Εμπέδωση Κουλτούρας Security: Το πρώτο βήμα για την κατάρτιση και τα καθήκοντα Ασφάλειας

Η απόκτηση κουλτούρας security όπως και σε κάθε επάγγελμα είναι αυτή που θα πρέπει να διαπνέει όλα τα επίπεδα των γνώσεων και να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης.
Η επιλογή του τίτλου δείχνει την πρόθεση της έρευνας να αντιμετωπιστεί εποικοδομητικά το θέμα, υποβοηθώντας με αυτόν τον τρόπο τις ενέργειες των συναρμόδιων υπουργείων για το περιεχόμενο επαγγελματικής κατάρτισης στον τομέα της ασφάλειας, της παρ.4 του αρ. 3 του Ν. 3707/2008. Μέχρι τώρα γίνονται από πλευράς φορέων προσεγγίσεις για την εκπαίδευση αυτή, που αφορούν όμως στα στοιχεία του σκελετού της. Δηλαδή τη διάρκεια και το ποιος θα είναι ο φορέας.

Δεν προσεγγίζεται η ουσία της εκπαίδευσης, ο κεντρικός της πυρήνας και το ακριβές της περιεχόμενο. Δηλαδή η αναγκαία και χρήσιμη ύλη και όχι ύλη που να γεμίζει απλά το πρόγραμμα. Στο σημείο αυτό κάνουμε εμείς την παρέμβασή μας. Με τον τρόπο αυτό συνεπικουρούμε το ΕΚΕΠΙΣ, δίνοντας περιεχόμενο στο επαγγελματικό περίγραμμα που καθόρισε για το Ιδιωτικό Προσωπικό Παροχής Υπηρεσιών Ασφάλειας με απόφαση του Δ.Σ. του, το 2008 (Απόφ. 447/13-3-08).

Ο ίδιος ο Ν. (3707/08) βοήθησε τον προσανατολισμό της παρούσας έρευνας με: την κατηγοριοποίηση των αδειών σε (Α), για το επιχειρησιακό – ‘μάχιμο’ προσωπικό και (Β) για ό,τι αφορά στο τεχνικό προσωπικό, καθώς και τα αναφερόμενα στο αρ.5 του Νόμου για την κατοχή όπλων και την οπλοφορία, υπό τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο ίδιο άρθρο. Η οπλοφορία όμως είτε πρόκειται για τη δημόσια δύναμη είτε για προσωπικό ιδιωτικής ασφάλειας προαπαιτεί βαθιά γνώση της ‘κουλτούρας’ του αντίστοιχου επαγγέλματος.
Απαιτεί την υποχρέωση εφοδιασμού με άδεια εργασίας και για το διοικητικό προσωπικό καθώς και για το προσωπικό που παρέχει οποιαδήποτε εργασία υποστήριξης των δραστηριοτήτων του πεδίου εφαρμογής του Νόμου και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων ΙΕΠΥΑ και του προσωπικού ασφαλείας τους, καθώς και των τμημάτων in house security που αναπτύσσονται πρώτιστα στο αρ. 4 του Νόμου.
Ο προσανατολισμός μας επιτεύχθηκε επίσης με τα αναφερόμενα στα λοιπά άρθρα του Νόμου και στο Ν. 3708/08 (ασφάλεια θεατών σε αγώνες), αλλά και σε όσα αναφέρονται σε συναφή κείμενα, όπως οι κώδικες για την Ασφάλεια Λιμενικών Εγκαταστάσεων και πλοίων, την Ασφάλεια Πολιτικής Αεροπορίας και τη Βιομηχανική Ασφάλεια (ISPS, ΕΚΑΠΑ και ΕΚΒΑ αντίστοιχα), σε συνδυασμό με τις κρίσιμες ευρωπαϊκές υποδομές όπου προβλέπονται ιδιώτες security managers.

Οι ειδικοί για την εκπαίδευση ιδιωτικής ασφάλειας προτάσσουν ως πρώτο βήμα τη νομική ενημέρωση. Εμείς τοποθετούμε ως σταθερή ενότητα (θεματικό πεδίο) για τα επίπεδα 1 και 2 του περιγράμματος του ΕΚΕΠΙΣ – αλλά και για όλα τα επίπεδα μέχρι και το 8ο σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 957 του 2005 – την Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ασφάλεια, που τη διακρίνουμε σε 1ο Μέρος (για το Επίπεδο 1) και σε 2ο Μέρος (Εμβάθυνση για το Επίπεδο 2 – αρχιφύλακες επόπτες) και για τις ειδικές σπουδές των Προϊστάμενων Διευθυντών και των Προϊστάμενων και Συμβούλων/Εμπειρογνωμόνων Ασφάλειας.

Η ύλη του μαθήματος αυτού που θα διδαχθεί (αρχική και συνεχιζόμενη κατάρτιση), αφορά στην κατάρτιση στην ‘κουλτούρα’ security και προτείνουμε να έχει την παρακάτω μορφή. Τα λοιπά θεματικά πεδία κατάρτισης και συνεχιζόμενης κατάρτισης, αναπτύσσονται στη συνέχεια.

Εισαγωγή στα Θέματα Ιδιωτικής Ασφάλειας (ΕΘΙΑ) Ι και ΙΙ.
Θεματικό Πεδίο Ι
Απευθύνεται ως ΜΕΡΟΣ Ι στο 1ο Επίπεδο του ιδιωτικού Προσωπικού παροχής Υπηρεσιών Ασφάλειας που πρόκειται να εφοδιαστούν με άδεια τύπου Α΄, στους τεχνικούς που θα λάβουν την άδεια τύπου Β΄, στους ιδιωτικούς ερευνητές, στο διοικητικό προσωπικό των ΙΕΠΥΑ και των Τμημάτων In house security.

• Εισαγωγικά στοιχεία στο Security Management ως γνωστικού αντικειμένου. To Security Managing, δηλαδή η τέχνη της ιδιωτικής ασφάλειας στην πράξη. Η διακριτή φύση του security, που είναι η πρόληψη του εγκλήματος ανά περίσταση.
• Σύντομη αναφορά στην εξέλιξη της κοινωνίας από τις πρώτες αυτεξούσιες κοινωνικές ομάδες όταν η ιστορία ήταν υπονοούμενη, μέχρι σήμερα, εποχή νεομεταβιομηχανική και μεταμοντέρνα.
• Τα μέτρα ασφάλειας. Τα ιδιωτικά, τα κοινωνικά, τα δημόσια, σε όλο το μήκος της ιστορίας. Ο συνδυασμός. Η αστυνομολογική τομή. Αστυνομευόμενη και μη Αστυνομευόμενη Κοινωνία.
• Η κινητοποίηση του προστατευόμενου. Προσέγγιση του θέματος κοινωνιολογικά, ιστορικά, νομικά (π.χ. Ν 2518/97, όπως έχει συμπληρωθεί και τροποποιηθεί με Ν.3206/2003 και Ν. 3707/08, Αρ.986 Αστικού Κώδικα, Ν. 3708/2008, ΕΚΑΠΑ, ISPS).
• Το κοινωνικό ‘παζλ’ σήμερα και η ακριβής θέση της Ιδιωτικής Ασφάλειας.
• Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η προστασία τους και το πώς υπεισέρχεται στις σχέσεις ιδιωτών (Αρ.25 παρ.1 του Ελληνικού Συντάγματος). Επιπτώσεις παραβιάσεων.
• Οι άλλοι οργανισμοί ασφάλειας (π.χ. Ν.1339/83). Η Δημόσια Δύναμη.
• Επαγγελματικότητα στη συνεργασία. Το μυστικό της ‘συγχωρητικότητας’.
• Η αξία της επικοινωνίας.
• Η συμπεριφορά.
• Με ποιο τρόπο η άσκηση των καθηκόντων μας (ως μικρό λιθαράκι) αναπτύσσει το οικοδόμημα της προστασίας και μειώνει την αβεβαιότητα της κοινωνίας.
• Ενίσχυση Αυτοεκτίμησης.
• Ηθικός Κώδικας προσωπικού.

  (Σύνολο ωρών 15. Εκπαιδευτικές ώρες 14 + 1 ώρα για test εξετάσεων).

ΜΕΡΟΣ ΙΙ – Εμβάθυνση
Αφορά Αρχιφύλακες, Επόπτες, Προϊστάμενους, Διευθυντές, Εμπειρογνώμονες/ Συμβούλους Ασφάλειας.
Το μέρος αυτό προϋποθέτει την επιτυχή περάτωση του Μέρους Ι.

• Ηθικός Κώδικας Στελεχών Ιδιωτικής Ασφάλειας.
• Εσωτερικό και Εξωτερικό Επαγγελματικό Περιβάλλον. Κοινοί τόποι. Δυναμικές που αναπτύσσονται. Προστασία από αρνητικές δυναμικές.
• Η φιλοσοφική βάση της Ιδιωτικής Ασφάλειας. Η Αντίληψη των μελλόντων, οι υποδείξεις του Κόναν – Ντόυλ και η πρόληψη.
• Η ιδιωτική ασφάλεια και η μετατροπή της από Οικονομία της δυσφορίας σε Οικονομία της ευεξίας. Η κοινωνική υποχρέωση, η αντίδραση στα κοινωνικά προβλήματα, η κοινωνική ευθύνη.
• Η Αστυνομική Επιστήμη. Οι Αρχές Ασφάλειας. Οι άλλες Αρχές προστασίας και η Ιδιωτική ασφάλεια. Συγκλίνουσες δυναμικές στην πρόληψη του εγκλήματος και στην προστασία από ακραία φαινόμενα.
• Η επιστήμη της Ιδιωτικής Ασφάλειας (Security Management), οι στρατηγικές, οι αρχές και ο κοινός τόπος συνεργασίας με τη Δημόσια Δύναμη και τις άλλες Αρμόδιες Αρχές Προστασίας.
• Η Κριτική Σκέψη, η Ορθοέπεια, η προσέγγιση του Ηράκλειτου, η μάθηση με αλληγορίες, η ηθική και οι μικρότητες, η ευσπλαχνία, η υπέρβαση στη σκέψη (Ηράκλειτος, ΤΑΟ, Μπασελάρ).
• Η υπέρβαση στο φρόνημα του στελέχους Ιδιωτικής Ασφάλειας και ο Τρόπος Διοίκησης των υπαλλήλων ασφάλειας.
• ‘Η εορτή των γενεθλίων’ και η λύση προβλημάτων.
• Αποφυγή της ανεπάρκειας ‘που λούζει το μηδέν’.

( Σύνολο 16 ώρες, εκ των οποίων η τελευταία για την αξιολόγηση των σπουδαστών σε σχέση με τις νέες γνώσεις).

Όσον αφορά στην αξιολόγηση, προτείνουμε όπως και στις δύο περιπτώσεις η μη υπέρβαση του 69% στις απαντήσεις (δηλαδή 69 και κάτω) να θεωρείται αποτυχία. Ο υποψήφιος πρέπει να επανέλθει με έξοδά του, πλέον, για να αντεπεξέλθει και να περάσει στα επόμενα γνωστικά αντικείμενα.
Το δεύτερο σε σειρά γνωστικό αντικείμενο θα είναι ‘Η αναλυτική, κατά κάποιο τρόπο, ιστορία της Ιδιωτικής Ασφάλειας σε όλο το μήκος της Ιστορίας του Ανθρώπου. Το αντικείμενο αυτό ‘θα έλθει’ και θα ενισχύσει το προηγούμενο γνωστικό αντικείμενο.
(Σύνολο ωρών 7, περιλαμβανομένου και του test προόδου).
Αυτό αφορά το 1ο Επίπεδο κατά ΕΚΕΠΙΣ.

Για τους Αρχιφύλακες και Επόπτες (2ο Επίπεδο) θα υπάρξει ένα ειδικό συμπληρωματικό για την ιστορική εξέλιξη των εκπαιδεύσεων στο security και τις νέες τάσεις στην ιδιωτική ασφάλεια και στη δημόσια δύναμη. Τα υπόλοιπα γνωστικά αντικείμενα κατάρτισης ( αρχική και συνεχιζόμενη) τα συγκροτούμε σε θεματικά πεδία, αφού λάβουμε υπόψη τη διεθνή εικόνα και τα μέχρι τώρα προγράμματα σε Ελλάδα και Εξωτερικό. Τα θεματικά επίπεδα αυτά τα αναφέρουμε πολύ συνοπτικά και έχουν ως εξής ανά επίπεδο.
Επίπεδο 1 κατά ΠΕΠ/ΕΚΕΠΙΣ, για τους κατόχους άδειας Α΄ κατηγορίας:
Θεματικό Πεδίο 1. ΕΘΙΑ Ι, όπως αναπτύχθηκε ανωτέρω.
Θεματικό Πεδίο 2. Η ιστορική προσέγγιση.
Θεματικό Πεδίο 3. Νομική ενημέρωση, με πρώτο τμήμα τη μαθησιακή ανάπτυξη βασικών εννοιών και τη μάθηση της νομοθεσίας της Ιδιωτικής Ασφάλειας.
Θα ακολουθήσουν ενότητες που αφορούν σε στοιχεία από το Συνταγματικό, Ποινικό, Αστικό, Εμπορικό και Ναυτικό Εργατικό Δίκαιο και την Ποινική και Πολιτική Δικονομία, που προσιδιάζουν στα καθήκοντα Ιδιωτικής Ασφάλειας.
Στο ίδιο θεματικό πεδίο θα ήταν χρήσιμη η ανάπτυξη στοιχείων για το λεγόμενο ‘δίκαιο των αποδείξεων’.
Θεματικό Πεδίο 4. Το έγκλημα, ως κοινωνικό φαινόμενο και ως πράξη ενός προσώπου. Στοιχεία εγκληματολογίας του περάσματος στην πράξη.
Θεματικό Πεδίο 5. Φυσική κατάσταση. ‘ Πρωινός Οπλισμός’ πριν την ανάληψη υπηρεσιών.
Θεματικό Πεδίο 6. Πυρασφάλεια – Πυροπροστασία.
Θεματικό Πεδίο 7. Βασικές ενέργειες σε γεγονότα χωρίς προειδοποίηση και που αφορούν: υγεία, φυσικά φαινόμενα, τεχνολογικούς κινδύνους ή συνδυασμό τους ή πρόκειται για ατυχήματα ή καταστάσεις που δημιουργούνται από λάθη ή από πρόσωπα/ Προστασία Περιβάλλοντος.
Θεματικό Πεδίο 8. Ιδιωτική Ασφάλεια και Ηθική.
Θεματικό Πεδίο 9. Η ορθή σύνταξη αναφορών.
Θεματικό Πεδίο 10. Το Ιδιωτικό Προσωπικό Ασφάλειας. Η Εταιρεία. Ο Πελάτης. ‘Υπηρετούμε την Ασφάλεια και Εξυπηρετούμε.’
Θεματικό Πεδίο 11. Security Managing. Η τέχνη της Ιδιωτικής Ασφάλειας. Έλεγχος προσβάσεων. Έλεγχος Ασφάλειας. Η πρώτη ανταπόκριση σε περιστατικό.
Θεματικό Πεδίο 12. Ασφάλεια του εαυτού μας.
Θεματικό Πεδίο 13. Η σημασία και οι επακόλουθες απαιτήσεις των διάφορων επιπέδων ασφάλειας.
Η αναγνώριση και ο εντοπισμός όπλων, επικίνδυνων ουσιών και μηχανισμών.
Η αναγνώριση των χαρακτηριστικών και μοντέλων συμπεριφοράς προσώπων, τα οποία μπορεί να απειλήσουν την ασφάλεια και
Οι τεχνικές οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παράκαμψη των μέτρων ασφάλειας.

Επίπεδο 2 κατά ΠΕΠ/ΕΚΕΠΙΣ (Αρχιφύλακες & Επόπτες)
Θεματικό Πεδίο 1: ΕΘΙΑ ΙΙ, όπως προαναφέρθηκε.
Θεματικό Πεδίο 2: Ιστορική εξέλιξη Ιδιωτικής Ασφάλειας και οι νέες τάσεις. Ο κόσμος της Εκπαίδευσης της ιδιωτικής ασφάλειας.
Θεματικό πεδίο 3. Αρχές Μάνατζμεντ.
Θεματικό πεδίο 4. Security Management.
Θεματικό πεδίο 5. Περιβαλλοντική Αγωγή.
Θεματικό πεδίο 6. Ιδιωτική Ασφάλεια σε πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα. Ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες.
Θεματικό πεδίο 7. Διοίκηση μικρής μονάδας. Λύση σε προβλήματα ασφάλειας.
Θεματικό πεδίο 8. Ιδιωτική ασφάλεια. Επιχειρηματικότητα. Ηθική και Κοινωνική ευθύνη.
Θεματικό πεδίο 9. Τα σχέδια ασφάλειας, κύρια και παράγωγα και η επίβλεψη εφαρμογής τους.
Θεματικό πεδίο 10. Οι καταρτίσεις του προσωπικού επί του πεδίου.
Θεματικό πεδίο 11. Συντονισμός προσωπικού και μέσων ιδιωτικής ασφάλειας.
Θεματικό πεδίο 12. Διοίκηση σκηνής και Διοίκηση Περιστατικού σε πολύ σοβαρά περιστατικά.
Θεματικό πεδίο 13. Γνώση των υφιστάμενων απειλών για την ασφάλεια και των μοντέλων που ακολουθούνται.
Η αναγνώριση και ο εντοπισμός όπλων, επικίνδυνων ουσιών και διατάξεων.
Η αναγνώριση των χαρακτηριστικών και μοντέλων συμπεριφοράς προσώπων, τα οποία μπορεί να απειλήσουν την ασφάλεια.
Οι τεχνικές οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παράκαμψη των μέτρων ασφάλειας.
Οι τεχνικές διαχείρισης και ελέγχου πλήθους.
Οι σχετιζόμενες με την ασφάλεια επικοινωνίες.
Η λειτουργία του εξοπλισμού και των συστημάτων ασφάλειας.
Η υποβολή σε δοκιμές, η βαθμονόμηση και συντήρηση του εξοπλισμού και των συστημάτων ασφάλειας.
Στις προτάσεις μας αυτές, ουσιαστικό θέμα είναι η απόκτηση ‘κουλτούρας security’. Στο πεδίο αυτό δώσαμε και το βάρος στην παρούσα δημοσίευση. Διότι η κουλτούρα του κάθε επαγγέλματος είναι αυτή που θα πρέπει να διαπνέει όλα τα επίπεδα των γνώσεων και στο σημείο αυτό ερχόμαστε παραπληρωματικά σε όσα η οδηγία 957 (2005) περιλαμβάνει και η οποία αφορά και το δικό μας ΠΕΠ, όπως έχει δομηθεί από το ΕΚΕΠΙΣ.