Aσφάλεια εκδηλώσεων και θεαμάτων: Προετοιμασία των security και των stewards

Στη σωστή προετοιμασία αλλά και τη διαχείριση μιας αθλητικής ή άλλης εκδήλωσης, η πτυχή της ασφάλειας έχει πάντα κυρίαρχο ρόλο, γι’ αυτό και απαιτείται μια σοβαρή προσέγγιση που θα βασίζεται σε γνώσεις, εμπειρία και συγκεκριμένα μοντέλα οργάνωσης.

Η θεματική μας Ενότητα (Θ.Ε.) για το 2009 απευθύνεται τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο επιπέδου managerial προσωπικό της ιδιωτικής ασφάλειας. Όπως και στα προηγούμενα 2 χρόνια συντίθεται και αυτή από 6 παρουσιάσεις, δίνοντας όμως βάρος στην «κουλτούρα» του προσωπικού της ιδιωτικής ασφάλειας, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, εξισορροπημένα. Σκοπεύει δηλαδή να ενισχύσει τις ικανότητές του σε ειδικά θέματα της ιδιωτικής ασφάλειας, όπως τα αναφέραμε στο προηγούμενο τεύχος μας (υπ’ αριθ. 19, Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2009), σε ένα πλαίσιο συνεχιζόμενης κατάρτισης.

Με αφορμή «το όραμα» που σκιαγραφείται παραπάνω, πολλοί θα μπορούσαν να αντιπαραβάλουν πολλά σημεία της σημερινής κατάστασης στην ιδιωτική ασφάλεια στη χώρα (χαμηλές αμοιβές, υπεργολαβίες, τάση επίδειξης κερδοφορίας για την επιτυχία συμφέρουσας εξαγοράς με ό,τι επιπλέον συνεπάγεται), παράγοντες δηλαδή που δυσκολεύουν τη μετατόπιση του βάρους στην ποιότητα του έργου της ιδιωτικής ασφάλειας. Εμείς στο περιοδικό, δεν έχουμε κλειστές τις αισθήσεις στα εξωτερικά ερεθίσματα της πραγματικότητας, αλλά γνωρίζοντας πολύ καλά τα συστατικά μιας μεταβατικής κατάστασης, προσπαθούμε από νωρίς να προετοιμάσουμε το δέον, το κατορθωτό δέον. Διότι όραμα, μεράκι και θέληση για ‘μαστοριά’ στην παροχή υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας υπάρχει σε όλα τα επίπεδα της πυραμίδας και αυτό είναι πέραν πάσης αμφιβολίας αλήθεια λογική και κοινωνική, επομένως η ποιοτική ανέλιξη των παρεχομένων υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας και η ευπορία των επαγγελματιών της, είναι θέμα χρόνου.

Το σημερινό ειδικό θέμα λοιπόν, αφορά στην ασφάλεια και την προστασία δημοσίων θεαμάτων και εκδηλώσεων, σε ανοικτές ή κλειστές εγκαταστάσεις. Αυτές μπορεί να αφορούν στη διεξαγωγή διαφόρων σπορ, φεστιβάλ, συναυλιών, εκδηλώσεων, εκθέσεων, εορτών, παραστάσεων, συνεδρίων και διαγωνισμών. (Σχετ. το αρ.1δ Ν.3703/08). Πρόκειται για τις περιπτώσεις όπου οι αστυνομικοί κανονισμοί σε όλο τον κόσμο, αλλά και ειδικοί νόμοι για την ιδιωτική ασφάλεια (όπως π.χ. Private Security Industry Regulation Act 56/2001 Ν. Αφρική), τις προσδιορίζουν ως «παραστάσεις για την ασφάλεια και προστασία δημοσίων θεμάτων». Οι εκδηλώσεις αυτές, που συμπυκνωμένα αναφέραμε πιο πάνω, διακρίνονται σε δύο είδη: στις κύριες και στις συνεπαγόμενες. Οι κύριες μπορεί να είναι : αγώνες ομαδικών αθλημάτων όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ, ράγκμπι, αυστραλιανό ή αμερικάνικο ποδόσφαιρο, που μπορούν να διεξάγονται μεταξύ επαγγελματιών, ερασιτεχνών αλλά και από παιδικές ομάδες. Φυσικά, σε αυτές περιλαμβάνονται και τα αγωνίσματα στίβου, όπως επίσης και αθλήματα πολεμικών τεχνών ή αθλήματα που διεξάγονται σε κολυμβητήρια. Όσον αφορά στις παραστάσεις, μπορούν να είναι θεατρικές ή μουσικές ενώ στις εκδηλώσεις μπορούμε να συμπεριλάβουμε συνέδρια, ομιλίες, συναυλίες, φεστιβάλ και εκθέσεις κάθε είδους
Οι συνεπαγόμενες εκδηλώσεις αφορούν στη συνοδεία ασφαλούς μετακίνησης αθλητικών αποστολών, οργανωμένων οπαδών και συνέδρων, αλλά και τις διευθετήσεις στον περιβάλλοντα χώρο, την προστασία και την ασφάλεια στον ευρύτερο χώρο.
Τα συνέδρια για τα οποία αναφερόμαστε, αφορούν στη σύναξη εξαιρετικά μεγάλου αριθμού προσώπων με κοινό δεσμό και κοινές επιδιώξεις, για τη συζήτηση πεπραγμένων και τη λήψη αποφάσεων. Μπορεί να είναι εθνικής ή διεθνούς εμβέλειας (π.χ. συνέδριο αντιπροσώπων απόδημου ελληνισμού).

Ουδεμία αμφιβολία λοιπόν υπάρχει ότι η ασφάλεια στα γεγονότα που προαναφέραμε, αποτελεί κυρίαρχο μέγεθος. Όπως και σε άλλες περιπτώσεις, το θέμα αντιμετωπίστηκε επί πολλά χρόνια με τη στρατηγική του διαχωρισμού, δηλαδή "εμείς” από πλευράς υπευθυνοτήτων ασφαλείας και προστασίας και από την άλλη "εσείς" που θα συμμετέχετε και θεωρείστε εν δυνάμει παράγοντες δημιουργίας διατάραξης (αντίληψη εσφαλμένη). Μέσα σε μια τέτοια αντίληψη μπορεί να παρθούν μέτρα εξεζητημένα, αλλά τα αποτελέσματα να μην είναι τα αναμενόμενα. Η οργάνωση των σχετικών θεμάτων ασφάλειας και προστασίας, απαιτεί προσέγγιση συστημική. ¶ρα, σε ένα πρώτο επίπεδο πρέπει να καταγραφεί το είδος του γεγονότος, ο χώρος που θα διεξαχθεί, όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και οι επιδιώξεις τους, ποιοι εξωτερικοί παράγοντες μπορούν να παρεισφρήσουν και να εκμεταλλευτούν το γεγονός π.χ. της συνάθροισης και του συνωστισμού πολλών προσώπων, για τη διάπραξη αδικημάτων κλοπών, αρπαγών τσαντών κ.λπ., ποια είναι τα προβλήματα πλήθους και πώς μπορούν να εξελιχθούν, καθώς και ποια θα είναι η εικόνα που θα παρουσιάσουν, όταν εξελιχθούν. Ειδικά το τελευταίο είναι εξαιρετικής σημασίας για το προσωπικό και τους υπεύθυνους ασφαλείας, προστασίας και ευταξίας. Το πάλαι ποτέ (θέλω να πιστεύω) πνεύμα του ότι δεν πρέπει να συμβεί εκείνο ή το άλλο, δημιουργεί μια ψυχολογική κατάσταση εμφωλεύοντος φόβου και ψυχοφθόρας αναμονής κακού. Η ρίψη λοιπόν ρολών χαρτιών, το άναμμα πυρσών, ο θόρυβος, η χρήση συσκευών λέιζερ, το ξεσήκωμα της άγριας χαράς, οι συνεχείς αλλαγές των ηλεκτρονικών διαφημίσεων, η χρήση ηχητικών συσκευών, το άναμμα καπνογόνων, η ρίψη πυροτεχνημάτων, η ρίψη αντικειμένων, οι φωνές διαμαρτυρίας και τα υβριστικά συνθήματα, οι διαξιφισμοί και οι μικροσυμπλοκές, οι φθορές, οι διάφορες συνεχείς εντολές μέσω επικοινωνιακών συστημάτων κ.λπ., σε συνδυασμό με την όχι καλή ορατότητα λόγω του καπνού των καπνογόνων και των πυρσών – σε συνδυασμό επίσης και με την τυχόν υπάρχουσα κλιματολογική ”επιβάρυνση” (υγρασία κ.λπ.) – δημιουργούν ένα κλίμα τέτοιο, που αφαιρεί τη θετική ψυχολογία ακόμη και από το πιο ψύχραιμο, αλλά απροετοίμαστο, στέλεχος της ασφάλειας και της προστασίας. Για να μην αναφερθούμε σε τυχόν απευκταίο γεγονός ‘όπως σεισμό, φωτιά, πτώση των διαφόρων συστημάτων υποστήριξης των γεγονότων (ηλεκτρική τάση κ.λπ.).
Το θέμα μας λοιπόν είναι πολυδιάστατο και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Στους διάφορους σχεδιασμούς (στρατηγικό, τακτικό, επιχειρησιακό) μας διαφεύγει συνήθως η δημιουργία παράγωγων σχεδίων και δεν δίνουμε τη σημασία που πρέπει στον κυριότερο από τους πόρους μας, που είναι οι άνθρωποι. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό, απαιτείται πρώτα απ’ όλα μία συνεργασία των διαφόρων φορέων, όχι απλά ολοκληρωμένη, αλλά σε σύναλμα. Η συνεργασία και η ανάθεση της κάθε δράσης, να καταγράφονται σε πρακτικά και να υπάρχουν συνέπειες σε περιπτώσεις ολιγωρίας.
Όπως σε πολλά άλλα θέματα ασφαλείας (π.χ. λιμενικές εγκαταστάσεις, πλοία, έλεγχος επιβατών, φορτίων αποσκευών και ταχυδρομικού υλικού σε αερολιμένες και λιμένες) έτσι και τα θέματα των διαφόρων εκδηλώσεων και θεαμάτων ανατίθενται υπό τους περιορισμούς του Νόμου στην ιδιωτική ασφάλεια (Ν. 3707/08 για την παροχή υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας και ιδιωτικών ερευνών, Ν.3708/08 για την καταπολέμηση της βίας με αφορμή αθλητικές εκδηλώσεις, εγχειρίδιο αδειοδότησης ομάδων της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας – ΕΠΟ, ιδίως το άρθρο 11).

Ας πάρουμε λοιπόν για παράδειγμα τη διεξαγωγή μιας υποθετικής εκδήλωσης, που συγκεντρώνει όμως στοιχεία από όλες τις εκδηλώσεις Τις οποίες αναφέραμε για να κάνουμε το θέμα πιο σύνθετο. Επειδή μας ενδιαφέρει η ιδιωτική ασφάλεια και προστασία, θα επικεντρωθούμε σε αυτήν. Θα την αναπτύξουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε αυτό που θα δημιουργήσουμε να ‘κουμπώνει’ χωρίς τριβές με ένα ευρύτερο σχέδιο ασφαλείας, ακόμη και ταυτόχρονων εκδηλώσεων π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες, με το πλήρες σχέδιο (των νέων) δράσεων για την ασφάλεια σε αθλητικές εκδηλώσεις (σχετ. το άρθρο του κου Δημ. ΛΟΓΟΥ στο τεύχος 17), στα γήπεδα (σχετ. άρθρα της κας Νικολέτας ΠΑΝΔΗ, τ.5, για τη συνδρομή της τεχνολογίας αιχμής στην ασφάλεια γηπέδων, τ.9 του Security Manager και με όσα σχεδιάζει η Σούπερ Λίγκα και οραματίζεται η ΕΠΟ, (σχετ. σημεία Α4 και Α11 αρθρ.11, Εγχειρίδιο της ΕΠΟ, που έχει εγκριθεί από την UEFA).
Η εξέταση από την πλευρά μας, εστιάζεται στην ασφάλεια και προστασία από το ιδιωτικό προσωπικό ασφάλειας και προστασίας. Αφετηρία μας είναι δύο παράμετροι, όπως αναφέρονται ακολούθως:
Πρώτον, από έρευνες για την αποτελεσματικότητα της ιδιωτικής ασφάλειας (Υπογράφοντος, μαζί με σπουδαστές New York College- Εαρινό εξάμηνο 2008, δημοσ. τ.16 Security Manager) αλλά και από την εμπειρία, συνεπάγεται ότι το «δίχτυ» ασφάλειας και προστασίας είναι τόσο πιο αποτελεσματικό, όσο περισσότερες διαφορετικές ειδικότητες εμπλέκονται.
Παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη
Τα προβλήματά μας στις εκδηλώσεις που αναφερόμαστε, είναι προβλήματα ασφαλείας και προστασίας μέσω καλής διευθέτησης. Διότι ο ”εφοδιασμός με τάξη” ενός συστήματος, αποδυναμώνει την πιθανότητα να βρεθεί το σύστημα σε χαώδη κατάσταση (θετική εντροπία). ¶ρα μιλάμε για δύο ειδικότητες που απαιτούνται: security (ασφάλεια) και επιστάτες τάξης (stewards).
Δεύτερον, με βάση το προηγούμενο, το προσωπικό που θα ενταχθεί στις δύο αυτές ειδικότητες, χονδρικά, πρέπει να επιβάλλεται με την παράσταση (άρα απαιτούνται κάποια standards σωματότυπου), την αξιοπρεπή εμφάνιση (στολή, διακριτικά, ειδικός φθορίζον επενδύτης που θα αναφέρει την ιδιότητα) και τη συναισθηματική ωριμότητα, διότι οι συγκεκριμένοι επαγγελματίες καλούνται όχι μόνο να εφαρμόσουν κάποια μέτρα, αλλά να λύσουν και προβλήματα αν όχι μικροκρίσεις, συνεπώς δεν πρέπει να δημιουργήσουν πρόβλημα μέσα στο πρόβλημα.
Έχοντας υπόψη τα δύο παραπάνω, πρέπει να περιχαρακώσουμε βασικά στοιχεία τα οποία είναι κοινά σε κάθε μία από τις εκδηλώσεις που αναφέραμε. Αυτά είναι:
Οι εμπλεκόμενοι στην εκδήλωση και οι προσδοκίες τους. Πρόκειται για:

• Θεατές (μπορεί να προέρχονται από όλη τη χώρα ή και από άλλες χώρες) που προσδοκούν: Προστασία, αποφυγή ταλαιπωριών, υψηλής ποιότητας εξυπηρέτηση όπως οι πελάτες, ενημερωμένο προσωπικό εξυπηρέτησης και προστασίας, «τα λεφτά που ξόδεψαν να πιάσουν τόπο», απόλαυση του γεγονότος της εκδήλωσης.
• Οργανωτές, παράγοντες και πρωταγωνιστές του γεγονότος (π.χ. ποδοσφαιριστές, διαιτητές) της εκδήλωσης. Προσδοκούν αποφυγή κρίσιμων καταστάσεων και συνεπαγόμενων ευθυνών, αποδοχή και καλές κριτικές, καθώς και απρόσκοπτη χρήση των διευκολύνσεών τους (αποδυτήρια, ιδιαίτεροι χώροι κ.λπ.).
• Επίσημοι που προσδοκούν άνεση, ελευθερία κινήσεων και επικοινωνιών, συναίσθημα ασφάλειας που να αναδύεται από τα μέτρα ασφάλειας και προστασίας.(φυσική αίσθηση ασφάλειας) και αποφυγή ενοχλήσεων.
• Εργαζόμενοι στην ασφάλεια και προστασία και οι Οργανισμοί τους, που προσδοκούν ασφάλεια των ιδίων, όλα να ‘δουλέψουν ρολόι’, κατανόηση από τους άλλους, συνδρομή από τους συναδέλφους και τη δημόσια δύναμη – αν χρειαστεί – και όλα να πάνε καλά μέχρι τέλους. Οι οργανισμοί τους, ως εργοδότες προσδοκούν ειδικά ότι οι εργαζόμενοι στην ασφάλεια και προστασία θα ενεργήσουν αποτελεσματικά. Η επιτυχία τους θα έχει θετική αντανάκλαση στον Οργανισμό και θα αποφέρει οφέλη.

Διαχείριση της ασφάλειας
Σε κάθε περίπτωση απαιτείται καλό management του γεγονότος, σχεδιασμός, οργάνωση, επάρκεια, υψηλής ποιότητας επικοινωνία και ειδικός σχεδιασμός αντίδρασης σε κατάσταση ανάγκης.
Η φύση των εγκαταστάσεων και το είδος των μέτρων προστασίας (απομάκρυνση ειδών πυρόσβεσης όπως τσεκούρια, κασμάδες, φτυάρια), η ενίσχυση αριθμού πυροσβεστήρων, οι μάνικες να είναι ξεδιπλωμένες. Ένα βασικό προαπαιτούμενο είναι η εκπαίδευση του προσωπικού ασφάλειας και προστασίας, σε θεμελιώδη ζητήματα. Αυτά μπορούν να αφορούν γνώσεις για τα αντικείμενα που απαγορεύονται από τη νομοθεσία, όπως όπλα, ναρκωτικά, είδη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως όπλα, φιάλες με αλκοόλ, σημαίες και πανό με υβριστικά συνθήματα κ.ά. Ένα άλλο γνωστικό αντικείμενο αφορά τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη δυναμική του πλήθους, αλλά και στις σειρές αναμονής (‘ουρές’), με ξαφνικές μετακινήσεις, απόπειρες εισόδου σε απαγορευμένες περιοχές, μπλοκάρισμα στους χώρους διεξαγωγής της εκδήλωσης, ομάδες ατόμων στις εισόδους που επιμένουν δυναμικά να περάσουν χωρίς εισιτήριο, μην αφήνοντας παράλληλα τους νόμιμους κατόχους εισιτηρίων να εισέλθουν στο χώρο της εκδήλωσης, αν δεν ικανοποιηθεί το αίτημά τους.
Για να γίνουν όμως αντιληπτά αυτά, προαπαιτείται η πλήρης κατανόηση του όρου ‘ομάδα’ (π.χ. οργανωμένων φιλάθλων). Τα άτομα που τη συγκροτούν, έχουν κάποιες σταθερές σχέσεις. Η ίδια η ομάδα φιλάθλων εκλαμβάνει τον εαυτό της ως συστατικό στοιχείο της αγωνιζόμενης ομάδας ή οι fan του συγκροτήματος που δίνει συναυλία, κατανοούν τον εαυτό τους ως μέρος του συγκροτήματος. Η ομάδα με τους δεσμούς της, λειτουργεί όπως η ξένη αναπτυγμένη χώρα για τους μετανάστες. Υποκρύπτει δηλαδή, δύο κατηγορίες παραγόντων: παράγοντες έλξης (pull factors) και παράγοντες ώθησης (push factors) προς αυτήν. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει η ελπίδα ότι δηλαδή στο άτομο που θα ενταχθεί, θα του μειωθεί το άγχος και θα αλλάξει κάπως η ζωή του από πλευράς απόλαυσης και διασκέδασης. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει η διαπίστωση του ατόμου ότι η ζωή είναι σκληρή και άδικη και θα τα βγάλει πέρα μόνο όταν ενταχθεί κάπου. Τα άτομα μέσα στην ομάδα οπαδών δέχονται γνώμες και συμβουλές, προσφέρουν το ίδιο και αντιλαμβάνονται ότι απελευθερώνονται συναισθηματικά, όταν η οργή τους ξεσπάσει. Παρά τις όποιες τριβές π.χ. με τη Διοίκηση της ΠΑΕ, θα προσπαθήσουν να υποστηρίζουν την ΠΑΕ, έστω και αν πρωτοστατήσουν δυναμικά σε συμπλοκές και κινδυνεύσουν να βρεθούν κατηγορούμενοι.

Το πλέον σημαντικό από πλευράς πρόληψης είναι η γνώση των μεθόδων διεξαγωγής ερευνών προσερχόμενων φιλάθλων στην αθλητική εγκατάσταση. (¶ρθρο 4, Ν.3708/08). Γίνεται με συναίνεση του προσερχόμενου φιλάθλου, ακόμα και σωματικά, από άτομο του ιδίου φύλου. Πραγματοποιείται υποχρεωτικά από την Ελληνική Αστυνομία, προσωπικό της οποίας μπορεί να παρίσταται στις θύρες εισόδου της αθλητικής εγκατάστασης (ή μπορεί να κληθεί επί τούτου). ¶ρνηση ελέγχου από την αστυνομική αρχή, δίνει το δικαίωμα απαγόρευσης εισόδου στην αθλητική εγκατάσταση. Οι έρευνες γίνονται δια τριβής προς τα κάτω, με ελαφρά επαφή από πάνω προς τα κάτω ή με ειδικά μηχανήματα. Οι λόγοι για έρευνα από προσωπικό ασφαλείας του ιδίου φύλου είναι λόγοι δεοντολογίας, κοσμιότητας, πολιτισμικοί και θρησκευτικοί. Κατά τη διάρκεια των ερευνών μπορεί να δημιουργηθούν τριβές. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις σειρές αναμονής (ουρές). Απαιτείται εξυπηρέτηση και επιστασία για να γίνει γρήγορη διευκόλυνση πρόσβασης και να αποφευχθούν εντάσεις. Από την άλλη πλευρά, για το εσωτερικό των εγκαταστάσεων (θέσεις θεατών), πρέπει να αναπτυχθούν μέθοδοι επιτήρησής τους. Πρόδρομα σημεία έντασης (π.χ. εξαιρετική πυκνότητα πλήθους σε ορισμένα σημεία, διάχυτη δυσφορία, ξαφνικές μετακινήσεις, φυσικά φαινόμενα, ξαφνικοί ομαδικοί θόρυβοι ή ισχυρός απροσδιόριστος θόρυβος) πρέπει να θέσουν σε επιφυλακή τους stewards και τους security. Καταστάσεις ανάγκης (φυσικό φαινόμενο, πυρκαγιά, πτώση συστημάτων, ξαφνικό σκοτάδι λόγω πτώσης συστημάτων φωτισμού, αναταραχή, συμπλοκή, προβλήματα από πτώση της αντοχής κάποιων κατασκευών, επείγοντα ιατρικά προβλήματα), προϋποθέτουν ανάλογη κατάρτιση και συνεχή
”γυμνάσια” και ασκήσεις. Η κατανόηση των θεμάτων αυτών από το ιδιωτικό προσωπικό ασφάλειας, προστασίας και ευταξίας, επηρεάζει όχι μόνο το γνωστικό και το συναισθηματικό τομέα τους, αλλά και τον ψυχοκινητικό τομέα, δίνοντάς τους μία αύρα επαγγελματική, που βγαίνει στην παράστασή τους. Για κάθε αποστολή ασφαλείας, επιστασίας- ταξιθέτησης και εποπτείας (management πρώτης γραμμής) απαιτούνται ιδιαίτερα:

Για το Security:
Κατανόηση της συγκεκριμένης υπηρεσίας, αυτοπροετοιμασία, αξιοπρεπής στάση, αποφυγή συνάφειας με προσερχόμενους, ευγένεια και όχι υπερβολές στην εκτέλεση των καθηκόντων, ετοιμότητα στο να μην πανικοβληθούν σε περίπτωση έκτακτου γεγονότος, άγρυπνη επιτήρηση, πλήρης συνεργασία με τη δημόσια δύναμη. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρχει αποτελεσματικότητα στην επιτήρηση περιμετρικά των εγκαταστάσεων, στην έρευνα εσωτερικών χώρων (γραφείων, διαδρόμων, κάδων, τουαλετών) από την προηγούμενη και κλείδωμά τους. Επανέλεγχος πριν την έναρξη άφιξης θεατών. Έλεγχος επιτήρησης κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, επιτήρηση σε συνεργασία με ηλεκτρολόγους υπεύθυνους εγκαταστάσεων συναυλιών, λόγω των υψηλών τάσεων που χρησιμοποιούνται.
Επιστασία Ταξιθέτησης (Stewarding) Αναπτύσσεται σε 4 επίπεδα:
Σε ένα πρώτο επίπεδο, σημαντικά στοιχεία είναι η κατανόηση του ρόλου, της θέσης εργασίας και η περιγραφή της εργασίας τους (αποτελεσματική συνεργασία με άλλους, ιδιαίτερο βάρος στην επικοινωνία και στη συνεργασία, προσφορά αξιόπιστης υπηρεσίας προς θεατές). Στο δεύτερο επίπεδο δίνεται βάρος στη συνδρομή για την προετοιμασία διεξαγωγής της εκδήλωσης, στις διαδικασίες ελέγχου εισιτηρίων, στην υπόδειξη εισόδων και θέσεων ανάλογα με το εισιτήριο (π.χ. αντιστοιχία χρώματος και θέσεων στις κερκίδες). Πλέον τούτων, η αναγνώριση δυναμικών των κινδύνων και η δυνατότητα αποτελεσματικής χρήσης όλων των τύπων του εξοπλισμού ασφαλείας (τηλέφωνα ανάγκης, πρώτες βοήθειες, πυροσβεστήρες, σημεία συναγερμού για φωτιά, επικοινωνιακού εξοπλισμού, τροχήλατες καρέκλες απομάκρυνσης ατόμων με ειδικές ανάγκες, τέλεια γνώση οδών διαφυγής και σημείων συγκέντρωσης) είναι πολύ βασικοί παράγοντες. Όλα τα αμφισβητούμενα θέματα πρέπει να ξεκαθαριστούν κατά τη διάρκεια των ενημερώσεων, πολύ πριν την έναρξη προσέλευσης του κόσμου. Στο τρίτο επίπεδο, η κατάρτιση αφορά στη διευκόλυνση κίνησης των θεατών στις σειρές, εισόδους, διαδρόμους, θέσεις, πιθανές εκκενώσεις. Στο τέταρτο επίπεδο, κύρια σημεία αποτελούν ο αποτελεσματικός χειρισμός καταστάσεων εν δυνάμει συγκρούσεων, καθώς και θέματα καταγραφών περιστατικών μετά το πέρας της εκδήλωσης, ώστε σιγά σιγά να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα γνώσης.

Κύριοι άξονες για τον καλό χειρισμό των καταστάσεων αυτών, είναι η αποφυγή κριτικής, η θετική αναπλαισίωση, η ασφάλεια του εαυτού του, των άλλων και του χώρου, η συνεργασία με συναδέλφους, security και δημόσια δύναμη. Όλα τα ανωτέρω, συγκλίνουν στο Management 1ης γραμμής, που είναι η εποπτεία security και το ανώτερο επίπεδο security stewarding. Μεταξύ άλλων, οι managers 1ης γραμμής καταρτίζονται στην ανάπτυξη αποτελεσματικών σχέσεων εργασίας και συνεργασίας, καθώς και στη δημιουργία καλού περιβάλλοντος ανάπτυξης των σχέσεων αυτών. Προς τούτο, απαιτείται καλή πληροφόρηση και επικοινωνία με το επιχειρησιακό προσωπικό βάσης. Πρέπει επίσης να γίνουν ειδικοί στις μεθόδους ενημέρωσης και στη μετάδοση σαφών νοημάτων.

Σωστή προετοιμασία.
Στην προετοιμασία της εκδήλωσης, οι ανώτεροι στο security λαμβάνουν μέτρα ασφαλούς μετακίνησης παραγόντων, πρωταγωνιστών της εκδήλωσης, παικτών, οργανωμένων μετακινήσεων θεατών ή φιλάθλων και στο να κατευθύνουν με σχετικές οδηγίες το επιχειρησιακό προσωπικό. Οι ανώτεροι stewards επισημαίνουν στους επιθεωρητές stewards να ελέγχουν πυροσβεστήρες, ανιχνευτές καπνού, εγκαταστάσεις, θύρες ασφαλείας, οδούς πρόσβασης και αποχώρησης, που δεν πρέπει να κλειστούν, parking κ.λπ.. Να εξηγήσουν τους πιθανούς κινδύνους και τις συνέπειες. Να επιστατούν στις διαδικασίες για τη διευκόλυνση της κίνησης των θεατών, να ελέγχουν την πειθαρχία του προσωπικού ασφάλειας και ταξιθέτησης και τη συμμόρφωσή τους προς τους κανόνες που τους έχουν αναπτύξει. Επίσης, να ασκηθούν στο να χειρίζονται συγκρούσεις, ύστερα από γρήγορη εκτίμηση, λαμβάνοντας υπόψη την ασφάλεια όλων των προσώπων και το ότι δεν πρέπει να πάει χαμένο ούτε ένα λεπτό της ώρας, διότι στα έκτακτα γεγονότα απαιτείται ετοιμότητα, δράση για προστασία υγείας και ζωής και προσπάθεια για μια πρώτη αποκατάσταση. Συμπερασματικά, στην ασφάλεια εκδηλώσεων και θεαμάτων η προετοιμασία των λειτουργιών security και stewarding έχει να κάνει με τον ισχυρό παράγοντα της συναίσθησης ασφάλειας και προστασίας και με την ικανοποίηση των προσδοκιών όλων, που συνθέτουν το σύστημα της κάθε εκδήλωσης. Είναι λοιπόν θέμα εκπαίδευσης, κατάρτισης, μετεκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Εκπαίδευση για όλες τις βαθμίδες της ιδιωτικής ασφάλειας security, αλλά και stewarding σχετικά με την ασφάλεια και προστασία θεαμάτων. Απαιτείται λοιπόν η συγκρότηση ιδιαιτέρως εκπαιδευτικής θεματικής ενότητας, που θα εξελιχθεί σε πέντε στάδια. Θεωρητική κατάρτιση – πρακτική – αξιολόγηση και πιστοποίηση – πρακτική σε πραγματικές συνθήκες – τελική πιστοποίηση στις πραγματικές αυτές συνθήκες. Οι εκπαιδεύσεις αυτές θα πρέπει να είναι σε αρμονία με ένα εθνικό πλαίσιο προσόντων, που προωθεί την δια βίου μάθηση για τους επαγγελματίες του security και του stewarding, σύμφωνα και με την έρευνα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης- ΟΟΣΑ, με τη συμμετοχή του Εθνικού Κέντρου Πιστοποίησης Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης ΕΚΕΠΙΣ.

Σημείωση: Θέλω να ευχαριστήσω τους συγγραφείς των άρθρων των τευχών του περιοδικού Security manager που αναφέρονται στο κείμενο, τον αρχισυντάκτη κο Βλάση ΑΜΑΝΑΤΙΔΗ για τις κατευθύνσεις του, τους ειδικούς σε θέματα ασφάλειας εκδηλώσεων κ.κ.ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ Θεόδωρο και ΤΣΑΤΣΟ Ναούμ (Μάκη), τον υπεύθυνο της Super League κο Αθανάσιο ΜΑΧΑΙΡΑ, τον ειδικό σε θέματα κρίσεων, φίλο μου, κο Μάνο ΣΚΟΥΛΑ, καθώς και την ακαδημαϊκή βοηθό μου, κα. Ειρήνη Σπηλιωτοπούλου.

Του Σπύρου Μιχ. Κυριακάκη
Ακαδημαϊκού Δ/ντή Τμ. Organizational
Security and Management New York College