Τεχνητή νοημοσύνη & φυσική ασφάλεια: Η ισχύς εν τη ενώσει

Ο όρος «τεχνητή νοημοσύνη» ακούγεται ολοένα και περισσότερο στις μέρες μας, τόσο για τις θετικές όσο και για τις αρνητικές πτυχές του. Μετά την εκρηκτική και ευρεία υιοθέτηση εργαλείων generative Ai όπως το ChatGPT, έγινε φανερό πως θα υπάρξει αντίκτυπος σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αναμενόμενα, η φυσική ασφάλεια αποτελεί έναν τομέα που δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από τις καταιγιστικές εξελίξεις.

Του Χρήστου Κοτσακά

Μια διαφορετική νοημοσύνη

Τι είναι, όμως, το AI; Η τεχνητή νοημοσύνη χαρακτηρίζει τη δυνατότητα μιας μηχανής να εκτελεί εργασίες που συνήθως απαιτούν την ύπαρξη ανθρώπινης νοημοσύνης, όπως η αναγνώριση της ομιλίας ή κάποιας εικόνας, η κατανόηση ενός κειμένου, η εκμάθηση και η λήψη αποφάσεων. Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει σχεδιαστεί ώστε να «μιμείται» τις ανθρώπινες γνωστικές ικανότητες, επιτρέποντας στους υπολογιστές να σκέφτονται, να αντιλαμβάνονται, να μαθαίνουν και να λύνουν προβλήματα, με τρόπο που προηγουμένως θεωρούνταν ότι μπορεί να γίνει μόνο από το ανθρώπινο μυαλό.

Με αυτόν τον τρόπο, το AI μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μαθαίνουμε, παίζουμε και ζούμε. Όλα αυτά βασίζονται στη διαδικασία προγραμματισμού ενός υπολογιστικού συστήματος, κάνοντας χρήση τεχνολογιών όπως η μηχανική μάθηση (που χρησιμοποιεί μια σειρά από αλγόριθμους για την ανάλυση δεδομένων και τον εντοπισμό μοτίβων), η επεξεργασία φυσικής γλώσσας (που επιτρέπει στους υπολογιστές να κατανοούν και να επεξεργάζονται την ανθρώπινη γλώσσα), η μηχανική όραση (που δίνει τη δυνατότητα στις μηχανές να ερμηνεύουν και να αναλύουν οπτικές πληροφορίες) και η ρομποτική.

Η τεχνολογία μπορεί, επίσης, να προσφέρει διαφορετικά επίπεδα «νοημοσύνης». Ένα επίπεδο είναι το «narrow AI», δηλαδή μηχανές που μπορούν να πραγματοποιήσουν μια συγκεκριμένη εργασία πολύ καλά, όπως να παίξουν σκάκι ή να αναγνωρίσουν διαφορετικά πρόσωπα. Ένα άλλο επίπεδο είναι το «general AI», με μηχανές που είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν οποιαδήποτε εργασία μπορούν και οι άνθρωποι, όπως η συγγραφή ιστοριών. Ένα τρίτο επίπεδο είναι το «super AI», με μηχανές που μπορούν να κάνουν κάποια εργασία καλύτερα από ό,τι οι άνθρωποι, όπως να εφευρίσκουν νέες διαδικασίες ή να λύνουν δύσκολα προβλήματα.

Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με στοιχεία από την Finbold για το 2023, το εκτιμώμενο μερίδιο αγοράς της τεχνητής νοημοσύνης έφτασε τα 207,9 δισ. δολάρια και αυτή η αξία προβλέπεται πως θα αυξηθεί κατά 788,64%, φτάνοντας τα 1,87 τρισ. δολάρια έως το 2030. Η αξία αναμένεται να υπερβεί το όριο του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, για πρώτη φορά, το 2028, φτάνοντας στα 1,06 τρισ. δολάρια. Παρά την όποια δυσπιστία υπάρχει και την ενδεχομένως μειωμένη εμπιστοσύνη που έχουμε σήμερα στα συγκεκριμένα συστήματα, τα μερίδια αγοράς που κατακτούν θα συνεχίσουν να αυξάνονται μέσα στα επόμενα χρόνια, με την ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για διαδικασίες αυτοματισμού να ενισχύει και τη ζήτηση για υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης.

Ο αντίκτυπος στην ασφάλεια

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω για τον τομέα της φυσικής ασφάλειας; Καθώς η ανάπτυξη της τεχνολογίας συνεχίζεται μα καταιγιστικούς ρυθμούς, η ενσωμάτωση του AI σε συστήματα που σχετίζονται με τη φυσική ασφάλεια αναμένεται πως θα παρουσιάσει εντεινόμενη διείσδυση και υιοθέτηση. Άλλωστε, με την αυξανόμενη ανάγκη για προηγμένα μέτρα ασφαλείας, για την προστασία ανθρώπων και περιουσιακών στοιχείων, οι λύσεις που εκμεταλλεύονται τις ενισχυμένες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη αποκτούν μεγαλύτερη δημοφιλία και υιοθέτηση στις διάφορες επιχειρηματικές διαδικασίες. Γίνεται ξεκάθαρο πως η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να φέρει μια επανάσταση (και) στον χώρο της φυσικής ασφάλειας.

Για παράδειγμα, το AI επιτρέπει τον εντοπισμό ενός μεγάλου φάσματος απειλών, με αυτόματο τρόπο και σε πραγματικό χρόνο, μέσω εκατοντάδων ή ακόμη και χιλιάδων καμερών. Αυτή η διαδικασία δίνει τη δυνατότητα στις ομάδες ασφαλείας να προχωρούν σε άμεσες ενέργειες, ως απάντηση σε κάποιον κίνδυνο, με στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των περιουσιακών στοιχείων. Οι κάμερες, ο εξοπλισμός και η υποδομή που υποστηρίζει τις συγκεκριμένες διαδικασίες, μπορούν πλέον να «μάθουν», να εκπαιδευτούν, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για πιθανές απειλές, αναγνωρίζοντας ανθρώπους, οχήματα, ακόμη και συμπεριφορές.

Πρόσφατη έρευνα του Market.us αναγνώρισε την τεχνητή νοημοσύνη ως μια από τις τάσεις που συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του τομέα της φυσικής ασφάλειας. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, η παγκόσμια αγορά της φυσικής ασφάλειας αποτιμήθηκε σε περίπου 132,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και αναμένεται πως θα φτάσει τα 278,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2032, με CAGR ελαφρώς πάνω από 7,9% μεταξύ 2023 και 2032. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, μετατοπίζοντας την εστίασή τους μακριά από παραδοσιακές υλοποιήσεις και προς πιο προηγμένες λύσεις, που περιλαμβάνουν τη διαχείριση απειλών, την ανίχνευση παραβιάσεων και την πρόληψη εισβολών, «οι οργανισμοί και οι κρατικές υπηρεσίες κατάφεραν να μειώσουν τη συχνότητα των εγκλημάτων και των παραβιάσεων».

Όσον αφορά στις τάσεις που διαμορφώνουν το μέλλον της φυσικής ασφάλειας, η αγορά παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη «λόγω και της αυξανόμενης χρήσης έξυπνων αισθητήρων, drones και συστημάτων μαζικής ειδοποίησης, για έλεγχο και επιτήρηση κατά τη διάρκεια μεγάλων εκδηλώσεων ή άλλων συγκεντρώσεων». Η αγορά αποκτά, επίσης, δυναμική, λόγω της υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό πιθανών περιοχών κινδύνου, προσφέροντας ανάλυση εικόνας, βίντεο ή άλλων δεδομένων, με στόχο τη διάκριση των απειλών από συνήθεις δραστηριότητες. Αποφεύγεται, έτσι, η κατανάλωση πόρων για ενδείξεις ή περιστατικά που δεν αποτελούν απειλές.

Και αυτό γιατί η μηχανική μάθηση έχει σχεδιαστεί για να λαμβάνει αποφάσεις που «φτάνουν» σε ανθρώπινο επίπεδο. Για παράδειγμα, είναι εύκολο για έναν άνθρωπο να παρακολουθήσει ένα βίντεο και να προσδιορίσει εάν ένα άτομο πέρασε από μια πόρτα και προς ποια κατεύθυνση πήγε. Αλλά εκεί που η τεχνητή νοημοσύνη δείχνει τις δυνατότητες της, είναι όταν διαχειρίζεται αυτές τις τυπικές εργασίες, και ακόμη περισσότερες, για εκατοντάδες τοποθεσίες, ταυτόχρονα και χωρίς καμία απολύτως διακοπή. Οι λύσεις φυσικής ασφάλειας μπορούν να δημιουργήσουν terabyte δεδομένων από αρχεία και συστήματα επιτήρησης. Η μετάφραση αυτού του τεράστιου όγκου δεδομένων σε αξιόπιστες πληροφορίες και η εύρεση των σημαντικών δεδομένων είναι το χαρακτηριστικό που έρχεται να προσφέρει το AI.

Η χρήση του AI

Όσον αφορά στο πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιεί στην φυσική ασφάλεια, ακολουθεί μια σειρά συγκεκριμένων παραδειγμάτων:

Βιντεοεπιτήρηση: Ο τομέας της φυσικής ασφάλειας βασίζεται εδώ και πολύ καιρό στη βιντεοεπιτήρηση. Πλέον, ενισχύεται η χρήση συστημάτων που εκμεταλλεύονται το AI, με τη λειτουργιά τους να γίνεται πιο αξιόπιστη και ακριβής, οδηγώντας σε ταχύτερους χρόνους απόκρισης σε συμβάντα και σε βελτιώσεις στην ασφάλεια. Ένα από τα παράπονα για τα παλαιού τύπου συστήματα ήταν ο αριθμός των ψευδών συναγερμών, από λανθασμένη αναγνώριση αντικειμένων. Η τεχνητή νοημοσύνη, από την άλλη πλευρά, χρησιμοποιεί αλγόριθμους που μπορούν να «εκπαιδευτούν» για τη διάκριση μεταξύ ανθρώπων, ζώων, δέντρων και οχημάτων, καθιστώντας έτσι ευκολότερο τον εντοπισμό πιθανών απειλών. Επιπλέον, η τεχνολογία συνεχίζει να γίνεται πιο αξιόπιστη και ακριβής. Είναι χαρακτηριστικό πως οι αναλυτές της Omdia προβλέπουν ότι, έως το 2025, το 64% όλων των δικτυακών καμερών που θα είναι διαθέσιμες σε παγκόσμια κλίμακα, θα είναι κάμερες τεχνητής νοημοσύνης.

Βιομετρικά συστήματα :Η χρήση βιομετρικών στοιχείων και τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη φυσική ασφάλεια, αλλά η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης έχει βελτιώσει σημαντικά την απόδοση τους. Ενώ η πρώιμη βιομετρική τεχνολογία λειτουργούσε χρησιμοποιώντας προσωπικά δεδομένα που σχετίζονταν με φυσικά χαρακτηριστικά ή δείκτες, το AI επιτρέπει, όχι μόνο την καλύτερη αναγνώριση χαρακτηριστικών μέσω τρισδιάστατων εικόνων, αλλά και διάκριση διαφορετικών τύπων συμπεριφοράς, όπως η κίνηση ενός ατόμου ή ακόμη και το βάδισμα του. Εκτός από την ενίσχυση των συστημάτων φυσικής ασφάλειας για κτίρια και οργανισμούς, η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τον εντοπισμό δραστών εγκληματικών πράξεων, όσων βρίσκονται σε λίστες παρακολούθησης κτλ. Τα συστήματα που λειτουργούν με AI θα γίνουν ακόμη πιο προηγμένα στο μέλλον, παρέχοντας καλύτερη ανίχνευση και αναγνώριση αντικειμένων. Για παράδειγμα, οι κάμερες ασφαλείας θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν ώστε να εντοπίζουν και να επισημαίνουν ασυνήθιστη συμπεριφορά ή δραστηριότητα, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη εγκλημάτων, πριν αυτά συμβούν.

Ρομπότ και drone: Πριν από την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, η φυσική ασφάλεια απαιτούσε προσωπικό ασφαλείας, που περιπολούσε για πιθανές απειλές, με την έλλειψη του να οδηγεί σε κενά. Με την τεχνητή νοημοσύνη, το προσωπικό χρειάζεται μόνο να είναι σε ετοιμότητα. Η πραγματική παρακολούθηση μπορεί να αφεθεί σε ρομποτικά συστήματα. Τα ρομπότ χρησιμοποιούνται στον τομέα της φύλαξης εδώ και αρκετά χρόνια και είναι σε θέση να περιπολούν, να ανιχνεύουν αγνώστους και αντικείμενα και να μεταδίδουν βίντεο και μηνύματα. Έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να ανιχνεύσουν προβλήματα σε σημεία όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη, χρησιμοποιώντας αισθητήρες και θερμικά δεδομένα. Έτσι, ρομπότ και drones που είναι εξοπλισμένα με τεχνητή νοημοσύνη βοηθούν σε διάφορες εργασίες, όπως αποστολές έρευνας και διάσωσης. Όχι μόνο παρέχουν ζωτικά δεδομένα και δυνατότητες επιτήρησης, αλλά και ενισχυμένη ασφάλεια. Παράλληλα, τα drones που λειτουργούν με AI είναι σε θέση να καλύψουν εκτεταμένες περιοχές, να επεξεργαστούν τεράστιες ποσότητες δεδομένων, αλλά και να χρησιμοποιηθούν για τη χαρτογράφηση ενός περιβάλλοντος και τον εντοπισμό ανωμαλιών, ταυτόχρονα – όλα μέσα σε λίγα λεπτά.

Συστήματα ελέγχου πρόσβασης: Πολλοί οργανισμοί χρησιμοποιούν αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου πρόσβασης, ως μέρος του συνόλου των λύσεων φυσικής ασφάλειας που υιοθετούν. Η τεχνητή νοημοσύνη έρχεται για να ενισχύσει τη δυνατότητα ανίχνευσης. Άλλωστε, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, υπήρξε αυξημένη ζήτηση για εργαλεία πρόσβασης χωρίς επαφή, τα οποία, όχι μόνο έδωσαν στους οργανισμούς τη δυνατότητα να παρακολουθούν ποιος είχε πρόσβαση στις εγκαταστάσεις του, αλλά εξασφάλισε ότι τηρούνταν και τα υγειονομικά πρωτόκολλα που ίσχυαν την εκάστοτε χρονική στιγμή. Τα έξυπνα συστήματα ελέγχου πρόσβασης μπορούν να παρακολουθούν τοποθεσίες, να προστατεύουν ευαίσθητα δεδομένα και να διαγιγνώσκουν προβλήματα, ειδοποιώντας το προσωπικό σε πραγματικό χρόνο. Η τεχνητή νοημοσύνη, μέσω αλγορίθμων και δεδομένων που προέρχονται από δειγματοληψία, θα μπορούσε να «αναγνωρίσει» τους ανθρώπους μέσω κινήσεων, μοτίβων και χαρακτηριστικών, εξαλείφοντας τα λεγόμενα «false rejections».

Παρακολούθηση πλήθους: Η παρακολούθηση ενός μεγάλου πλήθους μπορεί να αποτελέσει μια δύσκολη διαδικασία, ειδικά όταν υπάρχει περιορισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Ο έλεγχος για πιθανές απειλές αποτελεί μια σημαντική εργασία για το προσωπικό ασφαλείας, ειδικά όταν πρόκειται για μεγάλα πλήθη σε πολυσύχναστους δρόμους, εμπορικά κέντρα ή ακόμη και κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων. Αλλά η παρατήρηση της δραστηριότητας και της συμπεριφοράς ενός ατόμου αποτελεί ένα σχεδόν αδύνατο έργο για το ανθρώπινο μάτι – και εδώ μπορεί να βοηθήσει η τεχνητή νοημοσύνη. Χρησιμοποιώντας μια σειρά από εικόνες και γωνίες λήψης, οι υπολογιστές μπορούν να εκπαιδευτούν για να ξεχωρίζουν τον άνθρωπο από τα αντικείμενα. Ως εκ τούτου, η τεχνητή νοημοσύνη είναι σε θέση να αυτοματοποιήσει ορισμένες εργασίες και να συμπληρώσει το ανθρώπινο έργο.

Ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης
Συμπερασματικά, ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της φυσικής ασφάλειας είναι σημαντικός και συνεχίζει να ενισχύεται. Με τη δυνατότητα εντοπισμού πιθανών απειλών για την ασφάλεια σε πραγματικό χρόνο, ανάλυσης μοτίβων και αυτοματοποίησης εργασιών ασφαλείας, τα συστήματα που ενσωματώνουν AI αλλάζουν τον τρόπο διαχείρισης και παρακολούθησης της ασφάλειας. Αξιοποιώντας αλγόριθμους μηχανικής εκμάθησης και τεχνολογία υπολογιστικής όρασης, το προσωπικό ασφαλείας μπορεί να ανταποκριθεί πιο γρήγορα και αποτελεσματικά, βελτιώνοντας τη συνολική ασφάλεια.
Καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να αναπτύσσεται, αναμένεται πως θα δούμε ακόμη μεγαλύτερη ενσωμάτωση τέτοιων συστημάτων. Αν και υπάρχουν προκλήσεις που συνδέονται με την εφαρμογή της τεχνολογίας, τα οφέλη είναι σημαντικά και εκτεταμένα. Υιοθετώντας συστήματα που λειτουργούν με AI και αναπτύσσοντας υπεύθυνες και ηθικές κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση τους, μπορούμε να ενισχύσουμε το συνολικό επίπεδο της ασφάλειας και να προστατεύσουμε από πιθανές απειλές, δημιουργώντας ένα πιο ασφαλές περιβάλλον.