Έλεγχος για μεταφερόμενα επικίνδυνα υλικά και όπλα
Η μεταφορά επικίνδυνων υλικών αποτελεί ένα θέμα, τη σοβαρότητα του οποίου δεν πρέπει να παραγνωρίζει κανείς από εκείνους που εμπλέκονται σε αυτή. Για τον περιορισμό των κινδύνων σε όλες τις φάσεις της διακινήσεώς τους, πρέπει να ακολουθείται αυστηρή διαδικασία.
Σπύρου Κυριακάκη
Ερευνητή Security Management, Εκπαιδευτή και Συγγραφέα.
Χριστίνας Ζησιμοπούλου,
Εκπαιδεύτριας ασφαλείας, Ελεγκτής Αερομεταφορών
¶μεση βοηθός του κου Κυριακάκη σε σημαντικά ζητήματα Security Managing.
Η σύνταξη προς δημοσίευση ενός «paper» έχει διπλό αντικειμενικό σκοπό. Να δημιουργήσει ένα δομικό στοιχείο γνώσης (θεωρία) και να υποκινήσει για προβληματισμό, υπαγωγή σε ευρύτερο πεδίο, προσαρμογή σε ήδη γνωστά, τροποποιήσεις και λήψη αποφάσεων. Το τελευταίο, στην περίπτωσή μας μπορεί να σημαίνει βαθύτερη εμπλοκή της παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών στα θέματα ασφαλείας, όπως είναι και το (βαθύτερο) πνεύμα της οδηγίας (1987) 19, του Συμβουλίου της Ευρώπης. Μάλιστα έχει ήδη καταδειχτεί και από την πορεία της σχετικής νομοθεσίας μας, αφού στο βασικό νόμο 2518/97 έχουν ενσωματωθεί οι τροποποιητικές και συμπληρωματικές διατάξεις των Ν. 2801/2000, 3103/2003, 3206/2003, 3707/2008 και 4058/2012. Οι διατάξεις αυτές διεύρυναν εξελικτικά το πεδίο εφαρμογής της παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας.
Σε μία κοινωνία που εξελίσσεται διαρκώς προς το πιο σύνθετο και το πιο πολύπλοκο και με την ίδια ακριβώς εξέλιξη να παρουσιάζουν και οι ανάγκες ασφαλείας, οι υπάρχουσες γνώσεις χωρίς περαιτέρω έρευνα και παραγωγή νέας γνώσης απαξιώνονται. Συνακόλουθα και για τις ολοένα πολυπλοκότερες ανάγκες ασφαλείας, οι εργαζόμενοι θα βρεθούν σε πραγματική αδυναμία ανταπόκρισης. Μία τέτοια κατάσταση γενικευμένη επιφέρει «απεμπόληση» δικαιωμάτων, όπως είχαμε επισημάνει και στα δύο συνέδρια Security Project (Μάιος 2012 και Ιανουάριος 2014).
Και εδώ είναι που «μπαίνει» ο προβληματισμός και το καθήκον των security managers. Με αφετηρία πάντα από μία θεματολογία που έχει κοινό τόπο με την πραγματικότητα που μας αφορά.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, έχοντας υπόψη τις διεθνείς εξελίξεις και σε μία προσπάθεια συμβολής, ξεκινήσαμε από τα γνωστά. Την ιδέα για τον προβληματισμό, τη μελέτη και την ανάπτυξη ενός «paper» την είχε η κα Ζησιμοπούλου. Εκπαιδευμένη screener η ίδια από τη ΣΠΟΑ, γνωρίζει καλά για τα επικίνδυνα υλικά στην ασφάλεια των αερομεταφορών. Κατά τη σχετική συζήτηση αναπτύχθηκε η λειτουργία του συνειρμού αλλά και καθοδήγησης του Eberle «Αυτό που ακούς. διεύρυνέ το». ¶ρχισαν καταγραφές σε χωριστούς τόπους και χρόνους. Και μετά σύνθεση. Και αυτή τη σύνθεση παρουσιάζουμε παρακάτω, με τη βοήθεια του περιοδικού «security manager».
Αφορά σε μία απόπειρα χαρτογράφησης, νέων περιοχών ασφαλείας και της πιθανής εμπλοκής του ιδιωτικού προσωπικού ασφαλείας. Η εργασία αποτελεί μία μικρογραφία θα λέγαμε της εργασίας που κάνουμε στο Intelligence Management με τη «Χάρτα Πληροφοριών», για τις περιοχές ενδιαφέροντος ή ενόψει μάχης με το λεγόμενο site intelligence map.
Ως αφετηρία ενός τέτοιου βήματος επιλέχθηκε η παράγραφος 1ε, του αρ.1 του Ν. 2518/97, όπως έχει τροποποιηθεί, σύμφωνα με το οποίο, το επιχειρησιακό προσωπικό των ΙΕΠΥΑ μπορεί να πραγματοποιεί ελέγχους ασφαλείας σε ταξιδιώτες και πληρώματα, των χειραποσκευών, αποσκευών, φορτίων, εφοδίων και ταχυδρομικού υλικού, σε αερολιμένες και λιμένες και μόνο ύστερα από έγκριση της αρμόδιας Αεροπορικής ή Λιμενικής Αρχής, αντιστοίχως. Και συνδυάζεται με την (κάπως έμμεση) «βέλτιστη πρακτική» του ISPS code «.πρέπει να έχουν γνώση για την. αναγνώριση και τον εντοπισμό όπλων, επικινδύνων ουσιών και μηχανισμών». {Σημείο 13 στις Ενότητες 13 και 18 του Β΄ Μέρους του Κώδικα ISPS, (Εκπαίδευση, Γυμνάσια και Ασκήσεις σχετικά με την ασφάλεια πλοίου και Λιμενικής Εγκατάστασης, αντίστοιχα). Και αμέσως μετά το ερώτημα. Ουσιών και μηχανισμών μόνο για εγκληματική ενέργεια, για ασφάλεια safety ή και για ευρύτερα ζητήματα ασφαλείας;
Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ένα μικρό τμήμα από την ιστορία των ιδιωτικών μέτρων ασφαλείας. Τα χρονικά διαστήματα που προηγήθηκαν των δύο μεγάλων πολέμων του 20ου αιώνα, αλλά και αυτό που ακολούθησε το Β΄ μεγάλο πόλεμο, υπήρξε ένας διάχυτος φόβος σε Ευρώπη και ΗΠΑ, κύρια σε ότι είχε να κάνει με τη βιομηχανία. Ο λόγος, η πιθανή θυματοποίηση από κατασκοπεία αλλά και από τη σκληρότερη μορφή των ενεργών μέτρων της, που είναι οι δολιοφθορές. Πολλές ζωτικές βιομηχανίες, δίκτυα μεταφορών και κοινωφελείς Οργανισμοί, υιοθέτησαν και ανέπτυξαν ιδιωτικά μέτρα και προγράμματα ασφαλείας, δημιουργώντας δικά τους κυρίως In house security Departments. Παράλληλα αναπτύχθηκαν και οι εξωτερικοί προμηθευτές υπηρεσιών ασφαλείας. Τότε ενδυναμώθηκαν και οι σχέσεις με τη δημόσια δύναμη και μάλιστα με βάση ειδικά προγράμματα ανάπτυξης συνεργασιών. Η οικονομική ύφεση («Κραχ») επέδρασε και στην ανάπτυξη των ιδιωτικών μέτρων ασφαλείας, αλλά ο φόβος της θυματοποίησης ξαναέδωσε ώθηση στην αναζήτηση λύσεων εγγύτατης ασφάλειας και προστασίας. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδίως μετά τα μεγάλα γεγονότα της 7ης Δεκεμβρίου 1941 στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης και αμέσως μετά (μισή ημέρα) η επίθεση στο Κλάρκ Φίλντ στη Λουσόν, έλαβε χώρα μία εντατικοποίηση των μέτρων ασφαλείας. Αναβαθμίστηκαν οι διαδικασίες για τις συμβάσεις έργων που αφορούσαν σε θέματα εθνικής άμυνας, κάτι ανάλογο με το δικό μας Ε.Κ.Β.Α. (Εθνικός Κανονισμός Βιομηχανικής Ασφάλειας), αναπτύχθηκαν συστήματα χειρισμού διαβαθμισμένων πληροφοριών, αλλά η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ προχώρησε ένα βήμα παραπάνω. Ενέπλεξε τον ιδιωτικό τομέα με το δημόσιο, αναβαθμίζοντας το ιδιωτικό προσωπικό παροχής υπηρεσιών ασφαλείας. Τους έδωσε τον τίτλο της «βοηθητικής στρατιωτικής αστυνομίας». Περισσότερο από 200.000 security επιμορφώθηκαν και ανέλαβαν επιπλέον καθήκοντα και υποχρεώσεις αλλά και προνόμια. (Σχετ. Purpura & Κυριακάκης 2005: 67,68). Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Κλάρκ Φίλντ, στο βόρειο άκρο του αρχιπελάγους των Φιλιππίνων, σημειώθηκε βαριά ήττα της αεροπορίας των ΗΠΑ, που έχασαν την αεροπορική τους ισχύ που θα κάλυπτε τις Φιλιππίνες. Η καθυστέρηση της μισής ημέρας «έριξε το Κλάρκ Φίλντ, στη σκιά της ιστορίας», παρά το ότι οι καταστροφές ήταν μεγαλύτερες από εκείνες του Περλ Χάρμπορ.
Σήμερα το ιδιωτικό προσωπικό ασφαλείας διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις εναέριες μεταφορές, επικίνδυνων υλικών. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή παρατηρούμε ότι η αεροπορική μεταφορά υλικών εκδηλώθηκε εντονότερα κατά τη διάρκεια των πολέμων, όπου η ανάγκη για μεταφορά στρατιωτικού υλικού και εφοδίων ανέπτυξε ταχύτατα τις εναέριες μεταφορές υλικών και επικίνδυνων υλικών και χρονολογικά, πριν από την αεροπορική εξυπηρέτηση επιβατών. Οι εναέριες μεταφορές επικίνδυνων υλικών γίνονται με δύο μέσα: α) με το αεροπλάνο και β) με το ελικόπτερο. Η δεύτερη περίπτωση υστερεί ακόμα στις μέρες μας, δεδομένου ότι το ελικόπτερο μειονεκτεί ως προς την ταχύτητα και το κόστος των ναύλων.
Επικίνδυνα υλικά – εμπορεύματα, χαρακτηρίζονται ουσίες ή ύλες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν φθορές σε πρόσωπα ή πράγματα, να προξενήσουν καταστροφές σε εγκαταστάσεις ή ακόμα και στα μεταφορικά μέσα με τα οποία διακινούνται, δημιουργώντας προϋποθέσεις κατάλληλες ακόμα και για έκνομες πράξεις.
Η συνθήκη των Βερσαλλιών το 1919, δημιούργησε μια διεθνή συμφωνία για τη ρύθμιση της αεροπλοΐας, βάζοντας τις βασικές αρχές για τη διευθέτηση θεμάτων χρήσης του αεροσκάφους ως μέσου μεταφοράς υλικών εμπορευμάτων – αγαθών.
Ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO-International Civill Aviation Organization), έχει χρησιμοποιήσει τις παραπάνω βασικές αρχές για την ανάπτυξη κανονισμών ασφαλούς μεταφοράς επικίνδυνων υλικών και εμπορευμάτων. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) έχει αναπτύξει κι αυτός με τη σειρά του τις δικές του διαδικασίες για την ασφαλή μεταφορά ραδιενεργών υλικών.
Οι κανονισμοί Ι.Α.Τ.Α.(International Air Transport Association) εφαρμόζονται σε διεθνή κλίμακα και περιέχουν όλες τις απαιτήσεις υπό μορφή τεχνικών οδηγιών με τις οποίες ρυθμίζονται λειτουργικές και πρακτικές λεπτομέρειες (π.χ. πυρασφάλεια αεροσκαφών, συνοδευτικά έγγραφα, ειδικές συσκευασίες επικίνδυνων φορτίων). Εφαρμόζονται επίσης από όλες τις αεροπορικές εταιρείες που είναι μέλη της ΙΑΤΑ – Cargo και από όλους τους φορτωτές και πράκτορες που προσφέρουν τα φορτία των επικίνδυνων εμπορευμάτων. Η εμπειρία που αποκτήθηκε με το πέρασμα του χρόνου συνέβαλε στην ουσιαστική εξέλιξη για ασφαλέστερες αερομεταφορές, δεδομένου ότι τα επικίνδυνα υλικά συμπεριφέρονται με διακυμάνσεις και πολλές φορές δυσχεραίνουν την αερομεταφορά τους, με αποτέλεσμα να αποβούν καταστροφικά για τη μεταφορά, τους φορείς αλλά και το φυσικό περιβάλλον.
Για να είναι δυνατή η μελέτη των επικίνδυνων υλικών που έχουν παρόμοιες ιδιότητες, η σωστή εκτίμηση του χαρακτήρα τους και η επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν κατά τις εργασίες με τα υλικά αυτά, έγινε προσπάθεια κατάταξής τους σε μεγάλες κατηγορίες. Απαριθμούνται εννέα βασικές κατηγορίες, οι οποίες χωρίζονται σε μικρότερες υποδιαιρέσεις (Divisions). Ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας που παρουσιάζουν, κατατάσσονται σε ένα από τα παρακάτω Packing Groups:
. Packing Group 1 – μεγάλος κίνδυνος
. Packing Group 2 – μεσαίος κίνδυνος
. Packing Group 3 – μικρότερος κίνδυνος
Η αποστολή επικίνδυνων υλικών, αποτελεί ένα θέμα, τη σοβαρότητα του οποίου δεν πρέπει να παραγνωρίζει κανείς από εκείνους που εμπλέκονται σε αυτή. Για τον περιορισμό των κινδύνων σε όλες τις φάσεις της διακινήσεώς τους, πρέπει να ακολουθείται αυστηρή διαδικασία. Με αυστηρούς ελέγχους και μεγάλη προσοχή. Διότι ο κάθε κρίκος της αλυσίδας μεταφοράς τους, παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στο να πραγματοποιηθεί μια πτήση χωρίς συμβάντα, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ατυχήματα.
Η πραγματικότητα αυτή οδήγησε την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) να αναλάβει την εκπαίδευση ατόμων που εμπλέκονται στη διακίνηση επικίνδυνων εμπορευμάτων τόσο στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών όσο και στους περιφερειακούς αερολιμένες. Τα επικίνδυνα υλικά ανάλογα με τον τύπο της επικινδυνότητάς τους διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες, τύπους :
1. ΕΚΡΗΚΤΙΚΑ (EXPLOSIVES): Πυροτεχνήματα. Σφαίρες. Χειροβομβίδες. Δυναμίτης. Εκρηκτικά Εμπορίου.
2. ΑΕΡΙΑ (GASES): Προπάνιο. Βουτάνιο. ¶ζωτο. Οξυγόνο. Δακρυγόνα. Υδρογόνο. Νέον. Ήλιο. Τοξικά αέρια.
3. ΕΥΦΛΕΚΤΑ ΥΓΡΑ (FLAMMABLE LIQUIDS): Βενζίνη. Μπογιές. Αρώματα. Κηροζίνη. Αλκοόλ. Πρόκειται για υγρά τα οποία σε θερμοκρασίες μέχρι 141ο F (περίπου 60,5°C) εκλύουν εύφλεκτους ατμούς.
4. ΕΥΦΛΕΚΤΑ ΣΤΕΡΕΑ (FLAMMABLE SOLIDS): Φώσφορος. Σπίρτα. Νάτριο. Ζελατίνη. Πρόκειται για στερεές ουσίες, οι οποίες αυταναφλέγονται ή αντιδρούν με το νερό, εκλύοντας εύφλεκτα αέρια.
5. ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΑ (OXIDIZERS AND ORGANIC PEROXIDES): Γεννήτριες οξυγόνου. Υπεροξείδια υδρογόνου. Λιπάσματα.
6. ΤΟΞΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΟΛΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ( TOXIC AND INFECTIONS SUBSTANCE ): Ιατρικά δείγματα. HIV δείγματα. Δείγματα λύσσας. Δείγματα αποβλήτων.
7. ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΥΛΙΚΑ (RADIOACTINE MATERIALS): Ραδιενεργά ισότοπα. Ιατρικά Όργανα. Ραδιενεργά Φαρμακευτικά. Ουράνιο. Πλουτώνιο.
8. ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ (CORROSIVES): Υδράργυρος. Οξέα. Υγρά μπαταρίας. Υλικά αναγόμωσης πυροσβεστήρων. Σε περίπτωση διαρροής καθίστανται επικίνδυνα, ερχόμενα σε επαφή με άλλα σώματα όπως εμπορεύματα, επιδερμίδα ανθρώπων ή ζώων, καθώς και με τα λειτουργικά μέρη του αεροσκάφους.
9. ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΥΛΙΚΑ (MISCELLANEOUS): Μηχανές εσωτερικής καύσης. Ξηρός πάγος. Αερόσακοι. Σχεδίες διάσωσης (φουσκωτά). Ασβέστης. Μαγνήτες. Τα υλικά αυτού του τύπου δεν καλύπτονται από υλικά άλλων τύπων κατά την αερομεταφορά τους.
Κατά τη διαδικασία της αερομεταφοράς χρησιμοποιείται ένας ειδικός αριθμός που χαρακτηρίζεται ως Δείκτης Μεταφοράς (TRANSPORT INDEX), ο οποίος προκύπτει από τον συνυπολογισμό ορισμένων παραμέτρων και βοηθάει τον αερομεταφορέα στον υπολογισμό του συγκεκριμένου ραδιενεργού υλικού από άλλα γειτονικά φορτία. Χρησιμοποιούνται ειδικοί πίνακες.
Ο αερομεταφορέας εξασφαλίζει την άρτια εκπαίδευση του προσωπικού που εμπλέκεται στη μεταφορά των επικίνδυνων υλικών, με την υποχρέωση της περιοδικής – επαναληπτικής εκπαίδευσης ανά διετία. Ο αποστολέας είναι υπεύθυνος για το χαρακτηρισμό των επικίνδυνων υλικών και υπογράφει το shippers declaration. Η διαδικασία marking and labeling είναι ευθύνη του μεταφορέα (shipper). Ο υπάλληλος που είναι υπεύθυνος για τη φόρτωση του αεροσκάφους υπογράφει το έντυπο notification to captain με το οποίο διαβεβαιώνει τον Κυβερνήτη ως προς τις θέσεις φόρτωσης των υλικών και ότι δεν παρουσιάζουν διαρροή ή κάποια εξωτερική αλλοίωση. Τα αναφερόμενα στους τύπους (1) και (7) όμως, εμπίπτουν και σε άλλο πεδίο ασφαλείας. Σε αυτό των υλικών και τεχνολογιών διπλής χρήσης. Η Ε.Ε. δόμησε κανόνες για τον έλεγχο των εξαγωγών υλικών και τεχνολογιών διπλής χρήσης, με αντικειμενικό σκοπό τον έλεγχο των υλικών, των τεχνολογιών ή λογισμικού, που μπορεί να χρησιμοποιηθούν τόσο σε καθημερινές χρήσεις και καταστάσεις που έχουν ανάγκη τέτοιων υλικών αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για στρατιωτικούς σκοπούς, κάτι που γνωρίζουν και οι τρομοκράτες.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό (EC), Νο 428/2009 της 5ης Μαΐου 2009, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα υλικά διπλής χρήσης που προορίζονται για εξαγωγή περιλαμβάνονται σε Παράρτημα του Κανονισμού και η εξουσιοδότηση αφορά όλες τις Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ε.Ε, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE) ή τα Ηνωμένα Έθνη, μπορούν να επιβάλλουν κυρώσεις ή περιορισμούς με αποφάσεις τους. Επιπλέον μπορούν να αναθεωρούν τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας, που αφορά στις εξαγωγές όπλων, τους τελικούς παραλήπτες και τους κινδύνους παρεκκλίσεων. Οι κατηγορίες των υλικών αυτών διπλής χρήσης, είναι 10 (από 0 έως και 9) και έχουν ως ακολούθως:
0. Πυρηνικά υλικά, εγκαταστάσεις και εξοπλισμοί.
1.Χημικές ουσίες, τοξικές ουσίες και βακτήρια.
2.Επεξεργασία όλων των ανωτέρω υλικών.
3.Ηλεκτρονικά.
4.Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές.
5.Τηλεπικοινωνίες και πληροφορίες (Intelligence) ασφαλείας.
6.Αισθητήρες και lasers.
7. Ηλεκτρονικά αεροναυτιλίας.
8.Υλικά έχοντα σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον.
9.Τεχνολογίες για αεροδιάστημα και προωθητικά συστήματα.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄80 είχε απασχολήσει το ΝΑΤΟ το θέμα «technology transfer». Έρευνες των υπηρεσιών που εκπροσωπούνταν στην Επιτροπή Ασφαλείας της Συμμαχίας, είχαν επισημάνει προσπάθειες των λεγόμενων Ho.I.S. (Hostile Intelligence Services) προκειμένου να αποκτήσουν επιστημονικές και τεχνικές πληροφορίες που αφορούσαν σε θέματα: Πυρηνικής ενέργειας και τεχνολογίας, αποθήκευσή τους και καύσιμα με ακτινοβολία. Αμυντικά συστήματα και πολιτική σχεδίαση έκτακτης ανάγκης, εξοπλισμός δικτύων υπολογιστών και μικροηλεκτρονική. Σχεδιασμός οπτικών ινών. Βιοτεχνολογία. Ερευνητικά προγράμματα όπως τα «Eureka», «Esprit» κ.ά. (Σχετ. ANNEX "S" στην Οδηγία AD 70-1/89 (Industrial, Security, NATO, Classified Contracts).
Μάλιστα την εποχή εκείνη έλαβε χώρα και η «Υπόθεση Μποχάν», που μεταξύ άλλων έφερε στο φως και ενδιαφέρον για τη «λυχνία οδεύοντας κύματος» ή TWT (Traveling Wave Tube), που όπως και στη λυχνία «Klystron» είναι πολλών κοιλοτήτων. (Πρόκειται για μια γραμμικής ακτίνας λυχνία, που χρησιμοποιείται ως μικροκυματικός ενισχυτής και χρησιμοποιείται στη ναυσιπλοΐα). Το ενδιαφέρον ασφαλείας είχε μία τάση «υπερχείλισης» και δίδονταν οδηγίες και στο ιδιωτικό προσωπικό ασφαλείας κάποιων Οργανισμών, ως προς την ευαισθητοποίησή τους στα σχετικά θέματα.
Φυσικά φλέγον θέμα εξακολουθεί να παραμένει το ζήτημα των όπλων και των εκρηκτικών. Το όλο ζήτημα πήρε μεγάλες διαστάσεις από το τέλος του Β΄ Μεγάλου Πολέμου. Και ο κοινωνικός έλεγχος άργησε. Από το τέλος του πολέμου αυτού και μέχρι σήμερα, πέρασαν 69 χρόνια. Στο διάστημα αυτό έγιναν στον πλανήτη πολλοί πόλεμοι σημαντικού μεγέθους, διάρκειας και έντασης. Τόσοι, που σε μία πρώτη εκτίμηση αντιστοιχούν με ένα ανά τέσσερις με πέντε μήνες. Αν συμπεριλάβουμε τα πραξικοπήματα και τις μη οργανωμένες συγκρούσεις, η συχνότητα των μεταπολεμικών ένοπλων συγκρούσεων ίσως ξεπερνά τη μία κάθε μήνα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μεταξύ Ιουλίου 1965 και Δεκεμβρίου 1967, το Βιετνάμ βομβαρδίστηκε με περισσότερες βόμβες από όσες έριξαν όλοι μαζί οι Σύμμαχοι στην Ευρώπη, ενώ στο λεγόμενο «μικρό» εξαήμερο πόλεμο του Σινά έλαβαν θέση μάχης περισσότερα τανκς από όσα στην κρίσιμη δωδεκαήμερη μάχη του Ελ Αλαμέιν, όταν κινητοποιήθηκαν όλα τα τεθωρακισμένα Γερμανών, Ιταλών και Συμμάχων, εκεί. (George Thayer «Το Διεθνές Εμπόριο Όπλων»).
Από το 1945 οι εξοπλισμοί έγιναν έμμονη ιδέα. Στο διεθνές εμπόριο όπλων διαμορφώθηκαν τρία επίπεδα. Το επίσημο κρατικό, οι έμποροι με επίσημη άδεια και οι «ανεπίσημοι», που μπορούν να «γλιστρήσουν» μία ύποπτη παραγγελία, αρκεί να φροντίσουν να εξασφαλίσουν ένα πιστοποιητικό τελικού παραλήπτη ή τελικού χρησιούχου. Πολύ πρόσφατο παράδειγμα το πλοίο με φορτίο 55 κοντέινερ όπλων που κατασχέθηκε στη χώρα μας. Κατά το δηλωτικό επικίνδυνων φορτίων, περιείχαν φυσίγγια διαφόρων διαμετρημάτων και μικρά όπλα και είχαμε παρέκκλιση δρομολογίου και σύλληψη από τις ελληνικές αρχές. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πλοίο είχε αλλάξει 30 ονομασίες συνολικά. Στα χρόνια που αναφερόμαστε αναπτύχθηκαν διεθνώς και οι νομοθεσίες περί ελέγχου των όπλων. Αν και άργησαν. Από το 1945, όταν τα όπλα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως τα λεγόμενα μικρά, βρίσκονταν κυριολεκτικά πεταμένα στις άκριες των δρόμων, άρχισαν να αναπτύσσονται εντατικά διεθνείς εταιρείες εμπορίου όπλων, που σε εξελιγμένες εγκαταστάσεις τους, μετέτρεπαν τα όπλα και τα πυρομαχικά σε αθλητικά. Ο έλεγχος των πυροβόλων όπλων έχει να κάνει με κάθε νομοθεσία, πολιτική και πρακτικές ή ακόμη και σχεδιασμένες προτάσεις που σκοπεύουν στον αυστηρό περιορισμό της κατοχής, παραγωγής, εισαγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης, πώλησης ή χρήσης των πυροβόλων όπλων.
Και μετά από αυτή τη χαρτογράφηση για επικίνδυνα υλικά, υλικά και τεχνολογίες διπλής χρήσης, ζητήματα «technology transfer» αλλά και το κλασικό ζήτημα περί όπλων και εκρηκτικών, μήπως απαιτούνται ειδικές επιμορφώσεις του ιδιωτικού προσωπικού ασφαλείας, ιδίως όσων εμπλέκονται στην ασφάλεια λιμένων και αερολιμένων, όχι μόνο για την αναγνώριση των αντικειμένων αλλά και των διαδικασιών που διέπουν τη μεταφορά και παραπέρα χειρισμό – περί των οποίων το παρόν – ή των συνθέσεων και διατάξεών τους, π.χ. επί θεμάτων «πιστοποιητικού τελικού παραλήπτη» και των δηλώσεων διασφάλισης, ώστε η προληπτική δράση των security να αναβαθμισθεί και να αποβεί πραγματικός αρωγός της Δημόσιας Δύναμης στις εθνικές και διεθνείς ανταποκρίσεις ασφαλείας;
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
. Αποφ. ΥΠΑ/Δ2/11894/3631/2007 (ΦΕΚ 549/Β`/18.4.2007) Υιοθέτηση του παραρτήματος (Annex) 18, έκδοση 3η, τροποποίηση 8 του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας περί «Ασφαλούς αερομεταφοράς επικίνδυνων υλικών» το οποίο έχει εκδοθεί βάσει της Σύμβασης του Σικάγου.
. Αποφ. ΥΠΑ/Δ2/Γ/12411/4473/2002 (ΦΕΚ 465/Β`/15.4.2002) Καθιέρωση ειδικού εντύπου και διαδικασίας συμπλήρωσης και υποβολής αναφοράς συμβάντων και ατυχημάτων με επικίνδυνα υλικά.
. Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης Ασφαλείας Αερομεταφορών . Σχολή Πολιτικής Αεροπορίας/Υ.Π.Α.
. Ph.Purpura & Σπ. Κυριακάκης. «Security. Το βασικό βοήθημα Στελεχών Εγγύτατης Ασφάλειας και Ιδιωτικών Ερευνητών». Εκδόσεις «ΙΩΝ», Αθήνα, 2005.
. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1334/2000 του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 2000 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών και τεχνολογίας διπλής χρήσης.
. Π.Δ. 207/2002 (ΦΕΚ 193/Α`/22.8.2002) Κανονισμός πτητικής λειτουργίας δημοσίων αερομεταφορών- αεροπλάνα.
. «The war Business», George Thayer, ΗΠΑ. Στα Ελληνικά ως «Το Διεθνές Εμπόριο Όπλων» από τις εκδόσεις «Ρόμβος», σε μετάφραση Λίας Μεγάλου.
. Υ.Α.ΥΠΑ/Δ2/Γ/30785/11761/2001 (ΦΕΚ 980/Β`/30.7.2001) Υιοθέτηση προτύπων και συνιστώμενων πρακτικών του παραρτήματος 18 της σύμβασης του Σικάγου.