Κάμερες Πολλαπλών Αισθητήρων

 Κάνουν περισσότερα ..με λιγότερα

 Πως μπορούμε με μια μόνο κάμερα να λαμβάνουμε  ταυτόχρονα εικόνες σε πολλαπλές διαφορετικές κατευθύνσεις και πεδία; Οι multisensor (πολλαπλών αισθητήρων) κάμερες προσφέρουν μια ολοκληρωτική απάντηση σε αυτήν την πρόκληση και μπορούν να αλλάξουν το τοπίο στο τομέα της βίντεο-επιτήρησης!

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

 Γνωστότερες και ως multisensor κάμερες, οι κάμερες βίντεο – επιτήρησης πολλαπλών αισθητήρων, αποτελούν μια ολοκληρωμένη και έξυπνη λύση για ένα πολύ μεγάλο εύρος εφαρμογών και έργων ασφάλειας. Η εμφάνιση των καμερών αυτού του τύπου, μετράει κάποια χρόνια, αλλά η εμπορική τους διείσδυση στην αγορά σε μεγαλύτερο εύρος έργων, ξεκίνησε σχετικά πρόσφατα. Αυτό οφείλεται σε κάποιο βαθμό στη μείωση της τιμής τους, που ήταν φυσιολογικό να προκαλέσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τους τελικούς χρήστες. Το ερώτημα όμως που προκύπτει ύστερα από αυτήν την εξέλιξη, είναι ποια τα πραγματικά  πλεονεκτήματα αυτών των καμερών, πως μπορεί να γίνει μια σωστή επιλογή κάμερας αυτής της κατηγορίας αλλά και σε τι είδους εφαρμογές μπορεί να χρησιμοποιηθεί;

Ας ξεκινήσουμε όμως από την αρχή. Για όσους δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με αυτήν την κατηγορία καμερών, εξωτερικά θυμίζουν οι περισσότερες από αυτές τις γνωστές κάμερες τύπου dome (κάμερες θόλου). Η σημαντική τους όμως διαφοροποίηση είναι ότι εσωτερικά απαρτίζονται από διαφορετικές αυτόνομες κάμερες, που η κάθε μια καλύπτει και ένα συγκεκριμένο πεδίο θέασης. Δηλαδή, στην πράξη ο χρήστης αγοράζει μια μονάδα συστήματος με πολλαπλές κάμερες. Από αυτήν την απλή βασική θεώρηση προκύπτουν και τα σημαντικά πλεονεκτήματα των καμερών τύπου multisensor.

 Πλεονεκτήματα

Η δυνητική εξοικονόμηση κόστους είναι ίσως ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο η αγορά στρέφεται στην επιλογή καμερών πολλαπλών αισθητήρων. Με την αγορά μιας κάμερας πολλαπλών αισθητήρων μπορεί να αντικατασταθεί η χρήση τριών ή τεσσάρων συσκευών ώστε να καλύπτεται ένας πολύ μεγαλύτερο πεδίο θέασης. Παράλληλα μειώνεται σημαντικά το κόστος εγκατάστασης αλλά και συντήρησης ακριβώς για τον ίδιο λόγο.

Μια μονή κάμερα multisensor με τη δυνατότητα μεγέθυνσης σε διαφορετικά σημεία ενδιαφέροντος αντικαθιστά πολλαπλές συμβατικές κάμερες οποιουδήποτε τύπου (IP ή αναλογικού). Η εγκατάσταση είναι ευκολότερη, καθώς μειώνονται οι εργασίες, το κόστος υλικών – όπως καλώδια διασύνδεσης και παροχής ρεύματος – αλλά και το κόστος συντήρησης, καθώς χρειάζονται λιγότερες άδειες χρήσης λογισμικού (σε περίπτωση που αυτό χρειάζεται από το VMS λογισμικό) αλλά και λιγότερες ανθρωποώρες για τον έλεγχο της κατάστασης των καμερών το οποίο και αναπόφευκτα οδηγεί σε μείωση του συνολικού κόστους του συμβολαίου συντήρησης (αν αυτό υπάρχει).

Για να αντιληφθούμε τη σημασία των προαναφερθέντων, μπορούμε να εξετάσουμε σε τι είδους εφαρμογές χρησιμοποιούνται τα συστήματα επιτήρησης. Μερικές, από τις κυριότερες εφαρμογές είναι πολύ μεγάλοι βιομηχανικοί χώροι, λόμπυ ξενοδοχείων, αποθήκες και χώροι φόρτωσης/εκφόρτωσης εμπορευμάτων, στρατιωτικές και κυβερνητικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας και χώροι στάθμευσης. Το κόστος για την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος επιτήρησης με τη χρήση μεμονωμένων καμερών θα ήταν πολύ μεγαλύτερο αν συγκριθεί με το σενάριο χρήσης καμερών multisensor. Οπότε και σύμφωνα με τα παραπάνω η ανταποδοτικότητα της επένδυσης θα είναι πολύ μεγαλύτερη (πολύ μεγαλύτερο Return of Investment) κάνοντας πολύ πιο ελκυστικό το όλο εγχείρημα. Καθώς στα ανώτατα κλιμάκια των οργανισμών, τα οποία λαμβάνουν και τις τελικές αποφάσεις για την υλοποίηση αυτών των project, η παράμετρος του κόστους παίζει πάντα πολύ σημαντικό ρόλο μπορούμε να αντιληφθούμε πως η επιλογή των καμερών multisensor μπορεί να οδηγήσει σε έγκριση του έργου.

Από τη στιγμή όμως που θα δοθεί η έγκριση για τη χρήση multisensor καμερών θα πρέπει τα στελέχη που θα κληθούν να υλοποιήσουν το έργο να είναι σε θέση να το ολοκληρώσουν με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Για αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητο να γνωρίζουν πώς να επιλέξουν τη σωστή κάμερα ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου. Διότι με την ονομασία multisensor cameras χαρακτηρίζεται μια ευρεία γκάμα καμερών με διαφορετικά χαρακτηριστικά οι οποίες συμπεριφέρονται διαφορετικά ανάλογα με την εφαρμογή στην οποία και θα χρησιμοποιηθούν. Κάτι ανάλογο το οποίο συμβαίνει και με τις συμβατικές μονές κάμερες.

Επιλέγοντας…

Ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια επιλογής είναι το αν η κάμερα θα είναι σταθερού τύπου ή ρυθμιζόμενης κατεύθυνσης (multidirectional). Υπάρχουν διαθέσιμες και οι δύο επιλογές. Αλλά προφανώς οι χρήστες θα πρέπει να επιλέξουν τον τύπο εκείνης της κάμερας που εξυπηρετεί καλύτερα τις δικές τους ανάγκες. Οι σταθερές κάμερες επιτρέπουν πεδίο θέασης 180, 270 και 360 μοιρών. Σε ένα ανοιχτό χώρο ή σε έναν χώρο στάθμευσης προφανώς οι 360 μοίρες αποτελούν την καλύτερη επιλογή. Ενώ η κάλυψη ενός ευθύγραμμου τμήματος όπως παραδείγματος χάρη ένας δρόμος καλύπτεται καλύτερα με ένα μοντέλο 180 μοιρών.

Σε ότι αφορά τώρα τις multisensor κάμερες ρυθμιζόμενης διεύθυνσης είναι ιδανικές για εφαρμογές στις οποίες ο χρήστης θέλει να επιτηρεί διαφορετικές διευθύνσεις την ίδια χρονική στιγμή. Αυτού του τύπου οι κάμερες δίνουν μεγαλύτερη ευελιξία σε περιπτώσεις που δεν χρειάζεται συνεχόμενη κάλυψη αλλά απαιτείται η χρήση της κάμερας για τον έλεγχο ενός συγκεκριμένου σημείου μια δεδομένη χρονική στιγμή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο χρήστης μπορεί να ρυθμίζει κάθε αισθητήρα ανεξάρτητα. Το παραπάνω γίνεται πιο κατανοητό στην εξής περίπτωση: Μπορεί μια κάμερα να επιτηρεί τον διάδρομο, ενώ οι υπόλοιπες να χρησιμοποιούνται για να καλύπτονται άλλοι χώροι ενός μεγαλύτερου δωματίου.

Η συμπίεση αποτελεί άλλο ένα βασικό κριτήριο για την επιλογή μιας κάμερας. Εάν πρόκειται στους χώρους τους οποίους θα καλύπτει η κάμερα να καταγράφονται πολλές κινήσεις τότε η επιλογή μιας κάμερας με ικανοποιητικό βαθμό συμπίεσης αποτελεί ένα καλό τρόπο για την εξοικονόμηση bandwidth αλλά και την εξοικονόμηση αποθηκευτικού χώρου. Η συνδυασμένη χρήση του πρωτοκόλλου H.265 με ειδικές τεχνικές κωδικοποίησης αποδίδουν πολύ καλά αποτελέσματα. Δηλαδή μια κάμερα multisensor με ενσωματωμένους τέσσερις αισθητήρες  τεχνολογίας 4Κ μπορεί να δώσει μικρότερο bit rate από μια συμβατική κάμερα υψηλής ανάλυσης 4Κ που όμως κάνει χρήση του H.264.

Όπως και στους υπόλοιπους τύπους καμερών άλλο ένα σημαντικό κριτήριο είναι η αντοχή της κάμερας σε δυσμενείς συνθήκες. Δηλαδή αν η κάμερα θα είναι all weather ή και αντιβανδαλιστικού τύπου. Κάμερες με προδιαγραφές τύπου IP66  είναι κατάλληλες για εξωτερική χρήση καθώς μπορούν να λειτουργήσουν κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες.

Υπάρχουν κατασκευαστές που έχουν δημιουργήσει ειδικά περιβλήματα για τις  κάμερες που θα λειτουργήσουν σε εξωτερικούς χώρους ώστε όχι μόνο να μην προκαλείται φθορά στα εξαρτήματα τους αλλά να μπορούν να λειτουργούν σε ικανοποιητικό βαθμό κάτω από συνθήκες βροχής. Να μπορούν δηλαδή να καταγράφουν εικόνες υψηλής ευκρίνειας ακόμα και όταν βρέχει, στοιχείο το οποίο ενισχύει τον χαρακτηρισμό τους ως καμερών εξωτερικών συνθηκών.

Σε ότι αφορά τις κάμερες εξωτερικού χώρου πολύ σημαντική είναι και η δυνατότητα τους να λειτουργούν σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Αυτό φυσικά ισχύει και για τις κάμερες εσωτερικού χώρου όταν τοποθετούνται σε χώρους χαμηλού φωτισμού όπως παραδείγματος χάρη ένας εσωτερικός χώρος στάθμευσης. Εδώ είναι σημαντικό να εξετάζεται αν η κάμερα υποστηρίζει την λειτουργία WDR (Wide Dynamic Range) ή όπως αποκαλείται στην ελληνική λειτουργία Εκτεταμένου Δυναμικού Εύρους, που ενισχύει τη δυνατότητα καταγραφής της κάμερας σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού και ειδικότερα σε συνθήκες που υπάρχει μεγάλη διαφορά στην στάθμη φωτισμού. Δηλαδή σε χώρους με έντονη ανομοιογένεια φωτισμού με πολύ φωτεινά και πολύ σκοτεινά σημεία στην ίδια εικόνα.

 Σωστή εγκατάσταση

Εξίσου σημαντική με τη σωστή επιλογή μιας κάμερας multisensor είναι και ο τρόπος με τον οποίο θα εγκατασταθεί. Οι κάμερες αυτού του τύπου είναι πιο αποτελεσματικές όταν εγκαθίστανται πάνω από τρία μέτρα και επίσης σε απόσταση τριών μέτρων από τα πιθανά κινούμενα αντικείμενα, ώστε να μπορούν να καταγράφουν το μεγαλύτερο δυνατό πεδίο θέασης. Ειδικότερα, για τις κάμερες μεταβλητής διεύθυνσης – multi-directional cameras – πρέπει να αναρτώνται σε χώρους όπου μπορούν να καλύψουν όλους τους υπό κάλυψη χώρους.

Αυτό που σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αντιληφθούν οι εγκαταστάτες, είναι ότι οι κάμερες τύπου multisensor έχουν πολλές δυνατότητες, συγκριτικά με τις απλές κάμερες, αλλά πρέπει και η εγκατάσταση τους να γίνεται με τον προβλεπόμενο τρόπο. Δηλαδή, αν μια κάμερα multisensor εγκατασταθεί δίπλα σε ένα τοίχο τότε αυτόματα χάνει ένα σημαντικό μέρος της ικανότητας καταγραφής της, καθώς θα περιορίζεται πλευρικά από τους τοίχους.  Εξίσου σημαντική, σε όλη τη διαδικασία της εγκατάστασης, είναι και η κατανόηση των αναγκών του χρήστη. Ο εγκαταστάτης οφείλει να αντιληφθεί τι ακριβώς θέλει να επιτύχει ο χρήστης με την απόκτηση καμερών multisensor και αναλόγως να προχωρήσει στην σωστή επιλογή του μοντέλου και στην συνέχεια στην κατάλληλη εγκατάσταση της συσκευής ώστε να μπορεί να καλύπτει τις απαιτήσεις του χρήστη.

Εφαρμογές

Προφανώς και οι κάμερες multisensor δεν είναι κατάλληλες για όλες τις εφαρμογές. Υπάρχουν περιπτώσεις που με πολύ μικρότερο κόστος μπορεί κάποιος να κάνει κάλλιστα την δουλειά του χωρίς να χρειάζεται να σκεφτεί το ενδεχόμενο μιας ακριβότερης λύσης τύπου multisensor. Όμως όπως είδαμε και παραπάνω υπάρχουν εφαρμογές απαιτητικές, όπου η επιλογή μιας κάμερας τύπου multisensor , όχι μόνο θα δώσει πολύ καλύτερα αποτελέσματα αλλά θα συμβάλλει και στην εξοικονόμηση κόστους σε σχέση με την εγκατάσταση και συντήρηση του συστήματος. Ποιες άραγε είναι αυτές οι εφαρμογές;

Στο νου μας πρώτα έρχονται τα μεγάλα έργα επιτήρησης αστικών κέντρων. Σήμερα σε πολλούς μεγάλους μητροπολιτικούς δήμους υπάρχουν εγκατεστημένες ολοκληρωμένες λύσεις επιτήρησης με σκοπό την πρόληψη τρομοκρατικών και άλλων παραβατικών ενεργειών. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι multisensor κάμερες αποτελούν μια ιδανική πρόταση. Μια κάμερα με τέσσερις φακούς υψηλής ανάλυσης 4Κ μπορεί να δώσει εικόνες υψηλής διαύγειας και με ελαχιστοποιημένα τυφλά σημεία.

Επίσης, μπορούν να φανούν πολύ χρήσιμες και για τον έλεγχο της συγκοινωνίας σε αστικά κέντρα καθώς μπορούν να επιτηρούν με μεγάλη αποτελεσματικότητα διασταυρώσεις δρόμων αλλά και υπόγειους σταθμούς μετρό οι οποίοι χαρακτηρίζονται από σχετικά πολύπλοκη δομή.

Παραδείγματος χάρη, με τη χρήση μιας κάμερας τύπου multisensor μπορεί να επιτηρείται αποτελεσματικά ένας μακρόστενος δρόμος. Σε άλλη περίπτωση μπορεί να χρειάζονται τρεις ή και παραπάνω κάμερες για την κάλυψη του ίδιου χώρου με ότι συνεπάγεται αυτό και για το κόστος εγκατάστασης.

Κρατικές Υποδομές

Τα κυβερνητικά κτίρια τα οποία συνήθως χαρακτηρίζονται από τις πολύ μεγάλες διαστάσεις (μήκος, πλάτος και ύψος) της εγκατάστασης, αποτελούν άλλη μια κατηγορία έργων στα οποία με επιτυχία μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάμερες τύπου multisensors.  Κοινοβούλια, υπουργεία και πρεσβείες και άλλοι κρατικοί οργανισμοί, αποτελούν κτίρια με πολύ μεγάλους χώρους στους οποίους μπορεί να κινούνται καθημερινά εκατοντάδες ακόμα και χιλιάδες άνθρωποι και άρα αποτελούν μια λογική επιλογή για τη χρήση καμερών multisensors.
Πολύ κοντά σε αυτήν την κατηγορία είναι και οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις αλλά και τα πολιτικά αεροδρόμια, τα λιμάνια και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί στις οποίες μπορεί να βρει εφαρμογή η χρήση καμερών με πολλαπλούς αισθητήρες.

Μια άλλη κατηγορία εγκαταστάσεων με παρόμοια χαρακτηριστικά (μεγάλα κτίρια με πολλούς επισκέπτες και χρήστες) είναι τα νοσοκομεία και τα πανεπιστήμια. Άρα και σε αυτές τις δύο περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία οι κάμερες multisensor. Ειδικά όμως για τις δύο τελευταίες περιπτώσεις όπου το κόστος των έργων παίζει μεγάλη σημασία – διότι ακριβώς τόσο τα νοσοκομεία αλλά και τα πανεπιστήμια δεν διαθέτουν μεγάλους προϋπολογισμούς για τις εφαρμογές ηλεκτρονικής ασφάλειας – έχει σημασία να διαπιστωθεί και να τεκμηριωθεί ότι η χρήση αυτών των καμερών θα συμβάλλει στην γρηγορότερη απόσβεση του έργου και όχι μόνο στην καλύτερη και πιο αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος.

Αυξημένος βαθμός επαγρύπνησης

Θεωρώντας πάντα ως βασικό ζητούμενο ενός ηλεκτρονικού συστήματος ασφάλειας – όπως είναι ένα σύστημα επιτήρησης – την ικανότητα να παρέχει αυξημένο βαθμό επαγρύπνησης στους χρήστες του τότε αναμφισβήτητα οι κάμερες πολλαπλών αισθητήρων συνεισφέρουν κατά πολύ σε αυτόν τον στόχο.

Με την ενσωμάτωση τους σε ένα σύστημα επιτήρησης οι χρήστες μπορούν να αντιληφθούν πιο εύκολα έναν επερχόμενο κίνδυνο και άρα να δράσουν γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά. Θεωρητικά και μια κάμερα θόλου με έναν αισθητήρα μπορεί να καταγράψει εικόνα με πεδίο θέασης 180^ο ή και 360^ο. Αλλά όχι όμως ταυτόχρονα. Εδώ προκύπτει το πολύ σημαντικό πλεονέκτημα των καμερών τύπου multisensor καθώς έχουν τη δυνατότητα ταυτόχρονης καταγραφής προς όλες τις διευθύνσεις. Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα το οποίο αν συνδυαστεί με λειτουργίες video analytics δίνει στον χρήστη τον αυξημένο βαθμό επαγρύπνησης με την επίκληση του οποίου ξεκίνησε αυτή η ενότητα.

Αυτό και μόνο αρκεί για να δώσει τόσο στους εγκαταστάτες όσο και στους τελικούς χρήστες την απαραίτητη ώθηση για να εξετάσουν και το σενάριο προμήθειας αυτών των καμερών. Αν σε αυτό προσθέσουμε και την οικονομία κλίμακος, που επιτυγχάνεται σε ορισμένα έργα με την χρήση των multisensor καμερών τότε αυτόματα προκύπτει μια πολύ ελκυστική πρόταση που αξίζει να εξετάζεται σοβαρά σε κάθε σενάριο αναβάθμισης ή επέκτασης ενός συστήματος επιτήρησης.

 Πέρα από την ασφάλεια

Όμως δεν είναι μόνο η ασφάλεια η οποία αναβαθμίζεται σημαντικά με τη χρήση αυτών των καμερών. Ούτως ή άλλως πλέον πολλά από τα συστήματα βίντεο – επιτήρησης χρησιμοποιούνται όπως έχει αναφερθεί πολλάκις από τις σελίδες του Security Manager και σε εφαρμογές που δεν σχετίζονται άμεσα με την ασφάλεια: Όπως ο έλεγχος της κίνησης των πελατών σε ένα μεγάλο κατάστημα ώστε να αποφορτίζονται κάποιο χώροι, όπως τα ταμεία ή ο έλεγχος της λειτουργίας κάποιων παραγωγικών γραμμών σε ένα εργοστάσιο όταν ο προϊστάμενος δεν μπορεί να βρίσκεται παντού την ίδια στιγμή.

Ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, οι κάμερες πολλαπλών αισθητήρων μπορούν να συνεισφέρουν ακόμα περισσότερο λόγω ακριβώς της αρχής λειτουργίας τους και των δυνατοτήτων τους. Οπότε σε συνδυασμό πάλι με τη χρήση της τεχνολογίας των analytics οι κάμερες multisensor αποτελούν, ένα σημαντικό επιχειρησιακό εργαλείο που τίθεται στην διάθεση ενός οργανισμού για να βελτιώσει πολλές από τις καθημερινές διεργασίες του και ο ρόλος τους δεν  περιορίζεται μόνο σε θέματα ασφάλειας.

Φαίνεται λοιπόν ότι οι multisensor κάμερες έρχονται για να δώσουν μια πολύ σοβαρή εναλλακτική πρόταση σε ότι αφορά την υλοποίηση ενός συστήματος επιτήρησης με λειτουργίες που δεν περιορίζονται μόνο στην ασφάλεια μιας εγκατάστασης. Το συνεχώς μειούμενο κόστος τους αλλά και οι αυξημένες δυνατότητες τους θα οδηγήσουν αναμφισβήτητα πολλούς να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο προμήθειας multisensor καμερών σε σχέση με τις συμβατικές μονές κάμερες. Μια στροφή που αναπόφευκτα θα επηρεάζει και το μερίδιο που θα κατέχουν τα επόμενα χρόνια στην πίτα της αγοράς καμερών και συστημάτων επιτήρησης. Οπότε και οι επαγγελματίες του χώρου οφείλουν να εξοικειωθούν με τις δυνατότητες τους και τον τρόπο λειτουργίας και να ξεκινήσουν να τις προτείνουν στους συνεργάτες τους.