Η βίντεο-επιτήρηση στο Cloud – Προκλήσεις και Πλεονεκτήματα

Η υγειονομική κρίση που επέφερε η πανδημία και η επακόλουθη απομακρυσμένη εργασία όπως εφαρμόστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στους περισσότερους οργανισμούς παγκοσμίως, καθώς επίσης και η συνεχιζόμενη ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογικών εφαρμογών που επηρεάζουν κάθε τομέα της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής μπορούμε να πούμε ότι εκτόξευσαν τη χρήση του cloud – ή αλλιώς υπολογιστικού νέφους. Αυτή ενίσχυση των τεχνολογιών cloud είχε σημαντική επίδραση και στο κλάδο της φυσικής ασφάλειας και στην ανάπτυξη των αντίστοιχων έργων. 

Του Νέστορα Πεχλιβανίδη

Η αρχιτεκτονική των υπηρεσιών cloud βρίσκεται πολύ καιρό στο επίκεντρο των τεχνολογικών εφαρμογών και συνεχώς εξελίσσεται, επιτρέποντας όχι μόνο μπορούμε να αποθηκεύουμε τα δεδομένα μας στο νέφος, αλλά και να έχουμε πρόσβαση σε πληθώρα υπηρεσιών από οπουδήποτε και με οποιαδήποτε συσκευή επιλέξουμε να συνδεθούμε. Τo χρονικό διάστημα των περιοριστικών μέτρων λόγω της υγειονομικής κρίσης είδαμε να υιοθετούνται όλο και περισσότερες λύσεις, που βασίζονται στο cloud. Ως ιδιώτες αξιοποιούμε το cloud για να αποθηκεύσουμε και να ακούσουμε μουσική, να δούμε ταινίες και να έχουμε πρόσβαση σε κάθε λογής περιεχόμενο, όπως τα email μας και οι φωτογραφίες μας, ενώ επαγγελματικά και ειδικά τον τελευταίο χρόνο, πραγματοποιήθηκαν αμέτρητες τηλεδιασκέψεις, online συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις, ενώ το προσωπικό των επιχειρήσεων και των οργανισμών απέκτησε πρόσβαση σε αρχεία, εφαρμογές και κάθε άλλη εταιρική πληροφορία απομακρυσμένα μέσω του cloud.

Η βιομηχανία και εγκαταστάτες συστημάτων ασφάλειας μπροστά στη πρόκληση του cloud

Σε ότι αφορά τη βιομηχανία της ασφάλειας, είδαμε για ακόμα μια φορά, τις τάσεις που σχετίζονται με καταναλωτικές λύσεις, όπως η εξέλιξη της τεχνολογίας των έξυπνων σπιτιών, να επηρεάζουν σημαντικά τον τρόπο που οι κατασκευαστικοί οίκοι συστημάτων ασφάλειας απευθύνονται στην αγορά, αναπτύσσοντας και αυτοί με τη σειρά τους συστήματα που καλύπτουν τις προσδοκίες των τελικών χρηστών για ευκολότερη διαχείριση και ενσωμάτωση τους στο ευρύτερο οικοσύστημα ενός έξυπνου σπιτιού.
Για τους επαγγελματίες εγκαταστάτες συστημάτων ασφάλειας, αυτή η εξέλιξη μπορεί να διαφοροποιεί το μέχρι τώρα status των έργων που αναλαμβάνουν, όμως ταυτόχρονα μπορεί να ανοίξει ένα νέο πεδίο ευκαιριών και να δημιουργήσει υπεραξία στη δουλειά τους αλλά και επιπλέον κέρδη. Ο χρόνος ολοκλήρωσης, για παράδειγμα μιας εγκατάστασης μπορεί να μειωθεί, όπως φυσικά να μειωθεί και η πολυπλοκότητα των συστημάτων αλλά και το τελικό συνολικό κόστος των εργασιών, αφού πολλές εργασίες διαχείρισης και συντήρησης είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν εξ αποστάσεως.
Ενδεχομένως μέχρι σήμερα, για κάποιους, ο παράγοντας του κόστους να ήταν σημαντικό εμπόδιο για την υιοθέτηση του cloud προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες αποθήκευσης μεγάλου όγκου δεδομένων. Σήμερα όμως, που έχουν σημαντικά αυξηθεί οι πάροχοι υπηρεσιών ασφάλειας, τα κόστη δεν είναι δυσθεώρητα, ενώ ταυτόχρονα οι δυνατότητες σε επίπεδο διασυνδεσιμότητας είναι σχεδόν απεριόριστες. Εάν στα προηγούμενα προσθέσουμε και την τάση της τεχνολογίας για ενοποίηση πολλών επιμέρους φυσικών συσκευών, σε πιο ολοκληρωμένα συστήματα, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι ο ρόλος των εγκαταστατων δεν περιορίζεται σε αυτόν του τεχνικού, αλλά μπορεί να αναβαθμιστεί και να επεκταθεί ακόμα και σε πάροχο σταθερών υπηρεσιών προς τον τελικό πελάτη – είτε είναι ιδιώτης είτε επιχείρηση.

Προοπτικές και πολλαπλές δυνατότητες

Όλα τα παραπάνω βέβαια αφορούν σε πρώτη φάση και σε μεγάλο βαθμό μεγαλύτερους οργανισμούς με πολλαπλές εγκαταστάσεις, που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη την υιοθέτηση  μοντέλου με αρχιτεκτονική cloud,  όχι μόνο για να καλύψουν τις τεράστιες ανάγκες αποθήκευσης των δεδομένων τους, αλλά και για ωφεληθούν από την ευελιξία που τους παρέχεται σε ότι αφορά τη πρόσβαση  σε δεδομένα και υπηρεσίες από οποιαδήποτε απομακρυσμένη τοποθεσία, αλλά και την ευρύτερη διαχείριση.
Μέχρι πρόσφατα , είναι αλήθεια ότι μόνο μικρότερα συστήματα βίντεο-επιτήρησης , αξιοποιούσαν καλύτερα το cloud, καθώς υπήρχαν φυσικοί περιορισμοί στις broadband συνδέσεις. Χάρη στην ανάπτυξη καλύτερων δικτύων που έκαναν εφικτή την μεταφορά μεγάλου όγκου δεδομένων σε μικρότερο χρόνο, ο κλάδος της ασφάλειας βλέπει συνεχώς να αυξάνονται οι εταιρικοί χρήστες που επιλέγουν για την αποθήκευση των δεδομένων τους το cloud, ακόμα και για την υποστήριξη μεγαλύτερων συστημάτων.
Παρακάτω θα δούμε τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα ασφάλειας μπορούν να επωφεληθούν από την ενσωμάτωση μιας πλατφόρμας βασισμένης στο cloud, ενώ πολλά από τα πλεονεκτήματα μπορούν να έχουν λειτουργικές εφαρμογές σε πολλές επιχειρήσεις κάθε κλάδου. Για παράδειγμα, αυτή η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου να συνδυάσουν τις εφαρμογές επιτήρησης και ασφάλειας με την επίτευξη ευρύτερων επιχειρηματικών στόχων. Αυτό μπορεί να συμβεί έχοντας τη δυνατότητα μέσα από το cloud να υπάρξει σύγκλιση των εφαρμογών για την ασφάλειας με άλλες διαδικασίες και λειτουργίες, παρέχοντας βασικές πληροφορίες και δεδομένα, που με την σειρά τους οδηγούν στη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση.
Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τον έλεγχο πρόσβασης, μιας και αυτός ο τομέας φαίνεται να επωφελείται σημαντικά από το cloud, καθώς ένας οργανισμός έχει τη δυνατότητα να διατηρήσει το hardware στον χώρο του, ενώ η υποστήριξη λογισμικού να παρέχεται από ένα απομακρυσμένο κέντρο, κάτι που σημαίνει πως ο οργανισμός μπορεί να απολαμβάνει όλες τις τελευταίες ενημερώσεις του λογισμικού ασφάλειας. Κάθε αναβάθμιση σε λύσεις ελέγχου πρόσβασης, είναι εφικτή διότι η αρχιτεκτονική υποδομή των cloud συστημάτων υπάρχει ήδη και επιτρέπει για παράδειγμα την προσθήκη επιπρόσθετων μέσων ως διαπιστευτήρια για τον έλεγχο πρόσβασης , όπως ένα νέο κινητό τηλέφωνο.
Ας δούμε λίγο πως αλλάζει τη διαχείριση του συστήματος βιντεοεπιτήρησης η υιοθέτηση του cloud. Σε ένα παραδοσιακό σύστημα CCTV υπάρχουν πολλές κάμερες συνδεδεμένες σε ένα switch, των οποίων τα δεδομένα καταγραφής αποθηκεύονταν σε κάποιο DVR ή πιο πρόσφατα NVR . Φυσικά η αναπαραγωγή των καταγεγραμμένων αρχείων μπορούσε να γίνει από ένα συγκεκριμένο ηλεκτρονική υπολογιστή.  Αν από την άλλη κάποιος ήθελε να έχει πρόσβαση στα δεδομένα καταγραφής από άλλο σημείο μέσω internet, τότε ένα firewall ήταν απαραίτητο και στα δύο τερματικά προκειμένου να εξασφαλιστεί κάποιο επίπεδο κυβερνοασφάλειας.
Σε ένα σύστημα βιντεοεπιτήρησης βασισμένο σε τεχνολογία cloud, η δομή είναι σαφώς πιο απλοποιημένη. Φυσικά εξακολουθεί να υπάρχει το switch στο οποίο είναι συνδεδεμένες πολλαπλές κάμερες, όμως μετά δεν υπάρχει άλλο hardware παρά μόνο μια συσκευή ‘’γέφυρα΄΄που αναλαμβάνει που αναλαμβάνει τη σύνδεση με το cloud περιβάλλον αλλά και την προστασία από κυβερνοεπιθέσεις μέσα και έξω από το cloud.  Όλα τα δεδομένα καταγραφής αποθηκεύονται στο cloud και πλέον η πρόσβαση είναι εφικτή από οποιοδήποτε σημείο, οποιαδήποτε στιγμή, με οποιαδήποτε συσκευή.

Πλεονεκτήματα υιοθέτησης του cloud

Είναι λοιπόν προφανές πως το μοντέλο υιοθέτησης του cloud στη διαχείριση συστημάτων βίντεο -επιτήρησης και την αποθήκευση δεδομένων, προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα όπως αυτά που περιγράφονται παρακάτω:

1. Μείωση κόστους: Αυτό μάλιστα αφορά τόσο το hardware όσο και το software αλλά και το κόστος διαμόρφωσης του συστήματος. Η τεχνολογία cloud με δυνατότητες service-as-a-solution, μπορεί να μειώσει τις δαπάνες των έργων, ενώ παράλληλα να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις και συνθήκες κάθε εγκατάστασης. Όπως επίσης οι χρήστες δεν είναι υποχρεωμένοι να δεσμεύονται οικονομικά, καθώς μπορούν να έχουν όσες και όποιες υπηρεσίες επιθυμούν με ετήσια συνδρομή.
2. Προσβασιμότητα: Οι διαχειριστές των συστημάτων μπορούν να λειτουργούν όπως ακριβώς θα χειριζόντουσαν ένα κλασσικό σύστημα CCTV, όμως τώρα είναι δυνατή η πρόσβαση σε οποιαδήποτε κάμερα από οποιαδήποτε mobile συσκευή ή ένα υπολογιστή όπως επίσης να δούνε την καταγραφή σε πραγματικό χρόνο. Σημαντικό στοιχείο, είναι επίσης, ότι η μετάδοση των δεδομένων σε οποιαδήποτε συσκευή γίνεται ευκολότερα, προκειμένου και συνοδεύετε με ειδοποιήσεις ή αναλύσεις αναφορών.
3. Εύκολη υποστήριξη IT: Ενώ η εγκατάσταση του ολοκληρωμένου συστήματος ασφάλειας θα πρέπει να γίνει φυσικά από εξειδικευμένο και επαγγελματία τεχνικό συστημάτων ασφάλειας σε ότι αφορά τη διαχείριση και τη συντήρηση της λύσης που θα βασίζεται στο cloud απαιτούνται λίγες εξειδικευμένες γνώσεις πληροφορικής.
4. Επεκτασιμότητα: Αν και αναφερθήκαμε στις δυνατότητες επεκτασιμότητας των cloud συστημάτων και πρωτύτερα, αξίζει να γραφούν λίγες λέξεις ακόμα, καθώς αυτό το χαρακτηριστικό αποτελεί κλειδί επιτυχίας της συγκεκριμένης τεχνολογίας. Η ουσία σε αυτό είναι, πως καθώς εξελίσσεται ένας οργανισμός ή μία επιχείρηση, έτσι και το cloud είναι εφικτό να προσαρμόζεται σε αυτές τις αλλαγές με τις κατάλληλες ρυθμίσεις. Αξίζει να τονιστεί πως σήμερα υπάρχουν λύσεις τύπου plug-n-play, οπότε οι τελικοί χρήστες μπορούν να προσεγγίσουν σταδιακά την τεχνολογία, ίσως ξεκινώντας από τις πιο σημαντικές κάμερες, προτού μεταπηδήσουν πλήρως σε ανάλογα συστήματα.
5. Ευελιξία: Τα συστήματα που βασίζονται στο cloud επιτρέπουν την απομακρυσμένη πρόσβαση από οποιαδήποτε συσκευή και οποιοδήποτε σημείο. Αυτό ενισχύει την ασφάλεια και μειώνει τον χρόνο απόκρισης σε πιθανή απειλή. Αντίθετα σε ένα παραδοσιακό σύστημα βιντεοεπιτήρησης, ο έλεγχος μπορεί να γίνει μόνο επιτόπου και σε συγκεκριμένο hardware.
6. Χρηστικότητα: Ένα ακόμα σημαντικό πλεονέκτημα είναι η ενσωμάτωση των επιμέρους συστημάτων (CCTV, έλεγχος πρόσβασης/παραβίασης), σε μία ενιαία πλατφόρμα. Αυτό ωφελεί τόσο τους επαγγελματίες ασφάλειας όσο και τις ίδιες τις επιχειρήσεις φυσικά. Εφόσον υπάρχει συμβατότητα της τεχνολογίας λόγω ONFIV, αυτό σημαίνει πως παλαιού τύπου συστήματα μπορούν κάλλιστα να συνεργαστούν με νέες τεχνολογίες∙ ως εκ τούτου δεν χρειάζεται και αντικατάσταση της υπάρχουσας υποδομής.
7. Ορατότητα: Η χρήση μιας ολοκληρωμένης πλατφόρμας που ενσωματώνει πολλά επιμέρους συστήματα, για προβολή δεδομένων από πολλές πηγές, προσφέρει μια ολιστική εικόνα. Με τον τρόπο αυτό θα έχετε πρόσβαση σε ουσιαστικές επιχειρηματικές πληροφορίες ώστε να ενεργείτε αναλόγως καθώς επίσης να εντοπιστούν  αδυναμίες τις οποίες να μετριάσετε προλαμβάνοντας δυσάρεστες καταστάσεις.
8. Προσαρμοστικότητα: Τα συστήματα που βασίζονται στο cloud λαμβάνουν συνεχείς ενημερώσεις λογισμικού και η αναβάθμιση συντελείται ταυτόχρονα σε όλα τα τερματικά σημεία του δικτύου χωρίς να απαιτείται κάποια χειροκίνητη παρέμβαση. Αυτό καθιστά το cloud εξαιρετικά ευέλικτο και ευπροσάρμοστο στις διαρκώς μεταβαλλόμενες απειλές αλλά και τις απαιτήσεις των τελικών χρηστών.
9. Ψηφιακή Ασφάλεια: Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο είναι σίγουρα υψίστης σημασίας για τους παρόχους υπηρεσιών cloud. Τέτοιες πλατφόρμες προσφέρουν διαρκείς ενημερώσεις λογισμικού, τόσο για νέες δυνατότητες όσο και για αναγνωρισμένες απειλές. Αυτές οι διαδικασίες είναι αυτοματοποιημένες εξασφαλίζοντας ότι τα δεδομένα που συλλέγονται, μεταφέρονται και εναποτίθενται στο cloud είναι όσο το δυνατόν ασφαλέστερα.

Πρακτικές εφαρμογές.

Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα όλων των ανωτέρω, είναι εκείνο μιας βρετανικής επιχείρησης η οποία  διαχειρίζεται κέντρα δραστηριοτήτων για μικρά παιδιά. Η εν λόγω εταιρεία, πρόσφατα αναβάθμισε όλο το σύστημα CCTV σε όλες τις εγκαταστάσεις και ενσωμάτωσε τα πάντα σε μία ολοκληρωμένη λύση που βασίζεται στο cloud. Πλέον οι ιθύνοντες έχουν την δυνατότητα να διαχειριστούν όλο το δίκτυο καμερών από οποιοδήποτε απομακρυσμένο σημείο και ανά πάσα στιγμή. Η ίδια εταιρεία επωφελήθηκε επίσης από τη διαβαθμισμένη πρόσβαση καθώς ανώτερα και διοικητικά στελέχη είχαν δυνατότητα πλήρους επισκόπησης όλων των σημείων, ενώ οι μεμονωμένοι διαχειριστές είχαν πρόσβαση μόνο στο δικό τους κέντρο.

Αναφορικά με το οικονομικό όφελος, εκτός από την εξοικονόμηση χρημάτων λόγω μειωμένου hardware και software, η επιχείρηση είχε τη δυνατότητα να παρακολουθεί και να διαχειρίζεται την ροή των πελατών κάθε κέντρου δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα την λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων βάσει δεδομένων.

Επιπλέον, μειώθηκαν και τα ασφαλιστικά κόμιστρα καθώς υπήρχε πλήρης κάλυψη βίντεο από κάμερες υψηλών προδιαγραφών όλων των κέντρων της επιχείρησης.

Συμπερασματικά

Φαίνεται λοιπόν πως το cloud μπορεί να αποτελέσει το επόμενο “next big thing” και στο τομέα των έργων φυσικής ασφάλειας, προσφέροντας πολλά πλεονεκτήματα και συμβάλλοντας σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό στην αποτελεσματικότητα και απόδοση των συστημάτων, στην πιο εύκολη διαχείριση και συλλογή δεδομένων καθώς επίσης και στις οικονομίες κλίμακος σε βάθος χρόνου. Μια λύση cloud καθιστά ευκολότερη τη συλλογή επιχειρηματικών πληροφορικών και βοηθάει στη βέλτιστη διαχείριση και αξιολόγηση αυτών με λιγότερο εξοπλισμό, λιγότερο προσωπικό και μειωμένο κόστος συντήρησης. Αυτές οι ευέλικτες και προσαρμόσιμες λύσεις που βασίζονται στο cloud δημιουργούν επίσης νέες ευκαιρίες, παρέχοντας πρόσβαση στα συστήματα διαχείρισης βίντεο εύκολα και με ασφάλεια από όποιο σημείο επιθυμεί κανείς. Εν κατακλείδι, αν και μέχρι πρόσφατα η ασφάλεια και η απόδοση συστημάτων βιντεοεπιτήρησης βασισμένες σε cloud ήταν ίσως αμφίβολη, πλέον είναι καιρός να ληφθούν υπόψιν όλα εκείνα τα οφέλη που προσφέρει στις επιχειρηματικές πρακτικές η υιοθέτηση ανάλογων συστημάτων.