CCTV για σπίτια

Οι εγκαταστάσεις συστημάτων επιτήρησης για οικίες αυξάνονται συνεχώς. Αν και είναι τεχνολογικά απλούστερα από τα συστήματα που χρησιμοποιούνται σε μεγάλες κτιριακές υποδομές επιχειρήσεων, η επιλογή ενός συστήματος επιτήρησης για σπίτι παραμένει μία σημαντική διαδικασία.
Είναι κοινή διαπίστωση ότι τα περισσότερα συστήματα CCTV μέχρι τώρα απευθύνονταν σε επιχειρήσεις και προσδιορίζονταν ως επαγγελματικά. Ακόμα και αν προσπαθήσετε να κάνετε μία αναζήτηση στο Internet για προϊόντα που να προορίζονται για οικιακές εφαρμογές, τα περισσότερα από τα αποτελέσματα που θα σας επιστραφούν απευθύνονται κυρίως για επαγγελματική χρήση. Αυτό όμως σταδιακά φαίνεται να αλλάζει, μιας και οι ανάγκες για επιτήρηση αφορούν πλέον σε μεγάλο βαθμό και τα σπίτια.
Τρεις είναι οι βασικοί προβληματισμοί που πρέπει να απασχολούν πριν την υλοποίηση ενός συστήματος CCTV για οικιακή χρήση. Καταρχήν το ποσό που θα επενδύσει ο ιδιοκτήτης, στη συνέχεια οι δυνατότητες που θα υποστηρίζει το σύστημα και τέλος η δυσκολία εγκατάστασής του.

Κόστος και δυνατότητες
Χωρίς αμφιβολία το κόστος αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα για αυτού του είδους τις εφαρμογές. Το ιστορικό των διάφορων εγκληματικών ενεργειών σε σπίτια αποδεικνύει ότι ακόμα και απλά και φθηνά συστήματα CCTV μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά για την εξιχνίαση ή την αποτροπή, αρκεί να είναι αξιόπιστα. Επιπρόσθετες δυνατότητες που μπορεί να φανούν πολύ χρήσιμες σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις, από ό,τι φαίνεται δεν προσθέτουν μεγαλύτερη ασφάλεια σε απλές εφαρμογές όπως είναι εκείνες των οικιακών συστημάτων. Οπότε δεν υπάρχει και ο λόγος να επενδύσει κάποιος σε ένα high-tech σύστημα, αφού δεν υπάρχει και η ανάλογη ανταποδοτικότητα.
Σε περίπτωση λοιπόν που αναφερόμαστε σε μια νεόκτιστη οικία, τότε στη μελέτη και στην κατασκευή είναι πιθανό να προβλέπονται και θέσεις δικτύου, οπότε θα μπορέσει ο ιδιοκτήτης να επιλέξει κάποιες από τις φθηνές αλλά αξιόπιστες δικτυακές κάμερες που κυκλοφορούν στην αγορά. Το ίδιο όμως μπορεί να γίνει και στην περίπτωση υφιστάμενης οικίας, καθώς το μόνο που απαιτείται είναι η επιλογή των θέσεων και η τοποθέτηση καλωδίων UTP σε αυτές τις θέσεις. Αυτό ήδη το κάνουν πολλοί ιδιοκτήτες που θέλουν να τοποθετήσουν έναν επιπρόσθετο υπολογιστή στο σπίτι τους και δεν θέλουν να χρησιμοποιούν ασύρματο δίκτυο. Είναι μια εργασία απλούστατη, που προϋποθέτει μόνο την προμήθεια των καλωδίων UPT και των λεπτών καναλιών στα οποία θα τοποθετηθούν τα καλώδια σύνδεσης. Το πλεονέκτημα των δικτυακών καμερών είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας από τους υπάρχοντες υπολογιστές του σπιτιού, με την προμήθεια του ανάλογου προγράμματος σαν σταθμό ελέγχου. Mια ενδιαφέρουσα πρόταση είναι οι κάμερες τύπου cube που έχουν και το χαμηλότερο κόστος στην αγορά. Ονομάζονται έτσι διότι έχουν το σχήμα κύβου και το μειονέκτημά τους είναι ότι δεν μπορεί να μεταβληθεί το πεδίο απεικόνισης της κάμερας. Αν και δεν χρησιμοποιούνται στις περισσότερες επαγγελματικές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας, αποτελούν μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση για οικιακή χρήση.
Η δεύτερη σημαντική παράμετρος είναι οι δυνατότητες τις οποίες θα πρέπει να διαθέτει το σύστημα. Είναι σίγουρα μία κρίσιμη ερώτηση, διότι πλέον υπάρχει ένα ευρύ φάσμα επιλογών στα συστήματα επιτήρησης, που περιλαμβάνει από την αλληλεπίδραση με το σύστημα συναγερμού έως και την ενσωμάτωση τεχνολογιών υψηλής ανάλυσης εικόνας (megapixel) και έξυπνου βίντεο (video analytics) καταγραφής σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Είναι δύσκολο να τεθεί ένα όριο, αλλά παράλληλα είναι και υποχρεωτικό ώστε να διατηρηθεί το κόστος σε ένα λογικό επίπεδο. Η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες χρειάζονται ένα μικρό μέρος από τις δυνατότητες που προσφέρουν τα σύγχρονα συστήματα επιτήρησης.
Η αλληλεπίδραση με το σύστημα συναγερμού είναι χρήσιμη ειδικά σε σπίτια με μεγάλο περιβάλλοντα χώρο. Σε περίπτωση που χτυπήσει κάποιος αισθητήρας του συστήματος συναγερμού, θα μπορεί να ενεργοποιηθεί και η κάμερα που καλύπτει το συγκεκριμένο χώρο αυτόματα, ώστε ο ιδιοκτήτης να έχει άποψη για το τι συμβαίνει και να αποφύγει οποιαδήποτε επικίνδυνη επαφή. Η απομακρυσμένη επιτήρηση είναι άλλη μία λειτουργία που μπορεί να αξιοποιηθεί από τους ιδιοκτήτες, καθώς θα μπορούν να έχουν έλεγχο της οικίας τους ακόμα και όταν βρίσκονται μακριά. Σήμερα δεν απαιτείται κάποιος ιδιαίτερος εξοπλισμός ούτε και ανάλογη τηλεπικοινωνιακή υποδομή. Mέσω του Internet είναι πολύ απλό να γίνει σύνδεση μεταξύ του υπολογιστή του σπιτιού στον οποίο είναι εγκατεστημένη η εφαρμογή επιτήρησης και ενός άλλου υπολογιστή στον οποίο θα έχει και πρόσβαση ο ιδιοκτήτης. Μάλιστα, ο δεύτερος υπολογιστής δεν χρειάζεται να έχει εγκατεστημένο και κάποιο ειδικό πρόγραμμα, αφού η σύνδεση και η προβολή των εικόνων μπορεί να γίνει μέσω σχεδόν όλων των δημοφιλέστερων προγραμμάτων προήγησης.
¶λλη μία δυνατότητα που οφείλουν να εξετάσουν οι ιδιοκτήτες να τη διαθέτει το σύστημα το οποίο θα προμηθευτούν, είναι η καταγραφή εικόνων ακόμα και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα με τις φθηνές κάμερες, καθώς αυτές συνήθως δεν έχουν καλή απόδοση σε παρόμοιες συνθήκες. Ο απλούστερος και φθηνότερος τρόπος για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι η προσθήκη στο φακό της κάμερας ενός δακτυλίου με υπέρυθρο φωτισμό (IR illuminators). Για επαγγελματικές εφαρμογές συνήθως αυτή η προσέγγιση δεν συνιστάται διότι έχει και σημαντικά μειονεκτήματα, όπως ο άνισα κατανεμημένος φωτισμός και ο περιορισμός στην εμβέλεια. Όμως για την κάλυψη ενός περιορισμένου χώρου όπως ένα δωμάτιο, αποτελεί μία φθηνή και συνήθως αξιόπιστη λύση.
Σημασία θα πρέπει να δοθεί και στην ύπαρξη ηχητικής καταγραφής, πέρα από την οπτική. Αυτή η δυνατότητα συμβάλλει και σε άλλους τομείς εκτός της ασφάλειας, ειδικά σε περιπτώσεις όπου στο σπίτι υπάρχουν και ευπαθή πρόσωπα όπως μικρά παιδιά ή ηλικιωμένοι. Μέσω του ήχου είναι εύκολο για τον οποιοδήποτε να διαπιστώσει αν κάτι δεν πάει καλά και να αντιδράσει ανάλογα.
Υπάρχουν όμως και δυνατότητες που μάλλον είναι περιττές στις οικιακές εφαρμογές. Χαρακτηριστικότερη είναι η δυνατότητα αποθήκευσης μεγάλου όγκου δεδομένων και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στις επιχειρήσεις συνήθως διατηρείται αρχείο ενός μηνός ή και περισσότερο. Διάστημα που μάλλον είναι υπερβολικό για μια οικιακή εφαρμογή, καθώς εκεί το διάστημα όπου ο ιδιοκτήτης θα διαπιστώσει ότι υπάρχει πρόβλημα, δεν ξεπερνά τις λίγες ημέρες. Επίσης δεν χρειάζεται και η συνεχής αποθήκευση η οποία συχνά απαιτείται στις επιχειρήσεις αλλά αυξάνει δραματικά το κόστος αποθήκευσης.
Φυσικά οι κάμερες υψηλής ανάλυσης για τις οποίες πολύς λόγος γίνεται τώρα τελευταία είναι μάλλον περιττή πολυτέλεια για μια απλή οικιακή εφαρμογή, καθώς δεν υπάρχουν οι συνθήκες (κάλυψη μεγάλων χώρων με πολλούς παρευρισκόμενους) που τις καθιστούν αναγκαίες στις μεγάλες επιχειρήσεις.

Προτάσεις
Η υλοποίηση ενός απλού και οικονομικού συστήματος επιτήρησης για ένα σπίτι είναι πλέον εφικτή. Τα υλικά που θα απαρτίζουν το σύστημα δεν είναι απαραίτητο να διαθέτουν τεχνολογίες αιχμής, αλλά θα πρέπει να προέρχονται από αξιόπιστες εταιρείες που παρέχουν την ανάλογη κάλυψη και service όταν αυτό απαιτηθεί. Εκείνο που πάντα οφείλουν να έχουν στο νου τους οι ιδιοκτήτες είναι να εστιάσουν στις ανάγκες τους και να μην παρασυρθούν από δυνατότητες που δεν θα χρησιμοποιήσουν ποτέ. Καλό είναι να προσανατολιστούν προς την επιλογή ενός δικτυακού συστήματος, καθώς τους προσφέρει μεγάλη ευελιξία, ευκολία στην εγκατάσταση και δυνατότητες επέκτασης ανάλογα με τις μελλοντικές απαιτήσεις. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα από τους υπολογιστές που διαθέτουν για τον έλεγχο του συστήματος και την αποθήκευση των δεδομένων. Ακολουθώντας τα προαναφερόμενα μπορεί να κατασκευαστεί ένα απλό μεν, πλην όμως πολύ λειτουργικό οικιακό σύστημα επιτήρησης. Μπορεί σίγουρα να απέχει πολύ από τα συστήματα που θαυμάζουμε όλοι στις ταινίες του Χόλιγουντ, ακόμα και από αυτό που χρησιμοποιεί ένα απλό τραπεζικό κατάστημα. Όμως το ρόλο του θα τον εκτελέσει και μάλιστα με πολύ χαμηλότερο κόστος από όσο θα φανταζόταν αρχικά ο ιδιοκτήτης.

Του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ