Εσωτερικός Κανονισμός Πολιτικής ¶μυνας

Η συμβολή των πολιτικών δυνάμεων άμυνας που αφορούν σε όλο το μη ένοπλο έμψυχο και άψυχο δυναμικό κάθε χώρας στην αντιμετώπιση καταστάσεων μεσαίας ή μεγάλης σοβαρότητας, είναι κομβική και ιδιαίτερα κρίσιμη.

H Επιχείρηση ή ο Οργανισμός όπου έχουμε την ευθύνη του Security Management, δεν λειτουργεί “εν κενώ”. Αποτελεί ένα από τα στοιχεία πάνω στον «καμβά» των δραστηριοτήτων της Χώρας.

Συνεπώς βρίσκεται σε αλληλεξάρτηση και φυσικά αλληλοεπηρεασμό με όλες τις άλλες δραστηριότητες που αφορούν στη Χώρα. Ταυτόχρονα είναι και υποκείμενο παθητικού χαρακτήρα των σοβαρών καταστάσεων μεσαίας ή μεγάλης κλίμακας που μπορούν να επισυμβούν. Τέτοιες είναι οι πολύ μεγάλες πολιτικές εντάσεις και οι αναταραχές, οι μεγάλες επιπτώσεις από φυσικές αλλά και τεχνολογικές καταστροφές – και αναφερόμαστε σε αυτές από υπαιτιότητα κυρίως άλλων – οι διεθνείς περιφερειακές αλλά και τοπικές διπλωματικές εντάσεις, η εκδήλωση ασύμμετρων απειλών, οι εχθροπραξίες και ο πόλεμος.

Υλοποίηση απειλών, εχθρικές προσβολές και πόλεμος, δεν διεξάγονται αποκλειστικά στα πεδία των μαχών ούτε η οργάνωση και η δύναμη των ενόπλων δυνάμεων μιας Χώρας αποτελεί τον αποφασιστικό παράγοντα επικράτησης στην κατάσταση που δημιουργείται. Η τελευταία εξαρτάται σε ένα αρκετά μεγάλο βαθμό και από την Πολιτική ¶μυνα (Π.Α.). Μάλιστα, η συνδρομή της τελευταίας θα μπορούσε να αποβεί και καθοριστική. Το ίδιο δηλαδή που συμβαίνει με την Πολιτική Προστασία σε περίοδο ειρήνης και σε περιπτώσεις έκτακτων καταστάσεων.
Το Σ.Α.Ε.Κ. που διαπραγματευθήκαμε στο προηγούμενο τεύχος και που αφορά στις καταστάσεις για τις οποίες το σχέδιο «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» μαζί με τον Εσωτερικό Κανονισμό Πολιτικής ¶μυνας (Ε.Κ.Π.Α.) – με άλλα λόγια το Σχέδιο της Επιχείρησης ή του Οργανισμού για τον τρόπο που θα αντιμετωπίσει καταστάσεις οι οποίες εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Πολιτικής ¶μυνας – αποτελούν τα έγγραφα που καθορίζουν τις σχέσεις της Επιχείρησης ή του Οργανισμού με τις Αρχές της Χώρας.

Βασικές γνώσεις του Security Manager, πριν ξεκινήσει τη σχεδίασή του για την Πολιτική ¶μυνα.
Οι έννοιες ΄΄πολιτικές δυνάμεις΄΄ και ΄΄πολιτικός τομέας΄΄ αφορούν σε όλο το μη ένοπλο έμψυχο και άψυχο δυναμικό της Χώρας και σε όλες τις δραστηριότητες μέσα σε αυτή. Συνεπώς – και με βάση τη Νομοθεσία που διέπει την Πολιτική ¶μυνα – Πολιτικές Δυνάμεις είναι οι Κρατικές Αρχές και Υπηρεσίες, η Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα, το Λιμενικό Σώμα/ Ακτοφυλακή, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τα Ν.Π.Ι.Δ., οι Κοινωφελείς Οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. και οι επιχειρήσεις πάσης φύσεως. Κύριοι άξονες της Νομοθεσίας περί Πολιτικής ¶μυνας είναι μεταξύ άλλων:
α) Ο Ν.2641/98 (ΦΕΚ Α , 211 / 10-15 ΣΕΠΤΕΜ. 1998), που αφορά στην Παλλαϊκή ¶μυνα . {Μάλιστα το μέρος του Νόμου που αφορούσε στην Πολιτική Προστασία καταργήθηκε με το άρθρο 30, παράγ.2, εδ. γ, του Νόμου 3013/2002 (περί αναβάθμισης της Πολιτικής Προστασίας), αφού όπως έχουμε αναφέρει, η Πολιτική Προστασία και η Πολιτική Σχεδίαση Έκτακτης Ανάγκης (Π.Σ.Ε.Α.) έχουν θεσμική αυτοτέλεια. }. Και
β) Το Π.Δ. 133/1966 ΄΄Περί διοικήσεως, οργανώσεως και λειτουργίας της Σχολής Π.Σ.Ε.Α.΄΄. Το Π.Δ. 133/66 παραπέμπει επίσης και σε σχετικά νομοθετήματα.

Από όλη τη νομοθεσία και την πρακτική τόσο της Πολιτικής Προστασίας όσο και της Πολιτικής ¶μυνας, αλλά και την πρακτική του Security Management, έχει γίνει φανερό ότι ο χειρισμός και η επίλυση προβλημάτων – ιδίως εκείνων που μπορεί γρήγορα να «ξεγλιστρήσουν» και να εξελιχθούν σε κρίση, επιδιώκεται με τα ΣΧΕΔΙΑ. Συνακόλουθα, σχέδιο Π.Σ.Ε.Α. σημαίνει ένα έγγραφο με ταξινομημένους τους τρόπους με τους οποίους θα γίνει ο χειρισμός και η επίλυση προβλημάτων Πολιτικής ¶μυνας. Ο όρος σχεδίαση περιλαμβάνει όλες εκείνες τις προεργασίες και τις κύριες εργασίες που είναι απαραίτητες ή προκύπτουν ως αναγκαίες από την τάξη των πραγμάτων, για την κατάρτιση του σχεδίου ή του λεγόμενου Εσωτερικού Κανονισμού Πολιτικής ¶μυνας (Ε.Κ.Π.Α.).
Με απόφαση του ΚΥΣΕΑ από το 1979 έχουν δοθεί κατευθύνσεις για τα απαιτούμενα σχέδια και έχουν ανατεθεί οι βασικές αρμοδιότητες, η οργάνωση και η λειτουργία της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης στο Υπουργείο, με αρμοδιότητες δημόσιας τάξης (Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη). Η οργάνωση λοιπόν που επιχειρήθηκε αφορούσε (και αφορά) στις πολιτικές δυνάμεις, μέσα στις οποίες συγκαταλέγονται εκτός των άλλων οι Οργανισμοί και οι Επιχειρήσεις, δημόσιες ή ιδιωτικές και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ.). Οι ιδιωτικοί Οργανισμοί και Επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται ως Ανεξάρτητα Ιδρύματα (Α.Ι.) προκειμένου να ταξινομηθούν στο όλο σύστημα για την υποβοήθηση στην οργάνωσή τους και για το σχετικό έλεγχο. Αυτό, για να προστατευθεί το Κράτος από επιθέσεις στον πολύ ευαίσθητο τομέα των μετόπισθεν, με την προστασία του ηθικού των πληθυσμών και την αποφυγή της αποδιοργάνωσης του κοινωνικού ιστού και της συνελκόμενης κατάρρευσης του Κράτους. Σε ένα πόλεμο – και έχει καταγραφεί αυτό στους περισσότερους των πολέμων που συνέβησαν από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα – η κατάρρευση του ηθικού, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους, του αντιπάλου – ή του εχθρού αν θέλετε.
Ανάγλυφο παράδειγμα ο πόλεμος Ιράκ -Ιράν, μετά την κήρυξη της Συμφωνίας του Αλγερίου του 1975 σε ανενεργή. Ο πόλεμος που ξεκίνησε με εισβολή του Ιράκ το 1980 στα εδάφη που αρνήθηκε να παραχωρήσει το Ιράν – σε εφαρμογή της ανωτέρω συμφωνίας – «τύλιξε στις φλόγες» τις περιοχές του Σατ αλ Αράμπ και κράτησε 8 χρόνια. (Η συμφωνία τερματισμού των εχθροπραξιών έγινε στις 18 Ιουλίου 1988 και εφαρμόστηκε στις 20 Αυγούστου του ιδίου έτους). Τότε, ταυτόχρονα με τις
προσβολές στρατιωτικών στόχων, έγιναν μεγάλης κλίμακας προσβολές με ΣΚΟΥΝΤ σε μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις από το Ιράν και ΣΑΝΤΑΜ 1, ΣΑΝΤΑΜ 2 (δύο ή τρεις ΣΚΟΥΝΤ σε ένα, για να τους περιγράψουμε χονδρικά), από το Ιράκ. Στόχοι δεν ήσαν μόνο αυτοί που αφορούσαν στους τομείς της ενέργειας (πετρελαιοπηγές -εγκαταστάσεις τους) ή άλλες κρίσιμες υποδομές, αλλά και τα αστικά κέντρα με στόχο τον άμαχο πληθυσμό, τα σπίτια, τα μαγαζιά, τις αγορές, τους δρόμους, τις πλατείες, ακόμη και τα πάρκα και τις παιδικές χαρές. Ο άμαχος πληθυσμός, άνδρες – γυναίκες -παιδιά ήσαν τα μεγάλα θύματα και από τις δύο πλευρές. Σκοτώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες, οικογένειες ξεκληρίστηκαν ή ορφάνεψαν, σπίτια καταστράφηκαν, η κτηνοτροφία διαλύθηκε, οι λιγοστές γεωργικές καλλιέργειες ερημώθηκαν και χιλιάδες έμειναν ανίκανοι λόγω αναπηρίας. Η ζωή και των δύο λαών σημαδεύτηκε για τα επόμενα πολλά χρόνια.
Ο Security Manager πρέπει λοιπόν να έχει έτοιμο ένα ρεαλιστικό σχέδιο επίλυσης προβλημάτων Πολιτικής ¶μυνας, πριν «ηχήσουν οι σειρήνες». Πολύ πριν.
Ο βηματισμός μας (αλγόριθμος) στη σχεδίαση της Πολιτικής ¶μυνας ή στη σύνταξη ενός Εσωτερικού Κανονισμού Πολιτικής ¶μυνας – όπως συνήθως λέγεται – της Επιχείρησης ή του Οργανισμού, που για τις ανάγκες της Π.Α. μπορεί να χαρακτηρισθεί ως Ανεξάρτητο Ίδρυμα (Α.Ι.) είναι περίπου ο ίδιος όπως στο MASTER PLAN (τεύχος μας Μαρτίου – Απριλίου) και στο Σ.Α.Ε.Κ., (προηγ. τεύχος Μαΐου – Ιουνίου).
Πρώτα απ’ όλα, σχεδιάζεται το εξώφυλλο. Πάνω αριστερά αναφέρεται ο διακριτικός τίτλος του ιδρύματος. Προστίθεται ο χαρακτηρισμός « Ε Μ Π Ι Σ Τ Ε Υ Τ Ι Κ Ο» ή «ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ» (αφού τα στοιχεία που περιέχει και αφορούν στην επιχείρηση, δεν είναι ευρείας χρήσης) στο κέντρο του πάνω μέρους αλλά και του κάτω του εξωφύλλου καθώς και η ένδειξη του τόπου και της ημερομηνίας ολοκλήρωσης, του σχεδίου.
Ακολουθεί το έγγραφο προς τους αποδέκτες για ενημέρωση (Αστυνομική Αρχή του τόπου και Δ.Σ. του Ιδρύματος) και τους αποδέκτες για ενέργεια (Διευθύνσεις και Ανεξάρτητα Τμήματα) και υπογράφεται από το Διευθυντή Ασφαλείας (SECURITY DIRECTOR ή SECURITY MANAGER). Η κοινοποίηση περιέχει σημείωση για ενημέρωση και προϊδέαση του προσωπικού (τους ) από τους Διευθυντές και τους Προϊστάμενους Ανεξάρτητων Τμημάτων, προκειμένου να αποτελέσει την εισαγωγή στην οργάνωση και στις εκπαιδεύσεις Π.Α. του Ιδρύματος. Στη συνέχεια τίθεται ο πίνακας ενσωματωμένης σύμπτυξης (σύμφωνα με τη λογική της παραθυροποίησης) για γρήγορη πλοήγηση κάθε εμπλεκόμενου. Κατά σειρά, ταξινομούνται ως ακολούθως:
Οι Πίνακες Αναθεωρήσεων, Βραχυγραφιών – Επεξηγήσεων και αυτός των Περιεχομένων.
Η σειρά των Ενοτήτων (Ε) /Θεμάτων (Θ) / Κεφαλαίων (Κ) του E.K.Π.Α. με πρώτη την Εισαγωγή.
Η Εισαγωγή μπορεί να περιέχει κάποια από τα στοιχεία που αναφέραμε προηγούμενα για τις βασικές γνώσεις του Security Manager, πριν ξεκινήσει η σχεδίασή του για την Πολιτική ¶μυνα. Οπωσδήποτε όμως θα περιέχει τα του χαρακτηρισμού της Επιχείρησης ή του Οργανισμού ως Ανεξάρτητου Ιδρύματος (Α.Ι.) σύμφωνα με τη Νομοθεσία περί Πολιτικής ¶μυνας και το σχετικό σχέδιο (ΚΑΔΜΟΣ), μνεία των Ν.Δ. 853/1971 και 17/1974 από τις διατάξεις των οποίων ρυθμίζονται βασικά θέματα της οργάνωσης και αποστολής της Πολιτικής ¶μυνας
και του Ν.2641/1998 περί Παλλαϊκής ¶μυνας. Επίσης θα γίνεται μνεία της δυνατότητας του εδ. η΄ της παρ.1 του άρθρου 1 του Ν.3707/2008 (εκπόνηση μελετών και σχεδίων κ.λπ.) και της εξουσιοδότησης των τμημάτων 4, 5 και 6 του Κεφαλαίου 5 του MASTER PLAN του Ιδρύματός μας, που αφορούν στην κατάστρωση σχεδίων (μεταξύ των οποίων και του Ε.Κ.Π.Α.), τη μελλοντική του αναθεώρηση και την εκπαίδευση του προσωπικού, αντίστοιχα και κατά σειρά. Ακολούθως γίνεται μνεία των κεφαλαίων που παρατίθενται, της βιβλιογραφίας που χρησιμοποιήθηκε και η οποία στηρίζει τα διαλαμβανόμενα στο Σχέδιο και στα αναγκαία Παραρτήματα (και Πίνακες που επισυνάπτονται ως Παραρτήματα) του Ε.Κ.Π.Α., με τα αναγκαία Προσαρτήματα για κάθε Παράρτημα.
Ε/Θ/Κ 1. Αναφέρονται τα στοιχεία του Ιδρύματος . Στη συνέχεια περιλαμβάνονται όσα διαλαμβάνονται στα:
α) Κεφάλαιο 1 του Σ.Α.Ε.Κ., όπου αναφέρονται τα του προσωπικού το οποίο θα κληθεί να εφαρμόσει τα σχέδια.
Αναφέρονται δηλαδή ονομαστικά ο Διευθυντής Ασφάλειας ως « έχων το γενικό πρόσταγμα» με τον τίτλο Διευθυντής Α.Ι. (Ανεξάρτητου Ιδρύματος), ο Αρχηγός Πολιτικής ¶μυνας (ορίζεται ο ανώτερος βοηθός του Διευθυντή Ασφάλειας που και αυτός είναι SECURITY MANAGER) και ο Υπαρχηγός Πολιτικής ¶μυνας (ένας δεύτερος άμεσος βοηθός του Διευθυντή Ασφάλειας, SECURITY MANAGER επίσης). Στη συνέχεια αναφέρεται αριθμητικά το Προσωπικό του Ιδρύματος (¶νδρες, Γυναίκες και Σύνολο) και το Προσωπικό που απαρτίζει το Προσωπικό Πολιτικής ¶μυνας του Ιδρύματος, αριθμητικά και κατά τον ίδιο τρόπο. Γίνεται μνεία της οργάνωσης των ομάδων για την Π.Α., όπως στο Σ.Α.Ε.Κ. (βλ. σχετ. προηγούμενο τεύχος περί Σ.Α.Ε.Κ., Κεφ.1) ήτοι ομάδες: α. Ασφάλειας για πρόληψη έκνομων ενεργειών όταν εκδηλωθεί η ανάγκη και ομάδες για περιπολούσες φυλάξεις. β. Εκκένωσης εγκαταστάσεων και διασποράς. γ. Διάσωσης. δ. Ανίχνευσης που μπορεί να συνδράμει την προηγούμενη. ε. στ. Απολύμανσης, Α’ Βοηθειών.
ζ .Ενεργητικής Πυρασφάλειας η. Αποκατάστασης Βλαβών θ. Διοικητικής Μέριμνας. Προστίθενται και άλλες δύο ομάδες, η ομάδα των αγγελιαφόρων και η ομάδα που θα είναι υπεύθυνη για τυχόν μεταφορές και εφοδιασμό.
Γίνεται κατάλληλη διασύνδεση με τα σχετικά δύο Παραρτήματα που περιλαμβάνουν τις μόνιμες και τις εφεδρικές ομάδες (κάθε κατηγορία σε χωριστό Παράρτημα ) με τα στοιχεία του κάθε μέλους της κάθε ομάδας, τη διεύθυνση, το μεταφορικό μέσο που διαθέτει και τα στοιχεία του για άμεση επικοινωνία .Κάθε ένα από τα δύο Παραρτήματα συνοδεύεται από Τέσσερα Προσαρτήματα.
Το πρώτο αφορά στο προβλεπόμενο, τις οδηγίες πάνω στον τρόπο που θα ενεργοποιηθεί και θα δράσει η κάθε ομάδα, όταν οι περιστάσεις το απαιτήσουν. Το δεύτερο αφορά στο προβλεπόμενο για την κάθε ομάδα υλικό.(Βλ. σχετ. Ε/Θ/Κ 3.).
Το τρίτο στα βιβλία που πρέπει να κρατούνται ενήμερα από κάθε κατηγορία ομάδων και το τέταρτο (Πίνακας) αφορά στις εκπαιδεύσεις, στα γυμνάσια και στις ασκήσεις (της κάθε ομάδας). (Βλ. σχετ. Ε/Θ/Κ 4).
β) Κεφάλαιο 3 του MASTER PLAN, δηλαδή (θέση, έκταση που καταλαμβάνει το Ίδρυμά μας, οικοδομική σύσταση, σκοπός του Ιδρύματος και χωροταξικά στοιχεία με σαφή παραπομπή στα αναγκαία Παραρτήματα (Σχέδια εγκαταστάσεων) και στο συνοδεύον Προσάρτημα (Χάρτης της ευρύτερης περιοχής ), με επιπρόσθετα τα εξής
στοιχεία και σε διακριτές παραγράφους, που θα φέρουν σχετικό τίτλο:
Καταφύγια (Ύπαρξη ή μη ύπαρξη δημόσιων ή δημοτικών καταφυγίων, σε κοντινή περιοχή).
Ορύγματα (Ύπαρξη, δυνατότητες γρήγορης κατασκευής).
Παρατηρητήριο (Ύπαρξη ή μη ή πρόθεση δημιουργίας, με επισήμανση του τόπου εγκατάστασης, π.χ. Στέγη «τάδε «εγκατάστασης, που είναι η υψηλότερη από τις λοιπές κ.λπ. Γίνεται παραπομπή σε Παράρτημα με σχετικό σχέδιο).
Συσκότιση (Μέσα, π.χ. κουρτίνες, περσίδες, παραπετάσματα, εσωτερικός φωτισμός ασφάλειας κ.λπ.).
Παραλλαγή ( Τεχνικές, μέθοδοι, υλικά παραλλαγής). Συνοδεύεται από ειδικό Παράρτημα οδηγιών, με το οποίο γίνεται διασύνδεση και επισυνάπτεται Προσάρτημα με τα στοιχεία, την ειδικότητα εργασίας, τη διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας, των εργαζόμενων, που θα εκτελέσουν την παραλλαγή).
Προστασία Προσωπικού και Μηχανημάτων (π.χ. προσωπίδες για το προσωπικό, ύπαρξη ή μη μηχανημάτων, ύπαρξη ομάδας συντήρησης εγκαταστάσεων και μηχανημάτων με παραπομπή σε σχετικό Παράρτημα).
Οργάνωση Υγειονομικής Υπηρεσίας, ( Εξεταστήριο, Χώρος Αναμονής, Φαρμακείο), με παραπομπή-διασύνδεση προς σχετικά Δύο Παραρτήματα, με τα σχετιζόμενά τους Προσαρτήματα ως εξής: Παράρτημα 1ο Νοσηλευτικού Προσωπικού, με Προσάρτημα περί Υγειονομικού Υλικού. Παράρτημα, 2ο Οδηγιών, με Προσάρτημα ένδειξης των εγχειριδίων, «οδηγών» και σχετικών βιβλίων.
Διοικητική Μέριμνα και Τροφοδοσία. Γίνεται μνεία όλων όσα αφορούν στα της Διοικητικής Μέριμνας , με σχετική σύνδεση με όσα αφορούν στην 9η ομάδα (Διοικητικής Μέριμνας). Επίσης γίνεται συσχέτιση και παραπομπή στα αναγκαία Προσαρτήματα.(Υλικών, τροφίμων μακράς διάρκειας, με περιοδικούς ελέγχους για την αντικατάστασή τους κ.ά.).
Ε/Θ/Κ 2. Aφορά στις εκπαιδεύσεις του προσωπικού που εμπλέκεται στην Π.Α. Είναι διαδικασία αρκετά επίπονη, αφού έχει να κάνει με την εξεύρεση κατάλληλων χρονικών περιόδων προσαρμοσμένων στις λειτουργικές ανάγκες του Ιδρύματος ώστε να υπάρχει διαθεσιμότητα του προς εκπαίδευση προσωπικού, αλλά και για την πραγματοποίηση ασκήσεων και γυμνασίων. ¶λλα ζητήματα έχουν να κάνουν με την κατανομή των εκπαιδευόμενων σε τμήματα, την επιλογή των χώρων της εκπαίδευσης, τον αριθμό και το είδος των αναλώσιμων που θα απαιτηθούν για τους σκοπούς της εκπαίδευσης (θέμα operational budget), ποιοι θα είναι οι εκπαιδευτές, αν θα δοθούν σημειώσεις ή όλα θα ενσωματωθούν σε ένα πολύ μικρό εύχρηστο εγχειρίδιο τσέπης, κόστη, εισηγήσεις, συζητήσεις επί των εισηγήσεων, αποφάσεις υλοποίησης, πρακτικά.
Από τα πλέον σοβαρά ζητήματα αποτελεί η επιλογή των εκπαιδευτικών αντικειμένων και ο τρόπος της εκπαίδευσης (εκπαίδευση ενηλίκων και ατόμων ώριμης ηλικίας που έχουν μαθησιακά χαρακτηριστικά, διαφορετικά από το σπουδαστή και το φοιτητή, όπου η εκπαίδευση θα συνοδεύεται από πολλές δραστηριότητες και πρακτικές ασκήσεις). Για αυτά τα τελευταία, ίσως μιλήσουμε μια άλλη φορά. Στην παρούσα ενότητα θα προσπαθήσουμε να δώσουμε τα κύρια σημεία – τίτλους εκπαιδευτικών αντικειμένων, μέσα σε μία διαδικασία συνεχιζόμενης κατάρτισης – επιμόρφωσης σε ένα Α.Ι., με αρκετά μεγάλο αριθμό εργαζόμενων. Τα εκπαιδευτικά αντικείμενα θα μπορούσαν να είναι τα ακόλουθα – κατά τη λογική της πραγματικότητας – και να συνοδεύονται από ένα είδος αξιολόγησης:

1. Ενημέρωση για την Π.Α. γενικά. Η ιστορική εμπειρία. Η ανάγκη της Π.Α. για να αποφευχθούν ή να μειωθούν οι συνέπειες καταστάσεων όπως στο παρελθόν. Ατομική και Ομαδική προστασία του προσωπικού.
2. Ενημέρωση για αυτήν την ίδια την Επιχείρηση ή τον Οργανισμό και τα στοιχεία της/του, ο χαρακτηρισμός ως Α.Ι. και τα χωροταξικά στοιχεία. Γνώση του ευρύτερου χώρου.
3. Π.Α. στη Χώρα μας. Η νομοθεσία για την Π.Α. Οργάνωση – Διοίκηση Π.Α.
4. Οι Υπηρεσίες Π.Α. Οι Τοπικές Υπηρεσίες, οι Μονάδες και οι Εφεδρείες, η συνεργασία, γειτονικά νοσηλευτικά ιδρύματα και Α.Ι.
5. Περί πολέμου και έκτακτων καταστάσεων, σε αυτόν.
6. Ατομικός/Πυρηνικός Πόλεμος. Προστασία.
7. Βιολογικός Πόλεμος. Προστασία.
8. Χημικός Πόλεμος. Πολεμικές Χημικές Ουσίες. Προστασία.
9. Εκρηκτικοί μηχανισμοί, βλήματα, Εκρήξεις – Τύποι ¬- Εξέλιξη Εκρήξεων -Αποτελέσματα – Προστασία. Περί εκρηκτικών μηχανισμών που δεν εξερράγησαν από μηχανική βλάβη ή που διασπείρονται σκόπιμα. Επισήμανση – Αναγνώριση – ¶μεσες ενέργειες.
10. Η αξία της παρατήρησης.
11. Συναγερμοί – Συστήματα – Ορύγματα – Καταφύγια.
12. Συσκότιση – Τεχνικές Αποκρύψεων – Παραλλαγή – Μέθοδοι Παραλλαγής.
13. Ψυχολογικές Επιχειρήσεις από τον εχθρό, προκειμένου να εξαντληθεί «ο εχθρός» – ¶μυνα στις προσπάθειες αυτές.
14. Παθητική και ενεργητική Πυρασφάλεια.- Μέσα – Τακτικές. Βασικές ενέργειες (και σε εγκλωβισμό).
15. Πρακτικές ασκήσεις. Επίδειξη χρήσης πυροσβεστήρων .
16. Πρακτικές ασκήσεις προσαρμογής προσωπίδας, χρήσης εργαλείων, μέσων και οργάνων (π.χ. μετρητών ανίχνευσης).
17. Περί ανιχνεύσεων Ραδιολογικών – Βιολογικών – Χημικών (Ρ.Β.Χ.) ουσιών και απολυμάνσεων.
18. Περί ασφάλειας – Δόγμα διαρκούς Παρουσίας, Περιπολίες
19. ¶λλες Απολυμάνσεις (πλην Ρ.Β.Χ. ουσιών).
20. Πρώτες Βοήθειες.
21. Διασώσεις.
22. Σεισμός – Βασικές Ενέργειες.
23. ¶λλες Θεομηνίες – Βασικές Ενέργειες.
24. Περί τρομοκρατίας και ένοπλων επιδρομών από εχθρικές ειδικές δυνάμεις, διατεταγμένες προς τούτο.
25. Περί εχθρικών δολιοφθορών.
26. Τρόπος τήρησης Βιβλίων και Ημερολογίων.
27. Περί ασκήσεων και γυμνασίων. Προϊδεάσεις και οργάνωση πραγματοποίησης. Σημειώνεται ότι τα γυμνάσια αφορούν μέρη του σχεδίου ενώ η άσκηση όλο το σχέδιο.
28. Περί μεταφορών σε καιρό πολέμου.
29. Οι αγγελιαφόροι ως μέσα επικοινωνίας σε καιρό πολέμου.
30. Αξιολογήσεις των εκπαιδεύσεων, αναφορά. Πρόβλεψη για ανανεωτικές εκπαιδεύσεις.

Ε/Θ/Κ 3. Περιλαμβάνει τα του απαιτούμενου εξοπλισμού για τον εφοδιασμό των ομάδων Π.Α. του Ιδρύματος. Η αναφορά του εξοπλισμού στην ενότητα αυτή έχει το σκοπό της συγκεντρωτικής αναφοράς και μάλιστα κατά κατηγορίες, ώστε να ενημερώνονται οι εμπλεκόμενοι με μια πρώτη ματιά και να φροντίζουν για περισσότερα ή νέα είδη χρήσιμων υλικών, αν κριθεί ότι απαιτούνται τέτοια, π.χ. επιπλέον εφοδιασμός με πλήρεις πυρίμαχες στολές των μελών της ομάδας πυρόσβεσης κ.λπ .Οι κατηγορίες υλικού που καταγράφονται, είναι :

1. Τα μέσα επικοινωνιών. Ενσύρματα και ασύρματα σταθερά και φορητά. Οπτικά μέσα π.χ. σηματοδοσία με σημαίες, φωτοβολίδες, προβολείς οπτικής χρήσης και σημασίας κ.ά. Ηχητικά μέσα, π.χ. σφυρίχτρες, σειρήνες, ενδεχομένως σάλπιγγες κ.ά. Τυχόν εγχειρίδια με οδηγίες και κανόνες διαβιβάσεων.
2. Πυροσβεστικά μέσα (πυροσβεστήρες όλων των τύπων και
   τροχήλατοι).Σημειώνεται ότι γίνεται μνεία και των σταθερών πυροσβεστικών δικτύων και δεξαμενών νερού, καθώς και των πυροσβεστικών φωλεών και πυροσβεστικών σημείων μαζί με τα σχετικά υλικά, παρά το ότι αναφέρονται στο Σ.Α.Ε.Κ., με κατάλληλη διασύνδεση με αυτό αλλά και με τα σχετικά Παραρτήματα και Προσαρτήματα του Σ.Α.Ε.Κ. Καταγράφονται επίσης τα διατιθέμενα λοιπά χρήσιμα στην πυρόσβεση υλικά, όπως κλίμακες, φτυάρια, τσεκούρια, λοστοί διάρρηξης, λοιπά εργαλεία (σκεπάρνια κ.ά.), καθώς επίσης και τα μέσα ατομικής προστασίας των μελών της ομάδας πυρόσβεσης (κράνη κ.λπ).
3. Υλικά διάσωσης, όπως κράνη και γάντια για τα μέλη της σχετικής ομάδας, άγκιστρα στερέωσης, σχοινιά, πυρίμαχες κουβέρτες διάσωσης, ισοθερμικές κουβέρτες, προβολείς και φακοί, συστήματα διοχέτευσης αέρα, τρυπάνια, αξίνες, φτυάρια, λοστοί κ.ά.
4. Εξοπλισμός και υλικό πρώτων βοηθειών και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Τα διακρίνουμε σε δύο κατηγορίες, ΜΗ ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ. Μη αναλώσιμα είναι τα φορεία, τα κρεβάτια νοσηλείας, οι φορητές συσκευές απινίδωσης, η τροχήλατη καρέκλα μεταφοράς ασθενούς, το ιατρικό τρόλεϊ, στηθοσκόπια, πιεσόμετρα, φιάλες οξυγόνου, νάρθηκες αυχένα κ.ά., λαβίδες, ψαλίδια κ.λπ. Αναλώσιμα είναι για παράδειγμα οι υγειονομικές προσωπίδες, το υλικό καθαρισμού και απολύμανσης τραυμάτων και αυτό για το προσωπικό που προσφέρει τις πρώτες βοήθειες, γάντια μιας χρήσης, αντισηπτικά, επίδεσμοι, γάζες, βαμβάκι, οροί, νυστέρια μιας χρήσης, θερμόμετρα, ταινίες μέτρησης ζαχάρου, φάρμακα και ό,τι άλλο συμβουλεύσει ο γιατρός εργασίας.
   Η καταγραφή στην ενότητα αυτή είναι όπως αναφέραμε γενικού χαρακτήρα. Τα είδη κατά κατηγορία και αριθμητικά, σημειώνονται στα ανάλογα Προσαρτήματα με τα οποία πρέπει να γίνεται συσχέτιση.
5. Αναφέρονται επίσης τα μηχανήματα, τα οχήματα, η τυχόν ύπαρξη ασθενοφόρου, οι γεννήτριες καθώς και οτιδήποτε έχει σχέση με την ύπαρξη, διαθεσιμότητα και πρόσβαση στην προμήθεια καυσίμων, σε κατάσταση κατά την οποία η Π.Α. έχει ενεργοποιηθεί. Μηχανήματα, οχήματα και γεννήτριες, αναφέρονται αναλυτικά σε καταλόγους που επισυνάπτονται υπό τη μορφή Πινάκων ως χωριστά Προσαρτήματα, στα Παραρτήματα που αφορούν στις ομάδες Διοικητικής Μέριμνας, Εφοδιασμού και Μεταφορών.
6. Αναφορά του έντυπου υλικού που αφορά στην Π.Α., όπως Νομοθεσία, Εγχειρίδια, Έγγραφα Αρχών, τα οποία ταξινομούνται και διατηρούνται στο Αρχείο της Διεύθυνσης Ασφάλειας. Γίνεται γραπτή, λεπτομερής και σαφής σημείωση, στην παρούσα Ενότητα.

Ε/Θ/Κ 4. Αφορά στην πραγματοποίηση ασκήσεων και γυμνασίων, στις αξιολογήσεις τους και στη συνολική αποτίμηση της περιόδου των γυμνασίων και ασκήσεων. Αναφέρονται ονομαστικά οι ασκήσεις και τα γυμνάσια. Έχουν να κάνουν με την αποστολή της κάθε ομάδας αλλά και με ευρύτερες συναφείς δραστηριότητες, που θα συντονισθούν από το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής.
Αντικείμενο των γυμνασίων – όπως αναφέραμε – είναι ένα συνήθως, ενώ οι ασκήσεις περιλαμβάνουν περισσότερα ή όλα τα αντικείμενα. Σκοπός των ασκήσεων και των γυμνασίων είναι η εξασφάλιση ότι το προσωπικό Π.Α. του Ιδρύματός μας, είναι ικανό να αντεπεξέλθει σε καταστάσεις ενεργοποίησης της Π.Α. αλλά και ο προσδιορισμός των ελλείψεων, οι οποίες ελλείψεις πρέπει να διευθετηθούν και αν απαιτείται να γίνουν και σχετικές αναθεωρήσεις στον επιχειρησιακό τρόπο ενέργειας. (Πρώτο Προσάρτημα στο Παράρτημα με τα μέλη της κάθε ομάδας, βλέπετε σχετικά σε προηγούμενα Ε/Θ/Κ 1.).
Κατά τη διάρκεια ιδίως των γυμνασίων γίνεται δοκιμή των συστημάτων επικοινωνίας, συντονισμού, ανταπόκρισης και διαθεσιμότητας των μέσων και των υλικών.
Η παρούσα Ενότητα συσχετίζεται με τον αντίστοιχο σε αυτήν Πίνακα, που υπό μορφή τετάρτου Προσαρτήματος προσαρτάται στο Παράρτημα με τα μέλη της κάθε ομάδας στον Ε.Κ.Π.Α. (βλέπετε σχετικά, ομοίως σε προηγούμενα στην Ε/Θ/Κ 1). Στον Πίνακα αναφέρεται η ημερομηνία, οι ώρες διάρκειας, το αντικείμενο των γυμνασίων ή της άσκησης (π.χ. εκκένωση εγκαταστάσεων, χρήση φορητών πυροσβεστικών μέσων, δεξιότητες στην προσαρμογή και στη χρήση μάσκας Α.Ρ.Β.Χ. Πολέμου κ.ά.), τα βοηθήματα που χρησιμοποιήθηκαν, τα στοιχεία του εκπαιδευτή και οι παρατηρήσεις. Τα γυμνάσια μπορούν να γίνονται μία φορά ανά 7 μήνες περίπου, ώστε να υπάρχει ευχέρεια διοργάνωσης επειδή μεσολαβούν περίοδοι αιχμής εργασιών. ( Αν θέλουμε να είμαστε «εν τάξει» και ακριβείς, τα γυμνάσια σύμφωνα με διάφορες διεθνείς πρακτικές πρέπει να διεξάγονται ανά τρεις ή τέσσερις μήνες). Οι ασκήσεις πραγματοποιούνται ανά 12-14 μήνες. Εμείς αν το καταφέρουμε στους18 μήνες, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είμεθα καθ’ όλα «εν τάξει».
Επιλεγόμενα
Για όλες τις δραστηριότητες Π.Α. απαιτείται η τήρηση ημερολόγιου ενεργειών, που τηρείται με ευθύνη του Αρχηγού και του Υπαρχηγού Π.Α. και υπογράφεται από το Διευθυντή Ασφάλειας (ως Διευθυντή του Α.Ι.) και από τον έχοντα καθήκοντα Αρχηγού Π.Α. Security Manager. Με την ίδια τάξη και από τα ίδια πρόσωπα υπογράφονται και όλα τα Βιβλία των Ομάδων και τα Παραρτήματα και τα Προσαρτήματα του Ε.Κ.Π.Α. Εγώ προσωπικά για τον αρχηγό, υπαρχηγό Π.Α. αλλά και για κάθε επικεφαλής της κάθε Ομάδας, συντάσσω ειδικό μνημόνιο που περιέχει οδηγίες πέραν των συνήθων και των τετριμμένων και που αφορούν σε επιμέρους πτυχές του ζητήματος. Τις οδηγίες αυτές θα τις αναφέρουμε σε μελλοντικό δημοσίευμα σχετικά με τη στρατιωτικοστρατηγική σκέψη που απαιτείται να διαθέτει (επιπλέον) ο Security Manager.
Ορισμένοι μου λένε ότι είναι περιττό αφού υπάρχουν Παραρτήματα με οδηγίες, εγχειρίδια και όλα τα άλλα. Προσωπικά έχω τη γνώμη ότι η σύνταξη τέτοιων μνημονίων ενεργειών και οδηγιών, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία εκδήλωση ορισμένων από τις κύριες και κάποιων από τις βοηθητικές λειτουργίες του Security Management. Δηλαδή Οργάνωσης και Ηγεσίας (2 από τις 4 κύριες λειτουργίες) καθώς και Συντονισμού, Επικοινωνίας και Υποκίνησης (3 από τις 5 βοηθητικές λειτουργίες). Η υποκίνηση εμπεριέχει προσδοκίες και οράματα. Και ο Security Manager επιβάλλεται να είναι δημιουργός προσδοκιών, που εκφράζονται και μέσα από τα οράματα. Όλα όμως αυτά μπορούν να συντελέσουν ώστε να δοθεί ο μυστικός ξιφισμός «στο θηρίο που βρυχάται κινούμενο απειλητικά εναντίον μας» και που δεν είναι άλλο από την επικίνδυνη κατάσταση, όπως για παράδειγμα αυτή για την οποία η Π.Α. μπορεί να επιφέρει διαλυτικές καταστάσεις στην Επιχείρηση ή στον Οργανισμό, την ευθύνη ασφάλειας των οποίων έχουμε εμείς.

Σπύρου Μιχαήλ Κυριακάκη
Επικεφαλής Κατεύθυνσης Σπουδών
Organizational Security and Management
KE.M.E. NEW YORK COLLEGE