Διέξοδος από την Ηλεκτρονική Ανασφάλεια: 3ο Περιφερειακό Φόρουμ Ηλεκτρονικής Ασφάλειας

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 3ο Περιφερειακό Φόρουμ Ηλεκτρονικής Ασφάλειας "Ασφάλεια Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών", Θεσσαλονίκη, 11 – 12 Οκτωβρίου 2007, που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ερευνών Μελετών Τηλεπικοινωνιών & Πληροφορικής Χωρών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΝΑ) στο ξενοδοχείο Νικόπολις.

Στο φετινό συνέδριο παρουσιάστηκε σειρά από ενδιαφέροντα θέματα αιχμής σχετικά με τις ηλεκτρονικές απειλές, ενώ κοινό ήταν το συμπέρασμα ότι είναι απαραίτητη η ενημέρωση του κοινού, αλλά και η κινητοποίηση όλων των φορέων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κρουσμάτων ηλεκτρονικού εγκλήματος. Θέματα κλειδιά που αναδείχτηκαν κατά τις εργασίες του Συνεδρίου, αποτελούν η διαλειτουργικότητα των διαφόρων συστημάτων ηλεκτρονικής ασφάλειας, ειδικά σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες πιστοποίησης ηλεκτρονικών συναλλαγών και η ανάγκη διεθνούς συνεργασίας σε ολόκληρο το φάσμα των θεμάτων της ψηφιακής ασφάλειας.

Ο πρόεδρος του ΙΝΑ κος Βασίλης Ν. Τακάς ανακοίνωσε την πρόθεση του ΙΝΑ να προτείνει τη σύσταση Δικτύου Αντιμετώπισης Ηλεκτρονικών Απειλών στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κατά το Υπουργικό Συνέδριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας των χωρών της ΝΑ Ευρώπης, που είναι προγραμματισμένο για τις 28-30 Οκτωβρίου στο Σαράγιεβο Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και στο οποίο το ΙΝΑ θα συμμετέχει με ομιλία – παρέμβαση του Προέδρου του ΙΝΑ. Κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας των εργασιών του συνεδρίου, ο Ειδικός Γραμματέας Ψηφιακού Σχεδιασμού, καθηγητής κος Βασίλης Ασημακόπουλος ανακοίνωσε ότι στα πλαίσια της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006 – 2013 ενεργοποιείται η Ομάδα Δράσης για την Ψηφιακή Ασφάλεια (DART – Digital Awareness & Response to Threats, Ψηφιακή Επαγρύπνηση και Αντιμετώπιση Απειλών) καλύπτοντας έτσι ένα σημαντικό κενό που υπήρχε στην ηλεκτρονική θωράκιση του Διαδικτύου στην Ελλάδα. Σημαντικές παρεμβάσεις έκανε ο Πρόεδρος της Microsoft Νοτιοανατολικής Ευρώπης κος Goran Radman, που παρατήρησε ότι όλες οι χώρες του κόσμου είναι εκτεθειμένες στην απειλή της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας και ότι η Microsoft υποστηρίζει αμέριστα όλες τις κυβερνήσεις για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισή της. Παράλληλα, ο κος Roger Halbheer, Chief Security Advisor for Europe Middle East and Asia (EMEA) της Microsoft, παρουσίασε τις σημαντικές καινοτομίες που έχει εισαγάγει η Microsoft στον τομέα της ηλεκτρονικής ασφάλειας, υποστηρίζοντας σε όλο τον κόσμο τις προσπάθειες κυβερνήσεων και πολιτών, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ηλεκτρονικές απειλές. Ανέφερε ενδεικτικά, ότι η Microsoft συνεργάζεται με τη Νιγηριανή κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της γνωστής και ως «Νιγηριανής απάτης», που έχει δυσφημήσει την εν λόγω χώρα τα τελευταία χρόνια. Η Microsoft ήταν Μέγας Χορηγός του συνεδρίου και συνέβαλε αποφασιστικά στην επιτυχία του, ενώ ήδη συζητήθηκε η προοπτική να συνεχιστεί η συνεργασία και στο επόμενο συνέδριο, το 2008. Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κος Αχιλλέας Κέμος, ανέφερε μεταξύ άλλων την πρόθεση της Ε.Ε. να προωθήσει τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την προστασία των κρίσιμων εθνικών υποδομών των κρατών μελών από ηλεκτρονικές απειλές και να εδραιώσει τους θεσμούς δικτύωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο των Εθνικών CERTs (Computer Emergency Response Teams – Ομάδες Αντιμετώπισης Ηλεκτρονικών Απειλών). Επίσης, ο κος  Mehis Ηakkaja, εκπρόσωπος της European Network and Information Security Agency (ENISA) παρουσίασε το ιστορικό δημιουργίας των CERTs και τον καίριο ρόλο που έχει αναλάβει η ENISA στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και του συντονισμού των ενεργειών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ ήδη η ENISA παρέχει σημαντικά εργαλεία για την ίδρυση και λειτουργία ομάδων CERTs.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης μέρας των εργασιών του συνεδρίου, η κα Christine Sund, εκ μέρους της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU) παρουσίασε τη δραστηριότητα της ITU σε θέματα ηλεκτρονικής ασφάλειας, που είναι ιδιαίτερα ενεργή στην υποστήριξη ειδικά των αναπτυσσόμενων χωρών να εξοπλιστούν θεσμικά και τεχνολογικά απέναντι στις ηλεκτρονικές απειλές. Επίκαιρες και σημαντικές παρεμβάσεις έγιναν από εκπροσώπους παρόχων διαδικτυακών υπηρεσιών (ΟΤΕΝΕΤ, FORTHNET, Hellasoniline) που ενημέρωσαν ότι οι ελληνικές εταιρείες έχουν υψηλή αίσθηση των κινδύνων και εργάζονται έντονα να περιορίσουν τις ηλεκτρονικές απειλές στον ελάχιστο βαθμό. Ενδιαφέρον παρουσίασε η παρέμβαση του εκπροσώπου του ελληνικού κόμβου του SAFER Internet, σχετικά με τους κινδύνους για τους ανήλικους στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Κόμβου Ασφαλούς Διαδικτύου, 3 στους 4 γονείς δεν κάθονται ποτέ με τα παιδιά τους, όταν αυτά σερφάρουν στο διαδίκτυο και μόνο 1 στους 8 γονείς πιστεύει ότι τα παιδιά του έχουν συναντήσει επιβλαβές περιεχόμενο στο διαδίκτυο. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι μόνο 1 στους 12 γονείς θέτει κανόνες χρήσης του διαδικτύου, ενώ την ίδια στιγμή 1 στους 5 θέτουν κανόνες για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Ένα από τα πιο σημαντικά συμπεράσματα των μελετών του κόμβου, άλλωστε, κατέδειξε ότι 1 στους 2 γονείς δεν ξέρουν πού να αναφέρουν το παράνομο περιεχόμενο και 9 στους 10 γονείς δηλώνουν την ανάγκη να πάρουν περισσότερες πληροφορίες, γεγονός που τονίζει την ουσιαστική συμβολή της ενημέρωσης του κοινού. Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία του, ο κος Κουντζέρης, εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας, ενημέρωσε πως έχουν υιοθετηθεί όλοι οι κανονισμοί και οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες και έχει θεσπισθεί το νομοθετικό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές υπογραφές στην Ελλάδα, ενώ υπάρχουν θέματα διαλειτουργικότητας με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, παρουσίασε δύο σημαντικά έργα του Υπουργείου Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης – το ΣΥΖΕΥΞΙΣ που ήδη λειτουργεί και το ΕΡΜΗΣ που βρίσκεται σε φάση υλοποίησης – και στοχεύουν στην εξασφάλιση ασφαλών συναλλαγών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του δημοσίου, εσωτερικά και με τους πολίτες μέσα στο 2008. Τέλος, ο κος Γ. Πάγκαλος, Εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο SECURITY/FP7, παρουσίασε το νέο πρόγραμμα – πλαίσιο για την ασφάλεια, ενώ κάνοντας έναν απολογισμό της ελληνικής συμμετοχής, σημείωσε τις εξαιρετικές ελληνικές επιδόσεις, αναφέροντας ότι η Ελλάδα ήταν η 7η πιο επιτυχημένη χώρα σε σύνολο 27 χωρών, σε προτάσεις ερευνητικών έργων για την ασφάλεια. Γεγονός, που αναδεικνύει την ύπαρξη εξαιρετικού ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού και πληθώρα ερευνητικών αποτελεσμάτων, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από τη χώρα μας, προσφέροντας σημαντικές υπεραξίες, εάν γίνει ορθή εμπορική εκμετάλλευση και προσφέρουν σημαντικά κρίσιμη μάζα γνώσης για την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών ηλεκτρονικής ασφάλειας. Το συνέδριο διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και της Γραμματείας Ψηφιακού Σχεδιασμού του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, με την υποστήριξη του ΣΒΒΕ (Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος) και του ΣΕΠΒΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος). Μέγας Χορηγός του Συνεδρίου ήταν η εταιρεία Microsoft και Χορηγός ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος – ΟΤΕ. Οι εφημερίδες Χρηματιστήριο, Εξπρές και Μακεδονία, τα τηλεοπτικά κανάλια ΕΡΤ3 και TV100 και το περιοδικό Security Manager, υποστήριξαν το Συνέδριο ως χορηγοί επικοινωνίας. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του συνεδρίου www.esecurityforum.org