Επιλέγοντας τεχνολογίες περιμετρικής προστασίας

Video analytics, θερμική απεικόνιση και άλλα εξελιγμένα συστήματα βίντεο-επιτήρησης παίζουν πλέον ένα σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση ενός αποτελεσματικού συστήματος περιμετρικής προστασίας. Ποια τα κριτήρια επιλογής και ποιες οι βέλτιστες τεχνικές ενσωμάτωσης όλων αυτών των τεχνολογιών; Αυτά τα ερωτήματα απαντώνται στις σελίδες που ακολουθούν.

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

Η μελέτη και υλοποίηση ενός αποτελεσματικού συστήματος περιμετρικής προστασίας δεν αποτελεί μια εύκολη εργασία. Σήμερα όμως, για όποιον είναι επιφορτισμένος με αυτό το καθήκον υπάρχουν εργαλεία που διευκολύνουν σε σημαντικό βαθμό το έργο του. Πληθώρα επιλογών δίνουν τη δυνατότητα βελτίωσης του βαθμού ασφάλειας. Επιλογές, που η υψηλή αποτελεσματικότητα τους δεν συνεπάγεται αυτόματα και το ανάλογο υψηλό κόστος. Δίνοντας έτσι στους μελετητές και εγκαταστάτες αυτών των συστημάτων, την ευκαιρία να τις προτείνουν με σχετική ευκολία στους υπεύθυνους των εγκαταστάσεων, γνωρίζοντας ότι αυτοί δεν θα αποθαρρυνθούν από το κόστος και άρα θα είναι θετικοί στο να αποφασίσουν να τις ενσωματώσουν στα συστήματα που διαχειρίζονται.

 Η αρχή

Ίσως η πιο απλή μορφή περιμετρικής προστασίας είναι η κατασκευή ενός φράχτη. Από αυτό το σημείο άλλωστε ξεκίνησαν όλα. Ένας σωστά κατασκευασμένος φράκτης ο οποίος δεν θα αφήνει κενά σημεία και πιθανόν να είναι εφοδιασμένος με επιπρόσθετα στοιχεία αποτροπής όπως η χρήση κονσερτίνας, καλωδίων ανίχνευσης ή ηλεκτροφόρων (για πιο ειδικές εφαρμογές) και επιπρόσθετα η τοποθέτηση ειδικών σιδερένιων θυρών με μεγάλο βαθμό ανθεκτικότητας αποτελούν τη βάση ενός αποτελεσματικού συστήματος περιμετρικής προστασίας. Ειδικά η χρήση των επιπρόσθετων στοιχείων, συμβάλλει στην ακόμα μεγαλύτερη θωράκιση της περιμέτρου εγκατάστασης. Όμως όλα αυτά τα στοιχεία δεν αποτελούν παρά φυσικά εμπόδια, τα οποία αν αυτός που επιχειρεί να τα παραβιάσει έχει τη διάθεση, τη γνώση και τον χρόνο, είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα καταφέρει να τα υπερκεράσει. Για το λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητη η χρήση εξελιγμένων τεχνολογιών έγκαιρης ανίχνευσης των παραβιάσεων.

Οι διαθέσιμες επιλογές

Στην αγορά αυτήν την στιγμή, υπάρχει μια ευρεία γκάμα διαθέσιμων επιλογών συστημάτων ανίχνευσης εισβολών που είναι σχεδιασμένα ειδικά για εφαρμογές περιμετρικής προστασίας. Η μεθοδολογία που ακολουθεί κάθε σύστημα προκειμένου να εντοπίσει πιθανό εισβολέα μπορεί να ποικίλει. Εκείνο που όμως είναι σημαντικό να γίνει η σωστή επιλογή του συστήματος ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε εφαρμογής.

Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των συστημάτων ανίχνευσης επιτελούν σε μεγάλο βαθμό το ρόλο τους. Πάντα όμως υπάρχει ένας περιορισμός στον όγκο των πληροφοριών που μπορούν να μεταφέρουν προς τον χειριστή του συστήματος. Για να γίνουμε πιο κατανοητοί, ας χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμα ενός εκτεταμένου δικτύου ανιχνευτών PIR. Οι ανιχνευτές θα μπορούν να εντοπίσουν και να ειδοποιήσουν μόνο όταν αντιληφθούν κάποια κίνηση μέσα στο πεδίο ανίχνευσης τους.  Ίσως κάποια πιο προηγμένα συστήματα μπορέσουν να φιλτράρουν ακόμα περισσότερο αυτά τα δεδομένα σε περίπτωση που υπάρχει ο κατάλληλος διαχωρισμός, σε ζώνες και ανάλογα με την ζώνη να δώσουν την αντίστοιχη ένδειξη συναγερμού. Όμως όταν αναφερόμαστε για ζώνες στα περιμετρικά συστήματα προστασίας, εννοούμε συνήθως πολύ μεγάλους χώρους με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί η ακριβής αιτία που προκάλεσε τον συναγερμό. Θέλοντας λοιπόν να ενισχύσουν τη δυνατότητα πρόληψης παρόμοιων συμβάντων, πολλοί τελικοί χρήστες καταφεύγουν στη χρήση των video analytics για την ενίσχυση της λειτουργίας των συστημάτων περιμετρικής προστασίας. Όμως και εκεί οι επιλογές είναι πολλές και συχνά τόσο οι χρήστες όσο και οι εγκαταστάτες έρχονται μπροστά σε δύσκολα διλήμματα σε ότι αφορά τις επιλογές τους.

 Ρεαλιστικές προσδοκίες

Όπως και σε κάθε project, η τελική επιτυχία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις προσδοκίες του χρήστη και τι περιμένει από την ενσωμάτωση της τεχνολογίας των video analytics. Διότι έχει αποδειχτεί με την πάροδο των ετών, ότι ενώ γενικά η χρήση της τεχνολογίας video analytics είναι μια εξαιρετική επιλογή για τις περισσότερες εφαρμογές, υπάρχουν όμως αρκετές προκλήσεις σε ότι αφορά την υιοθέτηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας σε εφαρμογές περιμετρικής προστασίας.

Στην περίπτωση των συστημάτων περιμετρικής προστασίας αυτό που παίζει σημαντικό ρόλο είναι η έγκαιρη ανίχνευση και όχι απλά η εξελιγμένη ανάλυση μιας κατάστασης. Όταν αντιμετωπίζουμε το απρόβλεπτο και κάθε λεπτό γρηγορότερης ανίχνευσης μπορεί να σημαίνει πολλά, δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στις προηγμένες δυνατότητες των video analytics, αλλά στο γεγονός ότι μπορεί να μας δώσουν γρήγορη ανίχνευση ενός πιθανού κινδύνου.

Για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος συχνά ακολουθείται και η προσέγγιση της «στείρας ζώνης». Με αυτόν τον όρο χαρακτηρίζεται μια περιοχή με εξωτερική και εσωτερική περίμετρο, στην οποία ισχύει ο κανόνας ότι απαγορεύεται οποιαδήποτε κίνηση ανθρώπου. Τις περισσότερες φορές, χρησιμοποιούνται και φυσικά όρια για την οριοθέτηση αυτών των ζωνών, χωρίς όμως να είναι υποχρεωτικά. Η ιδέα πίσω από αυτήν την προσέγγιση, είναι ότι όποιος εισχωρεί μέσα σε αυτήν τη ζώνη το κάνει με πρόθεση και όχι άθελα του. Κάθε λοιπόν κίνηση μέσα σε αυτήν την περιοχή θεωρείται ως παραβίαση. Αυτή η βασική αρχή λειτουργίας απλοποιεί κατά πολύ την ανάπτυξη των λογικών κανόνων που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των video analytics και βελτιστοποιείται η χρήση τους στις εφαρμογές περιμετρικής προστασίας.

Όπως είναι προφανές τα συστήματα περιμετρικής προστασίας πρέπει να λειτουργούν σε 24ώρη βάση καθόλη την διάρκεια της εβδομάδας. Ίσως σε ορισμένες εγκαταστάσεις, η χρήση τους να μην είναι τόσο σημαντική κατά τη διάρκεια της κανονικής λειτουργίας, αλλά να απαιτείται περισσότερο η λειτουργία τους τις δύσκολες νυχτερινές ώρες με τη χαμηλή ορατότητα και τους περισσότερους κινδύνους. Εκείνες τις ώρες λοιπόν, το σύστημα επιτήρησης που καλύπτει την περίμετρο οφείλει να είναι όσο το δυνατό περισσότερο αποτελεσματικό. Το πρόβλημα όμως είναι, ότι εκείνη την ώρα λόγω του χαμηλού φωτισμού μειώνεται η αποτελεσματικότητα του συστήματος. Ακόμα και τα πιο εξελιγμένα συμβατικά συστήματα επιτήρησης, απαιτούν την ύπαρξη ελάχιστου φωτός. Πρόκειται για ένα βασικό κανόνα που απορρέει από τις αρχές της φυσικής και είναι αδύνατο να υπάρξει αντίλογος ακόμα και από το πιο ικανά τμήματα marketing των οίκων που κατασκευάζουν συστήματα επιτήρησης. Υπάρχουν βεβαίως συστήματα επιτήρησης που μπορεί να λειτουργήσουν με τον ελάχιστο δυνατό φωτισμό. Αυτά σε μικρές εγκαταστάσεις με όχι ιδιαίτερα εκτεταμένη περίμετρο μπορεί να φανούν αποτελεσματικά. Σε εγκαταστάσεις όμως με εκτεταμένη περίμετρο είναι δύσκολο και αντιοικονομικό να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες φωτισμού (έστω και στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο) για την λειτουργία των συστημάτων επιτήρησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ίσως τα συστήματα θερμικής απεικόνισης μπορεί να δώσουν μια ικανοποιητική λύση. Αλλά και πάλι δεν πρέπει να βιαστεί κάποιος και να προχωρήσει σε γρήγορα συμπεράσματα. Πρώτα θα πρέπει να αξιολογήσει τα θετικά και τα αρνητικά της συγκεκριμένης λύσης και στην συνέχεια να προχωρήσει στην επιλογή του.

 Συγκρίνοντας

Το θέμα του κόστους είναι σημαντικό. Διότι μπορεί η εγκατάσταση κατάλληλων προβολέων να αυξήσει το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας, αλλά και η επιλογή της μετάβασης από ένα συμβατικό σύστημα επιτήρησης σε ένα σύστημα θερμικής απεικόνισης έχει και αυτή ένα σημαντικό κόστος. Σε αυτήν την ζυγαριά θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε ορισμένα σημαντικά στοιχεία:

• Η χρήση προβολέων λευκού φωτισμού διευκολύνει την εργασία και τις κινήσεις όσων βρίσκονται μέσα στην εγκατάσταση κατά τη διάρκεια των νυχτερινών ωρών. Ειδικά τις ημέρες του χειμώνα, όπου οι νύχτες είναι μεγαλύτερες, αυτό είναι σημαντικό στοιχείο που μπορεί να προσμετρήσει θετικά. Δηλαδή, οι προβολείς συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία όλης της εγκατάστασης συνολικά και δεν ενισχύουν απλώς το σύστημα επιτήρησης.
• Σε περίπτωση που υπάρχει θέμα φωτορύπανσης, μια λύση είναι η χρήση προβολέων υπέρυθρου φωτισμού με το μειονέκτημα της αδυναμίας απόδοσης χρωμάτων σε σχέση με τον λευκό φωτισμό.
• Η απόδοση των αλγορίθμων των video analytics, εξαρτάται από την ποιότητα της εικόνας. Όσο λιγότερο θόρυβο έχει η εικόνα και όσο λιγότερο θαμπή είναι τόσο καλύτερα θα λειτουργήσουν τα video analytics.
• Τα συστήματα θερμικής απεικόνισης βασίζονται στην ακτινοβολία και ως εκ τούτου δεν απαιτούν καθόλου φωτισμό. Μπορεί να μην έχουν την ευκρίνεια που έχουν τα συμβατικά συστήματα, αλλά η απλοποίηση στα χρώματα μπορεί να διευκολύνει τα video analytics στον εντοπισμό μιας παραβίασης, καθώς θα έχει λιγότερο όγκο δεδομένων να επεξεργαστεί και άρα η διαδικασία θα είναι απλούστερη και συντομότερη.
• Μπορεί να έχουν χαμηλότερη ανάλυση από τα απλά συστήματα επιτήρησης όμως με τις νέες τεχνολογίες video analytics αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα ειδικά στις απλές διεργασίες όπως είναι αυτές της ανίχνευσης κίνησης ή παραβίασης κάποιας νοητής γραμμής.
• Αυτό όμως που πρέπει να προσεχτεί από τους υποψήφιους χρήστες θερμικών συστημάτων είναι να αποφύγουν να μπουν στον πειρασμό να επιλέξουν κάποια από τα πολύ φθηνά συστήματα που έχουν παρουσιαστεί πρόσφατα. Οι δυνατότητες και η αξιοπιστία αυτών των συστημάτων είναι πολύ περιορισμένη και ως εκ τούτου δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε επαγγελματικές εφαρμογές, όπως είναι οι εφαρμογές περιμετρικής προστασίας.
• Ένα σημαντικό μειονέκτημα των θερμικών συστημάτων, είναι ότι ουσιαστικά λειτουργούν ως πολύ αποτελεσματικοί ανιχνευτές. Εντοπίζουν δηλαδή γρήγορα κάποια ύποπτη κίνηση και δίνουν ένδειξη συναγερμού αλλά μέχρι εκεί. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικό μέσο για την ταυτοποίηση ενός προσώπου και δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο διερεύνησης ενός συμβάντος λόγω ακριβώς της πολύ μειωμένης ευκρίνειας τους.

Είτε όμως με τα απλά συστήματα επιτήρησης είτε με τα συστήματα θερμικής απεικόνισης είναι πλέον γεγονός ότι η ενσωμάτωση των video analytics μπορεί να αναβαθμίσει κατά πολύ την επιχειρησιακές δυνατότητες των σύγχρονων συστημάτων περιμετρικής προστασίας. Πρόκειται για κάτι που τόσο οι εγκαταστάτες όσο και οι χρήστες οφείλουν να το έχουν υπόψη τους όταν αναζητούν τους καλύτερους δυνατούς τρόπους για την προστασία των εξωτερικών χώρων των εγκαταστάσεων τους.