Πως θα μειώσουμε το συνολικό κόστος (TCO) βιντεοεπιτήρησης! Παράγοντες κλειδιά για μακροπρόθεσμη αξία

Τα Φανερά και Κρυφά Κόστη

Το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας ή αλλιώς όπως είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ο όρος: TCO – Total Cost of Ownership, αποτελεί πάντα μια παράμετρο που λαμβάνεται υπόψη για την επένδυση σε τεχνολογικές υποδομές και όχι μόνο. Αυτό ισχύει και για τις υποδομές ασφάλειας και ειδικότερα τις λύσεις και τα συστήματα βίντεο-επιτήρησης. Οπότε θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο, να δούμε και να αξιολογήσουμε τους παράγοντες κλειδιά, που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν κατά την εξέταση του μεσοπρόθεσμου ή μακροπρόθεσμου κόστους ενός συστήματος βιντεο-επιτήρησης και να αποτυπώσουμε τα κρυφά κόστη που υπάρχουν, πέρα από τα φανερά.

Του Νέστορα Πεχλιβανίδη

Πολλοί είναι αυτοί που παρομοιάζουν το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας με ένα παγόβουνο, όπου είναι εμφανές και πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας μόνο ένα μέρος του όγκου του.  Έτσι και το συνολικό κόστος μιας λύσης βίντεο-επιτήρησης δεν είναι μόνο το κόστος αγοράς, αφού αυτό μπορεί να αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας.

Υπάρχει επίσης ένα απόσπασμα που αποδίδεται στον Τζον Ράσκιν, ποιητή και συγγραφέα του 19^ου αιώνα, το οποίο θα λέγαμε πως σχετίζεται άμεσα με τον σύγχρονο όρο συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (TCO, Total Cost of Ownership) :

«Το να πληρώνει κανείς πάρα πολλά, δεν είναι και η πιο σοφή επιλογή, μα ούτε και είναι συνετό το να πληρώνει κανείς πολύ λίγα. Όταν κάποιος πληρώσει πολλά, ενδέχεται να χάσει ένα μέρος των χρημάτων του∙ κι αυτό είναι όλο. Όταν όμως κάποιος πληρώσει πολύ λίγα, μπορεί, ενίοτε να χάσει τα πάντα, καθώς αυτό που αγοράσθηκε στάθηκε ανίκανο να κάνει εκείνο για το οποίο προοριζόταν. Ένας κλασσικός νόμος της αγοράς λέει πως δεν μπορεί κανείς να ζητάει πολλά όταν πληρώνει πολύ λίγα. Είναι ανέφικτο! Αν κάποιος ενδιαφέρεται μόνο για την χαμηλότερη προσφορά, καλό θα ήταν να λάβει κατά νου και τον οικονομικό κίνδυνο που διατρέχει, αλλά εφόσον μπορεί να  κάνει αυτό, τότε σίγουρα θα διαθέτει τα χρήματα για κάτι καλύτερο».

Εν προκειμένω, και αναφορικά με τις τεχνολογικές υποδομές ασφάλειας και ειδικότερα την βιντεοεπιτήρηση, η παραπάνω αναφορά παραμένει τόσο επίκαιρη ακόμα και σήμερα, όσο ήταν, όταν την πρωτοείπε ο Τζον Ράσκιν, σχεδόν πάνω από 200 χρόνια πριν. Σε δύσκολες οικονομικές περιόδους, όταν υπάρχει πίεση για ελαχιστοποίηση των δαπανών, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος οι προβλέψεις απόδοσης μιας επένδυσης (ROI-Risk Of Investment) για ένα σύστημα παρακολούθησης βίντεο, να περιλαμβάνουν μόνο το κόστος που σχετίζεται με τους άμεσους και βραχυπρόθεσμους στόχους των τελικών χρηστών, αντί το TCO κατά τη συνολική διάρκεια της ωφέλιμης ζωής ενός συστήματος.

Κατά τον υπολογισμό του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας (TCO), είναι συνετό να ληφθούν υπόψη οι επαναλαμβανόμενες χρεώσεις, καθώς επίσης και το εφάπαξ κόστος. Έτσι, εκτός από το αρχικό κόστος των καμερών, των συσκευών εγγραφής, του λογισμικού διαχείρισης βίντεο (Video Management Software, VMS), των καλωδίων, των συσκευών δικτύου και των χρεώσεων εγκατάστασης, πρέπει επίσης να ληφθούν σοβαρά υπόψη το κόστος παροχής ρεύματος, καθώς και η συστηματική συντήρηση του συστήματος. Ακόμα, το κόστος των μελλοντικών αναβαθμίσεων δεν θα πρέπει να αγνοηθεί εάν οι απαιτήσεις σας ενδέχεται να αλλάξουν, είτε επειδή θέλετε να επεκτείνετε την κάλυψη του συστήματος (στην περίπτωση αυτή το κόστος παροχής πρόσθετης χωρητικότητας αποθήκευσης βίντεο μπορεί να είναι σημαντικό), είτε προκειμένου να προσθέσετε επιπλέον  δυνατότητές στο σύστημα σας, όπως για παράδειγμα κάποιες  εξειδικευμένες εφαρμογές ανάλυσης βίντεο.

Αν ληφθούν υπόψη τα προαναφερθέντα, μπορεί εντέλει ένα προϊόν, ένα σύστημα ή μια λύση, που ενώ αρχικά φάνηκε αρκετά φθηνό, να αποδειχθεί ιδιαιτέρως ακριβό στην πορεία, κάνοντας κάθε αγοραστή να μετανιώσει για την επιλογή του.

Παρακάτω λοιπόν, ακολουθούν ορισμένες προτάσεις που θα ήταν καλό  να ληφθούν υπόψη όταν κανείς αποφασίζει ποια προϊόντα βιντεοεπιτήρησης είναι ικανά να προσφέρουν μακροπρόθεσμη αξία και δεν θα προκαλέσουν μελλοντικές εκπλήξεις με απροσδόκητα κόστη που δεν έχουν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό.

• Οι κάμερες έχουν επαρκή επεξεργαστική ισχύ και συμβατότητα ώστε να τρέξουν προγράμματα video analytics τρίτων κατασκευαστών που βασίζονται σε τεχνολογία αιχμής την οποία θα θέλατε άμεσα ή ίσως στο μέλλον να εκμεταλλευτείτε;
• Υποστηρίζουν οι κάμερες και οι συσκευές εγγραφής κωδικοποίηση H.265, καθώς και άλλες μορφές συμπίεσης; Οι εικόνες πολλαπλών εικονοστοιχείων μπορούν πολύ γρήγορα να γεμίσουν τη χωρητικότητα ενός NVR ή διακομιστή όταν εγγράφονται σε υψηλές αναλύσεις και υψηλούς ρυθμούς καρέ. Αυτό θα μπορούσε να καταστεί δαπανηρό όσον αφορά το εύρος ζώνης και το κόστος αποθήκευσης όταν μάλιστα υπάρχει ανάγκη εγγραφής εικόνων υψηλής ποιότητας, φερ’ ειπείν βαθμού αποδεικτικών στοιχείων. Έχοντας αυτό υπόψη, θα πρέπει να προτιμούνται κάμερες κατασκευαστών που έχουν αναπτύξει και τη δική τους τεχνολογία συμπίεσης σχεδιασμένη να συμπληρώνει την κωδικοποίηση H.265 και να συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της απόδοσης του εύρους ζώνης.
• Οι κάμερες έχουν ενσωματωμένο IR φωτισμό; Το κόστος εγκατάστασης συμπληρωματικού φωτισμού μπορεί να είναι υψηλό και επομένως, αν θέλετε να καταγράφετε καθημερινά εικόνες υψηλής ποιότητας, θα είναι σημαντικό να γνωρίζετε κατά πόσο οι κάμερες ενός κατασκευαστή είναι αποτελεσματικές, ανεξάρτητα από τις συνθήκες φωτισμού.
• Έχει το προϊόν δυνατότητα αναβάθμισης ή θα ξεπεραστεί άμεσα τεχνολογικά και δεν θα είναι συμβατό με υλικό και λογισμικό τρίτων;
• Θα έχουν οι κάμερες δυνατότητα ενημέρωσης όταν θα κυκλοφορούν νέες εκδόσεις λογισμικού με αυξημένες δυνατότητες, ή όταν θα υπάρχει ανάγκη εισαγωγής βελτιωμένης λειτουργικότητας στον κυβερνοχώρο καθώς εμφανίζονται νέες απειλές; Αυτή και μόνο η δυνατότητα είναι αρκετή να δικαιολογήσει κάποιο επιπλέον κόστος σε σχέση με μία κάμερα χωρίς ανάλογη δυνατότητα, καθώς η ζημιά από μια παραβίαση ασφάλειας μπορεί να είναι τεράστιο. Καλό θα ήταν να ελεγχθεί ωστόσο, ότι ο κατασκευαστής έχει την πολιτική να προσφέρει δωρεάν τυχόν αναβαθμίσεις.
• Προσφέρει ο κατασκευαστής κάμερες με ενσωματωμένο λογισμικό video analytics; Αν όχι, πόσο κοστίζει η ετήσια άδεια;
• Οι κάμερες παρακολούθησης βίντεο εξοπλισμένες με δυνατότητες video analytics εξελίσσονται όλο και περισσότερο για να συμβάλλουν στην ορθή ανίχνευση εισβολέων. Δεν είναι ικανά όλα τα λογισμικά  ανάλυσης βίντεο ακόμα και σήμερα να διακρίνουν με απόλυτη αξιοπιστία 100% μεταξύ ενός ζώου και ενός ανθρώπου εισβολέα ή μεταξύ ενός οχήματος και ενός σήματος θορύβου. Εκτός από την δυσκολία των χειριστών του σταθμού ελέγχου, το κόστος αντιμετώπισης ψευδών συναγερμών μπορεί να είναι πολύ σημαντικό. Θα ήταν ορθό λοιπόν οποιοδήποτε νέο σύστημα βιντεοεπιτήρησης να αναπτυχθεί με τρόπο ώστε να έχει διάρκεια στον χρόνο χρησιμοποιώντας κάμερες που υποστηρίζουν ανάλυση βίντεο και αξιοποιούν την βαθιά εκμάθηση της τεχνητής νοημοσύνης.
• Οι κάμερες και οι συσκευές εγγραφής, που εντέλει κάποιος θα επιλέξει, είναι συμβατές με το λογισμικό που προσφέρουν κορυφαίες ανεξάρτητες εταιρείες ανάπτυξης VMS; Εάν η απάντηση είναι αρνητική, αυτό θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στο κόστος επέκτασης ενός συστήματος όταν διαφοροποιηθούν οι απαιτήσεις. Οι ανεξάρτητοι προμηθευτές VMS είναι σε θέση να προσφέρουν λογισμικό ανοιχτού κώδικα, ειδικά σχεδιασμένο για να διευκολύνει την ενοποίηση εξοπλισμού και συστημάτων από διαφορετικούς κατασκευαστές.
• Εάν κάποιος δεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει VMS τρίτου κατασκευαστή, ίσως ζητούσε από τον κατασκευαστή που εντέλει επέλεξε, μια επίδειξη του λογισμικού διαχείρισης βίντεο ή/και το περιβάλλον του χρήστη. Ένα φιλικό περιβάλλον χρήστη θα ελαχιστοποιήσει το κόστος εκπαίδευσης.
• Είναι σε θέση ο κατασκευαστής να δώσει μια εκτίμηση του κύκλου ζωής των συγκεκριμένων προϊόντων και μπορεί παράλληλα να παράσχει αποδείξεις για την αξιοπιστία τους; Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν υπάρχουν κινούμενα μέρη όπως στις κάμερες PTZ(Pan, Tilt an Zoom). Επιπλέον, προσφέρει ο κατασκευαστής προηγμένη υπηρεσία αντικατάστασης για προϊόντα που καλύπτονται από εγγύηση και ακόμα, εκτείνεται η εγγύησή τους σε τουλάχιστον 3 χρόνια; Μία απαραίτητη δυνατότητα σε περίπτωση που επιθυμείτε να υποστηρίξετε τυχόν αξιώσεις αξιοπιστίας. Ορισμένοι κατασκευαστές προσφέρουν έως και 5 χρόνια εγγύηση εφόσον η εγκατάσταση πραγματοποιηθεί από εξουσιοδοτημένους τεχνικούς που αποτελούν  μέρος του προγράμματος συνεργασίας.
• Ποιο είναι το εκτιμώμενο ενεργειακό κόστος των επιμέρους στοιχείων του συστήματος; Το κόστος λειτουργίας ορισμένων συσκευών ενδέχεται να προκαλέσει δυσάρεστη έκπληξη, επομένως, συνετό θα ήταν να εγκατασταθούν κάμερες δικτύου IP με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας ενώ παράλληλα να υποστηρίζουν PoE(Power over Ethernet) καλωδίωση. Η πρακτική αυτή θα συμβάλει τα μέγιστα στη μείωση του κόστους εγκατάστασης, καθώς έτσι μειώνεται το συνολικό μήκος των καλωδίων ενώ απαιτούνται και λιγότερα σημεία παροχής ισχύος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένοι κατασκευαστές προσφέρουν κάμερες με δυνατότητα PoE οι οποίες μπορούν να παρέχουν ισχύ σε μία άλλη συσκευή όπως συμπληρωματική μονάδα φωτισμού, ελεγκτές I/O ή αισθητήρια PIR.
• Πόσος χρόνος απαιτείται για την εγκατάσταση των καμερών, των συσκευών εγγραφής βίντεο ή άλλων συσκευών; Μπορούν ακόμα να ρυθμιστούν εξ αποστάσεως ή να διαμορφωθούν εκ νέου στο μέλλον, χωρίς να απαιτείται επίσκεψη μηχανικού στον χώρο; Λάβετε υπ’ όψιν πως οι κάμερες PTZ μπορούν να ρυθμιστούν και εξ αποστάσεως καθώς είναι εξοπλισμένες με μηχανικά μέρη που επιτρέπουν στους μηχανικούς εγκατάστασης να ρυθμίσουν το οπτικό πεδίο.
• Υπάρχουν επίσης πλεονεκτήματα εξοικονόμησης χρόνου και κόστους από τη συνεργασία με κατασκευαστές που παρέχουν και λογισμικό διαχείρισης βίντεο (VMS) προεγκατεστημένο σε NVR, καθώς και αναλυτικά στοιχεία βίντεο στις κάμερες. Και τα δύο προσφέρουν το πρόσθετο πλεονέκτημα της επίτευξης απρόσκοπτης ολοκλήρωσης χωρίς να χρειάζεται κάποιος να ξοδέψει  χρόνο και να επιβαρυνθεί με το κόστος παρακολούθησης μαθημάτων εξειδικευμένης κατάρτισης.
• Αναμφίβολα όμως, ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την επιλογή ενός συστήματος βιντεοεπιτήρησης, είναι η ικανότητά του να προστατεύεται από κυβερνοεπιθέσεις. Είτε αυτές συμβαίνουν για εγκληματικούς ή κακόβουλους σκοπούς, είτε απλώς θεωρούνται πρόκληση από χάκερς, οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο αποτελούν σημαντική απειλή για την ικανότητα των τελικών χρηστών να διατηρούν τα δεδομένα τους ασφαλή και μπορεί εντέλει η επίλυσή τους να είναι εξαιρετικά δαπανηρή. Ως εκ τούτου, θα ήταν προς όφελος αν η προμήθεια συστημάτων βιντεοεπιτήρησης γινόταν από κατασκευαστές που διαθέτουν τα απαραίτητα πρότυπα και εναρμονίζονται στις απαιτήσεις ψηφιακής ασφάλειας. Πολλές χώρες μάλιστα όπως το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν θεσπίσει ειδικές οδηγίες σύμφωνα με τις οποίες οι κάμερες που τοποθετούνται θα πρέπει να προέρχονται από κατασκευαστές που αποδεδειγμένα υιοθετούν προσεγγίσεις ψηφιακής ασφάλειας στα προϊόντα τους. Να διαθέτουν δηλαδή μηχανισμούς που καθιστούν την προστασία από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο ως θεμελιώδες γνώρισμα κάθε λύσης βιντεοεπιτήρησης, και θα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη ως σημαντικό μέρος της διαδικασίας σχεδιασμού κάθε έργου και όχι απλά ως ένα επιπλέον χρήσιμο χαρακτηριστικό.
• Εκτός από την πιθανή ζημιά στη φήμη αλλά και την απώλεια κρίσιμων δεδομένων ως συνέπεια μιας κυβερνοεπίθεσης, υπάρχει επίσης η ανάγκη συμμόρφωσης με το GDPR προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος επιβολής αυστηρών οικονομικών προστίμων. Ως εκ τούτου, θα ήταν προτιμότερο να εμπιστευτεί κανείς εταιρείες των οποίων οι συσκευές εγγραφής να είναι συμβατές με εξειδικευμένο λογισμικό κάλυψης βίντεο, τρίτων κατασκευαστών. Αυτό θα βοηθήσει στην προστασία του απορρήτου προσώπων εκείνων, των οποίων οι εικόνες έχουν καταγραφεί αλλά δεν εμπλέκονται σε εγκληματική δραστηριότητα ή ανάλογο συμβάν. Οι συσκευές εγγραφής θα πρέπει επίσης να είναι εξοπλισμένες με λειτουργίες φιλικές προς το GDPR, διαγράφοντας αυτόματα, τεκμήρια βίντεο μετά από καθορισμένο αριθμό ημερών, εκτός εάν ο χειριστής έχει προσθέσει κάποιον σελιδοδείκτη, οπότε το καταγεγραμμένο υλικό  θα διατηρηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Εν κατακλείδι

Αν και  η επένδυση σε ένα σύστημα παρακολούθησης βίντεο είναι πιθανό να αποφέρει υψηλή απόδοση, ανεξάρτητα από το πού και γιατί εγκαθίσταται, το συνολικό κόστος χρήσης (TCO) θα πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη στο στάδιο του σχεδιασμού και του προγραμματισμού, και όχι κατόπιν. Έτσι διασφαλίζεται πως οι χρήστες θα έχουν το μέγιστο όφελος και αξία από τα συστήματά τους, τόσο τώρα όσο και για αρκετά χρόνια στο μέλλον. Φυσικά όπως πάντα, πρωταρχική δουλειά πριν από την επιλογή κάθε λύσης στο τομέα της βίντεο-επιτήρησης, είναι μια μελέτη του χώρου από ειδικούς επαγγελματίες που θα αξιολογήσουν τις συνθήκες που επικρατούν στην εγκατάσταση, θα μελετήσουν της τρωτότητες που υπάρχουν και σε συνεννόηση με τους υπεύθυνους ασφαλείας αλλά και τους διαχειριστές των υποδομών τεχνολογίας θα συζητήσουν για το ύψος της επένδυσης που πρέπει να γίνει και τις απαιτήσεις που θα καλυφθούν σήμερα αλλά και τις μελλοντικές ανάγκες που μπορεί να υπάρξουν.