ACTIBIO: To επόμενο βήμα στη Βιομετρία

Τα επιτεύγματα των τριών χρόνων του έργου ACTIBIO μέσα από μια ζωντανή επίδειξη των τεχνολογιών και των συστημάτων του, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στις 26-27 Μαΐου στις εγκαταστάσεις της G4S στην Αθήνα.

Το ιστορικό και η κεντρική ιδέα
Το ευρωπαϊκό έργο ACTIBIO (Unobtrusive Authentication Using ACTIvity Related & Soft BIOmetrics) αποτελεί ένα πλήρως χρηματοδοτούμενο ερευνητικό πρόγραμμα του 7ου πακέτου στήριξης (Πρόγραμμα Πλαίσιο – Framework Program FP7).

Ο πυρήνας του έργου εντοπίζεται στην ανάπτυξη ενός συστήματος ικανού να πραγματοποιήσει βέλτιστα τη διακριτική αυθεντικοποίηση των πιστοποιημένων χρηστών. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι το συγκεκριμένο έργο αποτελεί συνέχεια του επιτυχημένου έργου HUMABIO (Πρόγραμμα Πλαίσιο – Framework Program FP6) και σκοπεύει να καλύψει το κενό που δημιουργείται σήμερα από υπάρχοντα βιομετρικά συστήματα αναγνώρισης/αυθεντικοποίησης.
Συγκεκριμένα, έως τώρα η συντριπτική πλειοψηφία των βιομετρικών συστημάτων βασίζονται σε στατικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου (π.χ. δακτυλικό αποτύπωμα, αναγνώριση προσώπου, αναγνώριση της ίριδας κ.λπ.), υποχρεώνοντας παράλληλα το χρήστη να υποβληθεί σε μία συγκεκριμένη και συνήθως αρκετά χρονοβόρα διαδικασία ταυτοποίησης.
Αντίθετα, το σύστημα ACTIBIO επιτυγχάνει την πιστοποίηση ή την απόρριψη του χρήστη, βασιζόμενο αποκλειστικά σε δυναμικά χαρακτηριστικά της κίνησής του, προσφέροντας ενισχυμένη διακριτικότητα αλλά και μεγάλη αξιοπιστία. Παράλληλα μειώνεται ο κίνδυνος της υποκλοπής των βιομετρικών δεδομένων, δεδομένου ότι αυτά εκφράζουν τη συμπεριφορά του ατόμου μέσω της κίνησης η οποία είναι πολύ περισσότερο δύσκολο να κλαπεί, σε αντίθεση με κάποιο στατικό χαρακτηριστικό.

Λειτουργίες και τεχνολογίες
Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό να αναφερθούν επιγραμματικά οι λειτουργίες που παρέχονται από το σύστημα ACTIBIO. Συγκεκριμένα, οι υπομονάδες του εν λόγω συστήματος παρέχουν ταυτοποίηση ή και αναγνώριση του χρήστη βάσει της ανάλυσης του βαδίσματος καθώς και των εκφράσεων των προσώπου του, των κινήσεων του σώματός του, τη μετατόπιση του βάρους του πάνω στο κάθισμα αλλά και την ανάλυση του εγκεφαλογραφήματος / καρδιογραφήματός του, κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ενεργειών στο εργασιακό περιβάλλον.
Βέβαια η αξιοπιστία των παραπάνω μετρήσεων υποβοηθείται και από την ανάλυση κάποιων «μαλακών» χαρακτηριστικών, όπως το χρώμα των ματιών/μαλλιών, αλλά και το μέγεθος των άκρων και του ύψους του χρήστη.
Παράλληλα παρακολουθούνται και μελετούνται χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το επίπεδο κινδύνου στο άμεσο περιβάλλον του χρήστη (π.χ. κίνδυνος να αποκοιμηθεί εν ώρα οδήγησης ή ύπαρξη δεύτερου ατόμου κοντά στο χρήστη κ.λπ.).
Ο βέλτιστος και αποτελεσματικός συγκερασμός όλων των παραπάνω μετρήσεων παρέχει την τελική απόφαση σχετικά με την αυθεντικοποίηση του χρήστη αλλά και την κατάσταση κινδύνου του σε κάθε χρονική στιγμή.
Παράλληλα με την υλοποίηση των παραπάνω υπήρξε και μια εντυπωσιακή επέκταση της υπάρχουσας τεχνολογίας αιχμής, μέσω ενός πλήθους επιστημονικών ανακοινώσεων και δημοσιεύσεων σε έγκριτα επιστημονικά συνέδρια αλλά και περιοδικά διεθνούς κύρους, αντίστοιχα.
Εξοπλισμός που χρησιμοποιείται
Ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου συστήματος αποτελεί η διακριτικότητα κατά τη διάρκεια της καταγραφής των βιομετρικών, η οποία προσφέρεται από το εξειδικευμένο υλικό (hardware) που χρησιμοποιείται.
Συγκεκριμένα, όλοι οι αισθητήρες που αναπτύχθηκαν χαρακτηρίζονται από βέλτιστη ικανότητα προσαρμογής σε οποιοδήποτε εργασιακό χώρο (γραφείο και όχημα), ενώ παράλληλα είναι διακριτικά και μη παρεισφρητικά για το χρήστη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ταυτοποίησης. Ομοίως, οι κάμερες που χρησιμοποιούνται είναι εμπορικές και χαμηλού κόστους, ενώ σε συνδυασμό με το λογισμικό που αναπτύχθηκε παρέχουν μη παρεμβατική ταυτοποίηση του χρήστη καθ’ όλη τη διάρκεια της εργασίας του.

Συμμετέχοντες
Ως συμμετέχοντες στην κοινοπραξία συνεργατών του έργου ACTIBIO διετέλεσαν ένα πλήθος ευρωπαϊκών φορέων που συμπεριλάμβαναν καταξιωμένα ερευνητικά ινστιτούτα, όπως :

• CENTRE FOR RESEARCH AND TECHNOLOGY HELLAS
• CENTRO PER LA SCIENZA
• LA SOCIETA E LA CITTADINANZA
• INSTITUT EURECOM

Επίσης συμμετέχουν ευρέως γνωστά πανεπιστήμια:

• KING’S COLLEGE LONDON
• UNIVERSITA DI PISA
• UNIVERSITAT POLITECNICA DE CATALUNYA
• BRUNEL UNIVERSITY

καθώς και επιτυχημένες εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες στους τομείς των βιομετρικών συστημάτων, όπως η STARLAB BARCELONA SL. και της ασφάλειας όπως :

• G4S TELEMATIX S.A.
• ALCATEL-LUCENT DEUTSCHLAND AG.
• TELETEL ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Επίσημη παρουσίαση
Το ερευνητικό στάδιο του έργου ACTIBIO έχει πλέον λήξει επιτυχώς μετά από τον τελικό έλεγχο που διενεργήθηκε από την αρμόδια ευρωπαϊκή αρχή μέσω της σχετικής επιτροπής.
Συγκεκριμένα, παρουσιάστηκαν αναλυτικά τα επιτεύγματα των τριών (3) χρόνων της διάρκειας του έργου, παράλληλα με μια ζωντανή επίδειξη των συστημάτων του έργου στις 26-27 Μαΐου στις εγκαταστάσεις της G4S στην Αθήνα.
Το σύστημα παρουσιάστηκε στις 2 από τις 3 διαμορφώσεις για τις οποίες προτείνεται, δηλαδή τη διαμόρφωση για περιβάλλον γραφείου και αυτή για περιβάλλοντα εργασίας, ενώ η διαμόρφωση για περιβάλλον οχήματος απουσίαζε για πρακτικούς λόγους. Στο πρώτο αυτό στάδιο που διήρκεσε 3 χρόνια, επιτεύχθηκε η ανάπτυξη του πρωτότυπου συστήματος που περιλαμβάνει την κεντρική εφαρμογή και τις σχετικές υπομονάδες. Εν συνεχεία, κατά τη διάρκεια των πιλότων που διενεργήθηκαν, ακολούθησε η εγκατάσταση των πρωτοτύπων, ο εκτενής έλεγχος της λειτουργίας τους και η αντίστοιχη αξιολόγησή τους σε πραγματικά περιβάλλοντα εργασίας, αλλά και στο πλήρως εξοπλισμένο με τεχνολογίες ερευνητικό όχημα του Ινστιτούτου Μεταφορών (ΕΚΕΤΑ/ΙΜΕΤ) με τη συμμετοχή επαγγελματιών οδηγών.
Αντίστοιχα, το δεύτερο στάδιο του έργου ξεκινά με τη λήξη της χρηματοδότησής του και αφορά στη δημιουργία προϊόντων βάσει του πρωτότυπου και στην προώθηση αυτών στην αγορά.
Δυνατότητες και προοπτικές εμπορικής αξιοποίησης
Ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα του συστήματος ACTIBIO εντοπίζεται στην εφαρμογή του σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, με τη χρήση μη παρεισφρητικών αισθητήρων. Συγκεκριμένα, το προαναφερθέν σύστημα είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ως μία βάση (κεντρική πλατφόρμα) πάνω στην οποία μπορούν να ενσωματωθούν υπάρχοντα ή μέλλοντα βιομετρικά συστήματα, συμβατά με το διεθνές πρότυπο BIOAPI .
Με αυτόν τον τρόπο παρέχεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα βιομετρικής, μη παρεμβατικής αυθεντικοποίησης πιστοποιημένων χρηστών, βελτιστοποιημένο στα περιβάλλοντα που δοκιμάστηκε (χώρος εργασίας και αυτοκίνητο).
Εξάλλου, η κάθε υπομονάδα του έργου ACTIBIO μπορεί να συνδεθεί απευθείας μέσω της διεπαφής προγραμματισμού εφαρμογών (ACTIBIO API ως επέκταση του διεθνούς προτύπου BIOAPI) με υπάρχοντα βιομετρικά συστήματα, ώστε να τους προσδώσει ενισχυμένη απόδοση, ευρωστία και διακριτικότητα στη διαδικασία αυθεντικοποίησης. Κατά αυτόν τον τρόπο, αλλά και βάσει του επιχειρηματικού και εμπορικού πλάνου που διενεργήθηκε στα πλαίσια της χρηματοδότησης του έργου, αποφασίστηκε ότι το παρόν σύστημα μπορεί να αξιοποιηθεί βέλτιστα με την τοποθέτησή του σε εγκαταστάσεις ύψιστης ασφάλειας και περιορισμένης πρόσβασης εξειδικευμένου προσωπικού (π.χ. πυρηνικά εργοστάσια, στρατιωτικές εγκαταστάσεις κ.λπ.) καθώς και σε οχήματα ασφαλείας (π.χ. χρηματαποστολές).
Ταυτόχρονα, πιο «ελαφριές» και οικονομικές εκδόσεις του ίδιου συστήματος θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σε πιο κοινούς εργασιακούς χώρους αλλά και οχήματα (π.χ. ταξί, λεωφορεία κ.λπ.) όπου μόνο ένα μέρος των δυνατοτήτων του συστήματος θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο (π.χ. ανίχνευση κατάστασης έκτακτης ανάγκης).
Κλείνοντας, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στο επικείμενο χρονικό διάστημα των τριών επόμενων χρόνων είναι προγραμματισμένη η ανάπτυξη των προϊόντων που προκύπτουν από το πρωτότυπο σύστημα ACTIBIO.
Σε αυτό το πλαίσιο αξίζει να αναδειχθεί η τεράστια δυναμική επιτυχίας των προϊόντων του ACTIBIO στο άμεσο μέλλον, δεδομένης της κατάστασης που διαμορφώνεται στην αγορά βιομετρικών συστημάτων αλλά και βάσει των αυξημένων αναγκών σε ασφάλεια, όπως άλλωστε επέδειξε η έρευνα αγοράς που εκπονήθηκε στα πλαίσια του έργου.