H Ασφάλεια και Υγεία (Safety) στις Επιχειρήσεις Security
Mοχλός Ποιότητας & Ανάπτυξης
Η σημασία της Προληπτικής Ασφάλειας και της πρόβλεψης να μην συμβαίνουν ατυχήματα είχε γίνει αντιληπτή από τα πανάρχαια χρόνια. Στη μυθολογία μας έχει καταγραφεί το πρώτο εργατικό ατύχημα από υπερεκτίμηση, άρα αλαζονεία των δυνατοτήτων και μη τήρηση των οδηγιών του κατασκευαστή. Ο Δαίδαλος, κατασκευαστής του πρώτου συστήματος πτήσεως, έδωσε σαφής συμβουλές και οδηγίες στον χειριστή Ίκαρο για την ασφαλή χρήση. Η περιφρόνηση των οδηγιών και η υπερεκτίμηση των ικανοτήτων, οδήγησε στο γνωστό αποτέλεσμα.
Παρασκευάς Βερώνης
Safety/Security Consultant
Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής A&YE/TA
Οι πρώτες προσπάθειες για τη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων ξεκίνησαν ήδη το 1952 στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα. Έκτοτε έχει θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο καλύπτει ένα μέγιστο αριθμό κινδύνων με ελάχιστο αριθμό κανονισμών.
Τι σημαίνει Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία (Α&ΥΕ);
Η πρώτη απάντηση στο ερώτημα είναι να προστατεύουμε την υγεία και την ασφάλεια των εργαζόμενων λαμβάνοντας τις σωστές προφυλάξεις και παράλληλα δημιουργώντας ικανοποιητικό εργασιακό περιβάλλον. Έτσι αποτρέπουμε τα εργατικά ατυχήματα, την πρόωρη φθορά της υγείας των εργαζόμενων και τις επαγγελματικές ασθένειες και με αυτό τον τρόπο προάγουμε την ευεξία των εργαζομένων, αλλά και την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την βιωσιμότητα των Επιχειρήσεων.
Εργατικό ατύχημα σημαίνει κάθε βίαιο, ξαφνικό και απρόβλεπτο γεγονός που συμβαίνει στον εργαζόμενο κατά τη διάρκεια ή με αφορμή την εργασία του. Κάθε ατύχημα ή ασθένεια που συνδέεται με την εργασία οφείλεται σε συγκεκριμένα αίτια. Σπάνια αποδίδεται σε τυχαίο γεγονός. Οι βασικοί παράγοντες που προκαλούν τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες είναι: o εξοπλισμός και οι χώροι εργασίας, οι συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας και o ανθρώπινος παράγοντας.
Για τους εργαζομένους στις εταιρείες Security η ευαισθητοποίηση και η εμπέδωση κουλτούρας Α&ΥΕ εκτός όλων των ανωτέρω, επί πλέον διασφαλίζει και αναβαθμίζει τον επαγγελματισμό και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους που πάντα θα πρέπει να έχουν πρωταρχικό γνώμονα και κέντρο πάντα τον Άνθρωπο. Το Α και το Ω ενός επαγγελματία εργαζόμενου στον συγκεκριμένο επαγγελματικό χώρο είναι να μάθει να σκέφτεται, να δρα και να εργάζεται με ασφάλεια για την προστασία της ζωής, όλα τα άλλα έπονται!!!
Οι ειδικές συνθήκες στον τομέα της παροχής υπηρεσιών ασφάλειας
Η φύση των Εργασιών στις εταιρίες Παροχής Υπηρεσιών Φυσικής και Ηλεκτρονικής Ασφάλειας δημιουργεί στους εργαζόμενους σε αυτές σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με την Α&ΥΕ, επαγγελματικούς κινδύνους, ατυχήματα ή και επαγγελματικές ασθένειες;
Η σχετική διαδικασία Πιστοποίησης και το εκπαιδευτικό θεματολόγιο του ΚΕΜΕΑ που συνήθως αποστηθίζουν για να εξεταστούν οι εργαζόμενοι στον κλάδο του Security, η έλλειψη συνεχούς εξειδικευμένης ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης των εργαζομένων σε όλα τα θέματα Α&ΥΕ από τους περισσότερους εργοδότες, η ανυπαρξία εμπεριστατωμένων Γραπτών Εκτιμήσεων Επαγγελματικού Κινδύνου από έμπειρους και εξειδικευμένους Επιστήμονες Τεχνικούς Ασφάλειας και Ιατρούς Εργασίας και βέβαια το καθημερινό βιοποριστικό άγχος και η ανασφάλεια που δημιουργεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός στον κλάδο, δεν προσφέρουν τα δέοντα για την εμπέδωση της αναγκαίας κουλτούρας προληπτικής Α&ΥΕ.
Δυστυχώς στην σημερινή αρνητική κοινωνικοοικονομική συγκυρία, οι περισσότερες εταιρείες του κλάδου ανταγωνίζονται αθέμιτα στην πλέον οικονομικότερη προσφορά, που πολλές φορές είναι και κάτω του κόστους με τελική συνέπεια τη σταδιακή απαξίωση του ανθρωποκεντρικού αυτού επαγγέλματος, που προσωπικά θεωρώ λειτούργημα! Με τις υφιστάμενες κατώτατες συλλογικές συμβάσεις εργασίας και οικονομικές απολαβές που δεν καλύπτουν ούτε το βασικό μηνιαίο κόστος ζωής του ιδίου του εργαζομένου, συνδυαστικά αναπαράγουν και επαυξάνουν επικίνδυνα τη γενικότερη αδιαφορία για όλους τους σοβαρούς εργασιακούς κινδύνους και τα δέοντα ανά περίπτωση προληπτικά μέτρα Υ&ΑΕ αντιμετώπισης ή και ελαχιστοποίησης για τους χιλιάδες εργαζομένους στον κλάδο.
Γενικότερα στην επαγγελματική υγεία των εργαζομένων τα πλέον συνηθισμένα προβλήματα που σχετίζονται με την εργασία, είναι η οσφυαλγία/ραχιαλγία (περίπου το 33% των εργαζομένων), το άγχος(28%), η μυαλγία(23%) και η επαγγελματική εξουθένωση(23%). Το εργασιακό άγχος αποτελεί το δεύτερο συνηθέστερο πρόβλημα υγείας που οφείλεται στην εργασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την οσφυαλγία, καθώς πλήττει σχεδόν έναν στους τρεις εργαζόμενους. Το εργασιακό άγχος μπορεί να εμφανιστεί και να επηρεάσει τον καθένα, ανεξαρτήτου εργασιακής ενασχόλησης και μεγέθους εταιρείας. Στο κλάδο Παροχής Υπηρεσιών Ασφάλειας επιπρόσθετα των ανωτέρω επαγγελματικών κινδύνων Υ&ΑΕ έχουμε και τους απρόβλεπτους κινδύνους ακόμα και ασύμμετρες απειλές από την έξαρση της εγκληματικότητας που πρώτοι από όλους οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν και διαχειρίζονται καθημερινά, με πρώτους στην κατάταξη επικινδυνότητας τα πληρώματα χρηματαποστολών και έπονται οι Security κ.λπ. Σε προσεχές τεύχος θα αναλύσουμε διεξοδικά όλους τους επαγγελματικούς κινδύνους Α&ΥΕ των εργαζομένων του κλάδου ανά ειδικότητα και θέση εργασίας (Security,Τεχνικούς Εγκαταστάτες, Χειριστές Κέντρων Λήψης Σημάτων & Υπαλλήλους Γραφείων) και θα παραθέσουμε και όλες τις καλές πρακτικές πρόληψης και ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων τους.
Εφαρμόζεται η νομοθεσία για την Α&ΥΕ στην περίπτωσή μου; – Ναι!
Εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις όσο μικρές κι αν είναι και σε όποιον κλάδο κι αν ανήκουν.
Η βελτίωση της Υγείας, Ασφάλειας και Ευεξίας των εργαζομένων σε μια Επιχείρηση σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες και έρευνες αναγνωρισμένων φορέων, επιφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο στους ίδιους τους εργαζόμενους όσο και για την Επιχείρηση και το Κράτος. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν στην Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων τους και μάλιστα πέρα από τις ελάχιστες επιταγές της Νομοθεσίας, όπως αποδεικνύεται μπορούν να επιτύχουν αύξηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών τους και αύξηση της κερδοφορίας τους. Σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία & Ασφάλεια στην Εργασία (EUOSHA) κάθε 1 ευρώ που επενδύεται στην ΥΑΕ αποφέρει κέρδος 2,2 ευρώ. Επίσης άλλες έρευνες δείχνουν ότι εταιρείες με υποδειγματικά προγράμματα Υ&ΑΕ υπερβαίνουν τούς μέσους χρηματιστηριακούς δείκτες για την κατηγορία τους.
Η Α&ΥΕ στις σύγχρονες επιχειρήσεις αποτελεί τον “μοχλό” για την αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων με συνεπαγόμενο αποτέλεσμα πολλά οικονομικά, κοινωνικά και άλλα οφέλη για την επιχείρηση και τους εργαζόμενους. Η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων μπορεί να στηριχθεί μόνο στην βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών τους και των προϊόντων τους, η οποία εξαρτάται απόλυτα από τον ανθρώπινο παράγοντα, και άρα προαπαιτεί ένα περιβάλλον που όχι μόνο δεν απειλή, αλλά προάγει την ασφάλεια και την υγεία.
Είναι καιρός να μιλάμε για Ασφάλεια & Υγεία στην εργασία στη σημερινή συγκυρία στις εταιρείες Security; Ναι και για τους κάτωθι λόγους:
Η Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία καθορίζεται από τρεις διαστάσεις:
Α) Ανθρώπινη Διάσταση που βέβαια είναι και η σημαντικότερη όλων καθόσον οι εργαζόμενοι μιας επιχείρησης είναι η καρδιά & η κινητήριος δύναμη της. Η πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα κάθε πολιτισμένης κοινωνίας. Σύμφωνα με τις στατιστικές της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία (ΕU-OSHA): κάθε χρόνο 2.340.000 θάνατοι εργαζομένων οφείλονται σε επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα, ενώ σε 160 εκατομ. υπολογίζονται οι μη θανατηφόρες επαγγελματικές ασθένειες και σε 270 εκατομ. τα εργατικά ατυχήματα. H Εικόνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 163.239 θάνατοι το χρόνο ως αποτέλεσμα είτε ατυχημάτων που σχετίζονται με την εργασία (3.739) είτε επαγγελματικών παθήσεων (159.500). Το έτος 2014 καταγράφτηκαν 3,2 εκατομμύρια εργατικά ατυχήματα με τουλάχιστον 4 ημερολογιακές ημέρες εκτός εργασίας. Όλα τα ανωτέρω στοιχεία συμπεριλαμβάνονται στην «Έγκριση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία 2016/2020» που δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες (ΦΕΚ 3757/25-10-2017).
Β) Νομική Διάσταση με όλο το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο που οφείλει να εναρμονίζεται κάθε επιχείρηση Security (μικρή ή μεγάλη)λαμβανομένου υπόψη εκτός των άλλων και τα σοβαρά πρόστιμα και κυρώσεις που επισύρουν. Στην Εθνική Νομοθεσία για την Α&ΥΕ υφίσταται περίπου 150 Νομοθετήματα με σημαντικότερο όλων τον Ν.3850/2010 που αποτελεί την Κύρωση του Κώδικα Νόμων για την Α&ΥΕ στην χώρα μας (..ευαγγέλιο!!!). Στα διαλαμβανόμενα του σχετικού Νόμου καταγράφεται ότι:
Ο Εργοδότης υποχρεούται:
- άρθρο 42, παρ. 1 – Να εξασφαλίζει την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας και να λαμβάνει μέτρα που να εξασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των τρίτων.
- Να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες Τεχνικού Ασφαλείας, ανεξαρτήτως του αριθμού των εργαζομένων και της δραστηριότητας της επιχείρησης (υφίσταται η δυνατότητα εσωτερικής ανάθεσης καθηκόντων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις).
- Να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες γιατρού εργασίας, στις επιχειρήσεις που απασχολούν 50 και άνω εργαζομένους.
- Να έχει στη διάθεσή του μία Γραπτή Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κίνδυνου.
- Κάθε εργοδότης πρέπει να οργανώσει κατάλληλο σύστημα ασφάλειας ή σύστημα διαχείρισης κινδύνων προβαίνοντας σε διευθετήσεις ανάλογες της φύσης των δραστηριοτήτων και του μεγέθους της επιχείρησης με σκοπό τον προγραμματισμό, την οργάνωση, τον έλεγχο, την παρακολούθηση και αναθεώρηση των προληπτικών και προστατευτικών μέτρων που θα καθορίζονται με βάση την εκτίμηση κινδύνου
- Κάθε εργοδότης υπό προϋποθέσεις που ορίζει η σχετική Νομοθεσία, έχει τη δυνατότητα είτε να αναλαμβάνει ο ίδιος τα καθήκοντα του ΤΑ για την Επιχείρηση του, είτε να ορίζει ένα ή περισσότερους εργοδοτούμενους του που θα ασχολούνται με τις δραστηριότητες προστασίας και πρόληψης των επαγγελματικών κινδύνων της επιχείρησης ή/και της εγκατάστασης. Οι εργοδοτούμενοι αυτοί πρέπει να έχουν τις αναγκαίες ικανότητες και να έχουν στη διάθεση τους τα απαιτούμενα μέσα και τον κατάλληλο χρόνο.
- Εάν οι διαθέσιμες δυνατότητες μέσα στην επιχείρηση δεν είναι επαρκείς για την οργάνωση των δραστηριοτήτων προστασίας και πρόληψης, ο εργοδότης πρέπει να απευθύνεται σε υπηρεσίες ή άτομα εκτός της επιχείρησής του (εξωτερικές υπηρεσίες). Τα άτομα ή οι εξωτερικές υπηρεσίες των οποίων έχει ζητηθεί η βοήθεια θα πρέπει να έχουν τα αναγκαία προσόντα και να διαθέτουν τα απαιτούμενα προσωπικά και επαγγελματικά μέσα.
Στις ευθύνες του εργοδότη επιπλέον συγκαταλέγονται:
- Δημιουργία της απαραίτητης οργάνωσης
- Δημιουργία διαδικασιών
- Σωστή διαμόρφωση εργασιακού περιβάλλοντος
- Προδιαγραφές θέσεων εργασίας
- Ολοκληρωμένη σήμανση εργασιακού χώρου
- Παροχή των αναγκαίων μέσων
- Μέσων Ατομικής Προστασίας (Μ.Α.Π.)
- Σωστά συντηρημένου εξοπλισμού
- Εξοπλισμού με σήμανση ασφαλείας CE
Οι εργαζόμενοι οφείλουν (Ν.3850/2010):
- Να χρησιμοποιούν σωστά τις, τις συσκευές, τα εργαλεία, τις επικίνδυνες ουσίες, τα μεταφορικά και άλλα μέσα.
- Να χρησιμοποιούν σωστά τον ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό τους (ΜΑΠ).
- Να μη θέτουν εκτός λειτουργίας τους μηχανισμούς ασφαλείας.
- Να αναφέρουν αμέσως όλες τις καταστάσεις που παρουσιάζουν κίνδυνο.
Υποχρεώσεις Καθήκοντα Τεχνικού Ασφάλειας (ΤΑ): Παρέχει στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές (γραπτές και προφορικές). Οι γραπτές υποδείξεις καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο σελιδομετρημένο και θεωρούνται από την Επιθεώρηση Εργασίας.
Ο ΤΑ Συμβουλεύει – Ελέγχει & Επιθεωρεί σε θέματα:
- Εισαγωγής νέων παραγωγικών διαδικασιών
- Προμήθειας μέσων και εξοπλισμού
- Επιλογής και ελέγχου ορθής χρήσης & αποτελεσματικότητας των ΜΑΠ
- Διαμόρφωσης και διευθέτησης των θέσεων εργασίας και του περιβάλλοντος εργασίας
- Οργάνωση της Παραγωγικής διαδικασίας
- Ελέγχει & επιθεωρεί την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των παραγωγικών διαδικασιών από πλευράς Α&ΥΕ & αναφέρει στον Εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη ή κίνδυνο & προτείνει μέτρα
- Επιβλέπει την εφαρμογή μέτρων Α&ΥΕ και πρόληψης ατυχημάτων
- Να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να αναλύει και να αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών του & να προτείνει μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων ατυχημάτων
Υποχρεώσεις Καθήκοντα Ιατρού Εργασίας (ΙΕ):
Να συμβουλεύει σε θέματα φυσιολογίας και ψυχολογίας της εργασίας, εργονομίας και υγιεινής της εργασίας, της διευθέτησης και διαμόρφωσης των θέσεων και του περιβάλλοντος της εργασίας και της οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας, καθώς και για τα θέματα παροχής πρώτων βοηθειών (αφορά επιχειρήσεις με 50 και άνω εργαζόμενους).
Eργατικό Ατύχημα / Επαγγελματική Ασθένεια:
- Εργατικό Ατύχημα ονομάζεται κάθε ανεπιθύμητη σωματική βλάβη ή θάνατος εργαζομένου από βίαιo ή απροσδόκητο συμβάν κατά την διάρκεια της εργασίας ή εξαιτίας αυτής(κατά την μετάβαση προς ή την αποχώρηση από την εργασία). Ως εργατικό ατύχημα χαρακτηρίζεται, σύμφωνα με την Ελληνική νομοθεσία και αυτό το οποίο συμβαίνει κατά τη μετάβαση προς το χώρο εργασία ή την αποχώρηση, ανεξάρτητα από το μέσο μεταφοράς, αρκεί να υπάρχει χρονική και χωρική συσχέτιση
- Επαγγελματική Ασθένεια: σε αντίθεση με το εργατικό ατύχημα που αποτελεί γεγονός άμεσο και αυταπόδεικτο, η επαγγελματική ασθένεια μπορεί να εμφανισθεί πολύ αργά στη ζωή του εργαζόμενου και να μη μπορεί να διασυνδεθεί με βεβαιότητα με την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας.
Υποχρέωση Αναγγελίας Εργατικού Ατυχήματος:
Βιβλία που πρέπει να τηρούνται στην Επιχείρηση:
- Ειδικό βιβλίο, το οποίο σελιδομετρείται και θα θεωρείται από την κατά τόπο αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και στο οποίο θα καταχωρούν τις γραπτές υποδείξεις τους προς τον εργοδότη ο Τ.Α. και ο Γ.Ε.
- Ειδικό βιβλίο ατυχημάτων στο οποίο θα αναγράφονται αναλυτικά τα αίτια και η περιγραφή των ατυχημάτων καθώς και οι ημέρες αποχής των εργαζομένων από την εργασία.
- Ειδικό βιβλίο που θα καταχωρούνται ενυπόγραφα από τον αρμόδιο, που έκανε τη συντήρηση ή τον έλεγχο των συστημάτων ασφαλείας, η χρονολογίας συντήρησης και οι σχετικές παρατηρήσεις.
- Βιβλίο χημικών παραγόντων, στο οποίο θα καταχωρούνται τα αποτελέσματα των ελέγχων της συγκέντρωσης ή έντασης των παραγόντων στους χώρους εργασίας και το επίπεδο έκθεσης των εργαζομένων σ’ αυτούς πριν την έναρξη λειτουργίας μηχανών ή εγκαταστάσεων και σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους.
Σημαντική Σημείωση: η Νομοθεσία στην Υ&ΑΕ συνεχώς εξελίσσεται και προς τούτο οι επιχειρήσεις Security θα πρέπει συνεχώς να ενημερώνονται. Πηγές πληροφόρησης: Yπουργείο Εργασίας www.ypakp.gr -Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε) www.elinyae.gr
Γ) Οικονομική Διάσταση: πέρα από την απώλεια ανθρώπινου δυναμικού, το κόστος με το οποίο επιβαρύνεται κάθε χρόνο η εθνική οικονομία καθιστά ακόμη πιο επιτακτική τη λήψη μέτρων για την Υ&ΑΕ με στόχο: μείωση κόστους ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών – Αύξηση αποδοτικότητας εργαζομένων – Βελτίωση εικόνας επιχείρησης. Στο κόστος του επαγγελματικού κινδύνου όμως θα πρέπει, πέρα από τα κονδύλια που επιβαρύνουν τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, να συμπεριληφθούν και οι δαπάνες που καλούνται να αναλάβουν οι επιχειρήσεις. Έρευνα του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για την Υγεία και Ασφάλεια εκτιμά ότι το κόστος των επαγγελματικών ατυχημάτων είναι υψηλό για τις επιχειρήσεις καθώς πληρώνουν τους εργαζομένους κατά τη διάρκεια της αναρρωτικής άδειας, υπερωρίες συναδέλφων τους αλλά και αντικαταστάτες τους, πρόωρη συνταξιοδότηση και νέους εργαζομένους.
Το κόστος των εργατικών ατυχημάτων μοιάζει με ένα παγόβουνο. Το έμμεσο κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο από το άμεσο και τα δύο μαζί οι μελέτες της ΔΟΕ απέδειξαν ότι προσεγγίζουν το 4% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με προσέγγιση του ΕU-OSHA τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές ασθένειες σε ετήσια βάση κοστίζουν στην ΕΕ τουλάχιστον 490 δις €.
Στην Ελλάδα το άμεσο και έμμεσο κόστος των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών προσεγγίζει τα 4 δις €/έτος.
Άμεσο κόστος. Περιλαμβάνει: Έξοδα και δαπάνες Α’ βοηθειών – Νοσοκομειακή και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη – Επιδοτήσεις και αποζημιώσεις – Συντάξεις – Χρόνος αδυναμίας για εργασία – Κόστος αποκατάστασης – επανένταξης – Λοιπά ανάλογα με την περίσταση άμεσα κόστη
Έμμεσο κόστος. Περιλαμβάνει: Χαμένες εργατοώρες άλλων εργαζομένων ή/και οικείων προσώπων – Χρόνο απασχόλησης για διερεύνηση αιτίων – Κόστος αντικατάστασης θύματος από άλλο εργαζόμενο – Κακό ψυχολογικό κλίμα – Ψυχολογικά προβλήματα του θύματος – Κόστος αποκατάστασης – επανένταξης – Ζημιές σε υλικά, μηχανήματα, εγκαταστάσεις – Μείωση ποιότητας προϊόντος
Μέτρα για τον έλεγχο των κινδύνων Α&ΥΕ στις Επιχειρήσεις Security
Α) Γραπτή Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου
- Ο έλεγχος του κινδύνου γίνεται μόνο μετά από την αναγνώριση και αξιολόγηση του.
- Η αναγνώριση και αξιολόγηση των κινδύνων στην εργασία γίνεται με την Εκτίμηση του Κινδύνου που μελετά, συντάσσει και αναθεωρεί ο ειδικός και υπεύθυνος προς τούτο Τεχνικός Ασφάλειας(ΤΑ) σε συνεργασία του με όλους τους εργαζόμενους στην επιχείρηση.
- Όλοι οι εργοδότες εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής και Φυσικής Ασφάλειας πρέπει να εκπονούν εκτίμηση κινδύνου μέσα στα πλαίσια της νομοθεσίας για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία.
- Ο κύριος στόχος της εκτίμησης του κινδύνου στον εργασιακό χώρο είναι η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων .
- Η εκτίμηση του κινδύνου βοηθά στην ελαχιστοποίηση της πιθανότητας πρόκλησης βλάβης στους εργαζομένους ή στο περιβάλλον λόγω δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εκτέλεση των εργασιών τους.
- Για την αξιολόγηση όλων των πιθανών κινδύνων Υ&ΑΕ οι Τεχνικοί Ασφάλειας οφείλουν να επισκέπτονται κάθε εργασιακό χώρο σύμφωνα με το πρόγραμμα επισκέψεων τους και να εκτιμούν τη σχετική επικινδυνότητα, βάσει της μεθοδολογίας κατά Hammer/Fine, η οποία λαμβάνει υπόψη 3 κριτήρια: R = S (x) F (x) L όπου:
R: Βαθμός Επικινδυνότητας (1-1000)
S : Σοβαρότητα (1-10), πόσο σοβαρές μπορεί να είναι οι συνέπειες του έκτακτου περιστατικού
F : Συχνότητα (1-10), πόσο συχνά συμβαίνει το ανεπιθύμητο γεγονός
L : Πιθανότητα (1-10), ποια είναι η πιθανότητα να συμβεί το έκτακτο περιστατικό
- Σημαντική Σημείωση: όταν πολλές επιχειρήσεις μοιράζονται τον ίδιο τόπο εργασίας, οι εργοδότες οφείλουν να συνεργάζονται για την εφαρμογή των διατάξεων ΥΑΕ και να συντονίζουν τις δραστηριότητές τους για την προστασία των εργαζομένων και την πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων, να αλληλοενημερώνονται και να ενημερώνει ο καθένας τους υπ’ αυτόν εργαζόμενους για τους κινδύνους αυτούς. Tην ευθύνη συντονισμού των δραστηριοτήτων αναλαμβάνει ο εργοδότης που έχει υπό τον έλεγχό του τον τόπο εργασίας, όπου εκτελούνται εργασίες.
Β) Εκπαίδευση Εργαζομένων/Εμπέδωση κουλτούρας Α&ΥΕ
- Κατάρτιση και συνεχή ευαισθητοποίηση του προσωπικού για όλους τους εργασιακούς κινδύνους Α&ΥΕ, τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπιση τους. Η εκπαίδευση του προσωπικού μπορεί να χρηματοδοτηθεί μέσω του αντίστοιχου λογαριασμού (Λ.Α.Ε.Κ).
- Συνεχής στόχος και σκοπός των περιοδικών εκπαιδεύσεων η εμπέδωση κουλτούρας προληπτικής ασφάλειας με την ενεργή συμμετοχή όλων.
- Tα στατιστικά και τα συμβάντα μικρής η μεγάλης έκτασης που καταγράφονται καθημερινά στους χώρους εργασίας αναδεικνύουν, πως υπάρχει έλλειψη κουλτούρας Προληπτικής Επαγγελματικής Ασφάλειας.
- Δεδομένης της ύπαρξης απειλών, τόσο στο Security όσο και στο Safety η έννοια της τρωτότητας (vulnerability) εισάγεται ως όρος για να περιγράψει την αδυναμία ενός συγκεκριμένου πόρου, καθώς και την ευκολία με την οποία μπορεί να επηρεαστεί από μια συγκεκριμένη απειλή.
Τρωτότητα = Απειλές Ασφάλειας (Χ) Μέτρα Ασφάλειας / Εν συναίσθηση της Ασφάλειας.
Καθηγητής Gert du Preez Πανεπιστήμιο UΝΙSA Pretoria. Παρατηρούμε ότι στη συγκεκριμένη ισότητα και κλάσμα η Τρωτότητα τόσο στο Security όσο και στο Safety ελαττώνεται όσο αυξάνεται η Εν συναίσθηση της Ασφάλειας (παρονομαστής).
- Η συνεχής διά βίου εκπαίδευση, επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση των εργαζομένων και η ύπαρξη ανοιχτού δίαυλου επικοινωνίας τους με την Διοίκηση στα πλαίσια αμοιβαίου σεβασμού & εμπιστοσύνης, είναι τα μοναδικά εργαλεία υιοθέτησης κουλτούρας Προληπτικής Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας στους χώρους εργασίας. Κουλτούρα η οποία συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας και στη μείωση των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
- Η πολιτική ανοιχτής επικοινωνίας (open door policy) με ανοιχτούς δίαυλους ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εργαζομένων και της διοίκησης ενός οργανισμού, ιδιαίτερα σε θέματα Προληπτικής Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας:
- συνεισφέρει στην παραγωγικότητα του οργανισμού,
- δημιουργεί κλίμα αμφίδρομης εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού,
- αυξάνει το επίπεδο αυτοϊκανοποίησης των εργαζομένων,
- αυξάνει το επίπεδο απόκρισης (feedback effect) της διοίκησης,
- συμβάλλει στην ανάπτυξη κουλτούρας Προληπτικής Επαγγελματικής Ασφάλειας στην Επιχείρηση με την ενεργή συμμετοχή Όλων.
- Η δέσμευση των εργαζομένων και η ενεργή συμμετοχή τους μπορεί να επιφέρουν σημαντικές βελτιώσεις σε θέματα ΥΑΕ, καθώς μελέτες δείχνουν θετικές επιπτώσεις όπως: 49% λιγότερα συμβάντα, 16% περισσότερη κερδοφορία, 18% περισσότερη παραγωγικότητα, 25-45%, 37% λιγότερο απουσίες, 60% λιγότερα προβλήματα στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών ή των παραγόμενων προϊόντων κ.ά.
Γ) Παροχή Εξειδικευμένων Υπηρεσιών Τεχνικού Ασφάλειας και Ιατρού Εργασίας
- Τα οφέλη απορρέουν από τη Συνεχή παρακολούθηση των συνθηκών Υ&ΑΕ,
- την Τεχνογνωσία,
- την μελέτη και καταγραφή αναλυτικής, πλήρης και εμπεριστατωμένης Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου με όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα και διαδικασίες αντιμετώπισης και ελαχιστοποίησης τους
- την Συμβολή στον σχεδιασμό και συντονισμό της Πολιτικής Υ&ΑΕ
Δ) Σύστημα Διαχείρισης Υ&ΑΕ (ΙSO 45001:2018)
Η προληπτική ασφάλεια και υγεία στην εργασία(Y&AE) είναι μία συνεχής διαδικασία που θα πρέπει να αποτελεί δέσμευση, Πολιτική και Φιλοσοφία. Mε την υιοθέτηση Συστήματος Υ&ΑΕ επιτυγχάνουμε:
- Πλήρης έλεγχος όλων των διαδικασιών
- Αυτοτροφοδοτούμενη λειτουργία
- Συνεχής εξέλιξη
- Οφέλη πιστοποίησης
Γιατί η Α&ΥΕ αποτελεί μοχλό Ποιότητας & ανάπτυξης;
- Μείωση κόστους ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών
- Αύξηση Αποδοτικότητας εργαζομένων
- Βελτίωση της εικόνας της Επιχείρησης
Η Προληπτική Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία αφορά τον κάθε ένα από εμάς, την επιχείρηση, τον εργαζόμενο, την οικογένειά μας, την κοινωνία μας. Είναι ευθύνη όλων, είναι δική μας ευθύνη, για την ποιότητα της ζωή μας, για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και για το κοινωνικό σύνολο. Η βελτίωση των επιπέδων Ασφάλειας και Υγείας και η διατήρησή τους, η εκπαίδευση και ενημέρωση των εργαζομένων και η καλλιέργεια κουλτούρας ασφάλειας και υγείας στην εργασία χρειάζονται όραμα, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και συνεχή παρακολούθηση.
Αδιαμφισβήτητα ο κάθε εργοδότης μικρής ή μεγάλης εταιρείας Παροχής Υπηρεσιών Φυσικής / Ηλεκτρονικής Ασφάλειας δεν είναι σε θέση να ελέγξει την παγκόσμια ή και την εγχώρια οικονομία, ωστόσο, ο τρόπος για να αυξήσει την παραγωγικότητα και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της επιχείρησής του, προάγοντας την Προληπτική Ασφάλεια Υγεία και Ευεξία των Εργαζομένων του, είναι στο χέρι του.