Μία “πραξεολογία” για το Security

Μία πραξεολογία που θα εστιάζει στον καμβά των δράσεων, που δεν είναι άλλος από τη σύνθετη έννοια ασφάλεια, είναι ιδιαίτερα απαραίτητη σήμερα.

Σπύρος  Μιχ. Κυριακάκη
Security Director, PCS²
www.pcs2.gr

Ο Raymond Aron, που επηρέασε τη γαλλική διανόηση τον 20ο αιώνα, είχε πει ότι η κοινωνία μας, που λειτουργεί χαοτικά, έχει ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε, μια “πραξεολογία”. Δηλαδή μιας επιστήμης των πράξεων. Για να βοηθηθούν οι άνθρωποι, να συγκεντρώνονται στα ουσιώδη, να λειτουργούν αποτελεσματικά, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τις απώλειες και τη θυματοποίησή τους, από οποιαδήποτε αιτία.

Την ίδια “χαοτική πορεία” παρουσιάζουν και τα φαινόμενα μέσα στις κοινωνίες, με την εξέλιξή τους ολοένα και στο πιο σύνθετο, ενώ στην παγκόσμια σκακιέρα των δυναμικών ενεργειών, ενεργό ρόλο παίζουν συνεχώς και περισσότεροι μη κυβερνητικοί  παίκτες. Η αταξία από την τάξη απέχει ένα “βαθμό ελευθερίας” και αυτό συμβαίνει σε όλα τα επίπεδα. Από τον προσωπικό κύκλο ενός ανθρώπου, μέχρι τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς, τις οντότητες και τα κράτη. Απαραίτητη λοιπόν μία πραξεολογία, που να εστιάζει στον καμβά των δράσεων, που δεν είναι άλλος από τη σύνθετη έννοια ασφάλεια. Τόσο για αυτήν, που παρέχεται από τη δημόσια δύναμη, όσο και για εκείνη, που παρέχεται από ιδιώτες (security) ή πτυχές της επιβάλλονται νομοθετικά π.χ. αρ.662 Αστικού Κώδικα, ν.3850/2010 κ.α

Για το security, έχει δημιουργηθεί μια συνθήκη, που θεωρεί ότι, αποτελεί τα “κάτω σκαλιά” της σκάλας της ασφάλειας. Παραγνωρίζονται όμως δύο πράγματα. Ότι χωρίς τα κάτω “σκαλιά”, τα “πάνω σκαλιά”, δεν  θα μπορούν να στηριχθούν και τα “κάτω σκαλιά,  είναι αυτά που ακουμπούν, στο έδαφος δηλαδή είναι η πρώτη γραμμή της πραγματικότητας της ασφάλειας. Παγκοσμίως!

Πραξεολογία λοιπόν. Δηλαδή σαφής λόγος των πράξεων εκείνων,  που για την περίπτωσή μας, θα πρέπει να είναι εργαλειακές για το security, προκειμένου, να δράσει σύμφωνα με τον προορισμό του δηλαδή στο πλαίσιο της εξατομικευμένης ασφάλειας.

Ένα πλαίσιο, που διαγράφεται, από την πραγματικότητα, τις συνεντεύξεις εκπροσώπων συλλογικών οργάνων (τεύχος 80, του περιοδικού μας) αλλά και μέσα από τις σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ομάδων επαγγελματιών του χώρου της ασφάλειας. Η διαπίστωση είναι μία. Ότι γίνεται ζύμωση, με ένταση αυξανόμενη. Ζύμωση όμως σημαίνει παραγωγή ενέργειας και μετατροπή. Και σε ένα τέτοιο σημείο βρίσκεται, το λεγόμενο security σήμερα, στη Χώρα μας και όχι μόνο. Ακόμη και στην Αυστραλία και στη Νότια Αφρική, όπου τα πράγματα της ασφάλειας από ιδιώτες, βρίσκονται σε διαρκώς ανοδική εξέλιξη.

Οι βασικές συνιστώσες της ιδιωτικής ασφάλειας

Οι κύριες συνιστώσες private security, ομαδοποιούνται ανάλογα με τα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά του κάθε  target group (1), που είναι συνθετικά στοιχεία του χάρτη private security ( stakeholders) και από τα milestones (2), των τάσεων, εξελίξεων  και  συνεπακόλουθων (νέων) αναγκών, της world private security industry.

(1). Target groups:

1. Οι “εξυπηρετούμενοι“. Πολιτική τους η απολαβή περισσότερων, κατά το δυνατόν, υπηρεσιών, με τη φθηνότερη τιμή.
2. Οι “ομιλικές” διευθύνσεις in house security. Συνήθως, το προσωπικό ασφαλείας καλείται να φθάσει υψηλά standards, προσέχεται περισσότερο, ενσωματώνεται εταιρικά, έχει καλύτερες απολαβές, του παρέχονται πολλές και χρήσιμες ειδικές εκπαιδεύσεις.
3. Οι εργαζόμενοι- προβλήματα: οι χαμηλές αμοιβές, το επικίνδυνο κάποιων θέσεων, η μη ορατή εξέλιξη, τουλάχιστον στο πλαίσιο των ΙΕΠΥΑ, και το λεγόμενο χαμηλό “κοινωνικό status”. Παρατηρείται το φαινόμενο, οι νέοι στο επάγγελμα, να το βλέπουν ευκαιριακά, κατά το πλείστον, (λόγω των χαμηλών απολαβών) ενώ από την άλλη,  εργαζόμενοι στον κλάδο,  μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας,  επιδεικνύουν υψηλό επαγγελματισμό επειδή ωθήθηκαν  στο επάγγελμα από ανάγκη. Όλοι επιζητούν ειδικές εκπαιδεύσεις αλλά οι πρωτοβουλίες αναλαμβάνονται ιδιωτικά, γνωρίζοντας εκ προιμίου, μάλιστα ότι, η εκπαίδευση πιο πολύ  θα ενοχλήσει, παρά θα ωφελήσει εταιρικά.
4. Οι ειδικοί, που προσανατολίζονται σε : Μελέτες τρωτότητας, μελέτες επισήμανσης διαφοράς υφιστάμενης κατάστασης από προβλεπόμενα standards ασφαλείας, μελέτες ασφαλείας, εκπαιδεύσεις, επιμορφώσεις για πρόσθετες δεξιότητες, σχεδιασμούς μέτρων ασφαλείας, σύνταξη εγχειριδίων και χειρισμό κρισιγενών προβλημάτων.

(2). Οι διαγραφόμενες  διεθνείς τάσεις, εξελίξεις και οι συνεπακόλουθες (νέες) ανάγκες για την world private security industry.

Milestones: Η ανάγκη ενοποίησης της πληροφορίας, προς “ομιλικά” στελέχη, για τις διάφορες όψεις της ασφάλειας (security, safety, occupational health, που θα περιλαμβάνουν και θέματα ψυχικής υγείας). Οδηγεί σε ένα νέο μοντέλο ειδικού, τον Health – Safety-Security Officer /Expert: Η προσφυγή σε πολύ ειδικούς (Short time/term Experts) σε σοβαρά θέματα ασφαλείας, ιδίως όταν τα τελευταία επιβάλλονται με δύναμη καταναγκασμού π.χ. ΙΜΟ και  συμμόρφωση μέχρι το 2021, των εμπορικών πλοίων για κυβερνοπροστασία.

Εκπαίδευση πάνω στις πραγματικές ανάγκες

Οι απαιτήσεις διεθνών αξιολογικών οργανισμών αφορούν μεταξύ άλλων, ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση όλου του προσωπικού σε θέματα ασφαλείας, (εγρήγορσης και αντίδρασης σε έκτακτη ανάγκη) ανεξάρτητα αν στο προσωπικό αυτό έχουν ανατεθεί,  θέματα ασφαλείας. Οι εκπαιδεύσεις δεν πρέπει να γίνονται με στόχο την πρόσθεση θεωρητικών γνώσεων (αυτές στην εκπαίδευση ενηλίκων λέγονται υποβοηθητικές) αλλά πάνω στις αναγκαίες εκ των πραγμάτων ενέργειες (απόλύτως χρηστικές  γνώσεις) και τα πολυσέλιδα εγχειρίδια ασφαλείας, να δώσουν τη θέση τους σε συγκεκριμένα  actions plans και με εφαρμογές σε hypertext ή και στα  κινητά τηλέφωνα.

Όσον αφορά τις ΙΕΠΥΑ, θα πρέπει να θέσουν σε ουσιαστική εφαρμογή, το αρ.4 παρ.1, εδ. δ του ν. 2518/97 όπως έχει τροποποιηθεί και αντικατασταθεί κατά άρθρο, με το ν.3707/2008. Να φροντίσουν την εκπαίδευση του προσωπικού τους για τον πραγματικό χαρακτήρα, της εξατομικευμένης ασφάλειας. Αν ξέρει κάποιοος το ρόλο του επακριβώς, αναπτύσσεται η αυτοεκτίμησή του και αποδίδει καλύτερα. Η εκπαίδευση όμως αυτή να αρχίσει,  από τους διοικούντες. Θα τους ενισχύσει στο να μην επιλέγουν προσφορά της χαμηλότερης τιμής, με ότι συνεπάγεται και να συμφωνήσουν, μέσα από το συλλλογικό τους όργανο, την τήρηση ενιαίας στάσεις στις προσφορές. Αν και ο ν. 4554/18 αρ.9   (“ευθύνη αναθέτοντος, εργολάβου, υπεργολάβου, έναντι  των εργαζομένων”) κάνει ένα πρώτο βήμα, προστασίας των εργαζομένων στον κλάδο.

Πραξεολογία λοιπόν. Για να γίνουν κατανοητές οι σχέσεις μεταξύ ουσιωδών στοιχείων της καθημερινότητας της ασφάλειας και της αναζήτησης της αιτίας, πίσω από κάθε κατάσταση ασφαλείας όσο πολύπλοκη και αν φαίνεται. Αντίληψη των προσερχομένων και αντίδραση πρόληψης αλλά μέσα στο πλαίσιο συνεργασιών. Οι τελευταίες πρέπει να δομούνται το δυνατόν ενωρίτερο και απαιτείται….γράψιμο, (π.χ. Tunisian model / “Cristal”).