Αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τη θερμική τεχνολογία στη βιντεοεπιτήρηση – 10 βέλτιστες πρακτικές

Οι θερμικές κάμερες βιντεοεπιτήρησης ξεχωρίζουν εδώ και αρκετά χρόνια, χάρη στη μοναδική τους ικανότητα να λειτουργούν σχεδόν σε οποιοδήποτε περιβάλλον, παρέχοντας δυνατότητα επιτήρησης όλο το εικοσιτετράωρο ακόμη και σε συνθήκες απόλυτου σκοταδιού αλλά και σε ακραίες περιβαλλοντικές καταστάσεις. Αρκεί όμως να γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο θα τις αξιοποιήσουμε καλύτερα.

Του Νέστορα Πεχλιβανίδη

Είναι γνωστό ότι για τη λήψη εικόνων από τις κάμερες θερμικές τεχνολογίας δεν παίζουν ρόλο οι συνθήκες φωτισμού μιας και αυτές δεν απαιτούν ορατό φως για τη δημιουργία εικόνας, κάτι που τις καθιστά ιδανικές σε ιδιαίτερες καταστάσεις. Είναι επίσης λιγότερο πιθανό έως καθόλου να επηρεαστούν από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, όπως η βροχή, η ομίχλη ή το χιόνι, ενώ μπορούν να ανιχνεύσουν αντικείμενα σε μεγαλύτερες αποστάσεις από τις παραδοσιακές κάμερες, όντας έτσι κατάλληλες και για επιτήρηση μεγάλης εμβέλειας.

Οι θερμικές κάμερες πριν χρόνια έφεραν επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τα συστήματα ασφαλείας γενικότερα, καθώς πρόκειται για ζωτικής σημασίας εργαλείο που μπορεί να συμβάλει στην προστασία των εγκαταστάσεων. Ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται κυρίως σε κρίσιμες υποδομές και εγκαταστάσεις υψηλών απαιτήσεων, αλλά πλέον εφαρμόζονται σε ένα ευρύτερο πεδίο μιας και χαμηλότερο κόστος απόκτησης τους αλλά και η μεγαλύτερη ποικιλία μοντέλων στην αγορά, επιτρέπει να γίνονται περισσότερο προσιτές από πολλές επιχειρήσεις.

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε, μέσα από τις εφαρμογές που καλούνται να καλύψουν, τον τρόπο λειτουργίας τους και τα χαρακτηριστικά τους, πως αυτές οι κάμερες θα αξιοποιηθούν καλύτερα, τι πρέπει να αποφεύγουμε και πως θα επιλέξουμε το κατάλληλο μοντέλο.

Κατά την επιλογή μιας θερμικής κάμερας ασφαλείας, υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά που πρέπει να εξεταστούν με πρώτο και σημαντικότερο την ανάλυση. Όσο μεγαλύτερη είναι η τελευταία, τόσο περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να καταγράψει η κάμερα. Το δεύτερο είναι η εμβέλεια και είναι σημαντικό να επιλεχθεί εκείνη που θα ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες ανάγκες. Άλλο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι το οπτικό πεδίο· όσο ευρύτερο είναι, τόσο μεγαλύτερη περιοχή καλύπτει η κάμερα. Τέλος, σημαντικό είναι να εξεταστεί και ο τρόπος τοποθέτησης της κάμερας, καθώς αυτό θα επηρεάσει έντονα το πεδίο θέασης.

Εφαρμογές των θερμικών καμερών ασφαλείας

Χρησιμοποιούνται σε ποικίλες εφαρμογές· συχνότερα όμως σε ολοκληρωμένα συστήματα περιμετρικής προστασίας για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση εισβολέων, όπως επίσης και για την προστασία κρίσιμων υποδομών. Μπορούν να αξιοποιηθούν σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας και διυλιστήρια πετρελαίου και άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ενώ είναι κατάλληλες ακόμα και για την παρακολούθηση της άγριας ζωής, τον εντοπισμό πυρκαγιών και σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Είναι επίσης μια σταθερή επιλογή για την επιτήρηση χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Τελευταία μάλιστα, έχουν γίνει δημοφιλείς από τις αρχές επιβολής του νόμου, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό υπόπτων αλλά και τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων.

Η κατανόηση του σωστού τρόπου χρήσης της τεχνολογίας θερμικής απεικόνισης μπορεί να βελτιώσει δραματικά τις δυνατότητες επιτήρησης, είτε πρόκειται για περιμετρική ασφάλεια, είτε για προστασία περιουσιακών στοιχείων, είτε ακόμη και για κάτι ασυνήθιστο όπως η παρακολούθηση της άγριας ζωής. Παρακάτω θα διερευνήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνικοί εγκαταστάτες αλλά και οι τελικοί χρήστες μπορούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις θερμικές κάμερες βιντεοεπιτήρησης.

Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ένα συνηθισμένο λάθος που συντελείται κατά τη χρήση τους και αυτό είναι η μη κατανόηση των περιορισμών τους, καθώς είναι ακατάλληλες για την αναγνώριση ατόμων ή πινακίδων κυκλοφορίας.

10 πρακτικές για την καλύτερη αξιοποίηση των θερμικών καμερών

Προτού κανείς εφαρμόσει τις παρακάτω οδηγίες, είναι σημαντικό να κατανοηθεί ο τρόπος λειτουργίας των εν λόγω καμερών. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες, οι θερμικές, ανιχνεύουν τη θερμότητα που εκλύεται από ανθρώπους και ζώα, αλλά και τα διάφορα υλικά αντικείμενα, η οποία αναγνωρίζεται ως η θερμική τους υπογραφή. Σε καταστάσεις χαμηλού φωτισμού η περιορισμένης ορατότητας λόγω καπνού ή ομίχλης, όπου δηλαδή οι τυπικές κάμερες θα αποτύγχαναν, οι θερμικές, δείχνουν να είναι πραγματικά αποτελεσματικές.

1. Εγκατάσταση: Ένα προφανές βήμα που συχνά υποβαθμίζεται. Όμως είναι το αρχικό κρίσιμο ζήτημα που πρέπει να λυθεί προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες της θερμικής απεικόνισης, καθώς συμβάλει άμεσα στην συνολική αποτελεσματικότητά. Άλλωστε όλες οι κάμερες πρέπει να τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχουν την πληρέστατη εικόνα της περιοχής που καταγράφουν.
   Συνήθως, αυτό συνεπάγεται την τοποθέτησή τους αρκετά ψηλά ώστε να αποφεύγονται τα εμπόδια, ενώ ταυτόχρονα διευρύνεται και το οπτικό πεδίο. Παράγοντες όπως ο άνεμος, η αντανάκλαση του ήλιου και η βροχόπτωση που μπορεί να επηρεάσουν τη θερμική ένδειξη, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν.
   Πεδίο θέασης θερμικής απεικόνισης (FoV – Field of View ): Το πεδίο θέασης (FoV) περιγράφει τη γωνία υπό την οποία μια κάμερα “βλέπει” μια δεδομένη σκηνή. Οι περισσότερες θερμικές κάμερες εισαγωγικού επιπέδου έχουν ευρύ οπτικό πεδίο, κατάλληλο για επιθεωρήσεις κοντά στο αντικείμενο ενδιαφέροντος.
2. Ρυθμίσεις: Διαθέτουν ρυθμίσεις που επιτρέπουν την προσαρμογή της λειτουργίας τους σε ακριβείς και συγκεκριμένες απαιτήσεις βασισμένες στα προβλήματα που ο τελικός χρήστης πρέπει να αντιμετωπίσει. Η ευαισθησία, η αντίθεση και η πολικότητα (μαύρο-ζεστό ή λευκό-ζεστό) είναι παραδείγματα αυτών. Αφιερώστε λίγο χρόνο για να αναγνωρίσετε αυτές τις επιλογές και να τις προσαρμόσετε στις δικές σας ανάγκες.
   Αλλαγή του επιπέδου ευαισθησίας, για παράδειγμα, θα οδηγήσει στην καλύτερη διάκριση μεταξύ αντικειμένων συγκρίσιμης θερμοκρασίας. Για πιο λεπτομερείς εικόνες, η προσαρμογή της αντίθεσης μπορεί να είναι επωφελής, ενώ η επιλογή της κατάλληλης πολικότητας μπορεί να βελτιώσει την ορατότητα των αντικειμένων ανάλογα με το φόντο. Η θερμική ευαισθησία ορίζει την ελάχιστη διαφορά θερμοκρασίας που μπορεί να ανιχνεύσει μια κάμερα υπερύθρων. Ονομάζεται επίσης Διαφορά Ισοδύναμης Θερμοκρασίας Θορύβου (NETD- Noise Equivalent Temperature Difference). Στην περίπτωση αυτή, ένας χαμηλός λόγος, είναι καλύτερος για τις περισσότερες εφαρμογές. Για παράδειγμα, οι επιθεωρητές κτιρίων κερδίζουν απόδοση με χαμηλότερη θερμική ευαισθησία. Αυτό συμβαίνει επειδή οι διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ δομικών στοιχείων με προβλήματα, όπως υψηλότερη περιεκτικότητα σε υγρασία, μπορεί να είναι αρκετά μικρές. Από την άλλη πλευρά, η θερμική ευαισθησία είναι λιγότερο σημαντική εάν η εργασία σας περιλαμβάνει την ανίχνευση μεγάλων μεταβολών θερμοκρασίας.
3. Συντήρηση και βαθμονόμηση σε τακτική βάση: Παρόλο που είναι πιο ανθεκτικές στις εξωτερικές συνθήκες από τις αντίστοιχες παραδοσιακές, εντούτοις απαιτούν τακτική συντήρηση και βαθμονόμηση για να λειτουργούν σωστά.  Ο καθαρισμός του φακού, οι αναβαθμίσεις λογισμικού και η συχνή βαθμονόμησή της αποτελούν κρίσιμες πτυχές για την επίτευξη καλύτερης απόδοσης. Η τελευταία μάλιστα απαιτείται για να διατηρούνται ακριβείς οι μετρήσεις θερμότητας. Επιθεωρήστε επίσης τη φυσική ακεραιότητα του περιβλήματος της κάμερας για να ελέγξετε ότι δεν έχει υποστεί βλάβη από περιβαλλοντικά αίτια ή βανδαλισμούς.Εύρος θερμοκρασίας υπέρυθρης κάμερας: Ή αλλιώς κλίμακα είναι το εύρος θερμοκρασιών για το οποίο είναι βαθμονομημένη και ικανή να μετρά η θερμική κάμερα. Είναι μια σημαντική προδιαγραφή που πρέπει να ελέγξετε εάν σκοπεύετε να μετρήσετε υψηλές θερμοκρασίες, όπως λέβητες, κλίβανους ή φούρνους.
4. Συμβατότητα με άλλα συστήματα ασφαλείας: Ενώ οι θερμικές κάμερες είναι εξαιρετικά εργαλεία, η αποτελεσματικότητά τους μπορεί να αυξηθεί σημαντικά όταν ενσωματωθούν σε άλλα συστήματα. Μια πιο ολοκληρωμένη λύση επιτήρησης μπορεί να παρασχεθεί συνδυάζοντας τη θερμική απεικόνιση με παραδοσιακές κάμερες ασφαλείας, συστήματα ελέγχου πρόσβασης, ή ακόμη και λογισμικό ανάλυσης με τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό θα σας επιτρέψει να απολαμβάνετε τα δυνατά σημεία κάθε συστήματος, παρακάμπτοντας παράλληλα τις επιμέρους αδυναμίες.
5. Εκπαίδευση και κατάρτιση: Οι θερμικές κάμερες, όπως και κάθε άλλη τεχνολογία, απαιτούν βασική τεχνογνωσία και εκπαίδευση για να χρησιμοποιηθούν σωστά και αποτελεσματικά. Οι χειριστές πρέπει όχι μόνο να κατανοούν πώς λειτουργεί η απεικόνιση, αλλά και να είναι σε θέση να αναλύουν τις εικόνες που παράγονται, να τροποποιούν τις ρυθμίσεις της κάμερας και να εκτελούν τα συνήθη καθήκοντα συντήρησης. Τα προγράμματα τακτικής κατάρτισης μπορούν να βοηθήσουν τους χειριστές να παραμείνουν ενήμεροι σχετικά με τις τελευταίες τεχνικές και δυνατότητες.
6.  Σκέψεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής: Λάβετε υπόψη σας τις ηθικές ανησυχίες που, όλο και πιο έντονες γίνονται τα τελευταία χρόνια και παράλληλα τις νομικές ευθύνες που συνεπάγεται η χρήση καμερών παρακολούθησης. Παρόλο που οι θερμικές κάμερες δεν δίνουν ολοκληρωμένες εικόνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ταυτοποίηση προσώπων, εντούτοις αποτελούν ένα είδος επιτήρησης που υπόκειται σε νόμους και κανονισμούς για την προστασία της ιδιωτικής ζωής. Ελέγχετε πάντα ότι η χρήση τους είναι νόμιμη και σέβεται τα προστασία των ατομικών δικαιωμάτων.
7. Επιλογή της καλύτερης ανάλυσης : Μια θερμική κάμερα υψηλής ανάλυσης παράγει μια πιο ολοκληρωμένη υπέρυθρη εικόνα, επιτρέποντάς να διακρίνει κανείς μεταξύ αντικειμένων και να εντοπίζει πιθανούς εισβολείς ή ανωμαλίες. Η υψηλή ανάλυση, από την άλλη, μεταφράζεται συνήθως σε αυξημένο κόστος. Ως εκ τούτου, κατά την επιλογή της σωστής ανάλυσης, είναι σημαντικό να εξισορροπήσετε μεταξύ των αναγκών σας και του προϋπολογισμού. Αξιοσημείωτο πάντως είναι πως θερμικές κάμερες, ακόμα και με χαμηλή ανάλυση, συχνά υπερτερούν έναντι των τυπικών καμερών υψηλής ανάλυσης σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
8. Καλύτερη εφαρμογή λογισμικού ανάλυσης: Οι σύγχρονες θερμικές κάμερες συχνά περιλαμβάνουν ή μπορούν να συνδεθούν με λογισμικό ανάλυσης δεδομένων καταγραφής που μπορεί να προσθέσει δυνατότητες όπως ανίχνευση κίνησης, αυτόματη παρακολούθηση ή ακόμη και να εφαρμόσει αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης (AI) που μπορούν να αναγνωρίσουν συγκεκριμένα είδη αντικειμένων ή συμπεριφορών. Αναμφίβολα οι πρόσθετες αυτές λειτουργίες θα βελτιώσουν σημαντικά την απόδοση του συστήματος επιτήρησης, αλλά πρέπει να ρυθμιστούν και να βαθμονομηθούν σωστά καθώς τέτοια συστήματα πρέπει να δοκιμάζονται και να ρυθμίζονται σε τακτική βάση, ώστε να αποφεύγονται οι ψευδείς συναγερμοί και να εξασφαλίζεται η σωστή απόδοση.
9. Επαρκής τροφοδοσία και προστασία:Βεβαιωθείτε ακόμα πως η τροφοδοσία ρεύματος είναι σταθερή και ασφαλής. Αυτό περιλαμβάνει και την προστασία από υπερτάσεις που θα μπορούσαν να διακόψουν την λειτουργία του συστήματος. Εάν υπάρχει υποψία ασταθούς παροχής, ίσως θα ήταν απαραίτητη η χρήση εφεδρικών μπαταριών η UPS.
10. Επιπλέον μέτρα ανθεκτικότητας έναντι αντίξοων καιρικών συνθηκών: Τέλος, επειδή οι θερμικές κάμερες χρησιμοποιούνται συχνά σε εξωτερικούς χώρους, θα πρέπει να είναι επαρκώς ανθεκτικές στις καιρικές συνθήκες. Αυτό περιλαμβάνει τη βροχή, το χιόνι, τις υψηλές θερμοκρασίες, ακόμη και πιθανές ζημιές από ζώα ή πουλιά. Επιλέξτε λοιπόν κάμερες που προορίζονται για τις συνθήκες στις οποίες θα λειτουργήσουν και εξετάστε το ενδεχόμενο πρόσθετης προστασίας, όπως ανθεκτικά περιβλήματα ή καλύμματα, εάν είναι απαραίτητο.

Εν κατακλείδι

Η αποτελεσματικότητα των θερμικών καμερών εξαρτάται από τη εφαρμογή και την κατάλληλη διαχείριση. Για απτά αποτελέσματα, είναι απαραίτητη η σωστή εγκατάσταση, οι κατάλληλες ρυθμίσεις, η επιμελής συντήρηση, η αποτελεσματική ενσωμάτωση τους σε ολοκληρωμένα συστήματα ασφαλείας, η συνεχής εκπαίδευση των χειριστών και η συμμόρφωση με τους νόμους περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής.

Προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργικότητα και η αξιοπιστία αυτών των συστημάτων, καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν πρόσθετοι παράγοντες, όπως η κατάλληλη ανάλυση, το λογισμικό, η εμβέλεια και το οπτικό πεδίο, η αξιόπιστη παροχή ρεύματος και η εφαρμογή μιας αποτελεσματικής στρατηγικής προστασίας από τις καιρικές συνθήκες.

Σε μια εποχή που τα θέματα ασφάλειας εξελίσσονται συνεχώς, οι θερμικές κάμερες αποτελούν ένα σημαντικό τεχνολογικό πλεονέκτημα. Ωστόσο, οι μέγιστες δυνατότητές τους μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο μέσω της επιμελούς εφαρμογής των προαναφερθέντων πρακτικών. Ως εκ τούτου, οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές καλό θα ήταν να μην θεωρηθούν ως τετριμμένες προτάσεις, αλλά ως θεμελιώδεις πυλώνες για την αποτελεσματική και αποδοτική αξιοποίηση της τεχνολογίας θερμικής απεικόνισης.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα πολύτιμο εργαλείο για την ασφάλεια και την επιτήρηση, προσφέροντας πλεονεκτήματα έναντι των παραδοσιακών καμερών σε συνθήκες χαμηλού ή μηδενικού φωτισμού. Γι’ αυτό άλλωστε, χρησιμοποιούνται σε ποικίλες εφαρμογές, από την περιμετρική ασφάλεια έως την επιβολή του νόμου.

Παρόλο που υπάρχουν προκλήσεις στη χρήση θερμικών καμερών, το μέλλον τους φαίνεται λαμπρό καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και δεν θα ήταν άδικο να προσδοκούμε βελτιώσεις στην ανάλυση, την εμβέλεια αλλά και την ευαισθησία. Θα αναπτυχθούν νέοι αλγόριθμοι λογισμικού για να βελτιωθεί η ακρίβεια και η αξιοπιστία τους, ενώ αναμένεται να γίνουν πιο προσιτές σε περισσότερες επιχειρήσεις και ιδιώτες.