Αισθητήρες παντού – Προκλήσεις και προοπτικές ανάπτυξης

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι πολύ σύντομα οι αισθητήρες για όλες τις εφαρμογές ασφάλειας θα κυριαρχήσουν απόλυτα και εκτός από την παραδοσιακή τους χρήση στα συστήματα συναγερμού, θα τους συναντάμε και στις υπόλοιπες κατηγορίες ηλεκτρονικής ασφάλειας ολοένα και περισσότερο.

Η αυξανόμενη αποδοχή του Internet of Things, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας και το χαμηλότερο κόστος των αισθητήρων, έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρείται μια σημαντική ώθηση στη χρήση των αισθητήρων για κάθε εφαρμογή. Με βάση τα στοιχεία της bccResearch, η παγκόσμια αγορά αισθητήρων έφτασε την αξία των $101,9 δισ. το 2015. Αυτή η αγορά εκτιμάται ότι θα φτάσει τα $190,6 δισ. μέχρι το 2021, με ρυθμό ανάπτυξης 11% για την περίοδο 2016-2021.

Στο τομέα της ασφάλειας πλέον, η χρήση των αισθητήρων έχει επεκταθεί πέρα από την περιμετρική ασφάλεια και την ανίχνευση παραβιάσεων, αφού μπορεί να εμφανίζεται και σε διάφορες άλλες εφαρμογές, όπως ο έλεγχος πρόσβασης και άλλους τομείς. Μεγάλες εταιρείες που διαχειρίζονται κτίρια σε πολλαπλές περιοχές, χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο πλήρως ενσωματωμένα συστήματα διαχείρισης ασφαλείας, που συνδυάζουν όλες τις πτυχές της ασφάλειας σε ένα μόνο user interface. Οι αισθητήρες αποτελούσαν πάντα μέρος αυτού -είτε στην περίμετρο ή σε κάθε θύρα- όμως τώρα βλέπουν μία νέα γενιά αισθητήρων που θα αναπτύσσεται γρηγορότερα με το IoT.

Επιπλέον, η τάση όπου οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται για να μεταδίδουν πολύτιμα δεδομένα, γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη, δίνοντας ώθηση στην ενσωμάτωση των αισθητήρων στην αγορά και τις πλατφόρμες προστασίας. Από την άλλη, ένας άλλος τύπος αισθητήρων, που έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια, είναι αυτοί που ενσωματώνονται στις κάμερες ασφαλείας, προσφέροντας τη λεγόμενη έξυπνη ανάλυση βίντεο (video analytics). Οι δυνατότητες αυτών των αισθητήρων είναι απεριόριστες, καθώς ελέγχονται από αλγόριθμους σχεδιασμένους για να καλύπτουν τις πολλαπλές ανάγκες του εκάστοτε χρήστη.

Οι προκλήσεις της ενσωμάτωσης αισθητήρων

Εφόσον η τεχνολογία των σύγχρονων αισθητήρων συνεχίζει να ωριμάζει και να αναπτύσσεται, η εκπαίδευση και η προτυποποίηση αυτών, είναι ακόμα ιδιαίτερα απαραίτητες, έτσι ώστε οι αισθητήρες να προωθηθούν και να προσαρμοστούν καλύτερα στην αγορά. Οι εγκαταστάτες και οι μεγάλοι integrator στην υλοποίηση έργων ασφάλειας, συνήθως δεν είναι υπεύθυνοι για την ενσωμάτωση των αισθητήρων με τα υπόλοιπα συστήματα ασφάλειας, μιας και αυτή είναι δουλειά που αφορά κυρίως στους κατασκευαστές.

Η διαδικασία μίας ενσωμάτωσης αισθητήρων σε συγκεκριμένη εφαρμογή αποτελεί από τη φύση της μια σημαντική πρόκληση και το αποτέλεσμα αυτής μπορεί να προσδώσει μεγάλη αξία στον τελικό χρήστη. Σήμερα, εκτός από την έλλειψη βαθιάς γνώσης περί ενσωμάτωσης των αισθητήρων στις εφαρμογές ασφάλειας σημαντική πρόκληση αποτελεί και η έλλειψη προτυποποίησης. Οι integrators των έργων, θα πρέπει να εκμεταλλευτούν την τεχνογνωσία τους, ώστε να επιλέξουν τις κατάλληλες πλατφόρμες, που θα επιτρέψουν τη θετική έκβαση αυτών των ενοποιήσεων. Επαφίεται λοιπόν στους ίδιους τους υπεύθυνους των έργων να προβούν στις κατάλληλες επιλογές που θα ενισχύσουν την αξιοπιστία, την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια μιας εφαρμογής ασφάλειας που ενσωματώνει πληθώρα αισθητήρων Επίσης, οι τελικοί χρήστες δεν είναι πάντα σε θέση να κατανοήσουν την τεχνολογία των αισθητήρων, ώστε να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ των συστημάτων που λειτουργούν σωστά και αυτών που παράγουν λάθος συναγερμών, με αποτέλεσμα πολλοί χρήστες να έχουν ιδιαίτερα αρνητικές εμπειρίες και να εμφανίζονται επιφυλακτικοί.

Παρ’ όλο δηλαδή που η σημερινή τεχνολογία των αισθητήρων γίνεται όλο πιο ώριμη και ανεπτυγμένη, χρειάζεται ακόμα περισσότερη εκπαίδευση των εγκαταστατών αλλά και των τελικών χρηστών και σίγουρα προτυποποίηση, ώστε οι αισθητήρες να γίνουν περισσότερο αποδεκτοί στην αγορά.

Οι Integrators των συστημάτων -με εμπειρία στους αισθητήρες- κατανοούν τη σημασία της συμβατότητας ώστε να αποφεύγουν τα προβλήματα. Σε κάθε ενσωμάτωση αισθητήρων σε ένα έργο ασφάλειας, η βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη συμβατότητα μεταξύ των συσκευών είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Η χρήση συγκεκριμένων interfaces και πρωτοκόλλων είναι ζωτικής σημασίας και οι πιο περίπλοκες ενσωματώσεις λογισμικού, πρέπει να πραγματοποιούνται με επίσημο τρόπο, μέσω προγραμμάτων συνεργασίας και πιστοποίησης για κάθε έκδοση των προγραμμάτων. Στο μεταξύ, οι κατασκευαστές επικεντρώνονται στη σύνδεση των προϊόντων τους με διάφορες πλατφόρμες. Η μεγαλύτερη αλλαγή στη μεταβατική διαδικασία είναι η συνδεσιμότητα δηλαδή, η επικοινωνία μεταξύ πλατφορμών VMS, VMD ή ακόμα και PSIM και των αισθητήρων που βρίσκονται στους χώρους. Για τους κατασκευαστές, είναι σημαντικό να μπορούν να ενσωματώνουν όσο περισσότερες από αυτές τις πλατφόρμες γίνεται.

Οι συνεχείς εξελίξεις στην ακρίβεια, την αξιοπιστία, το χρόνο απόκρισης και τις επικοινωνιακές δυνατότητες των αισθητήρων, θα αποτελέσει τον κύριο παράγοντα ανάπτυξης τους. Σύντομα, πριν καν το καταλάβουμε, θα βρεθούμε στην εποχή των αισθητήρων. Ο τομέας του βίντεο επιτήρησης και του ελέγχου πρόσβασης που θα ενισχυθεί λειτουργικά από την ακόμα μεγαλύτερη ενσωμάτωση αισθητήρων θα μπορεί να προσφέρει περισσότερο αποτελεσματικά και αξιόπιστα αποτελέσματα.

Ενισχυμένη ανίχνευση και υψηλότερη ασφάλεια

Παλαιότερα, μόνο μία τεχνολογία χρησιμοποιούταν για την προστασία ή την παρακολούθηση μίας συγκεκριμένης περιοχής, τις περισσότερες φορές δηλαδή, οι κάμερες ασφαλείας. Όμως αυτό συχνά δεν απέτρεπε τους λάθος συναγερμούς ή τα σημεία χωρίς επαρκή ορατότητα. Η τεχνολογία επιτήρησης με ανάλυση του περιεχομένου των εικόνων βίντεο (video content analysis – VCA) έχει εξελίξει τον τομέα της επιτήρησης αφού μεταξύ άλλων έχει τη δυνατότητα καταμέτρησης ατόμων, ανίχνευσης παραβιάσεων στην περίπτερο και άλλες πολλές λειτουργίες. Όμως στον εξωτερικό χώρο, κάποιες φορές οι κάμερες επηρεάζονται από το φως και άλλες καιρικές συνθήκες. Ακόμα και μία θερμική κάμερα μπορεί να επηρεαστεί από τη θερμοκρασία του χώρου και την κίνηση του αέρα. Ένας μόνο αισθητήρας είναι πολύ πιθανόν να μπορεί να δώσει λάθος συναγερμούς.

Προσθέτοντας όμως ένα συμπληρωματικό σύστημα περισσότερων αισθητήρων, που θα επιτρέψει τον πολλαπλό έλεγχο των συναγερμών μπορεί να εξαλειφτούν οι εσφαλμένοι συναγερμοί κάτι που συνεπάγεται μεγαλύτερη αξιοπιστία και ασφάλεια.

Αισθητήρες ειδικού σκοπού ασφάλειας

Με σκοπό την καταπολέμηση εγκληματικών ενεργειών όπως πυροβολισμοί και τρομοκρατικές επιθέσεις με εκρηκτικά οι ηχητικοί αισθητήρες γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, ειδικά σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Υπάρχουν διάφορα συστήματα αισθητήρων ανίχνευσης πυροβολισμών στην αγορά, που βοηθούν στον εντοπισμό τέτοιων περιστατικών. Η ηχητική ανάλυση, που περιλαμβάνει ανίχνευση πυροβολισμών, τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους, είναι ένας τομέας αυξανόμενου ενδιαφέροντος, ειδικά εκεί που τα ενσωματωμένα συστήματα χρησιμοποιούν δυνατότητες διαχείρισης lockdown και διαφόρων επιπέδων απειλής.

Οι ηχητικοί αισθητήρες σε συνεργασία με τις κάμερες ασφαλείας είναι ένα τρόπος αντιμετώπισης του θέματος της βίας με πυροβόλα όπλα, που όλο και επεκτείνεται. Οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν μόνο τα μάτια τους για να κατανοήσουν το περιβάλλον – χρησιμοποιούν και τις υπόλοιπες αισθήσεις τους. Τώρα επιχειρείται να γίνει το ίδιο και με την ανάλυση. Για παράδειγμα, όταν ένα βίντεο δείχνει κάποιον που πέφτει, ο χειριστής από ένστικτο θα του στείλει βοήθεια. Κάπως έτσι ένας ηχητικός αισθητήρας μπορεί να ανιχνεύσει έναν πυροβολισμό και σε αυτή την περίπτωση να ειδοποιήσει τον υπόλοιπο κόσμο να μην πλησιάσει στην επίμαχη περιοχή, αλλά αντίθετα να καλέσουν την αστυνομία. Οι πληροφορίες που παρέχονται από αυτούς τους αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καταλάβουμε αν ένα περιστατικό είναι ακίνδυνο ή επικίνδυνο.

Επίσης οι χημικοί αισθητήρες μπορούν να ανιχνεύσουν διαρροές αερίου, ναρκωτικά, αεροζόλ μπογιάς, μόλυνση και άλλους παράγοντες σημαντικούς για το περιβάλλον αλλά και για την ασφάλεια και προστασία. Η διοίκηση ενός Μετρό στην Αμερική πρόσφατα ζήτησε τη δυνατότητα ανίχνευσης φωτιάς στα τούνελ πριν καν αυτή ξεκινήσει. Αυτό, επετεύχθη με την εφαρμογή ενός συστήματος ανάλυσης οσμών, που μπορεί να ανιχνεύει τη μυρωδιά φλεγόμενου μονωτικού πλαστικού, καθώς τα βραχυκυκλώματα είναι η κύρια αιτία φωτιάς σε αυτές τις περιπτώσεις.

Καταμέτρηση ατόμων σε εμπορικά καταστήματα

Η χρήση των αισθητήρων σε συνδυασμό με τα συστήματα ασφάλειας μπορεί να αξιοποιηθεί και σε εφαρμογές που δεν σχετίζονται άμεσα με την προστασία.

Για παράδειγμα στα εμπορικά καταστήματα, η καταμέτρηση των πελατών είναι ένα δημοφιλές εργαλείο που χρησιμοποιούν οι καταστηματάρχες για να συλλέγουν δεδομένα σχετικά με την εμπορικότητα τους. Όμως χρησιμοποιώντας μόνο μία κάμερα VCA μπορεί να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα. Αν η κάμερα έχει τοποθετηθεί υπό γωνία, η ακρίβεια μέτρησης πελατών θα είναι πιθανόν μειωμένη, καθώς δεν θα μπορεί να ανιχνεύσει έναν μικρόσωμο που κρύβεται πίσω από έναν μεγαλόσωμο, ή μπορεί να παρερμηνεύσει ένα αντικείμενο ως άνθρωπο.

Χρησιμοποιώντας μία συγκεκριμένη τεχνολογία ανίχνευσης και τεχνική εγκατάστασης με λέιζερ, μπορούμε να αναγνωρίσουμε πόσοι άνθρωποι κινούνται εντός ή εκτός μίας προκαθορισμένης περιοχής, ενώ μπορούμε ακόμα και να καταμετρήσουμε τον εκτιμώμενο αριθμό ανθρώπων στο προκαθορισμένο εμβαδόν της περιοχής. Οι επιχειρήσεις λιανικής στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από την κίνηση πελατών και πόση ώρα αυτοί παραμένουν μέσα στο κατάστημα. Η αποδοτική ανάλυση μπορεί να βοηθήσει τους καταστηματάρχες να εστιάζουν και να αναθέτουν τους σωστούς πόρους σε κάθε κατάστημα. Επιπλέον, η δυνατότητα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο της συμπεριφοράς των πελατών σε κάποιο κατάστημα, επιτρέπει στον επιχειρηματία να ελέγχει το περιβάλλον, ώστε να εξοικονομεί ενέργεια, ρυθμίζοντας αυτόματα τη θερμοκρασία, ή επιβραδύνοντας τις κυλιόμενες σκάλες, αν χρειαστεί.

Η ποιότητα των αισθητήρων θα συνεχίσει να βελτιώνεται, καθώς γίνονται όλο πιο αξιόπιστοι και εξελιγμένοι και σίγουρα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε στη πράξη πως οι αισθητήρες θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται στο χώρο της ασφάλειας και όχι μόνο.