Εκπαίδευση ως συνοδός ασφαλείας: Ένα πετυχημένο μοντέλο που εφαρμόζεται στη Γερμανία

Πολλοί είναι πλέον οι επιχειρηματικοί όμιλοι και στην Ελλάδα, που προσλαμβάνουν ομάδες ασφάλειας προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία τους, με το βασικό ζήτημα που τίθεται να είναι το επίπεδο εκπαίδευσης των ανθρώπων οι οποίοι αναλαμβάνουν αυτό το κρίσιμο καθήκον. Πόλεμοι, οικονομική κρίση και άλλοι παράγοντες ανοίγουν καθημερινά το δρόμο διεθνώς σε τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα, απαγωγές, ληστείες, επιθέσεις, εμπρησμούς, απάτες, εκβιασμούς και ανθρωποκτονίες. Οι αυξανόμενοι αριθμοί αυτών των συντελεστών, που κινούνται ραγδαία από μη ευρωπαϊκές χώρες στην Ευρώπη, έχουν οδηγήσει πολλούς επιχειρηματικούς ομίλους να προσλαμβάνουν ομάδες ασφαλείας προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία τους.

Η ζήτηση πλέον απευθύνεται σε επαγγελματικό προσωπικό, το οποίο με πλήρεις και εξειδικευμένες γνώσεις μπορεί να αποτρέπει κίνδυνους για την ασφάλεια, στη σημερινή κατάσταση κρίσης.
Τι προϋποθέσεις και εκπαίδευση όμως πρέπει να έχει ένας επαγγελματίας συνοδός; Ένα κρίσιμο ερώτημα, το οποίο απασχολεί πολλές επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν στην Ελλάδα ομάδες ασφαλείας.

«Η δραστηριότητα του συνοδού ασφαλείας δεν είναι απλά μια δουλειά, αλλά ένα επάγγελμα – και συνεπώς, για να είσαι σε θέση να εξασκείς αυτό το επάγγελμα πρέπει να είσαι επαγγελματίας.». Αυτές είναι οι λέξεις ενός έμπειρου αρχηγού μιας ομάδας ασφαλείας κρατικών υπηρεσιών στο εξωτερικό. Πώς όμως γίνεσαι επαγγελματίας; Ένα θέμα, που απασχολεί πολλούς συνοδούς ασφαλείας στη χώρα μας.
Πολλοί Έλληνες συνοδοί ασφαλείας καταφεύγουν στο εξωτερικό για να εξασφαλίσουν μία εκπαίδευση με «πιστοποίηση». Τι πιστοποιεί όμως μια εκπαίδευση και κατά πόσο ισχύει αυτή η πιστοποίηση στη χώρα μας, από τη στιγμή όπου στην Ελλάδα η νομοθετική ρύθμιση στον τομέα της ασφάλειας είναι διαφορετική από άλλες χώρες; Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα, που απασχολεί πολλούς συνοδούς ασφαλείας οι οποίοι επιθυμούν να καταφύγουν στο εξωτερικό, αναζητώντας μια αξιόλογη και «πιστοποιημένη εκπαίδευση» ώστε να αποκομίσουν τις απαραίτητες γνώσεις για να γίνουν επαγγελματίες.
Αν πληκτρολογήσει κανείς τις λέξεις CLOSE PROTECTION TRAINING ή VIP PROTECTION TRAINING στη μηχανή αναζήτησης Google του διαδικτύου, θα βρει αμέτρητες σχολές που λειτουργούν στο εξωτερικό. Πρόκειται για εκπαιδεύσεις οι οποίες διαρκούν συνήθως από μερικές μέρες εκπαίδευσης, μέχρι έξι εβδομάδες. Πώς μπορεί όμως κάποιος να διακρίνει ένα πλήρες πιστοποιημένο πρόγραμμα εκπαίδευσης που αρμόζει στην επαγγελματική εικόνα του συνοδού ασφαλείας στο εξωτερικό, από κάποιο φορέα του κράτους της ανάλογης χώρας που λειτουργεί η σχολή η οποία το προτείνει; Ομοίως, με ποια κριτήρια εκπαίδευσης επιλέγουν πλέον μεγάλοι όμιλοι στο εξωτερικό το προσωπικό των ομάδων ασφαλείας τους;

Το γερμανικό μοντέλο

Σε αυτό το σημείο, καλό θα ήταν να δούμε ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα εκπαίδευσης για συνοδούς ασφαλείας του ιδιωτικού τομέα το οποίο εφαρμόζεται στη Γερμανία, στα πλαίσια του νομικού καθεστώτος στο θέμα των εκπαιδεύσεων με κρατική πιστοποίηση. Πρόκειται για την εκπαίδευση ως «εξειδικευμένος συνοδός ασφαλείας».
Η εκπαίδευση αυτή διεξάγεται από ιδιωτικά ινστιτούτα σε συνεργασία με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (Industrie und Handelskammer). Τα Ινστιτούτα αυτά συνεργάζονται με διάφορους εδικούς σε θέματα ασφαλείας, όπου ο καθένας τους διδάσκει ένα ξεχωριστό μάθημα στο οποίο έχει εξειδικευτεί. Τις τελικές εξετάσεις δίνουν οι εκπαιδευόμενοι σε εξεταστική επιτροπή (που αποτελείται για τη συγκεκριμένη περίπτωση από ειδικούς σε θέματα ασφαλείας) του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, το οποίο, μετά την επιτυχία των αποφοίτων σε αυτές, τους απονέμει το δίπλωμα «εξειδικευμένος συνοδός ασφαλείας – εξετασμένος από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο» (IHK Geprufte Personenschutzfachkarft), το οποίο είναι ένα αναγνωρισμένο επάγγελμα από το κράτος. Πρόκειται για μία εκπαίδευση διάρκειας από έξι μήνες μέχρι ένα χρόνο, καθημερινών οκτάωρων μαθημάτων (160 – 180 ώρες το μήνα).
Βέβαια, για να συμμετάσχει κάποιος σε αυτό το πρόγραμμα εκπαίδευσης πρέπει να έχει οικονομική ευχέρεια – αν λάβουμε υπόψη ότι πρώτον πρέπει να πληρώσει το ινστιτούτο για την εκπαίδευση και δεύτερο διότι πρόκειται για καθημερινό εντατικό μάθημα διάρκειας πολλών μηνών, που προϋποθέτει το να μπορεί να ανταποκρίνεται σε αυτό το διάστημα στα προσωπικά του έξοδα. Συνήθως όμως, το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης επιδοτείται από το κράτος, που αναλαμβάνει πλήρως τα έξοδα για την εκπαίδευση και επιπλέον τους χορηγεί ένα μηναίο επίδομα για την κάλυψη των προσωπικών τους εξόδων. Ο πρώτος τρόπος επιδότησης είναι μέσω της υπηρεσίας επαγγελματικής προώθησης των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων. Ο κάθε εθελοντής οπλίτης των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων, μετά τη θητεία του σε αυτές (4, 8 και 12 χρόνια) δικαιούται ένα συγκεκριμένο ποσό (Budget) από το κράτος, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει για τη συμμετοχή του σε οποιαδήποτε εκπαίδευση (μέχρι και πανεπιστημιακή), η οποία θα τον βοηθήσει να προσαρμοστεί στην πολιτική ζωή. Το ποσό αυτό ρυθμίζεται από την υπηρεσία επαγγελματικής προώθησης των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων, ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας, το βαθμό αλλά και το σώμα που υπηρετούσε ο εκπαιδευόμενος. Ένας άλλος τρόπος να επιδοτηθεί ένας πολίτης είναι το πρόγραμμα εκπαίδευσης να παρέχεται μέσω του γερμανικού ΟΑΕΔ και αφορά κυρίως τα άτομα που έχουν ήδη κάποια εμπειρία και αναγνωρισμένη εκπαίδευση στον τομέα της ασφάλειας.
Στην εκπαίδευση του «εξειδικευμένου συνοδού ασφαλείας» ένα μεγάλο ποσοστό των εκπαιδευόμενων αποτελείται από πρώην μέλη ειδικών δυνάμεων ή της Στρατονομίας των ενόπλων δυνάμεων. Το πρόγραμμα αυτό εκπαίδευσης, είναι περίπλοκο. Στις περισσότερες σχολές, οι ενδιαφερόμενοι πρώτα δίνουν εξετάσεις που κρίνουν αν πληρούν τις προϋποθέσεις για την ένταξή τους σ΄ αυτό. Η εκπαίδευση είναι χωρισμένη σε διάφορα Modules, όπου το καθένα αποτελεί και μία θεματολογία. Μερικά από αυτά είναι :

• Αρχές της συνοδείας υψηλών προσώπων (σχεδίαση πλάνων ασφαλείας, συλλογή πληροφοριών, σχηματισμοί, ανίχνευση απειλών, ανάλυση δρομολογίων, προφίλ προσωπικότητας τρομοκρατών κ.τ.λ.).
• Αμυντική και επιθετική οδήγηση, καθώς και οδήγηση σε σχηματισμούς, με αλεξίσφαιρα αλλά και με απλά οχήματα.
• Ψυχολογία.
• Βασική εκπαίδευση στα όπλα, βάσει του § 7 περί όπλων, που αποτελεί νομική προϋπόθεση για την έκδοση άδειας οπλοφορίας από τις αρχές.
• Μετεκπαίδευση στα όπλα (αμυντική σκοποβολή, κίνηση και έρευνα σε κλειστούς χώρους, χρήση όπλων κατά την επίθεση στο σχηματισμό εναντίον του επίσημου κ.τ.λ.).
• Αυτοάμυνα.
• Χρήση σύγχρονης τεχνολογίας στη συνοδεία υψηλών προσώπων.
• Ασφάλεια κλειστών χώρων.
• Πρώτες βοήθειες.
• Εκπαίδευση στα εκρηκτικά.
• Παρακολούθηση και αντιπαρακολούθηση.
• Διεξαγωγή ταξιδιών με τον επίσημο.
• Εκπαίδευση βάσει του § 34α του επαγγελματικού κανονισμού, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την έκδοση της άδειας εργασίας, για την απασχόληση σε οποιαδήποτε υπηρεσία ασφάλειας του ιδιωτικού τομέα.
• Νομοθεσία.
• Προετοιμασία για αποστολές σε κρίσιμες περιοχές.
• Προφίλ προσωπικότητας του συνοδού ασφαλείας (συνέντευξη, εξωτερικό παρουσιαστικό, τρόποι συμπεριφοράς κ.τ.λ.).

Οι βασικές παράμετροι που διέπουν τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, είναι :

• Η διάρκεια αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος αλλά και η θεματολογία που διδάσκεται, δίνουν μία καλή βάση στους αποφοιτήσαντες να διεξάγουν το επάγγελμα του συνοδού ασφαλείας.
• Οι αποφοιτήσαντες αυτού του προγράμματος εκπαίδευσης είναι άτομα που κατά ένα μεγάλο ποσοστό προέρχονται από τις εδικές δυνάμεις των ένοπλων δυνάμεων, που συνήθως έχουν εκτελέσει επιπλέον αποστολή σε κρίσιμες περιοχές, καθώς και άτομα που έχουν ήδη εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα της ασφάλειας, άρα διαθέτουν ένα πλούσιο βιογραφικό.
• Οι αποφοιτήσαντες αποκτούν ένα δίπλωμα από το γερμανικό κράτος, που αφορά ένα αναγνωρισμένο επάγγελμα ως «εξειδικευμένος συνοδός ασφαλείας» (IHK Geprufte Personenschutzfachkraft).

Από τα παραπάνω, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι πρόκειται για μία αξιόλογη και «πιστοποιημένη εκπαίδευση», που διεξάγεται στο εξωτερικό και ανοίγει τις πόρτες για τη δραστηριότητα σε διεθνές επίπεδο, κάποιου συνοδού ασφαλείας σε ένα μεγάλο όμιλο.
Στη Γερμανία οι περισσότεροι όμιλοι έχουν θέσει ως προϋπόθεση στα κριτήρια επιλογής των μελών ομάδων ασφαλείας τους, τη συγκεκριμένη παραπάνω αναφερόμενη εκπαίδευση – είτε πρόκειται να τους απασχολήσουν στη Γερμανία είτε σε άλλες χώρες όπου δραστηριοποιούνται.

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΤΑΜΟΥΛΗ
Ειδικός σε θέματα ασφαλείας
Stamoulis.konstantinos@gmail.com