Εξωτερική προστασία – Ανιχνευτές ή Κάμερες ;… Ιδού η απορία!

Το ερώτημα του τίτλου προφανώς δεν μπορεί να έχει μονολεκτική απάντηση. Τόσο τα συστήματα ανιχνευτών κίνησης εξωτερικού χώρου, όσο και οι κάμερες επιτήρησης, μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά από τη δικής τους πλευρά, στην εφαρμογή ασφάλειας που αποκαλούμε ως περιμετρική εξωτερική προστασία.

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

Οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών στη βιομηχανία των συστημάτων ασφάλειας  έχουν αλλάξει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται σήμερα η έννοια της ηλεκτρονικής ασφάλειας, αφού από τα παραδοσιακά πρότυπα εγκαταστάσεων με την τοποθέτηση αποσπασματικών και αυτόνομων προϊόντων, έχουμε περάσει πλέον σε συνδυαστικές λύσεις και προτάσεις που αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες ενοποίησης εφαρμογών, προσφέροντας πολλαπλές δυνατότητες και αναβαθμισμένες λειτουργίες.

Είναι αλήθεια ότι στα πρώτα βήματα της ανάπτυξης των συστημάτων ασφαλείας, δεν υπήρχαν πολλά περιθώρια σχεδιασμού εναλλακτικών επιλογών εγκατάστασης. Το βασικό και παραδοσιακό σύστημα ηλεκτρονικής ασφάλειας, ειδικά σε μικρές εγκαταστάσεις, ήταν – και παραμένει ακόμα και σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις – κυρίως ένας συναγερμός, ο οποίος αποτελείται από την κεντρική μονάδα, από μαγνητικές επαφές, ανιχνευτές κίνησης και ίσως ανιχνευτές θραύσης, οι οποίοι τοποθετούνται στα κατάλληλα σημεία όπως ανοίγματα και κρίσιμες οδεύσεις εσωτερικών χώρων. Αυτό το σύστημα μπορεί να συνδεθεί με κάποιο κέντρο λήψης σημάτων συναγερμών, που είναι αρμόδιο να ειδοποιήσει τους ιδιοκτήτες σε περίπτωση που ενεργοποιείται ο συναγερμός και παράλληλα να προβεί στις βασικές ενέργειες ενημέρωσης της αστυνομίας όπως ορίζουν τα πρωτόκολλα αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών.

Χρονολογικά, το αμέσως επόμενο βήμα στο τομέα των συναγερμών ήταν οι εξωτερικοί ανιχνευτές κάλυψης χώρων και περιμέτρου που στην αρχή χρησιμοποιούνταν σε εξειδικευμένες εφαρμογές, όπως στρατιωτικές και άλλες κρίσιμες υποδομές. O περιορισμός χρήσης τους, οφείλονταν σε ένα μεγάλο βαθμό στο αυξημένο κόστος τους, αλλά παράλληλα και στους ενδοιασμούς που υπήρχαν σχετικά με την αξιοπιστία λειτουργία τους. Μιλάμε πάντα για παλαιότερης τεχνολογίας εξωτερικούς ανιχνευτές, που ήταν περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση λανθασμένων συναγερμών. Η εγκατάσταση αυτών των μονάδων σε εξωτερικούς χώρους είχε πάντα τον φόβο εμφάνισης ψευδοσυναγερμών λόγω των πολλών απρόβλεπτων παραμέτρων (καιρικές συνθήκες, σκόνη, φως, ζώα) από ότι στους εσωτερικούς χώρους. Η εξάλειψη αυτών των εσφαλμένων συναγερμών αποτελεί άλλωστε τη μεγάλη διαχρονική πρόκληση της βιομηχανίας των συστημάτων συναγερμού. Όλα τα παραπάνω  λοιπόν,  οδήγησαν στην επικράτηση των συστημάτων ανίχνευσης εισβολών εσωτερικού χώρου, σε ότι αφορούσε κυρίως τις μικρές και μεσαίες επαγγελματικές και οικιακές εγκαταστάσεις.

Οι εναλλακτικές επιλογές σήμερα

Οι τεχνολογικές εξελίξεις όμως προσπέρασαν αυτούς τους ενδοιασμούς και ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία εμφανίστηκαν συστήματα ανίχνευσης για περιμετρική προστασία με πολύ βελτιωμένες λειτουργίες και δυνατότητες, υψηλή αξιοπιστία και έξυπνες τεχνολογίες μείωσης των λανθασμένων συναγερμών σε πολύ μεγάλο ποσοστό.

Επίσης, σημαντικό ρόλο στην όλη συζήτηση για τις επιλογές εξωτερικής περιμετρικής προστασίας έπαιξε φυσικά και η δυναμική εμφάνιση των νέων αναβαθμισμένων συστημάτων επιτήρησης βίντεο που ξεπέρασαν σε πολύ μεγάλο βαθμό τους περιορισμούς των συστημάτων CCTV προηγούμενων γενιών. Όπως γνωρίζουμε όλοι οι δικτυακές κάμερες επιτήρησης χρησιμοποιούνται πολύ συχνά ακόμα και σε απλές οικιακές εφαρμογές, ενώ το κόστος προμήθειας τους έχει μειωθεί σημαντικά. Παράλληλα, έχει απλοποιηθεί και ο τρόπος διαχείρισης τους καθώς η εγκατάσταση μπορεί να γίνει μέσα από έναν οικιακό υπολογιστή ακόμα και από ένα χρήστη με μια μικρή εξοικείωση. Επιπλέον, το βίντεο που καταγράφουν οι κάμερες μπορεί να μεταδίδεται μέσω Internet σε οποιαδήποτε πλατφόρμα θέλει ο τελικός χρήστης (κινητά τηλέφωνα, tablets, φορητοί υπολογιστές κ.λ.π), παρέχοντας στο χρήστη τη δυνατότητα να έχει άμεση πρόσβαση σε εικόνες εγκαταστάσεων πολλαπλών σημείων ενδιαφέροντος.

Διαπιστώνουμε λοιπόν πως ο χάρτης σε ότι αφορά την περιμετρική προστασία έχει αρκετές εναλλακτικές διαδρομές. Προκύπτουν λοιπόν εύλογα ερωτήματα στους εγκαταστάτες αλλά και στους τελικούς χρήστες:  Ποια είναι η καλύτερη επιλογή; Τι πρέπει να χρησιμοποιήσω στην δική μου εγκατάσταση;

Όπως σε όλα τα ερωτήματα, οι απαντήσεις και σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι μονοσήμαντες. Η τελική επιλογή εξαρτάται από τις συνθήκες της εφαρμογής, τις απαιτήσεις του χρήστη και τον προϋπολογισμό που έχει στην διάθεση του ο πελάτης.

Μια ιδανική λύση θα ήταν θεωρητικά αλλά και πρακτικά,  η ενοποιημένη λογική που θα υποστηρίζει συνδυαστική χρήση εξωτερικών και εσωτερικών ανιχνευτών με την λειτουργία ενός συστήματος βίντεο επιτήρησης. Η παράλληλη ύπαρξη και συνδυαστική λειτουργία όλων αυτών των συστημάτων επικαλύπτει τυχόν αστοχίες και αδυναμίες του κάθε μεμονωμένου συστήματος, όμως και σε αυτή τη περίπτωση υπεισέρχονται παράμετροι που απαιτείται να εξεταστούν.

Πλεονεκτήματα και επιφυλάξεις

Το πιο εύκολο για όσους απαιτούν το μέγιστο της ασφάλειας σε μια εξωτερική περίμετρο, θα ήταν λοιπόν να προτείνουμε τη λύση ενός συνδυασμένου συστήματος, που να περιλαμβάνει συστήματα εσωτερικού συναγερμού, εξωτερικής περιμετρικής ανίχνευσης και επιτήρησης βίντεο. Είναι φανερό όμως ότι μια τέτοια πρόταση δημιουργεί επιφυλάξεις που σχετίζονται με το κόστος αλλά τις δυνατότητες διαχείρισης.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, ως απαραίτητη σε όλες τις περιπτώσεις θεωρείται η χρήση ενός συστήματος συναγερμού εσωτερικού χώρου, μιας και αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση που χρησιμοποιείται με επιτυχία εδώ και αρκετές δεκαετίες και παραμένει ακόμα και σήμερα ο κεντρικός πυρήνας πάνω στον οποίο δομείται η ασφάλεια ενός χώρου. Οποιαδήποτε παραβίαση ανοίγματος και μη προβλεπόμενη κίνηση μέσα στο χώρο καταγράφεται από τους ανιχνευτές και στη συνέχεια ενεργοποιείται ο συναγερμός και ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Όμως πάντα υπάρχει ένα σημαντικό μειονέκτημα των εσωτερικών συστημάτων συναγερμού, μιας και παρέχουν την ένδειξη παραβίασης όταν ο διαρρήκτης έχει κάνει την κίνηση του και είτε έχει ανοίξει κάποιο άνοιγμα (πόρτα, παράθυρο ή και μπαλκονόπορτα) ή ακόμα χειρότερα όταν είναι ήδη μέσα στον χώρο που προστατεύει ο συναγερμός.

Αυτή είναι βασικά και η αιτία που οδήγησε στην ανάγκη για την εμφάνιση πρόσθετων επιπέδων ασφάλειας. Μια λύση όπως είπαμε είναι η χρήση των γνωστών εξωτερικών συστημάτων ανίχνευσης που σαφώς και παρέχουν περισσότερη ασφάλεια, αλλά στην αρχή της παρουσίας τους όπως προαναφέρθηκε οδηγούσαν σε αρκετούς λανθασμένους συναγερμούς. Για αυτό τον λόγο η χρήση τους δεν αντιμετωπίστηκε ευνοϊκά από όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες (εγκαταστάτες, χρήστες, κέντρα λήψης συναγερμών). Πολλές φορές μάλιστα, η χρήση τους μετά από επαναλαμβανόμενα περιστατικά λανθασμένων συναγερμών παρακάμπτονταν και αντιμετωπίζαμε μια κατάσταση στην οποία υπήρχε ένα σύστημα εξωτερικού συναγερμού το οποίο δεν χρησιμοποιούνταν. Αυτό το φαινόμενο αντιμετωπίσθηκε τα τελευταία χρόνια με τη χρήση αισθητήρων εξωτερικής ανίχνευσης που υιοθετούν προηγμένες πολλαπλές τεχνολογίες για την εξάλειψη ψευδοσυναγερμών. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι ανιχνευτές τύπου κουρτίνας που συνδυάζουν δύο τεχνολογίες ανίχνευσης, βοήθησαν διαχρονικά στην σημαντική μείωση των λανθασμένων συναγερμών. Φυσικά έχουμε υπόψη και τους ανιχνευτές δέσμης για τη διασφάλιση παραμέτρων που παρουσιάζουν πλέον αξιοσημείωτη σταθερότητα λειτουργίας.

Όμως επειδή πάντα στους εξωτερικούς χώρους υπάρχουν πάρα πολλοί  αστάθμητοι παράγοντες δεν είναι απολύτως εφικτό να εξαλειφτούν 100%  οι λανθασμένοι συναγερμοί

Για αυτό λοιπόν προστέθηκε ένας τρίτος πόλος προστασίας που είναι οι σύγχρονες κάμερες επιτήρησης, οι οποίες μπορούν να παρέχουν οπτική επιβεβαίωση των συμβάντων και να βοηθούν στην αξιολόγηση της ενεργοποίησης ενός συναγερμού που προέρχεται από ανιχνευτές κίνησης.

Με τη συνδυαστική χρήση τεχνολογιών ανίχνευσης κίνησης και τη δυνατότητα καταγραφής εικόνων ακόμα και σε συνθήκες πολύ χαμηλού φωτισμού ανοίγει ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιριών σχετικά με την πρόληψη και την αποτροπή εισβολών σε φυλασσόμενο χώρο, πριν καν ο επίδοξος εισβολέας πλησιάσει την εγκατάσταση που βρίσκεται μέσα σε αυτόν.

Επίσης, ένα σύστημα επιτήρησης που είναι συνδεδεμένο με το σύστημα συναγερμού μπορεί να βοηθήσει όταν εντοπιστεί κάποια ύποπτη κίνηση να δώσει εντολές ενεργοποίησης των σειρήνων ή να ανοίξει προβολείς αποθαρρύνοντας τους εισβολείς να προχωρήσουν προς το εσωτερικό.

Τα συστήματα επιτήρησης λοιπόν αποτελούν αναμφισβήτητα μια πολύ καλή εναλλακτική επιλογή σε ότι αφορά τις εγκαταστάσεις εξωτερικής προστασίας.

Πως θα λάβουμε την τελική επιλογή

Η τελική απόφαση σχετικά με τις επιλογές που υπάρχουν για την εξωτερική προστασία ενός χώρου, σχετίζεται πάντα με τη διαβάθμιση της εγκατάστασης και τη δυνατότητα ή μη  επάνδρωσης της από εκπαιδευμένο προσωπικό ασφάλειας. Μια στρατιωτική ή μια βιομηχανική εγκατάσταση που απασχολεί επί 24ώρες προσωπικό ασφάλειας και μπορεί να διαχειριστεί πληθώρα συμβάντων, τότε προφανώς μπορεί και να χρησιμοποιεί ένα συνδυασμένο σύστημα που να περιλαμβάνει εξωτερική ανίχνευση και κάμερες.

Σε μια μονοκατοικία που περιβάλλεται από αυλή ίσως να επαρκούν μόνο οι κάμερες εξωτερικής επιτήρησης σε συνδυασμό με συστήματα αποτροπής όπως σειρήνες και προβολείς. Όμως και πάλι αυτό θα πρέπει να εξετασθεί ανά περίπτωση. Διότι αν παραδείγματος χάρη υπάρχει ήδη εγκατεστημένο σύστημα εσωτερικού συναγερμού, είναι πιο εύκολο και οικονομικό να τοποθετηθούν σε επιλεγμένα σημεία κάποιοι εξωτερικοί ανιχνευτές που να συνδεθούν στο υφιστάμενο σύστημα συναγερμού.

Αν τώρα επιλεγεί μια συνδυασμένη λύση τότε τα επιμέρους συστήματα θα πρέπει να μπορούν να λειτουργούν σαν μια ενοποιημένη πλατφόρμα, ώστε να έχουν την δυνατότητα αυτόματης συνεργασίας όταν εντοπιστεί κάποιο συμβάν. Θα πρέπει να επισημάνουμε φυσικά ότι στην αγορά υπάρχουν λύσεις που σε μια μόνο μονάδα μπορούν να συνδυάζουν λειτουργίες ανίχνευσης κίνησης αλλά και επιτήρησης βίντεο μαζί.

Το ευχάριστο είναι ότι πλέον στην διάθεση μας υπάρχουν πολλές σύγχρονες προτάσεις ώστε να αυξηθεί ο βαθμός προστασίας των εγκαταστάσεων ανάλογα με την κάθε εφαρμογή και το ποσό που επιθυμεί να επενδύσει ο τελικός χρήστης στα ηλεκτρονικά συστήματα ασφάλειας.