“Ευφυή” συστήματα video σε εμπορικούς χώρους: Όχι μόνο Ασφάλεια … άλλα και marketing

Μέχρι σήμερα συσχετίζαμε τα συστήματα επιτήρησης μόνο με την ασφάλεια εντός των καταστημάτων. Η ενσωμάτωση όμως τεχνολογιών τεχνητής ευφυΐας επιτρέπει πλέον  την χρήση τους και για άλλες εφαρμογές.

Διανύουμε μια περίοδο όπου οι πωλήσεις των καταστημάτων ανεξαρτήτως μεγέθους πλήττονται από την αδυναμία των καταναλωτών να διαθέσουν ποσά ανάλογα με εκείνα του πρόσφατου παρελθόντος προκειμένου να ικανοποιήσουν τις διάφορες αγοραστικές ανάγκες τους.

Τόσο, η κρίση στην πραγματική οικονομία αλλά ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό ο θόρυβος που έχει αναπτυχθεί γύρω από αυτήν έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα ιδιαίτερα αρνητικό, που απωθεί τους αγοραστές από την αγορά διάφορων καταναλωτικών προϊόντων. Όλα αυτά τα στοιχεία είναι λογικό να έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό κλίμα στην αγορά με τους επιχειρηματίες να προσπαθούν να βρουν νέους τρόπους για την καλύτερη προώθηση των προϊόντων τους και αναλύσουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών.

Σε αυτό το σημείο, όσο και αν ακούγεται κάπως παράξενο, ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο και τα συστήματα επιτήρησης, που μέχρι πρότινος χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για θέματα ασφάλειας των χώρων των καταστημάτων. Και αυτό, γιατί πλέον διαφαίνεται στον ορίζοντα μια νέα τάση αξιοποίησης ορισμένων προηγμένων δυνατοτήτων αυτών των συστημάτων, όπως η ανάλυση του περιεχομένου των εικόνων, γνωστό και ως "Video Analytics" ως εργαλείων και στο marketing των επιχειρήσεων. Βρισκόμαστε λοιπόν, απέναντι σε μια καινούρια πρόκληση που έχει να κάνει με την πολύπλευρη αξιοποίηση των συστημάτων επιτήρησης μέσω της οποίας θα υπάρχει και γρηγορότερη απόσβεση του κόστους προμήθειας και εγκατάστασης τους.
Η συγκεκριμένη παράμετρος μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα σημαντική σε περιόδους όπως η σημερινή όπου οι χρηματικές εκροές μιας επιχείρησης περνάνε μέσα από μεγάλο φιλτράρισμα. Πως μπορούν λοιπόν τα συστήματα CCTV να φανούν χρήσιμα σε μια επιχείρηση και ποιοι είναι οι λόγοι που μπορούν να ωθήσουν τα διοικητικά στελέχη της επιχείρησης να προβούν στην απόφαση εγκατάστασης ενός παρόμοιου συστήματος;

Μεγαλύτερη ασφάλεια
Φυσικά, κατά την εγκατάσταση ενός ολοκληρωμένου συστήματος επιτήρησης, πάνω από όλα είναι η ασφάλεια που θα προσφέρει αυτό, αφού στο δυσμενές επιχειρησιακό περιβάλλον που πλήττει άμεσα το λιανεμπόριο μεγαλώνει και ο αριθμός των περιστατικών των κλοπών μέσα από τα καταστήματα είτε από πελάτες είτε και από το ίδιο το προσωπικό των επιχειρήσεων. Οπότε οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε συστήματα επιτήρησης ειδικότερα σε δικτυακά επιχειρούν σε πρώτο βαθμό να περιορίσουν αυτό το φαινόμενο και να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες τους.
Οι δικτυακές λύσεις CCTV είναι απαραίτητο να σχεδιάζονται έτσι ώστε να προσφέρουν ένα αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης της υφαρπαγής εμπορευμάτων από όσους κινούνται μέσα στους χώρους της επιχειρήσεις. Οι κλοπές μπορούν να συμβαίνουν είτε στους χώρους έκθεσης των προϊόντων από πελάτες είτε στα ταμεία με συνεργασία πελατών και υπαλλήλων, αλλά και στους χώρους αποθήκευσης από υπαλλήλους και προμηθευτές. Όλα αυτά τα ενδεχόμενα είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη κατά τον σχεδιασμό του συστήματος ώστε να τοποθετηθούν και τα ανάλογα σημεία επιτήρησης με τις κατάλληλες για κάθε χρήση κάμερες. Το μεγάλο πλεονέκτημα των IP συστημάτων επιτήρησης είναι ότι έχουν ανοικτή αρχιτεκτονική που τους επιτρέπει τη συνεργασία και με άλλα ηλεκτρονικά πληροφοριακά συστήματα της επιχείρησης όπως παράδειγμα το λογισμικό που χρησιμοποιείται στα σημεία POS (Points of Sales) της επιχείρησης. Οπότε με τη χρήση ειδικών κριτηρίων όπως υπερβολικά ποσά συναλλαγών σε κάποια ταμεία, παροχή μεγάλων εκπτώσεων ή υπερβολικών προσφορών σε πελάτες μπορεί να ενεργοποιείται το σύστημα και να εστιάζει στα συγκεκριμένα σημεία ώστε να είναι εφικτός ο άμεσος έλεγχος.

Κίνηση πελατών
Εντούτοις, όπως προαναφέρθηκε κάποια νέα συστήματα επιτήρησης μπορούν να συμβάλλουν και σε άλλες λειτουργίες της επιχείρησης. Για παράδειγμα μέσω των καμερών είναι δυνατό να εντοπίζονται τα σημεία που παρατηρούνται μεγάλες ουρές και καθυστερήσεις και στη συνέχεια να γίνεται η ανάλογη εκπαίδευση στο προσωπικό των συγκεκριμένων τμημάτων. Επιπρόσθετα, μπορούν να αντληθούν χρήσιμα στοιχεία για την αποθήκευση των προϊόντων, τη χωροταξική τους θέση μέσα στο κατάστημα ή στις αποθήκες ώστε να γίνεται η βέλτιστη εκμετάλλευση του χώρου αλλά και να διαπιστώνουν γρηγορότερα πότε υπάρχει έλλειψη σε ένα είδος.
Η χρήση της τεχνολογίας "video analytics" θα βοηθήσει τους υπεύθυνους των καταστημάτων όχι μόνο να παρατηρούν τη συμπεριφορά των καταναλωτών μέσα στο κατάστημα, αλλά και να συλλέγουν σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία που θα τους βοηθήσουν να βελτιώσουν την εσωτερική διάταξη του χώρου, τα σημεία τοποθέτησης και έκθεσης των προϊόντων και να διαπιστώνουν έγκαιρα τα σημεία συχνότερης εμφάνισης ουρών, καθυστερήσεων καθώς και τα νεκρά σημεία του καταστήματος. Σε αντίθεση με τις διάφορες στατιστικές έρευνες για τη συμπεριφορά των πελατών και οι οποίες συχνά εμφανίζουν μεγάλες αποκλίσεις από την πραγματικότητα καθώς εξαρτώνται από τις απαντήσεις αυτών που λαμβάνουν μέρος, ένα σύστημα επιτήρησης με δυνατότητα έξυπνης ανάλυσης μπορεί να δώσει μια πολύ πιο ακριβή και αμερόληπτη απεικόνιση της κατάστασης και των αλλαγών που πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια μιας εκτεταμένης χρονικής περιόδου.

Δικτυακό βίντεο ως εργαλείο marketing
Επειδή το βίντεο του συστήματος επιτήρησης μεταδίδονται μέσω του δικτύου είναι εφικτό για διάφορα τμήματα της επιχείρησης να λαμβάνουν εικόνες από την δραστηριότητα του καταστήματος σε πραγματικό χρόνο. Σε μια επιχείρηση με αλυσίδα καταστημάτων μπορούν τα διοικητικά στελέχη να συγκρίνουν δεδομένα για ένα μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων, από την κίνηση των πελατών ως τα στατιστικά των πωλήσεων. Ένα δικτυακό σύστημα επιτήρησης μπορεί όπως προαναφέρθηκε στην προηγούμενη ενότητα να εντοπίζει τα προβληματικά σημεία σε ένα κατάστημα και στη συνέχεια να τα μεταφέρει ψηφιακά σε χάρτες θερμότητας (heat maps) μέσω των οποίων οπτικοποιείται η κίνηση των πελατών για επιλεγμένα χρονικά διαστήματα. Η όλη διαδικασία μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα και αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για μελλοντικές βελτιώσεις της λειτουργίας του καταστήματος. Στη συνέχεια και αφού πραγματοποιηθούν οι συγκεκριμένες αλλαγές, μέσω του ίδιου συστήματος μπορεί εξίσου εύκολα να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος που θα έχουν στις λειτουργίες του καταστήματος, όπως την ροή των πελατών, τον μέσο όρο πωλήσεων και στα είδη των προϊόντων που πωλούνται περισσότερο.
Η μελέτη της κίνησης των πελατών μέσω ενός δικτυακού συστήματος επιτήρησης θα βοηθήσει και στην αξιολόγηση των διάφορων διαφημιστικών κινήσεων που πραγματοποιούνται μέσα στους χώρους του καταστήματος. Πάλι με τη χρήση της τεχνολογίας analytics είναι δυνατό να προσδιορισθεί ο χρόνος που θα αφιερώνουν οι πελάτες μπροστά στους χώρους διαφημιστικής προώθησης προϊόντων και το ενδιαφέρον που δείχνουν γι’ αυτές. Υπάρχουν εφαρμογές που έχουν τη δυνατότητα εξαγωγής ακριβών στοιχείων σχετικά με το μέσο χρόνο τον οποίο αφιερώνει ένας επισκέπτης σε ένα προϊόν που διαφημίζεται και τον αριθμό των ατόμων που στάθηκαν στο συγκεκριμένο σημείο. Μια στρατηγική τοποθέτηση των καμερών μέσα στο χώρου του καταστήματος θα επιτρέψει στο σύστημα να προσδιορίζει επακριβώς αυτούς τους χρόνους επιτρέποντας ταυτόχρονα στις κάμερες να αναλύουν αυτόματα τα δεδομένα που συλλέγουν. Τα "έξυπνα" συστήματα επιτήρησης χρησιμοποιούν πολύπλοκους μαθηματικούς αλγόριθμους για να επεξεργαστούν κινούμενα αντικείμενα ή άλλα αναγνωρίσιμα σχήματα από τα καταγεγραμμένα βίντεο ενώ παράλληλα φιλτράρουν εικόνες και κινήσεις που δεν έχουν σχέση με το ζητούμενο. Με τη χρήση ειδικών κανόνων επιλογής μπορεί να γίνει ο διαχωρισμός ανάμεσα στις καταγεγραμμένες σκηνές βάσει της σπουδαιότητας τους ώστε να εξετασθούν και σε δεύτερο επίπεδο.

Πλεονεκτήματα
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι πολλοί ειδικοί του χώρου συγκλίνουν στην άποψη ότι η χρήση των έξυπνων συστημάτων επιτήρησης μπορεί να επιφέρει θεαματικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των σύγχρονων λιανικών επιχειρήσεων. Τα πλεονεκτήματα είναι σαφή όπως μείωση του απαιτούμενου bandwidth μιας και οι κάμερες μπορούν να προγραμματισθούν να μεταδίδουν βίντεο μόνο όταν ανιχνεύουν κίνηση σε μια προκαθορισμένη περιοχή. Αυτή η μείωση του bandwidth επιφέρει παράλληλα και μείωση του αριθμού χειριστών που παρακολουθούν τις μεταδόσεις των σημάτων. ¶λλο ένα πλεονέκτημα είναι η μείωση του κόστους του πληροφοριακού εξοπλισμού. Σε κεντροποιημένες αρχιτεκτονικές συστημάτων επιτήρησης οι servers μπορούν να επεξεργάζονται μέχρι και 16 μεταδόσεις σημάτων βίντεο (video streams). Όταν όμως αναλαμβάνουν οι κάμερες το φόρτο της επεξεργασίας των βίντεο απελευθερώνονται παράλληλα και οι servers. Επιπρόσθετα τα δεδομένα που επεξεργάζονται οι κάμερες μπορούν να στέλνονται απευθείας στις βάσεις δεδομένων χωρίς να είναι απαραίτητη η μεσολάβηση των κεντρικών υπολογιστών. Τα πλεονεκτήματα των έξυπνων συστημάτων επιτήρησης δεν σταματούν εδώ. ¶λλο ένα θετικό στοιχείο τους είναι ότι βελτιώνεται η διαδικασία της ανάλυσης του σήματος. Αυτό συμβαίνει, διότι όταν η ανάλυση του σήματος γίνεται απευθείας στις καταγεγραμμένες εικόνες – πριν μεσολαβήσει η απαραίτητη συμπίεση που πραγματοποιείται πάντα πριν την αποστολή των αρχείων μέσω του δικτύου – τότε υπάρχει διαθέσιμο ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος πληροφοριών που χάνεται κατά την διαδικασία της συμπίεσης.
Εντωμεταξύ, μειώνονται και όλα τα λειτουργικά κόστη καθώς απαιτούνται λιγότεροι servers που στην πράξη συνεπάγεται μειωμένη κατανάλωση ρεύματος αλλά και μικρότερα κόστη συντήρησης. Επιπλέον συχνά ως αποτέλεσμα της μείωσης των servers εκλείπει και η ανάγκη δημιουργίας ειδικών computer rooms με όλες τις υψηλού επιπέδου προδιαγραφές που χαρακτηρίζουν παρόμοιους χώρους ενώ μειώνονται και οι απαιτήσεις για τη δημιουργία δικτύου το οποίο θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον αυξημένο όγκο των αρχείων που δημιουργούν τα ανεπεξέργαστα βίντεο.

Συνοψίζοντας τα δικτυακά συστήματα επιτήρησης με προηγμένες δυνατότητες ανάλυσης μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην αύξηση της ασφάλειας στα καταστήματα λιανικού εμπορίου. Όμως τα θετικά που επιφέρουν δεν σταματούν μόνο στο θέμα της ασφάλειας, αλλά επεκτείνονται και σε άλλες λειτουργίες της επιχείρησης. Η χρήση των συστημάτων έξυπνης γενιάς μπορεί να δώσει μια άλλη διάσταση στον τρόπο με το οποίο η διοίκηση της επιχείρησης αντιλαμβάνεται τα δρώμενα μέσα στους χώρους των καταστημάτων. Η χρήση τους συμβάλλει στην γρηγορότερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συμπεριφέρονται οι πελάτες. Επίσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά σε θέματα marketing και merchandising τα οποία σήμερα αποτελούν μια από τις βασικές προτεραιότητες των επιχειρήσεων αυτού του κλάδου. Τέλος μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων της επιχείρησης με αποτέλεσμα την γενική βελτίωση των οικονομικών δεικτών της. Πριν την τοποθέτηση ενός συστήματος επιτήρησης θα πρέπει να ληφθούν όλα τα προαναφερθέντα ώστε να επιλεχτεί εκείνη η λύση που εναρμονίζεται καλύτερα με τις ανάγκες τις επιχείρησης. Όσο πιο πολύπλευρη είναι η αξιοποίηση του συστήματος επιτήρησης τόσο γρηγορότερη θα είναι και η απόσβεση του.

Του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ