Ασφάλεια Υπεράκτιων Ενεργειακών Εγκαταστάσεων FSRU

Όσο η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και κατ’ επέκταση η εθνική ασφάλεια  των κρατών μελών θα αμφισβητείται και η διασφάλιση των απαραίτητων ενεργειακών αποθεμάτων και ροών θα τοποθετείται σαν πρώτη προτεραιότητα προς επίλυση από τους επικεφαλής της E.E. αλλά και των ηγετών των κρατών μελών, η εξασφάλιση συνεχούς ροής φυσικού αερίου και εναλλακτικών οδών, καθόσον αυτό έχει γίνει ο κυριότερος παράγοντας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και όχι μόνο, καθίσταται επιτακτική και αδιαμφισβήτητη.

Βασίλειος Χαλβατζής,

Επιχειρησιακός Διευθυντής, United Security

 Τα FSRU (Floating Storage Regasification Unit) ποικίλλουν σε σχήμα, μέγεθος και τύπο, ανάλογα με το είδος της εργασίας που έχουν σχεδιαστεί να αναλάβουν και μπορεί να είναι συνδεδεμένα σε προβλήτα (jetty) ή αγκυροβολημένα (anchored). Στην Ελλάδα ήδη λειτουργεί το FSRU του ΔΕΣΦΑ στην Ρεβυθούσα, αναμένεται η εμπορική λειτουργία (Operations Phase) στα τέλη του Οκτωβρίου 2024 του FSRU ΄΄Αλεξανδρούπολης΄΄ και σχεδιάζονται ακόμη 4 FSRU. Όσον αφορά στην νομοθεσία που καλύπτει αυτές τις εγκαταστάσεις σύμφωνα με το αντίστοιχο ΦΕΚ[1] οι εγκαταστάσεις αυτές χαρακτηρίζονται ως ‘’πλωτά ναυπηγήματα’’.

Επειδή όμως μια πλωτή εγκατάσταση δεν μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα, παράλληλα με το FSRU θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλέγμα από επίγειες εγκαταστάσεις, όπως :

• Μόνιμες υπεράκτιες εγκαταστάσεις που περιλαμβάνουν το αγκυροβόλιο, την υποθαλάσσια Πολλαπλή Εξαγωγή Τέρματος Αγωγού (Offshore Pipeline End Manifold:PLEM), εύκαμπτους αγωγούς
• Υποθαλάσσιο και το χερσαίο τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου (pipeline) για την μεταφορά του φυσικού αερίου.
• Χερσαίες εγκαταστάσεις, με Μετρητικό και Ρυθμιστικό Σταθμό (Metering Station), αριθμό Βαλβιδοστασίων (GBVS).
• Λιμενική εγκατάσταση (Port Facility) για την υποστήριξη του FSRU και την υλοποίηση των διαδικασιών που προβλέπει ο ISPS κώδικας.

 

Σχετική νομοθεσία για την φυσική ασφάλεια.

Η νομοθεσία που καλύπτει την λειτουργία FSRU αλλά και των λιμενικών αυτών εγκαταστάσεων περιλαμβάνει μια σειρά από ευρωπαϊκές οδηγίες, διεθνείς και εθνικούς κανονισμούς, διεθνείς συμβάσεις, τεχνικές οδηγίες ασφαλείας, διαδικασίες, πρωτόκολλα τόσο για κρίσιμες υποδομές, όσο για βιομηχανικές αλλά και τις ναυτικές εγκαταστάσεις για την ασφαλή διεξαγωγή της λειτουργίας τους. Ειδικότερα οι εγκαταστάσεις αυτές πρέπει να συμμορφώνονται με συμβάσεις, κώδικες και κανονισμούς του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), SOLAS[2], MARPOL[3], (IGC)[4], (ISPS)[5] κώδικα, UNCLOS[6], την σύμβαση (STCW)[7], API[8] IOGP[9] OCIMF, SIGTTO, GIIGNL, SGMF αλλά και πλήθους άλλων ιδιωτικών (και μη φορέων και οργανισμών (Lloyds Register) αρμόδιων για την ναυτιλία και την Ε.Ε. Επιπλέον πρέπει να εφαρμόζεται και στα FSRU’s η οδηγία της ΕΕ SEVESO III, για την πρόληψη των μεγάλων ατυχημάτων που συνεπάγονται οι επικίνδυνες ουσίες και ο περιορισμός των συνεπειών τους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Η Λιμενική Εγκατάσταση (Port Facility) που υποστηρίζει ένα FSRU θα πρέπει να υπόκειται στις διαδικασίες του ISPS κώδικα αλλά και άλλων διατάξεων που ρυθμίζονται από τις εκάστοτε λιμενικές και κρατικές αρχές, ενώ οι επίγειες εγκαταστάσεις που υποστηρίζουν το FSRU (βαλβιδοστάσια, μετρητικοί σταθμοί, κ.α) θα πρέπει να καλύπτονται από ενεργειακά και βιομηχανικά πρότυπα φυσικής και ηλεκτρονικής ασφαλείας.

Οι απαιτήσεις φυσικής ασφαλείας περιγράφονται στη ελληνική νομοθεσία με τον Νόμο 2518, Επιχειρήσεις Ιδιωτικής Ασφάλειας, 21 Αυγούστου 1997, την τροποποίηση του Ν. 2518, Ν3707/ 2008 και την τροποποίηση του Ν. 2518, Ν4058/ 2012, ενώ βάση της σχετικής ευρωπαϊκής και ελληνικής νομοθεσίας, μια ενεργειακή υποδομή FSRU αλλά και οι συνδεόμενες με αυτή εγκαταστάσεις θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως κρίσιμη εθνική υποδομή ή αλλιώς ή Υποδομή Ζωτικής Σημασίας (ΥΖΣ). Εάν δε, η εγκατάσταση δεν περιορίζει την επιχειρησιακή της λειτουργία μόνο στην επικράτεια ενός κράτους αλλά τροφοδοτεί τις ενεργειακές αγορές και άλλων όμορων ή μη ευρωπαϊκών κρατών, τότε αυτή χαρακτηρίζεται ως  Ευρωπαϊκή Υποδομή Ζωτικής Σημασίας ECI).

Σε εθνικό επίπεδο το Προεδρικό Διάταγμα 39/2011 έχει ενσωματώσει την υπ’ αριθμ. 2008/114/ΕΚ Οδηγία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ το ΚΕ.ΜΕ.Α έχει οριστεί ως το εθνικό σημείο επαφής για τον ορισμό και την προστασία των Εθνικών και Ευρωπαϊκών Κρίσιμων Υποδομών. Επίσης η ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2557 για την ανθεκτικότητα των κρίσιμων οντοτήτων, αφορά στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κρίσιμων οντοτήτων.

Ορισμοί ασφαλείας

Ο όρος “ασφάλεια” μπορεί να γίνει αντιληπτός με διάφορους τρόπους. Με απλούς όρους, ασφάλεια σημαίνει “την προστασία των ανθρώπων, της περιουσίας και των πληροφοριών “. Η υγιεινή και ασφάλεια (Health and Safety), ή αλλιώς προστασία στην εργασία, αναφέρεται στην πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων κατά την εκτέλεση της εργασίας, ενώ η φυσική ασφάλεια αναφέρεται συνήθως στην προστασία από κακόβουλες και σκόπιμες ανθρωπογενείς απειλές και πράξεις. Όσον αφορά στην ‘’ναυτική ασφάλεια’’, από στρατιωτική άποψη, παραδοσιακά εστιάζεται  στην άμυνα και προστασία της ακεραιότητας των θαλασσιών  συνόρων. Η ναυτική ασφάλεια όμως από την πλευρά της ναυτιλιακής βιομηχανίας, σύμφωνα με τον Kenneth Hawkes, ορίζεται ως “τα μέτρα που λαμβάνονται από τον ναυτιλιακό κλάδο (εφοπλιστές, πλοιοκτήτες, διαχειριστές πλοίων, ναυλωτές, αρχές λιμανιών, υπεράκτιες εγκαταστάσεις και ναυτιλιακούς οργανισμούς) για την προστασία των πλοίων από σαμποτάζ, κατάληψη, πειρατεία, παρενόχληση ή ληστεία’’. Ως ‘’ενεργειακή ασφάλεια’’ από τον International Energy Agency (IEA) ορίζεται η απρόσκοπτη διαθεσιμότητα των ενεργειακών πηγών σε προσιτές τιμές. Η ‘’ασφάλεια των υπεράκτιων εγκαταστάσεων’’ με την σειρά της μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί μέρος τόσο της ναυτικής όσο και της ενεργειακής ασφάλειας.

Κίνδυνοι και απειλές

Οι δύο κύριες κατηγορίες κινδύνων που απειλούν τις υπεράκτιες εγκαταστάσεις ενός FSRU (Floating Unit και Offshore Pipeline) είναι οι:

• Φυσικοί και περιβαλλοντικοί κίνδυνοι: βάθος νερού, εξωτερική ή εσωτερική διάβρωση, ρεύματα, κύματα, παλίρροια και κύμα, άνεμος, τυφώνες, ισχυρές καταιγίδες, μεταφορά εδάφους/λάσπης, φαινόμενα διάβρωσης βυθού και σεισμοί.
• Ανθρωπογενείς κίνδυνοι: Ατυχήματα πλοίων, σύρσιμο άγκυρας, ψάρεμα, βυθοκόρηση, εκκένωση συντριμμιών, σφάλματα χειριστή, δυσλειτουργίες εξοπλισμού, ανεπάρκειες εξοπλισμού, ελλείψεις υλικών, δολιοφθορά με έκρηξη εκρηκτικών μηχανισμών, βανδαλισμός, έκρηξη, πυρκαγιά.

Οι βασικές απειλές κατά της φυσικής ασφάλειας που αντιμετωπίζουν οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις, είναι: πειρατεία, τρομοκρατία, εξέγερση, οργανωμένο έγκλημα, βανδαλισμός, πολιτική διαμαρτυρία, εσωτερική ενέργεια δολιοφθοράς[10], εσωτερικές κρατικές διαμάχες, διακρατικές εχθροπραξίες, απειλές στον κυβερνοχώρο αλλά και ενέργειες τρίτων μερών (third party interference).[11] Επίσης επιθέσεις μπορεί να προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως άτομα ή ομάδες εσωτερικές ή εξωτερικές σε ένα κράτος ή συνδυασμό και των δύο.

Η ιστορική και βιβλιογραφική ανασκόπηση[12] των αστοχιών και των συμβάντων υποθαλάσσιων αγωγών καταδεικνύει ότι ένα ατύχημα ή η καταστροφή ενός αγωγού, μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως ζημιές τρίτων,[13] διάβρωση και λειτουργικά σφάλματα. Οι ζημιές τρίτων προσώπων εκτός του ιδιοκτήτη και του διαχειριστή, που μπορεί να επηρεάσουν τον υποθαλάσσιο αγωγό περιλαμβάνουν:

• Τις αλιευτικές δραστηριότητες,
• τις εμπορικές δραστηριότητες αγκυροβόλησης (δηλαδή αγκυροβόληση έκτακτης ανάγκης, συρόμενες άγκυρες, πεσμένα εμπορευματοκιβώτια, βύθιση πλοίου) και
• τις δραστηριότητες των κατασκευαστικών σκαφών των αγωγών.

Τακτικές – μέθοδοι/σενάρια υπεράκτιων επιθέσεων

Τα σενάρια επιθέσεων και περιστατικών ασφαλείας που αφορούν υπεράκτιες εγκαταστάσεις κυμαίνονται από απειλές για την τοποθέτηση βόμβας και μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση και επιβίβαση έως την χρήση μη επανδρωμένων, θαλάσσιων (USV) ή εναέριων (UAV) οχημάτων, με εκρηκτικά αλλά και απαγωγές εργαζομένων σε αυτές.

Στην πραγματικότητα, μια επίθεση σε μια υπεράκτια εγκατάσταση μπορεί να περιλαμβάνει έναν συνδυασμό πολλών από τα παρακάτω σενάρια:

• μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στις εγκαταστάσεις,
• απειλή επίθεσης ή απειλή τοποθέτησης βόμβας,
• ένοπλη επίθεση με την χρήση και την πυροδότηση εκρηκτικών μηχανισμών ή βομβών, εκτόξευση ρουκετών, πυραύλων και εσωτερικές επιθέσεις,
• υποβρύχια επίθεση εκτελεσμένη από βατραχανθρώπους,
• απευθείας επίθεση με την χρησιμοποίηση άλλου πλοίου ή αεροσκάφους ή μη επανδρωμένου σκάφους USV/UAV,
• ένοπλος εισβολή (είναι ένα από τα πιο κοινά σενάρια υπεράκτιων επιθέσεων) απαγωγή και ομηρεία και τέλος
• κυβερνοεπιθέσεις {(μόλυνση από υιό των διακομιστών βάσεων δεδομένων που προκάλεσε την απώλεια της προβολής του ελέγχου της διαδικασίας και της συλλογής δεδομένων (RISI, 2015) πλατφόρμας εξόρυξης πετρελαίου}. 

Εκτίμηση κινδύνου των εγκαταστάσεων

Οι πλωτές δεξαμενές φυσικού αερίου εμπίπτουν στις ίδιες επιχειρησιακές παραμέτρους και αντιμετωπίζουν τους ίδιους κινδύνους και απειλές που αντιμετωπίζουν τα πλοία στη ναυτιλία. Ο καθηγητής κος Νικ. Νικιτάτος και ο κος Ιωσήφ Προφουλάκης[14] αναφέρουν ότι η διενέργεια εκτίμησης κατάστασης απαιτεί ιδιαίτερη μελέτη για τον εντοπισμό των απειλών και της ανάλυσης τρωτότητας ακολουθώντας τρείς προσεγγίσεις, την ναυτική ασφάλεια (Maritime Security) λαμβάνοντας υπόψιν τον ISPS κώδικα, την βιομηχανική ασφάλεια (Industrial Security) και τέλος την ασφάλεια Κρίσιμων Υποδομών (Critical Infrastructure Protection) 

Η διαδικασία για την εκτίμηση κινδύνου που θα πρέπει να υιοθετηθεί από την Διαχειρίστρια Εταιρεία θα πρέπει να βασίζεται στις αρχές που περιγράφονται στο Διεθνές Πρότυπο για τη Διαχείριση Κινδύνων ‘’ISO 31000:2009, Διαχείριση Κινδύνων – Αρχές και κατευθυντήριες γραμμές’’.

Αναφορικά με την Λιμενική Εγκατάσταση, όπως προβλέπεται από τη σχετική ελληνική νομοθεσία και τις οδηγίες του Λιμενικού Σώματος, μόνο Αναγνωρισμένος Οργανισμός Ασφαλείας (Α.Ο.Α.) από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και το Λιμενικό Σώμα μπορεί να αναλάβει την εκπόνησή Αξιολόγησης Ασφάλειας Λιμενικής Εγκατάστασης (Α.Α.Λ.Ε.), ώστε στη συνέχεια αφού εγκριθεί αυτή από το Συντονιστικό Κέντρο, ο φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης της εγκατάστασης να προχωρήσει στην Σύνταξη του Σχεδίου Ασφαλείας Λιμενικής Εγκατάστασης (Σ.Α.Λ.Ε.).

Σύστημα Διαχείρισης της Φυσικής Ασφάλειας

Για να καταστεί δυνατή η διαχείριση της φυσικής ασφάλειας τέτοιου είδους ενεργειακών εγκαταστάσεων η Διαχειρίστρια εταιρεία θα πρέπει να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα Διαχείρισης της Ασφάλειας (Security Management Policy and Plan), δομημένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να εδραιώσει την ανθεκτικότητα σε εγκληματικές πράξεις. Ενδεικτικά θα πρέπει να υλοποιηθεί:

• Η δημιουργία και διατήρηση μιας αποτελεσματικής δομής οργάνωσης και ενός οργανογράμματος εναρμονισμένου με αυτό του έργου.
• Η σύνταξη και η υλοποίηση ενός επαρκούς και ρεαλιστικού Προϋπολογισμού Φυσικής Ασφάλειας (Physical Security Budget).
• Η διενέργεια μιας ολοκληρωμένης εκτίμησης κινδύνων για όλες τις εγκαταστάσεις και η εφαρμογή μέτρων μετριασμού των κινδύνων.
• Η ανάπτυξη του Σχεδίου Ασφαλείας του Πλοίου, του Σχεδίου Ασφαλείας της Λιμενικής Εγκατάστασης (Σ.Α.Λ.Ε.), του Σχεδίου Ασφαλείας των επίγειων εγκαταστάσεων, του Σχεδίου Ελέγχου Πρόσβασης, του Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων αναγκών κ.α.
• Η τακτική αναφορά της υπάρχουσας κατάστασης φυσικής ασφάλειας στη διοίκηση και της μετόχους της εταιρείας και η επαναξιολόγηση των λειτουργιών ασφαλείας.
• Η διαδικασία της διαχείρισης των συμβάντων φυσικής ασφαλείας (Security incident management).
• Η Διαχείριση της Προγράμματος για της ‘’Βέλτιστες Πρακτικές των Εθελοντικών Αρχών για την Ασφάλεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα’’ (Voluntary Principles on Security and Human Rights).
• Η διαχείριση των συμβολαίων με της παρόχους υπηρεσιών Ιδιωτικής Ασφαλείας (ΙΕΠΥΑ) και του προϋπολογισμού από την ημερομηνία έναρξης του έργου μέχρι και την Εμπορική Λειτουργία του.
• Η τήρηση Μητρώου Υπαλλήλων Ασφαλείας και η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού στην φυσική ασφάλεια των εγκαταστάσεων αλλά και την Υγιεινή και Ασφάλεια στην εργασία.
• Η συνεργασία με τις Αρχές Ασφαλείας για την συλλογή πληροφοριών.
• Η Συνεργασία με το τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών και η τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών και εθνικών νόμων για την ασφάλεια των επικοινωνιών και του κυβερνοχώρου.[15]
• Η συνεχής αξιολόγηση των μέτρων ασφαλείας με τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις και ελέγχους.
• Η συμμόρφωση με ενδεικτικές διεθνείς πιστοποιήσεις όπως είναι τα ISO 28000:2007 Ασφάλεια Ανεφοδιαστικής Αλυσίδας, ISO 18788: 2015 Σύστημα διαχείρισης ιδιωτικών λειτουργιών ασφαλείας, ISO/IEC 27000 Διαχείριση Ασφάλειας Πληροφοριών, ISO 27001 Φυσική Ασφάλεια, τα ISO 31000:2015, Διαχείριση Κινδύνων, το ISO 22301:2019 Ασφάλεια και ανθεκτικότητα.

 

Μέτρα φυσικής ασφαλείας

Η προστασία των υπεράκτιων εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου FSRU συνεπάγεται ένα πλέγμα και έναν συνδυασμό τεχνικών διαδικασιών, υλοποίησης μέτρων φυσικής ασφάλειας, μέτρων υγιεινής και ασφάλειας του προσωπικού, τεχνικών ελέγχων και ελέγχων ασφάλειας των ενδιαφερομένων. Το σημαντικότερο πλαίσιο μέτρων για την εξασφάλιση τερματικών σταθμών και λιμενικών εγκαταστάσεων είναι η εφαρμογή της διεθνούς σύμβασης για τα πλοία και τους λιμένες ISPS κώδικας.

Όσον αφορά στο FSRU θα πρέπει ακολουθούνται οι οδηγίες του ΙΜΟ για την υλοποίηση του ISPS κώδικα με την εκπόνηση του Σχεδίου Ασφαλείας του Πλοίου (Ship Security Plan), του Σχεδίου Έκτακτων Αναγκών (Incidents Response Plan), τον έλεγχο πρόσβασης στις εγκαταστάσεις (Access Control Plan), την διαχείριση των συμβάντων φυσικής ασφαλείας (Security Incident Management), τον καθορισμό Αξιωματικού Ασφαλείας Πλοίου, την τοποθέτηση εξοπλισμού επιτήρησης (ραντάρ, AIS για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση πλοίων και άλλων σκαφών που διέρχονται ή πλησιάζουν την αποκλειστική ζώνη) και συστημάτων επικοινωνιών, την καθορισμό και δημιουργία Αποκλειστικών Ζωνών και Ζωνών Ασφαλείας για τον συνεχή έλεγχο της θαλάσσιας κυκλοφορίας, την ανάπτυξη Ταχύπλοων Σκαφών Επιφυλακής και Ασφαλείας (Speed Patrol Boats), την λειτουργία Αίθουσας Κεντρικού Ελέγχου (Operational Control Room) και Κέντρου Ελέγχου Ασφαλείας (Security Control Room) στο FSRU (7 x 24 x 360), την λήψη μέτρων Κυβερνοασφάλειας, την χρησιμοποίηση αυτόνομων οχημάτων για την επιτήρηση και εντοπισμό εναέριων ή θαλάσσιων απειλών, την ασφάλεια των πληροφοριών, την τοποθέτηση ή μη προσωπικού φύλαξης και την εκπαίδευση αυτού.

Η Λιμενική εγκατάσταση, για την υποστήριξη του FSRU, υλοποιώντας τον ISPS κώδικα παράλληλα με την σύνταξη του Σ.Α.Λ.Ε., (Port Facility Security Plan) θα πρέπει να εγκαταστήσει περίφραξη ασφαλείας, να τοποθετήσει περιμετρικό και εσωτερικό φωτισμό ασφαλείας και ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης (CCTV) και ελέγχου πρόσβασης στο FSRU (κάρτες εισόδου και καρταναγνώστες), να τοποθετήσει ακτινοσκοπικό εξοπλισμό με συσκευή επιθεώρησης αποσκευών με ακτίνες Χ και να αναπτύξει προσωπικό φύλαξης, πιστοποιημένο στον ISPS κώδικα.

Μέτρα φυσικής ασφαλείας θα πρέπει επίσης να ληφθούν για τον θαλάσσιο αγωγό αλλά και για τις επίγειες εγκαταστάσεις, σήμανση των εγκαταστάσεων και του αγωγού, τοποθέτηση εμφανών σηματοδοτών, πλωτήρων σήμανσης ή πινακίδων, υλοποίηση προγράμματος χερσαίων αλλά και υποθαλάσσιων ελέγχων των εγκαταστάσεων, συνεχής παρακολούθηση όλων των σκαφών σε κάθε «ζώνη ενδιαφέροντος» του αγωγού με την τεχνολογία που βασίζεται στο σύστημα του  AIS, συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών με τις αστυνομικές και λιμενικές αρχές για τους πιθανούς κινδύνους και την εγκληματικότητα στην περιοχή λειτουργίας του FSRU, συλλογή πληροφοριών από μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στην διαδικασία επιτήρησης και αναφοράς. Επιπρόσθετα προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι βλάβης και απώλειας από μη ασφαλείς ενέργειες, το Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής και Ασφαλείας (HSE) μιας πλωτής εγκατάστασης είναι πολύ σημαντικό και καθοριστικό.

Επίλογος

Η ασφάλεια αυτών των υπεράκτιων εγκαταστάσεων φυσικού αερίου αποτελεί έναν θεμελιώδη παράγοντα για την αποτελεσματική και αδιάλειπτη λειτουργία τους, αλλά και για την προστασία του ανθρώπινου δυναμικού και του περιβάλλοντος. Η εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών, οι εξονυχιστικοί προγραμματισμένοι και μη έλεγχοι, η αυστηρή τήρηση των κανονιστικών διατάξεων είναι κρίσιμα στοιχεία που διασφαλίζουν την αποτροπή ατυχημάτων και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων. Παράλληλα, η συνεχής εκπαίδευση των εργαζομένων και η ανάπτυξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης ενισχύουν την ετοιμότητα και την ικανότητα αντιμετώπισης κρίσεων.

---

 

Βιβλιογραφία

1. Αριθ. πρωτ: 3733.7/17/ 2005 (21) / 18-2-2005 ΥΕΝ/ΚΝΠ/ΔΕΔΑΠΛΕ Γ΄ έγγραφο για τις απαιτήσεις φωτισμού ασφαλείας και περιμέτρου σε μια Λιμενική Εγκατάσταση
2. Αριθ. πρωτ: 3735.1/137/05 / 13-09-2005 ΥΕΝ/ΚΝΠ/ΔΕΔΑΠΛΕ Γ΄ του Λιμενικού Σώματος ‘’Επιτήρηση της Ασφάλειας Λιμενικών Εγκαταστάσεων με αυτόματα συστήματα’’.
3. Εγχειρίδιο εκπαίδευσης για την προστασία των υποδομών ζωτικής Σημασίας, ΚΕΜΕΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΜΑΡΤΙΟΣ 2018.
4. Κ.Υ.Α 172058/2016, Φ.Ε.Κ. 354/Β` 17.2.2016, Καθορισμός κανόνων, μέτρων και όρων για την αντιμετώπιση κινδύνων από ατυχήματα μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις ή μονάδες. Αντικατάσταση της υπ’ αριθ. 12044/613/2007 (Β΄376), όπως διορθώθηκε (Β΄2259/2007).
5. Εγχειρίδιο οδηγιών εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων και διαδικασιών της ναυτιλιακής ασφάλειας (Security) για Λιμενικές Εγκαταστάσεις του Καν. 725/2004 ΕΚ – Λιμένες του άρθρου 2.4 της Οδηγίας 2005/65 ΕΚ.
6. Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών σπουδών στην ναυτιλία ‘’Το Νομικό και θεσμικό Πλαίσιο του FSRU καθώς και εμπορικές πτυχές για στρατηγική ανάπτυξη’’, Τσίμπου Βασιλική Διπλωματική Εργασία, 2018.
7. Κυβερνοασφάλεια, Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής, Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, Κλάδος Ελέγχου πλοίων, ΔΕΔΑΠΛΕ Γ΄ Αριθμ. Πρωτ.: 2343.3-10 / 55896 / 2021 Πειραιάς, 30 Ιουλίου 2021.
8. Security, MARSEC Doc. 9108 annex, Interim Guidance on Maritime Security for Member States’ Competent Authorities, Version 2023, ΕΕ
9. Australian Government, Department of Transport and Regional Services, Guidance Document on Offshore Safety Assessment (2005).
10. Risk analysis of offshore pipeline due to third party damages, E Amri, N S Sulaiman* and F A Alaw, Faculty of Chemical and Process Engineering Technology, College of Engineering, Technology, Universiti Malaysia Pahang, Lebuhraya Tun Razak, 26300 Gambang, Kuantan, Pahang, Malaysia, *E-mail: saaadah@ump.edu.my
11. Offshore Oil and Gas Installations Security an International Perspective (Mikhail Kashubsky), First edition published 2016, by Informa Law from Routledge.
12. NATO Maritime interdiction operational (NMIOTC), Training Center, Maritime Interdiction Operations Journal, Issue 18, 1st Issue 2019, ISSN: 2242-441X. An introduction to the Security, Assessment for Offshore Oil and Gas Installations by Professor Nikitas Nikitakos and Iosif Progoulakis (PhD Candidate), Department of Shipping, Trade and Transport, University of the Aegean, Chios, Greece (iprogoulakis@aegean.gr).
13. API STD780 Security Risk Assessment Methodology for the Petroleum and Petrochemical Industries, First Edition Paperback – January 1, 2013
14. Effective guard force management – Principles and guidelines protect, Report 537/July 2015, International Association of Oil & Gas Producers.
15. LNG Safety & Security, Center for Energy Economics, University of Texas, June 2012
16. Oil and Gas Production handbook, an introduction to oil and gas production, Harvard Devolt, ABB AS, www.abb.com/oilandgas, 2009.
17. OCIMF Guidance for oil terminal operations on the International Maritime Organization (IMO) International Ship and Port Facility Security (ISPS) CODE.
18. Risk Assessment of Subsea Pipeline due to Installation and Operation of Single Point Mooring (SPM) D R Aldara, K B Artana, and I M Ariana, Department of Marine Engineering, Institut Teknologi Sepuluh Nopember, Surabaya, Indonesia.
19. Hong Kong Offshore LNG Terminal Project Safety Management Plan for the Double Berth Jetty at LNG Terminal 13 April 2023 Project No.: 0505354
20. Safety Zone and Marine Control Zone for the Hong Kong Offshore Liquefied Natural Gas Terminal

[1] Αριθ. Φύλλου 3318/18 Μαΐου 2023 ‘’Καθορισμός της οργανικής σύνθεσης και των όρων-προϋποθέσεων χορήγησης ναυτιλιακών εγγράφων των πλωτών ναυπηγημάτων που χρησιμοποιούνται ως πλωτοί τερματικοί σταθμοί παραλαβής, προσωρινής αποθήκευσης, επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου και διανομής του, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο και διανομή της’’

[2] The International Convention for the Safety of Life at Sea

[3] The International Convention for the Prevention of Pollution from Ships

[4] International Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Liquefied Gases in Bulk -IGC Code

[5] International Ship and Port Facility Security Code

[6] The United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS)

[7] International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers (STCW)

[8] American Petroleum Institute

[9] International Association of Oil & Gas Producers

[10] PeerJ Comput Sci. 2024, 10: e1772, Published online 2024 Jan 15. doi: 10.7717/peerj-cs.1772, PMCID: PMC10803091, PMID: 38259881, Cyberterrorism as a global threat: a review on repercussions and countermeasures, Saman Iftikhar, Academic Editor: Sedat Akleylek.

[11] Offshore Oil and Gas Installations Security an International Perspective (Mikhail Kashubsky), First edition published 2016, by Informa Law from Routledge.

[12] Risk Assessment of Subsea Pipeline due to Installation and Operation of Single Point Mooring (SPM) D R Aldara, K B Artana, and I M Ariana, Department of Marine Engineering, Institut Teknologi Sepuluh Nopember, Surabaya, Indonesia

[13] Οι ενέργειες τρίτων ως απειλή για την ασφάλεια εγκαταστάσεων αγωγού φυσικού αερίου (‘A Μέρος), Βασίλειος Χαλβατζής Σύμβουλος Φυσικής Ασφαλείας, Περιοδικό security manager τεύχος 89, 09 Νοε 2020

[14] Security Assessment for Offshore Oil and Gas Assets, Published 2018, Prof. Nikitas Nikitakos, Iosif Progoulakis (PhD candidate), Πανεπιστήμιο Αιγίου, Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών

[15] Η ευρωπαϊκή λοιπόν οδηγία NIS2 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας Πληροφοριών και Δικτύων (ENISA) αλλά και η ελληνική για την κυβερνοασφάλεια (Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας 2020 – 2025) καθορίζουν εκείνα τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για να μειώσουν τους κινδύνους Κυβερνοαπειλών