Η ανάδυση του διευρυμένου ρόλου του Υπεύθυνου Ασφαλείας Επιχειρήσεων στη μετά–covid 19 εποχή

Το 1^ο κύμα της πανδημίας Covid 19 διαμόρφωσε ένα νέο εντελώς τοπίο. Η επαναλειτουργία της οικονομίας και η διαχείριση μέτρων υγειονομικής προστασίας επαναπροσδιορίζει ακόμα μια φορά τον κρίσιμο ρόλο των Υπευθύνων Ασφάλειας Επιχειρήσεων και Οργανισμών.

Σπύρου Κυριακάκη, Τριαντάφυλλου Γιοβανέκου, Χριστίνας Ζησιμοπούλου*

Ένα νέο περιβάλλον – Ένας νέος Συντονιστής

Στην Ελληνική πραγματικότητα, υπάρχουν επιχειρήσεις όπως για παράδειγμα είναι πολλές μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες όπου και πριν από την πανδημία, είχαν συνδέσει την υγεία με την ασφάλεια – security. Έτσι οι ναυαγοσώστες, αλλά και ο ιατρός και νοσηλευτής, υπάγονταν οργανωτικά στο εσωτερικό τμήμα ασφαλείας. Όμως, πλέον προκύπτουν καινούργιες συνθήκες που επηρεάζουν το σύνολο των οργανισμών, που πριν λίγους μήνες δεν μπορούσαμε να φανταστούμε καν.
Οι νέες συνθήκες, που δημιουργήθηκαν ως συνελκόμενες της πανδημίας και των επιπτώσεών της, καθιστούν ακόμα πιο σύνθετη την έννοια της ασφάλειας. Της ασφάλειας όλων των επιχειρήσεων, οποιουδήποτε τομέα της οικονομίας, όπως ενδεικτικά: των μεταφορών (αεροπορικών εταιρειών, μέσων και εγκαταστάσεων, των λιμενικών εγκαταστάσεων και των πλοίων, μέσων σταθερής τροχιάς και σταθμών κ.α), των εμπορικών κέντρων, των μονάδων βιομηχανικής παραγωγής, όλων των χώρων φιλοξενίας και φροντίδας, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, εκπαιδευτικών δομών και πολλών άλλων επιχειρήσεων και οργανισμών.
Έχουμε ήδη διαβεί το “Ρουβίκωνα” και βρεθήκαμε σε ένα χώρο αβεβαιοτήτων. Επιχειρηματική διάσωση, τάξη, μη διαταραχή λειτουργιών, επιχειρηματική συνέχεια, πρόληψη απωλειών, εφαρμογή νομοθεσίας και υγειονομικών διατάξεων, απαιτούν ένα υπεύθυνο συντονιστή. Άνδρα ή γυναίκα, που θα έχει εκπαιδευτεί, θα συνεχίζει να εκπαιδεύεται και θα έχει μάθει από την εμπειρία να λειτουργεί σε καταστάσεις πιεστικές και εν πολλοίς τρομακτικές. Το υπεύθυνο αυτό πρόσωπο, θα είναι συντονιστής σε θέματα πολιτικής προστασίας και πολιτικής σχεδίασης έκτακτης ανάγκης, μέσα στα όρια της εταιρείας. Στην πραγματικότητα και σε επίπεδο χώρας, η αιχμή του δόρατος για την πολιτική προστασία είναι η πυροσβεστική υπηρεσία και για την έκτακτη ανάγκη, η αστυνομία. Κάθε όμιλος λοιπόν έχει την ανάγκη ενός υπευθύνου στελέχους που θα συντονίζει τις ενέργειες και που μαζί με το προσωπικό του/της είτε θα παρέχουν τις υπηρεσίες αυτές με συμβόλαιο ή θα συνθέτουν in house τμήμα, αποτελώντας μονάδα εξατομικευμένης ανταπόκρισης για προστασία και ασφάλεια από ανθρωπογενείς, μη ανθρωπογενείς, αλλά και βιολογικούς κινδύνους. Θα είναι μία “μονάδα ασπίδα” της επιχείρησης, “μία εξατομικευμένη μονάδα άμεσων πρώτων ανταποκριτών και υποστήριξης” όλων των άλλων λειτουργιών της επιχείρησης ή του Ομίλου. Ένα είδος κλιμακίου με αστυνομικά και πυροσβεστικά καθήκοντα, ταυτόχρονα και μέσα στην επιχείρηση.
Προτεραιότητά τους θα είναι οι αποτελεσματικές ενέργειες ενίσχυσης της ανθεκτικότητας, ο μετριασμός των συνεπειών της όποιας αρνητικής κατάστασης και η ομαλοποίηση.
Ο/η Υπεύθυνος Ασφαλείας, θα μπορούσε να ονομαστεί πλέον “Εταιρικός Συντονιστής Διευθυντής Ασφαλείας” και να υπάγεται απευθείας στον Πρόεδρο του Ομίλου, για ευέλικτες αποφάσεις ιδίως για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας, στην φάση της πανδημίας.

Συσχέτιση της Πανδημίας με την Ασφάλεια
Το να χαρακτηρίζεις μια πανδημία ως ζήτημα ασφάλειας δεν σημαίνει “είναι καιρός να πανικοβληθείς” ούτε ότι μια πανδημία πρέπει να εξομοιωθεί με ένα πόλεμο ή ένα στρατιωτικό ζήτημα. Ωστόσο, είναι σίγουρα ένα ζήτημα με την. ευρύτερη έννοια του όρου “Ασφάλεια”. Ως εκ τούτου, η πανδημία απαιτεί “καθαρά κεφάλια” και τις καλύτερες δυνατές πληροφορίες, ιδίως σε περιπτώσεις και περιόδους σύγχυσης όταν οι πληροφορίες είναι ελλιπείς ή μερικά επαληθευμένες, λόγω πίεσης χρόνου, με απότοκο την ενισχυμένη αβεβαιότητα.
Ήταν ο Κένεντι, που πρώτος μίλησε για την κινεζική γραφή του κινδύνου, με δύο γράμματα. Το πρώτο ως γνωστόν, να σημαίνει κίνδυνο και διακινδύνευση και το άλλο την ευκαιρία. Αυτό, όμως που κυριολεκτικά παρίσταται είναι το δίπολο “Θάνατος” & “Χρυσός”.

Η τρέχουσα κρίση της πανδημίας, από πλευράς ευκαιρίας, έδρασε υποκινητικά στην αναζήτηση τρόπων άμεσης προστασίας της δημόσιας υγείας, μέσα στην περίοδο εκδήλωσής της υγειονομικής απειλής, υποκίνησε την έρευνα για καταπολέμηση αλλά και τη δραστηριότητα για παραπέρα σκέψη (“άγρια ιδέα”, στη δημιουργική επιστήμη). Τον εντοπισμό δηλαδή και την αναζήτηση άλλων “κρυφών” εν δυνάμει απειλών κατά ομίλων και επιχειρήσεων. Απειλών, που δεν συζητιούνται είτε από άγνοια, είτε επειδή μπερδεύονται με την επιστημονική φαντασία και θεωρούνται απίθανες. Και τα ερωτήματα βασανιστικά για τον κατάλληλο “προβλεπτή” (Εταιρικό υπεύθυνο/η συντονιστή/στρια, ασφαλείας). Αυτόν/αυτήν, που θα υποκινήσει αποτελεσματικά τις κατάλληλες ενέργειες στο “να σωθεί η κατάσταση”. Το “μάχιμο” στέλεχος, ” επιτελής πρώτης γραμμής”, για τον συντονισμό μέτρων ανθεκτικότητας, τη συγκρότηση επιχειρησιακής ομάδας αντιμετώπισης κρισιγενούς προβλήματος, (task force), το συντονισμό ενεργειών συμβολής στην ανθεκτικότητα του οργανισμού και στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης με δράσεις, κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την καταστροφή.

Για την προστασία της ζωής, υγείας των ανθρώπων, αντιμετώπιση άμεσων αναγκών, διασφάλιση αρωγής και υποστήριξης και τον μετριασμό των επιπτώσεων της καταστροφής. Δηλαδή ευθύνη για συντονισμό ενεργειών του “χρόνου μετά” από αυτόν, που θα αντιληφθεί τα “αόρατα” προειδοποιητικά σημεία και θα μπορέσει να δει την “πίσω πλευρά του λόφου” ώστε να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες έγκαιρης προειδοποίησης και να πετύχει τον εναρμονισμό με τον “Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων”(ν.4662/2020). Σημειώνεται μάλιστα ότι ο συγκεκριμένος νόμος καθιερώνει μία σχέση Κράτους – Κοινωνίας πολιτών και προσανατολίζει, σε ένα νέο “κοινωνικό συμβόλαιο”, με στόχο την ανθεκτικότητα και την αντιμετώπιση και αποτροπή, μεγάλων απειλών.

Το στέλεχος, που προαναφέρθηκε (Συντονιστής /στρια Ασφαλείας) και για μία επιχείρηση ή ένα όμιλο, καλείται σήμερα να αναλάβει, να εφαρμόζει, να διαχειριστεί και μέτρα υγειονομικής προστασίας και αυτό είναι μόνο ένα από τα ζητούμενα, για την μετά το 1ο κύμα Covid 19, χρονική περίοδο.

Για τα καθήκοντά του/της στην επίβλεψη, μέτρων υγιεινής μιας επιχείρησης, στη μετα-περίοδο του lockdown, σχηματίστηκε ένα σχετικό πλαίσιο, με τις παρακάτω παραδοχές και προτεινόμενες πρακτικές, όπως προαναγγέλλεται στον τίτλο.

Παραδοχές

Στα σχέδια ασφαλείας – security, το θέμα της υγείας εξατομικευόταν στα ατυχήματα, σωματικές βλάβες, δυστυχήματα, αιφνίδια περιστατικά, με την έννοια της θεώρησης τους, ως υποθετικών απειλών, αφού ο κίνδυνος περιέχει το στοιχείο της πιθανότητας.
Τώρα πλέον η δική μας υγεία, η υγεία του διπλανού, των συνεργατών, η δημόσια υγεία γενικά, αποκρυσταλλώθηκε ευρύτερα ως ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα ασφάλειας-security, που αν δεν αντιμετωπισθεί ως τέτοιο στην καθημερινότητα, έχει τη δυναμική να προκαλέσει καταστροφή (disaster). Δηλαδή σοβαρή διαταραχή της λειτουργίας της επιχείρησης, της κοινωνίας, εκτεταμένες ανθρώπινες, υλικές και περιβαλλοντικές απώλειες, που μπορεί να ξεπερνούν την ικανότητα της πληγείσας οντότητας (εταιρείας, κοινωνίας) να τις αντιμετωπίσει με ίδια μέσα και πόρους. Ακολουθώντας την καρτεσιανή μέθοδο, διαιρούμε όλο το πρόβλημα σε μικρά τμήματα και επικεντρωνόμαστε στις ευθύνες ασφαλείας των επιχειρήσεων και από πλευράς υγείας, ιδίως στην αμέσως μετά το lock – down, περίοδο για τις προτεινόμενες ενέργειες. Σήμερα πραγματοποιείται μία επανεκκίνηση της οικονομίας και εκτιμάται ότι η συσσωρευμένη ένταση θα καθοδηγήσει δημιουργικά τις εταιρείες, το επόμενο διάστημα.
Το τελευταίο είναι κρίσιμο τόσο για την δημόσια υγεία όσο και για την οικονομία. Η “επιστροφή στην εργασία” και η ομαλοποίηση απαιτούν συγκεκριμένα υγειονομικά μέτρα που θα εξειδικεύονται ανά είδος εργασίας.

Προτεινόμενες Πρακτικές
Αρχίζουν με τον επιτελικό συντονισμό για την οριοθέτηση των ομάδων υψηλής επικινδυνότητας και για την εταιρεία (σχετική η ΚΥΑ Υπουργών Υγείας και Εσωτερικών για ομάδες ευπαθείς/αυξημένου κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη COVID-19. ΦΕΚ/928/Β/18-03-2020) και με μία ανασκόπηση για την επαναλειτουργία της επιχείρησης.
Για την επαγγελματική επανένταξη, στην μετά την πανδημία εποχή, λαμβάνονται μέτρα προστασίας “διακοπής της αλυσίδας της μόλυνσης”, με οδηγίες και σχετικές διαδικασίες (προσοχή σε έκθεση μετακίνησης, κοινωνική απόσταση, χρήση μάσκας και απολυμαντικού, γαντιών, εργασία από σπίτι, υποστήριξη από Σύμβουλο Υγείας και Ιατρό εργασίας).
Στην παρούσα κατάσταση, όπως έχουμε μεταπέσει, η απουσία συγκεκριμένου φαρμάκου και η μη ολοκλήρωση της ανάπτυξης σχετικού εμβολίου, επιτάσσουν με αυστηρότητα την τήρηση των μέτρων πρωτοβάθμιας φροντίδας της υγιεινής. Ένα δεύτερο σφοδρό κύμα πανδημίας, μπορεί να αποτελέσει κυρίαρχο παράγοντα κατάρρευσης, μια επιχείρησης.
Η επανέναρξη των εργασιών θα δρομολογηθεί με νέα στρατηγική της επιχείρησης σε συνδυασμό και αρμονικά με τη στρατηγική δημόσιας υγείας, για προαγωγή της, καθώς και την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής.
Κεντρικό πρόσωπο το στέλεχος, που αναφερθήκαμε (“Εταιρικός Συντονιστής Διευθυντής Ασφαλείας”), που όπως θίξαμε, αποκτά διευρυμένο πλέον ρόλο. Έχει “εργαλείο σκέψης” το ότι “ο έξυπνος λύνει ένα πρόβλημα . Ο σοφός προβλέπει και προλαμβάνει” (Αϊνστάιν) αλλά και Κων-νος Καβάφης (“οι σοφοί τα προσερχόμενα αντιλαμβάνονται…”). Στο πλαίσιο αυτό, φροντίζει να διαχειριστεί τα πράγματα έτσι ώστε να πειστεί η “διοίκηση” (εταιρείας ή ομίλου), να επενδύσει σε κανόνες και μέτρα αλλά χωρίς να διαταραχθεί η λειτουργία της. Επιπλέον, να συνεργάζεται με όλα τα τμήματα και το προσωπικό τους, σε διαδικασία “συνάλματος” (Consilience/ Edward Wilson – 1999 & William Whewell 150 χρόνια πιο μπροστά) καθώς και με τους υγειονομικούς, αλλά και κρατικούς λειτουργούς, τηρώντας ισορροπίες και με σύντονες προσπάθειες αποφυγής του φοβικού κλίματος, που θα οδηγούσε σε δυσπραγίες.

Δράσεις του “Εταιρικού Συντονιστή Διευθυντή Ασφαλείας”
Ο Εταιρικός Συντονιστής Διευθυντής Ασφάλειας (άνδρας ή γυναίκα), πρέπει λοιπόν να ανασκουμπωθεί και να δημιουργήσει ένα αλγόριθμο δράσεων, όπως παρακάτω:

1. Πρώτο μέλημα, ο σχηματισμός μιας επιχειρησιακής ομάδας, διαχείρισης κρίσης μίας ” Task Force” θα λέγαμε, με συμμετοχή από Facility Management,HR, νομικό σύμβουλο, Ιατρό εργασίας και τεχνικό ασφαλείας.
2. Η διενέργεια μιας “Gap Analysis“. Πρόκειται για άμεση ανάγκη. Όχι πολυτέλεια. Μπορεί να γίνει και από ανεξάρτητο ειδικό (ShortTime /TermExpert). Αποτελεί ένα ζωτικό crash test. Θα δείξει τα κενά του θεωρητικού σχεδιασμού στην πράξη για τις διαδικασίες καθαριότητας, απολύμανσης, εκπαίδευσης στη χρήση χώρων, παραλαβής αλληλογραφίας και δεμάτων, χρήση κλιματισμού. κλπ με συνεξέταση των παραμέτρων της νομοθεσίας. Στα ευρήματα, που θα προκύψουν θα γίνει μία ιεράρχηση. Θα εξεταστεί, η πυκνότητα ατόμων ανά τ.μ. που είναι θέμα διαφορετικό για κάθε λειτουργία τους χώρους της και τις δραστηριότητες της. Επισημαίνονται κενά και καταγράφονται γενικές κατευθύνσεις- οδηγίες.Μία τέτοια ανάλυση γίνεται και αντικείμενο εκπαίδευσης.
3. Θα ακολουθήσει “Μελέτη” για/με “Standard Operating Procedures“. Είναι ζωτικής για την επαναλειτουργία της επιχείρησης, μετά την πανδημία αλλά και για την αποφυγή απωλειών από επιπτώσεις όπως πρόστιμα κ.ά. Πρόκειται για ειδικό “Action Plan”, στην κυριολεξία. Καθορίζονται οι ελάχιστες αποστάσεις θέσεων, ορίζονται οι θέσεις των αντισηπτικών, οι τρόποι εισόδου και κίνησης, εργαζομένων, συνεργαζομένων και πελατών, η διαδικασία θερμομέτρησης, η εφαρμογή και ο έλεγχος των μέτρων σε όλους τους χώρους εργασίας π.χ. meeting rooms, γραφεία κ.λπ. αλλά και στους χώρους – σημεία διαλειμμάτων, ανοικτούς χώρους (για τσιγάρο), στην κουζίνα και στην τραπεζαρία της επιχείρησης και αλλού. Οι οδηγίες, υποδείξεις, συνιστώμενες πρακτικές, θα πρέπει να αποτυπώνονται και να κοινοποιούνται με πινακίδες επισημάνσεων και να γίνεται επιτήρηση εφαρμογής.
   Επιπρόσθετα, και όπως αναφέρεται στις σχετικές Οδηγίες της Κυβέρνησης, στα πλαίσια πρόληψης, το προσωπικό των εταιριών θα πρέπει να αξιολογεί δράσεις και ύποπτες συμπεριφορές (ως προς τα δηλωμένα ως γνωστά συμπτώματα), των ανθρώπων, να βρίσκεται δίπλα σε όποιο πρόσωπο εμφανίζει τα συμπτώματα, σε κάθε στιγμή με ιδιαίτερη πλέον ευαισθησία, διότι ως γνωστόν η συμπεριφορά του ιού (μεταδοτικότητα & ελαφρά αρχική συμπτωματολογία) είναι τέτοια, που εάν “δεν την έχουμε συνεχώς στο μυαλό μας”, ίσως περάσει απαρατήρητη, ΕΝΩ Η ΜΟΛΥΝΣΗ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΗΔΗ.
4. Ανάπτυξη ενός σχεδίου διαχείρισης ύποπτου κρούσματος στους χώρους προσέλευσης και εργασίας. Προαπαιτούμενα για το σχέδιο αυτό, είναι ο εκ των προτέρων καθορισμός μηχανισμών και τρόπων θερμομέτρησης ανάλογα τις ροές (για τουριστικές εγκαταστάσεις ο λόγος). Στο χώρο προσέλευσης μεγάλου κοινού, μπορεί να τοποθετηθούν συστήματα με κάμερες πολλαπλών ταυτόχρονων μετρήσεων ή να γίνεται χρήση απλού θερμόμετρου laser. Το σχέδιο θα προβλέπει τρόπο ελέγχου, τήρησης αποστάσεων μεταξύ των ατόμων, τήρηση ΧΑΜ, (με διακριτική περιπολία και ευγενικές υπενθυμίσεις). Θα προβλέπει επίσης, τον καθορισμό χώρου απομόνωσης, υπόπτου κρούσματος (ήδη στα κλασικά σχέδια ασφαλείας ξενοδοχείων, ξενοδοχειακού τομέα πλοίων κ.λπ. χώρων φιλοξενίας, με την ευρεία έννοια, προβλέπονται και η περίπτωση “καραντίνας”, οδηγίες για το σχετικό χώρο και διαδικασίες διαχείρισης).
   Ο χώρος απομόνωσης, θα διαθέτει εξοπλισμένο φαρμακείο, με θερμόμετρο, πιεσόμετρο, οξύμετρο, μάσκες, γάντια μιας χρήσης, απολυμαντικό, παρακεταμόλη, μετρητή σακχάρου, κάδο απορριμμάτων, πόσιμο νερό. Θα υπάρχει μέλημα για WC αν είναι δυνατόν, σε κοντινή απόσταση διότι είναι βέβαιο, πέραν πάσης αμφιβολίας ότι, το πρόσωπο με συμπτώματα θα αισθάνεται “πιεσμένο”. Οι χώροι αυτοί θα πρέπει να διευθετούνται και να βρίσκονται κοντά στην έξοδο (διευκολύνεται με αυτόν τον τρόπο και η μεταφορά του συμπτωματικού προσώπου). Μία παρόμοια αρχή ισχύει και για τη θέση του Γραφείου Ασφαλείας, σύμφωνα με τον Εθνικό Κανονισμό Βιομηχανικής Ασφάλειας, που συνιστάται να είναι πλησίον της εισόδου, κύρια προσωπικού και προσέλευσης συνεργαζομένων.
   Τα πρωτόκολλα (action plan) της, διαχείρισης ύποπτου κρούσματος θα ξεκινούν με την εξέταση του συμβατού ή μη, της συμπτωματολογίας με τον Covid 19, τη θερμομέτρηση και ένα είδος αυτοαξιολόγησης της υγείας.
   Σε “πιεσμένο” περιβάλλον (π.χ. ξενοδοχεία) προβλέπεται υγειονομικός υπεύθυνος συντονισμού ενεργειών, για αντιμετώπιση υπόπτου κρούσματος.
   Για τα θέματα χειρισμού ευρημάτων υγείας θα τηρηθεί η αρχή των intelligence, “need to know”, στο εργασιακό περιβάλλον, η διαδικασία προστασίας προσωπικών δεδομένων και Ιατρικού απορρήτου και η αποφυγή συζητήσεων ικανοποίησης περιέργειας.
   Στο ίδιο σχέδιο, θα περιλαμβάνεται το πρωτόκολλο επικοινωνίας με ΕΟΔΥ τηλ:1135, ιατρό εργασίας, εργαζομένους, προσωπικό καθαριότητας. Θα καταβάλλεται προσπάθεια αποφυγής πανικού, τήρηση προγράμματος, απολύμανσης χώρων και επιφανειών αλλά και μέριμνα ασφαλούς αποχώρησης, του νοσήσαντος προσώπου.
   Θα υπάρχει προσαρτημένο παράγωγο σχέδιο, ως λγόριθμος ιχνηλάτισης επαφών, συμπτωματικού προσώπου, με άλλους εργαζομένους και προσωπικό καθαριότητας.
5. “Σχέδιο ορθών πρακτικών, για τη διαχείριση ευπαθών ομάδων“, σε αυτές της “Εποχές της αγωνίας με τους λοιμούς”, (όπως ονομάστηκαν από τη Γιώτα Μυρτσιώτη). Υπόψη ότι ο ιός μεταδίδεται αερογενώς, ΠΡΙΝ την εμφάνιση των συμπτωμάτων και στην υγειονομική αυτή κρίση, ο ιός, μας ήταν άγνωστος. Με εκτίμηση της επικινδυνότητας, πάρθηκαν μέτρα, που περιόρισαν τη διασπορά. όμως η μικρή αναπαραγωγή ου ιού, εξακολουθεί να υπάρχει και να υφίσταται το ενδεχόμενο του κάποιος να μπορεί να μολυνθεί. Η θερμομέτρηση έχει ένα βαθμό σφάλματος (λόγω των οργάνων, που χρησιμοποιούνται και τα όργανα, πάντα έχουν ένα βαθμό σφάλματος). Πρόβλημα επίσης αποτελεί και ο τρόπος, χρησιμοποίησης των ευρημάτων, προς όφελος της δημόσιας υγείας. Καταγραφή αποτελεσμάτων της θερμομέτρησης, συλλογή λοιπών στοιχείων από αξιολογήσεις υγείας αλλά με τρόπο, που να μην θίγεται ο ορίζοντας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσωπικών δεδομένων. Σχετικά GDPR/2016/679 Νέος Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που τέθηκε σε εφαρμογή στις 25 Μαΐου του 2018.Σχετ. επίσης και ν. 4624/2019. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, θα γίνει η καταγραφή ενδείξεων , η συμπλήρωση ερωτηματολογίου και με ποιο τρόπο θα αξιολογηθεί ένα εύρημα π.χ. πυρετός. Η αξιοποίηση των δεδομένων θα γίνει σε συνδυασμό με τα tests.
   Μια επιχείρηση επίσης, θα πρέπει να γνωρίζει το ποσοστό ανοσοποιημένων εργαζομένων αλλά και να σέβεται τις επιθυμίες τους.
6.  Θα αναπτυχθεί περίγραμμα, προεργασιών τυχόν υποχρεωτικής θεραπείας, νοσούντων εργαζομένων στην επιχείρηση. Τίθεται θέμα ιατρικού απορρήτου, στο οποίο υπερτερεί το δημόσιο συμφέρον από το ατομικό. (Απαιτείται συνεργασία με τον Medical Advisor).
7. Συγκρότηση μικρού εγχειριδίου, για την τήρηση των διαδικασιών, από το προσωπικό καθαρισμού, για τον αερισμό χώρων, διαδικασίες αποστείρωσης προμηθειών, απολύμανση χώρων και επιφανειών, διαδικασίες ελέγχου αν όλα πραγματοποιήθηκαν δεόντως και με χρήση των κατάλληλων υλικών.
8. Κατάρτιση ειδικού προγράμματος εκπαιδεύσεων και ανανεωτικών εκπαιδευτικών συναντήσεων, εξειδικευμένων ανά τμήμα και για κάθε λειτουργία της κάθε επιχείρησης. Οι ανανεωτικές εκπαιδεύσεις ( “refreshers”) θα γίνονται ανά 30-40 ημέρες, και θα είναι ωριαίας διάρκειας και ίσως περισσότερο αν υπάρχουν πολλές απορίες.
9.  Ανάπτυξη “αρνητικού εγχειριδίου“. Τι δηλαδή θα πρέπει να αποφεύγεται. Σημειώνεται ότι η ίδια η εταιρεία στο πλαίσιο της μεγαλης υποστήριξής της μπορεί να δημιουργήσει άγχος με σωρευτικά και αχρείαστα μέτρα. Π.χ. για πυρετό από κρύωμα, να κλείνονται οι εγκαταστάσεις για ημέρες. Διασπείρεται πανικός σε όλους τους εργαζομένους και ευρύτερα.

Υπάρχει όμως ένα προαπαιτούμενο για τον “Εταιρικό Συντονιστή Διευθυντή Ασφαλείας”, Να εφαρμόσει την τέταρτη κύρια λειτουργία του Security Management. To σύστημα ελέγχου, ώστε να μην παραμείνουν τα action plans στα συρτάρια αλλά να εφαρμόζονται.

Η εφαρμογή πρέπει να γίνει σε άμεσο χρόνο, πριν το πιθανό “2ο Κύμα” της πανδημίας. Βέβαια για το τελευταίο, το παρήγορο είναι ότι έχουμε ήδη αποκτήσει, καλή συλλογική συμπεριφορά.

Εκτιμήσεις

Μαζί με τον “Εταιρικό Συντονιστή Διευθυντή Ασφαλείας”, που θα αναλάβει και το ρόλο διαχειριστή κινδύνων, θα παρουσιαστεί ανάγκη ίσως με τροποποίηση του Ν.3850/10 για θέση “Medical Advisor”.αλλά και υποχρεωτικότητα (επιβολή) “Εταιρικού Συντονιστή Διευθυντή Ασφαλείας” . Και οι δύο στο ίδιο πλαίσιο κατοχύρωσης και λειτουργίας του “Τεχνικού Ασφαλείας” (ΤΑ) και του “Ιατρού Εργασίας” (ΙΕ).

Διαπιστώνεται επίσης ότι, άνοιξε ο δρόμος σε αυτό που ο Raymond Aron, είχε υποδείξει ως ανάγκη μιας επιστήμης πράξεων διάσωσης, μέσα στις κοινωνίες κινδύνων. Την προσδιόρισε ως “πραξεολογία”. Η “πραξεολογία” περιλαμβάνει ανάγλυφες έννοιες, που ορισμένες αναδύθηκαν τα τελευταία χρόνια. Με το παρόν άρθρο, κάνουμε μία έναρξη. Να ξεκινήσουμε αν όλα πάνε κατ΄ ευχήν, μία σειρά δημοσιεύσεων για τις βασικές ενέργειες του “Εταιρικού Συντονιστή Διευθυντή Ασφαλείας” σε θεωρούμενες απίθανες καταστάσεις π.χ. ψυχροπολεμικό κλίμα και επηρεασμός των επιχειρήσεων (ξεκίνησε ήδη μεταξύ ΗΠΑ- Κίνας), ενέργειες marketing warfare,που μπορούν να γκρεμίσουν σε ερείπια μια επιχείρηση (W. Johnson) και άλλες καταστάσεις, που από πολλούς θεωρούνται απίθανες ενώ ισχύει μια αρχή. “Κάθε τι, που μπορεί κάποιος να φανταστεί, έχει μεγάλη πιθανότητα να συμβεί” (Αλφόνς-Λουί Κονστάντ και Νίκος Δρίτσας). Αυτές τις βαρύγδουπες περιπτώσεις, είναι που περιλαμβάνουμε στο “Συμπλήρωμα”.

Παρουσιάζονται λοιπόν πρακτικές προκλήσεις, στην προσπάθεια ετοιμότητας (preparedness) και για ένα σύνολο επιπλέον δράσεων και μέτρων, που θα λαμβάνονται εκ των προτέρων, για να διασφαλίσουν αποτελεσματική αντίδραση σε περιπτώσεις καταστροφών.

Συνακόλουθα καταδείχτηκε πλατειά, η εξόχως μεγάλη σημαντικότητα μιας γνωστής αξίας, πέραν της ευθύνης (ατομικής – κοινωνικής) την οποία επικαλούνται όλοι αλλά μόνο σε περιπτώσεις, που θίγονται οι ίδιοι. Αυτή της εμπιστοσύνης. Αποκαλύφθηκε σε όλο της το μεγαλείο η έννοια, της ανθεκτικότητας,(resilience), που λίγο ως πολύ αντιμετωπιζόταν με ελαφρώς ηπιότερο νόημα. Έγινε συνείδηση, η ανάγκη των ολοκληρωμένων προσεγγίσεων στην ασφάλεια διότι στην τελευταία και το πιο απίθανο για τη συντηρητική σκέψη, θεωρείται πολύ πιθανό, στον σημερινό κόσμο με τις πολυπλοκότητες, τις αόρατες και άγνωστες εν πολλοίς απειλές, αλλά και τις ορατές, που δεν πρέπει να παραμελούμε παρόλο που ισχύει το παλιό κοζάκικο γνωμικό του “να μην φοβάσαι τον εχθρό, που βλέπεις”. Για όλες όμως και μαζί με τους “Εταιρικούς Συντονιστές Διευθυντές Ασφαλείας”, και τους “Medical Advisors”, θα πρέπει ανασκουμπωθούν οι “Short term /time Experts” και να ενεργοποιηθούν οι πλατφόρμες “Short Term Expertise”.

Σπύρου Κυριακάκη, PCS2 Security Director, Εκπαιδευτή Πολυεθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υποστήριξης Ειρήνης, (MPSOTC.mil.gr) τ. Εκπαιδευτή Σχολής Εθνικής Ασφαλείας, ΕΛ.ΑΣ και Αστυνομικής Ακαδημίας Τιράνων, Short Term Expert “Transtec” – Belgium (2004-2009)

Τριαντάφυλλου Νικ. Γιοβανέκου, Director of Security, Mega-Project “Costa Navarino”, Εκπαιδευτή Πολυεθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υποστήριξης Ειρήνης, (MPSOTC.mil.gr), πιστοποιημένου εκπαιδευτή από ΗΠΑ, στο γνωστικό αντικείμενο SIRA (Σύστημα Ανίχνευσης και Αξιολόγησης Υπόπτων Συμπεριφορών)

Χριστίνας Κων. Ζησιμοπούλου, PCS2 Security Manager – Πιστοποιημένης Επιστημονικής Διευθύντριας Ασφαλείας, ΕΚΠΑ/ (CBRNE-Chemical, Biological, Radiological , Nuclear, and High Yield Explosives)- Εκπαιδεύτριαςενηλίκων

Acknowledgement

Κώστα Νόστη Εκδότης της Smart Press, για την ανάπτυξη, πλαισίου αναφοράς προβολής άρθρων και ερευνών, που προάγουν το “Security”.

Βλάση Αμανατίδη, Αρχισυντάκτη “Security Manager” & “IT Security Professional” – SmartPress, για την υποκίνησή του, στην ανάπτυξη του παρόντος άρθρου και για την εν γένει συμβολή του στην αναβάθμιση του “Security”, σε Ελλάδα και Κύπρο.

ΠΗΓΕΣ (ενδεικτικά):

• Ν. 4662/2020, Ν. 4624/2019 &GDPR, ΚΥΑΦΕΚ/928/Β/18-03-2020.
• ΕπίσηςWeb conferences: “Gep group”: ” The Next Day and The next We” Click Events<newsletter@infocom.gr>& ” Covid 19 στονΕργασιακόΧώρο“- “RMS“: “COVID 19”
• especial.gr και iefimerida.gr – ttps://www.iefimerida.gr/ellada/koronoios-dimosio-allages-se-adeia-eypatheis-omades)
• http://karapanagos.blogspot.com/2020/05/blog-post_63.html#more)