των ΙΕΠΥΑ σε ΙΕΠΣΥΑ. Έπρεπε λοιπόν να κάνουμε στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας μία προσέγγιση βάθους, δηλαδή ολιστική του security ως συστήματος ή ως οντότητας και αφού το περιχαρακώσουμε, να εξετάσουμε μελλοντικές τάσεις στις οποίες το security πρέπει να προσαρμοστεί. Ακολούθως θα προσεγγίσουμε τις τάσεις ως πραγματικότητες, αφού έχουν ήδη εμφανισθεί και εξελίσσονται και θα διατυπώσουμε τις πρώτες συστάσεις.
Η ολιστική προσέγγιση
Το "Security" αποτελεί μηχανισμό πολλαπλασιασμού των δυνατοτήτων του προστατευόμενου και:
α. Είναι παράγοντας του πρώτου επιπέδου στη διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης. Είτε πρόκειται για πρόληψη εγκληματικής ενέργειας ή για ατύχημα ή αστική ή άλλη διαφορά ή και για εξωδικαστική διευθέτηση.
β. Οι εταιρείες (Ι.Ε.Π.Υ.Α.) και οι εργαζόμενοι σε αυτήν αποτελούν φορέα αντεγκληματικής πολιτικής, με την αποτροπή ή πρόληψη της εγκληματικής πράξης ανά περίσταση. Ιδίως ύστερα από την οδηγία 19/87 του Συμβουλίου της Ευρώπης, για ενθάρρυνση του ιδιωτικού τομέα εκ μέρους των κυβερνήσεων, για την περιστασιακή πρόληψη της εγκληματικότητας και την ενθάρρυνση ιδιωτών στην προσφορά τέτοιων υπηρεσιών.
γ. Προστατεύοντας από κινδύνους που δημιουργούνται από Φθορές και Σπατάλες, Ατυχήματα, Λάθη, Εγκλήματα όλων των μορφών και μη ηθικές πρακτικές αλλά και με τη συμμετοχή του στην αποκατάσταση της διαταραχθείσας ροής εξαιτίας φυσικών κινδύνων, τεχνολογικών ή συνδυασμού των δύο αυτών τελευταίων κατηγοριών, (κίνδυνοι Na Tech) προστατεύει από ή μειώνει τα κόστη των απωλειών. Σύμφωνα με το "Γκουρού του Μάνατζμεντ" Πήτερ Ντράκερ (1909-2005) «.το πρώτιστο καθήκον μιας επιχείρησης είναι να επιβιώσει – και αυτό θα το καταφέρει με την πρόληψη ή τον περιορισμό των απωλειών. ύστερα έρχεται η μεγιστοποίηση των κερδών». Συνεπώς το SECURITY προστατεύει από απώλειες που αποτελούν εσωτερικές ή εξωτερικές οικονομικές επιβαρύνσεις (internal – external diseconomies). Αν αναλογισθούμε όμως ότι το επιχειρησιακό προσωπικό SECURITY αποτελεί την «πρώτη γραμμή» δημοσίων σχέσεων αλλά και δημοσίων υποθέσεων της εταιρείας ή του Οργανισμού όπου προσφέρονται οι σχετικές υπηρεσίες ασφαλείας, αβίαστα καταλήγουμε στο ότι το SECURITY συνιστά παράγοντα ανάπτυξης των οικονομικών της εταιρείας ή του Οργανισμού που προστατεύει. Μην ξεχνάμε το σύνθημα της οικογένειας Gucci: Ο πελάτης εξακολουθεί να θυμάται την ποιότητα, αφού θα έχει ξεχάσει την τιμή, λόγω της παρόδου του χρόνου. Με άλλα λόγια, αποτελεί παράγοντα ανάπτυξης της μικροοικονομίας, που αφορά στο χρήστη των ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας.
δ. Προστατεύοντας εγκαταστάσεις και διευκολύνσεις διπλωματικών αποστολών ή πολυεθνικών εταιρειών ως Local Guarding Service, αναδεικνύεται σε ένα παράγοντα συμβολής στην ανάπτυξη εξαιρετικών διεθνών σχέσεων.
Οι μελλοντικές τάσεις στο security όπου απαιτείται προσαρμογή
Το SECURITY πρέπει να προσαρμοσθεί στις αλλαγές που έρχονται και να αναπτύξει στρατηγική, αλλιώς θα βρεθεί εκτός ανταγωνισμού και οι αρμοδιότητές του θα προστεθούν σε ήδη υπάρχοντες υπαλλήλους. Οι αλλαγές αυτές αναφέρονται κατωτέρω και κάθε μία ακολουθείται από την κατάλληλη σύσταση.
1. Εντατικοποίηση διαδικασιών και ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης της αγοράς.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Προσαρμογή σε ανταπόκριση σε διεθνείς απαιτήσεις. Ανάπτυξη ικανοτήτων. Κλειδί η εκπαίδευση.
2. Οι επιχειρήσεις, ιδίως αυτές που στηρίζονται στην ένταση κεφαλαίου, θα συνεχίσουν να περιορίζουν το μέγεθός τους ποσοτικά, αλλά θα αυξάνουν τις δραστηριότητές τους. Μικρό κέντρο δηλαδή και «μακριά ακτίνα δράσης» με απομακρυσμένα υπό-κέντρα ελέγχου επιτόπιων δραστηριοτήτων. Βασικός αρωγός η τεχνολογία. Ο 21ος αιώνας είναι ο αιώνας Ι.Τ. Ένα πλανητικό ηλεκτρονικό δίκτυο «χωρίς ραφές» αναπτύσσεται ραγδαία.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Το Security όπως είναι γηράσκει. Απαιτείται συμβιβασμός με την αλλαγή αυτή και αύξηση της παραγωγικότητας του προσωπικού και των γερασμένων ικανοτήτων του, με εκπαίδευση και ανάπτυξη ικανοτήτων.
Ήδη η εφαρμογή ενδείξεων κινδύνου σε συγκεκριμένες περιοχές αναπτύσσεται.
3. Οι ασθένειες – ιδίως οι χρόνιες παθήσεις (και η διαπίστωσή τους) αυξάνονται.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Η παράμετρος αυτή πρέπει να ληφθεί υπόψη για τους χώρους εργασίας.
4. Παρατηρείται εξόχως μεγάλη ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας. Ήδη έχει εισέλθει και στο πεδίο SECURITY.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Αναγνώριση των πιθανών πεδίων SECURITY «εισαγωγής» της βιοτεχνολογίας και σχέδιο κατάρτισης σε αυτήν.
5. Αύξηση ποσοτική και ποιοτική των κινδύνων. Εξελίξεις προς το πιο πολύπλοκο και προς το πιο δυσνόητο.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Συνδυασμός λειτουργιών του προσωπικού ασφαλείας και ανάπτυξη του διανοητικού κεφαλαίου, που σήμερα έχει υπερκεράσει τις πρώτες ύλες και τον εξοπλισμό. Δηλαδή Knowledge Management: Πώς λύνονται τα μέχρι τώρα προβλήματα SECURITY. Τι είδους πληροφοριών χρησιμοποιούνται, από πού «αλιεύονται», τι γίνεται μετά. Εντοπισμός τυπικών δυνατοτήτων εκπαίδευσης αλλά και άτυπων δυνατοτήτων.
6. Τα προσεχή χρόνια το SECURITY θα απορροφήσει λειτουργίες όπως υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία, διαχείριση κτιριακών εγκαταστάσεων.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Προετοιμασία του προσωπικού για τις αλλαγές αυτές. Όσοι δυσκολευτούν και δεν ανέχονται νέες καταρτίσεις, θα βρεθούν εκτός.
7. Ο διεθνής ανταγωνισμός σε όλα τα πεδία του SECURITY. Για handling of fire arms, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να αποταθούν σε ισραηλινές ΙΕΠΥΑ και κέντρα εκπαίδευσης, που δικαίως έχουν εξασφαλίσει το λεγόμενο branding. Για θέματα σχετικά με το risk management, το branding ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο κ.λπ.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Σχεδιασμός πρωτοβουλιών, πρωτοποριών και νεωτεριστικών δραστηριοτήτων για την ενίσχυση της θέσης μας στον ανταγωνισμό. Πέντε είναι οι τρόποι "νίκης" στον ανταγωνισμό, σύμφωνα με τον JIM MEISENHEIMER GM Associates (Training Company, Illinois, USA).
- Outbid (Επίδειξη αυξανόμενης αξίας).
- Outdistance (Περπατώντας το Xtra χιλιόμετρο).
- Outlast (Επιμονή).
- Outfox (Σκεφτόμαστε όπως ο αντίπαλος).
- Out of Step (Εστιαζόμαστε στα προβλήματα του πελάτη και όχι στην προβολή του εαυτού μας, προσπαθώντας να εντυπωσιάσουμε).
8. Η ακολουθία των επιχειρήσεων της κατιούσας τάσης της αγοράς, που τις οδηγεί στην επιλογή του μειοδότη στην παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας (μοναδικό κριτήριο η τιμή, αναγνωριζομένων των λοιπών κριτηρίων) έχει επιπτώσεις στις αμοιβές του προσωπικού, με αποτέλεσμα να παρατηρείται μία τάση των εργαζομένων που έχει να κάνει με την έλλειψη αφοσίωσης στο έργο τους και την έλλειψη οράματος, όταν για προαγωγές για παράδειγμα, παίζει ρόλο η γνωριμία, η συγγένεια η έλλειψη γνώσεων για την αληθινή φύση του SECURITY, με αποτέλεσμα οι υπεύθυνοι να μην είναι σε θέση να αναγνωρίσουν προσόντα και σπουδές.
ΣΥΣΤΑΣΗ. ¶μεση Ανταπόκριση των Security Managers. Όχι παθητικότητα. Εφαρμογή των οδηγιών του Ralph Stayer, που υποστηρίζονται από την έρευνα του Καθηγητή Lee Thayer του Πανεπιστημίου Wisconsin , για την εγκαθίδρυση συνθηκών που συνδέουν την απόδοση με τα ενδιαφέροντα της εταιρείας και του εργαζόμενου. Οι αρχές αυτές είναι οι ακόλουθες:
(1). Όλοι οι άνθρωποι, μηδενός εξαιρουμένου, θέλουν να νοιώθουν σπουδαίοι.
(2). Η απόδοση ξεκινά και συνδέεται με τις προσδοκίες.
(3). Οι προσδοκίες λειτουργούν με τη συνδρομή στόχων, οράματος, συμβόλων, αμοιβών, πρακτικών στην παραγωγικότητα, τήρηση υποσχέσεων, διαδικασιών εκπαίδευσης και σύνδεσή της με εκφρασμένη τη σημαντικότητα της επιλογής των εκπαιδευομένων, ως επένδυσης της εταιρείας λόγω αναγνώρισης της αξίας των προτεινομένων προς εκπαίδευση.
(4). Οι Security Managers σχηματίζουν προσδοκίες με τις πράξεις τους.
(5). Η μάθηση είναι διαδικασία και όχι ο τελικός σκοπός.
(6). Η πρόοδος του Οργανισμού σημαίνει συμβολή της εργασίας του κάθε εργαζομένου. Αν θέλω να αλλάξω την κατάστασή μου, πρέπει να αλλάξω τον εαυτό μου πρώτα από όλα.
9. Η τάση συρρίκνωσης του προσωπικού των επιχειρήσεων θα κάνει τις τελευταίες να στραφούν στη ζήτηση υπηρεσιών ασφαλείας από ΙΕΠΥΑ και να καταργήσουν – ή στην καλύτερη περίπτωση να περιστείλουν τα εσωτερικά «τμήματα ασφαλείας».
ΣΥΣΤΑΣΗ. Κανόνας ΚΑΙΖΕΝ:
Επιδίωξη αυξανόμενης αξίας.
Εστίαση στη λύση του προβλήματος και όχι στα σχόλια και τις φήμες.
Η διαδικασία είναι πολλές φορές πιο σπουδαία από το αποτέλεσμα (Δημόκριτος).
10. Πολυπολιτισμικότητα στις επιχειρήσεις και στους Οργανισμούς.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Managers και επιχειρησιακό προσωπικό να υιοθετήσουν και να εφαρμόζουν τις αρχές της Διακήρυξης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του ΟΗΕ, της Διεθνούς Σύμβασης της Ρώμης και του Συντάγματος της Χώρας 1975/1986/2001.
11. Οι μελλοντικοί Managers ασφαλείας θα πρέπει να στηριχθούν σε προγράμματα Η/Υ και όχι σε προαισθήσεις. Τα στοιχεία όμως αυτά στα οποία θα γίνεται η πρόσβαση με Η/Υ, θα αποτελούν κοινό τόπο και για άλλους. Θα ξεχωρίσουν οι καλύτεροι.
ΣΥΣΤΑΣΗ. Τα επόμενα 20 χρόνια θα επιβιώσουν εκείνοι οι φορείς παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας, που θα έχουν προστατεύσει αποτελεσματικά τις στρατηγικές τους πληροφορίες.
Νέο πεδίο τα θέματα Business Espionage Controls and countermeasures.
12. Θρησκευτικές τάσεις, νέες φιλοσοφίες, φανατισμός, ηθικής φύσης θέματα θα επικρατήσουν τα επόμενα χρόνια .
ΣΥΣΤΑΣΗ. Δημιουργία Κωδίκων Επαγγελματικής Δεοντολογίας και Επαγγελματικής Ηθικής.
Συμπερασματικά
Τα πάντα στην παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας είναι θέμα παιδείας και δια βίου μάθησης. Με επόμενο βήμα την επικέντρωση στο σχεδιασμό και στην οργάνωση για τη προσαρμογή στις νέες τάσεις και πραγματικότητες. Με λήψη αποφάσεων, επικοινωνία, αυτο-υποκίνηση, συντονισμό αλλά και πειθαρχία. Και όσο ποτέ άλλοτε προβάλλει μία νέα απαίτηση: Η δημιουργία συνθηκών, ώστε η εξαίρετη παροχή υπηρεσιών ασφαλείας να εξυπηρετεί τα καλύτερα ενδιαφέροντα της ΙΕΠΥΑ, του Πελάτη, αλλά και των ίδιων των εργαζομένων. Η απόδοση να συνδεθεί με το όραμα και vice versa.
Βιβλιογραφία.
– DENIS DALTON Security Management, Business Strategies for Success.
– LEE THAYER (University of Wisconsin), about Management’s Job.