Η σημαντικότητα της Εκπαίδευσης στην ιδιωτική ασφάλεια

Η σημαντικότητα της εκπαίδευσης στην ιδιωτική ασφάλεια καθώς και οι νέες τάσεις, οι μέθοδοι και οι αρχές που πρέπει να τη διέπουν, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της παρουσίασης  του τρίτου τμήματος της θεματικής ενότητας, που ξεκίνησε στο περιοδικό το 2008 και αφορά τους managers των Ιδιωτικών Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας (Ι.Ε.Π.Υ.Α.) και των Γραφείων Ιδιωτικών Ερευνών (Γ.Ι.Ε.).

Η εκπαίδευση του προσωπικού αποτελεί τη σημαντικότερη υπευθυνότητα στην παροχή υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας (STEYN στο ‘Security Forum’ σελ.76). Κύριος άξονας κριτηρίων επιλογής των επιχειρήσεων και των οργανισμών, προκειμένου να αναθέσουν σύμβαση υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας, είναι τα επαγγελματικά προσόντα και οι δεξιότητες του επιχειρησιακού προσωπικού βάσης των Ι.Ε.Π.Υ.Α. και των Γραφείων Ιδιωτικών Ερευνών, καθώς και οι αποδείξεις της εκπαίδευσης και της γνώσης τους (¶ρθρο 32 οδηγίας 92/50 Ε.Ο.Κ. και Εγχειρίδιο ECOTEC, De CLERK κ.α.,σελ.4).

Η σημαντικότητα της εκπαίδευσης ως «εξοπλισμού» του προσωπικού ασφαλείας, αποδεικνύεται από τη φόρμουλα που ανέπτυξε ο καθηγητής Van der WESTHUIZEN του Πανεπιστημίου UNISA, Νότια Αφρική, το 1990, για την τρωτότητα των στόχων. Η φόρμουλα αυτή περιέχει ένα σημαντικό όρο που αφορά τη συναίσθηση ασφαλείας του προσωπικού. Ο βαθμός της συναίσθησης αυτής είναι που συνδέεται άρρηκτα με την εκπαίδευση. Όσο μεγαλύτερος ο βαθμός συναίσθησης ασφαλείας, τόσο η τρωτότητα ελαττώνεται.

Περιεχόμενο Εκπαιδεύσεων Security Management
Το μεγάλο φάσμα των αναγκών που προκύπτουν από την καθημερινή πρακτική της παροχής υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλειας, δεν επιτρέπουν την κατασκευή μιας ”συνταγής” για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης του προσωπικού security και των Γραφείων Ιδιωτικών Ερευνών. Το 1983 όμως, ο McKENZIE και άλλοι ερευνητές κατέληξαν σε μία καθαρή διάκριση όσον αφορά το περιεχόμενο της εκπαίδευσης του προσωπικού ιδιωτικής ασφάλειας, που την κατέταξαν σε τρεις κατηγορίες.

• Εκπαίδευση επιχειρησιακού προσωπικού. Βασική και προηγμένη.
• Εκπαίδευση των μάνατζερς ασφαλείας πρώτης γραμμής (επόπτες, αρχιφύλακες).
• Εκπαίδευση υψηλόβαθμων μάνατζερς ιδιωτικής ασφάλειας (STEYN στο ”Security Forum” σελ.76).

Για τους ιδιωτικούς ερευνητές, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Το προσωπικό των Γραφείων Ιδιωτικών Ερευνητών απαιτείται πολλές φορές να έχει γνώσεις και των τριών αυτών επιπέδων, για να ανταποκριθεί σε ανάγκες πρόληψης αλλά και αντίδρασης (έρευνα, αφού έχει γίνει η πράξη), που απαιτούν ιδιαίτερα λεπτό χειρισμό.

Περιεχόμενο Εκπαιδεύσεων
Η νέα τάση είναι η εξής: «όχι αστυνομικό μοντέλο, αλλά μάνατζερς και επιχειρησιακά στελέχη ασφαλείας. Κάθε πρόγραμμα γενικής εκπαίδευσης, π.χ. νεοπροσληφθέντων ή γενική ανανεωτική εκπαίδευση των παλαιότερων επιχειρησιακών στελεχών των ΙΕΠΥΑ και των ΓΙΕ, είναι απαραίτητο να έχει ως αντικειμενικό σκοπό τη 

• Φυσική (σωματική) προετοιμασία για αποτελεσματικότητα στα καθήκοντά τους, ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες.
• Ακαδημαϊκή προετοιμασία (γνωστικός τομέας). Οι παρεχόμενες γνώσεις πρέπει να διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Γενικής Παιδείας Κύριου Αντικειμένου (Security Management και Managing) και Διακριτού Αντικειμένου (εκπαίδευση επί του ειδικού αντικειμένου, με γνώση όλων των εργασιών του οργανισμού, του οποίου αναλαμβάνουμε την ασφάλεια).
• Συναισθηματική προετοιμασία με τη λήψη νέων γνώσεων, την ανταπόκριση με ”ενεργό εμπλοκή” των νέων γνώσεων, καθώς και το χαρακτηρισμό με βάση ένα σύστημα αξιών, που αποτελεί την ανώτατη κατηγορία του συναισθηματικού τομέα. Σ’ αυτόν εντάσσεται η διαμόρφωση ενός κώδικα στάσης, ο οποίος περιλαμβάνει την αναγκαία για τα ιδιωτικά μέτρα ασφάλειας, πειθαρχία, την αυτοεκτίμηση και την αυτοπροετοιμασία για ετοιμότητα.

Οι τρεις αυτοί τομείς προετοιμασίας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και κατά το σχεδιασμό εκπαιδεύσεων ειδίκευσης, π.χ. ασφάλεια αερομεταφορών, πλοίων, λιμένων κ.ά.
Η εκπαίδευση των επιχειρησιακών στελεχών ΙΕΠΥΑ (security μάνατζερς πρώτης γραμμής) και ΓΙΕ (ανώτεροι ερευνητές) εστιάζεται κυρίως στην ακαδημαϊκή και στη συναισθηματική προετοιμασία, όπως και σε εκείνη των υψηλόβαθμων μάνατζερς ιδιωτικής ασφάλειας, στους οποίους ανήκουν και οι σύμβουλοι ασφαλείας των επιχειρήσεων και των οργανισμών.

Μέθοδοι Εκπαίδευσης
Μέθοδος είναι ο τρόπος προσέγγισης της γνώσης. Οι μέθοδοι εκπαίδευσης θεωρείται ότι είναι τρεις:
Α. Εκπαίδευση επί του πεδίου εργασίας. Για την εκπαίδευση επί του πεδίου χρησιμοποιούνται 4 μοντέλα: Φροντιστηριακή – ιδιαίτερη, κυκλική υπό στενή εποπτεία, πολλαπλού μάνατζμεντ και μαθητείας.
Β. Εκπαίδευση εκτός πεδίου. Γίνεται είτε πρόσωπο με πρόσωπο, είτε εξ αποστάσεως.
Γ. Ανάπτυξης Οργανισμού. Εφαρμόζονται τεχνικές συμπεριφοριστικών επιστημών.

Αρχές μάθησης στα προγράμματα εκπαιδεύσεων ασφαλείας
Αυτές είναι εύκολα εφαρμόσιμες στις μαθησιακές διαδικασίες. Όλες είναι σπουδαίες. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι όλες αποτελούν ομόκεντρες σφαίρες.
Υποκίνηση: Είναι το κλειδί σε κάθε πρόγραμμα εκπαίδευσης. Διακρίνεται σε «εσωτερική» και «εξωτερική». Και οι δύο είναι σημαντικότατες για τη μάθηση.
Εσωτερική υποκίνηση: Είναι η ευχαρίστηση που ο κάθε εκπαιδευόμενος βρίσκει στη διαδικασία της μάθησης και στο συναίσθημα της πληρότητας που νοιώθει.
Εξωτερική υποκίνηση: Πηγάζει από την προσδοκία ανταμοιβής του εκπαιδευομένου, εάν ανταποκριθεί με επιτυχία στη μαθησιακή διαδικασία.
Καθοδήγηση: Διευκολύνει τη μάθηση σε πολύ μεγάλο βαθμό. Πρέπει να γίνεται από το πρώτο στάδιο, της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο τρόπος να είναι τέτοιος, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να μαθαίνουν από τα λάθη τους.
Ενίσχυση και επανενίσχυση: Βασίζεται στην αρχή, ότι η συμπεριφορά μαθαίνεται αρκετά εύκολα και επαναλαμβάνεται, εάν αυτή οδηγεί ξεκάθαρα σε μια ανταμοιβή και ικανοποιεί μία ανάγκη.
Γνώση των Αποτελεσμάτων: Σχετίζεται με την υποκίνηση. Δίνει στους εκπαιδευόμενους επίγνωση της μαθησιακής διαδικασίας και της προόδου τους.
Μαθαίνοντας πράττοντας: Σε πολλές περιπτώσεις οι εκπαιδευόμενοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι τους διδάσκεται, μέχρις ότου να εμπλακούν σε κάποιες πρακτικές διαδικασίες.
Μαθαίνοντας Δεξιότητες: Πρόκειται για επιδεξιότητες – επιτηδειότητες κατά την άσκηση καθηκόντων της ιδιωτικής ασφάλειας (security – ιδιωτικές έρευνες). Με άλλα λόγια, του «πώς» βήμα προς βήμα, γίνεται έξυπνα η εκτέλεση ενός καθήκοντος.
Ουσιαστική Κατανοητή Μάθηση: Οι εκπαιδευόμενοι κερδίζουν πολλές γνώσεις από εκπαιδευτικό υλικό που κατανοούν πλήρως, παρά από δύσκολα κείμενα. Αυτή η αρχή είναι σημαντική, όταν δημιουργούμε εξ υπαρχής εκπαιδευτικό υλικό και όταν φτιάχνουμε οδηγούς μελέτης. Οι τελευταίοι αποσκοπούν στο να διευκολύνουμε τη μάθηση των εκπαιδευομένων, από υλικό που ήδη υπάρχει (π.χ. εξηγούμε δύσκολα κομμάτια, υποδεικνύουμε τμήματα του υλικού στα οποία πρέπει να εστιαστεί η μελέτη, προσθέτουμε παραδείγματα κ.λπ.).
Οι εκπαιδευόμενοι μαθαίνουν καλύτερα, αν προσαρμόσουν την όλη διαδικασία στο δικό τους βηματισμό.

Επιλεγόμενα
Η στενότητα των πόρων επιβάλλει σε κάθε εκπαιδευτική δραστηριότητα και την αξιολόγηση (εκπαιδευομένων, εκπαιδευτικού υλικού, διαδικασιών και εκπαιδευτών). Αν το αποτέλεσμα της αξιολόγησης δείξει μη επάρκεια (ποσοτικά στοιχεία που δεν υπερβαίνουν το μέσο της κλίμακας Likert), φταίμε οι εκπαιδευτές. Το να πούμε ΄΄εγώ δίδαξα αλλά αυτοί δεν τα έμαθαν΄΄, είναι το ίδιο με το να πούμε ΄΄εγώ πούλησα αυτό το αυτοκίνητο, αλλά κανείς δεν το αγόρασε΄΄.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Όλα τα εγχειρίδια security management training του Πανεπιστημίου UNISA (Security Forum).