Η ΕΑΒ έχει ως στρατηγική κατεύθυνση τη δραστηριοποίηση στην αγορά συστημάτων ασφαλείας

Συνέντευξη του Κυριάκου Λινάκη, Προέδρου ΕΑΒ Α.Ε.

Με ποσοστό κοντά στο 50% της αξίας των συμβάσεών της να αφορούν στη διεθνή αγορά, η κρατική ”Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία” (ΕΑΒ) έχει έντονο και σταθερό εξαγωγικό προσανατολισμό, πέραν της υποστήριξης των εναέριων μέσων της χώρας, κυρίως δε της Πολεμικής Αεροπορίας. Ταυτόχρονα ο Πρόεδρος της ΕΑΒ, κος Κυριάκος Λινάκης, στη συνέντευξή του στο SM τονίζει ότι η εταιρεία μπαίνει στην αγορά Συστημάτων Ασφαλείας και έχει σε εξέλιξη πιλοτική εφαρμογή και δοκιμή συστήματος επιτήρησης συνόρων σε περιοχές Ελληνικού ενδιαφέροντος.

Η ΕΑΒ έχει από χρόνια ένα σταθερό εξωστρεφή προσανατολισμό. Πώς αποτυπώνεται αυτός οικονομικά, τόσο σε ποσοστό όσο και σε απόλυτους αριθμούς;

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε υιοθετήσει ως μακρόχρονη στρατηγική επιλογή την εφαρμογή μίας δυναμικής πολιτικής εξωστρέφειας. Με τον τρόπο αυτό η ΕΑΒ πέτυχε να αναδειχθεί σε σημαντικό εξαγωγικό φορέα. Τα αποτελέσματα της στρατηγικής μας είναι βεβαίως απτά και μετρήσιμα: η στρατηγική επικέντρωση στην εξωστρέφεια έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των πωλήσεών μας προς το εξωτερικό, το ποσοστό των οποίων ανήλθε σε 31,7% επί του συνολικού κύκλου εργασιών μας το 2009, σε 41,2% το 2010 και 43,4% το 2011. Σήμερα δε, το συνολικό προς εκτέλεση έργο από υπογεγραμμένες συμβάσεις ανέρχεται σε 700 εκ. ευρώ, από τα οποία 315 εκ. ευρώ (δηλαδή ποσοστό 45%) αφορούν στην εγχώρια αγορά και 385 εκ. ευρώ (ποσοστό 55%) αφορούν στη διεθνή αγορά.

Ποιες χώρες αποτελούν σήμερα το πελατολόγιό σας;

Εφαρμόζοντας την εξωστρεφή στρατηγική για την οποία μιλήσαμε, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μία αρκετά διευρυμένη πελατειακή βάση πλέον των 90 πελατών από 36 χώρες. Τη στιγμή που μιλάμε, εξάγουμε προϊόντα και υπηρεσίες σε 12 χώρες: Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ΗΠΑ, Ιορδανία, Ισπανία, Ιταλία, Κατάρ, Κουβέιτ, Κύπρο, Μαρόκο και Σαουδική Αραβία.

Ο όγκος των ανεκτέλεστων συμβάσεων της ΕΑΒ είναι μεγάλος. Πόσο αυτός είναι βεβαιωμένος – συμβασιοποιημένος σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και πώς εκτιμάτε ότι θα εκτελεστεί απρόσκοπτα;
¶λλοι μιλούν για απολύσεις και εσείς ζητάτε νέες προσλήψεις τεχνικών. Η έλλειψη προσωπικού την οποία έχετε κατά καιρούς τονίσει, επηρεάζει – και πόσο – την καθημερινή λειτουργία της εταιρείας;

Όπως προανέφερα, το συνολικό προς εκτέλεση έργο της ΕΑΒ ανέρχεται σε 700 εκ. ευρώ. Και το έργο αυτό υπολογίζεται με βάση υπογεγραμμένες συμβάσεις, οι οποίες προσδιορίζουν τα συμβατικά απαιτούμενα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Επομένως, ο φόρτος της εταιρείας είναι και βεβαιωμένος και συμβασιοποιημένος σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Όσον αφορά στην εκτέλεση του φόρτου, το καλό επιχειρηματικό ιστορικό της ΕΑΒ όσον αφορά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μας, είναι αυτό που βεβαιώνει ότι ο φόρτος θα εκτελεστεί απρόσκοπτα. Δεν μπορούμε βεβαίως να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι η εταιρεία καλείται σήμερα να διαχειριστεί συγκεκριμένα προβλήματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη, ως αποτέλεσμα του εξαιρετικά δυσμενούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης. Κυριότερο εξ αυτών είναι η δραματική συρρίκνωση του ανθρώπινου δυναμικού και, παράλληλα, η διαρροή εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού στο εξωτερικό, σε μία μάλιστα χρονική περίοδο που είναι δεδομένη η απαγόρευση προσλήψεων. Αρκεί να σας πω ότι η συνολική ανθρωποδύναμη της ΕΑΒ έχει υποστεί δραματική συρρίκνωση κατά 45%, από 2.624 άτομα στα τέλη 2008, σε 1.440 άτομα σήμερα. Ειδικά την τριετία 2010-2012 η εταιρεία λόγω αποχωρήσεων συνταξιοδότησης απώλεσε 1.025 εργαζόμενους. Απ’ αυτούς, οι 740 εργαζόμενοι (ποσοστό 72,2 %) ήταν πιστοποιημένοι σε αεροπορικές τεχνικές ειδικότητες.
Στην παρούσα φάση βεβαίως δεν μένουμε αδρανείς, αλλά έχουμε προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση της έλλειψης προσωπικού. Ενέργειες που εξασφαλίζουν την καθημερινή λειτουργία της εταιρείας, όπως η αναδιοργάνωση σε εσωτερικό επίπεδο με μετακινήσεις τεχνικού κυρίως προσωπικού, αλλά και η ανάθεση/παραχώρηση έργου σε προμηθευτές αναδόχους, πρακτική συνήθης στα διεθνή επιχειρηματικά πράγματα. Με την επιχειρηματική αυτή επιλογή, η ΕΑΒ εξασφαλίζει εν μέρει την κάλυψη των αναγκών της σε ανθρώπινο δυναμικό σε αντικείμενα χαμηλής τεχνολογίας. Παράλληλα συνεχίζουμε βεβαίως – όπως σωστά αναφέρετε – να ζητάμε προσλήψεις τεχνικού προσωπικού για την υλοποίηση του ανειλημμένου έργου μας. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι σε μία εποχή καλπάζουσας ανεργίας, στην ΕΑΒ υπάρχουν θέσεις εργασίας που πρέπει να πληρωθούν. Αυτό ως στοιχείο, λέει από μόνο του πολλά για το ρόλο που μπορεί να έχει η εταιρεία στην προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη.

Η Πολεμική Αεροπορία – της οποίας το στόλο υποστηρίζετε σε διάφορες φάσεις – γκρινιάζει ότι καθυστερείτε και ότι είστε ακριβοί. Τι απαντάτε;

Θα μου επιτρέψετε να πω ότι η συνεργασία μας με την Πολεμική Αεροπορία είναι παραδοσιακά πολύ καλή και δεν μπορώ να συμφωνήσω με μία γενική τοποθέτηση ότι «η Πολεμική Αεροπορία γκρινιάζει ότι καθυστερούμε και είμαστε ακριβοί». Σε κάθε περίπτωση και απαντώντας επί της ουσίας του ερωτήματος, θέλω να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η εταιρεία μας ανταποκρίνεται άμεσα και αποτελεσματικά σε κάθε αίτημα για υποστήριξη εναέριων μέσων (οποτεδήποτε απαιτηθεί, σε 24ωρη βάση και σε κάθε απομακρυσμένη βάση επιχειρήσεων σε όλη την Ελληνική επικράτεια). Και μάλιστα -παρά τη συρρίκνωση του ανθρώπινου δυναμικού μας – έχουμε επιτύχει μία σαφή βελτίωση στο μέσο όρο των παραδόσεων αεροσκαφών των τελευταίων 3,5 ετών 2009-2012 κατά 22%, έναντι του αντίστοιχου μέσου όρου της περιόδου 2002-2008. Θέλω δε με την ευκαιρία να αναφέρω ως χαρακτηριστικό παράδειγμα των προσπαθειών που καταβάλλει η ΕΑΒ ώστε να καλύπτει έγκαιρα τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας, το πρόγραμμα της αντιπυρικής περιόδου του έτους 2012. Η εταιρεία ανέλαβε την εργοστασιακή συντήρηση 10 πυροσβεστικών αεροσκαφών των τύπων CL-215 και CL-415, τα οποία και παρέδωσε με αξιοσημείωτη χρονοδιαγραμματική συνέπεια. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των 10 αεροσκαφών, 7 αεροσκάφη παραδόθηκαν μέχρι τα τέλη Μαΐου 2012, ενώ και τα υπόλοιπα 3 παραδόθηκαν με τήρηση των συμβατικών τους ημερομηνιών παράδοσης. Στην ίδια κατεύθυνση δουλεύουμε και φέτος.
Όσον αφορά στο κόστος των προσφερόμενων υπηρεσιών, θεωρούμε πως το κόστος των εργασιών εργοστασιακής συντήρησης των εναέριων μέσων της χώρας κινείται σε λογικά επίπεδα και συμβάλλει στην αρμονική εδώ και αρκετά χρόνια συνεργασία των δύο μερών. Είναι σημαντικό όμως στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι:
Πρώτον, πολλές φορές γίνονται εσφαλμένα συσχετίσεις μεταξύ της αρχικής προσφοράς του ανταγωνισμού, με το συνολικό έργο που εκτελείται από την ΕΑΒ. Τυχόν συγκρίσεις πρέπει να γίνονται με το σύνολο των εργασιών που πραγματοποιούνται, όταν για παράδειγμα ένα τυπικό αεροσκάφος εντάσσεται για προγραμματισμένη συντήρηση στην ΕΑΒ. Και οι εργασίες αυτές είναι μακράν περισσότερες από όσες περιλαμβάνονται στο τυπικό πακέτο εργασιών που δίνει ο ανταγωνισμός.

Δεύτερον, αναφορικά με την τιμή της εργατοώρας της ΕΑΒ, σημειώνεται ότι δεν προσαυξάνεται για ειδικές υπηρεσίες που παρέχονται από την εταιρεία, όπως υπηρεσίες off-site, εκτός ωραρίου, άμεσης απόκρισης (24/7), παροχής υπηρεσιών engineering κ.λπ., σε αντίθεση με τον ανταγωνισμό ο οποίος χρεώνει τέτοιες υπηρεσίες πολύ ακριβότερα.

Τρίτον, η ΕΑΒ διαθέτει σημαντικά κεφάλαια για την απόκτηση και διατήρηση ικανότητας συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης των εναέριων μέσων και οπλικών συστημάτων της χώρας. Παράλληλα απορροφάει όλο το κόστος διατήρησης της ικανότητας συντήρησης και παροχής λύσεων προς τους φορείς των ενόπλων δυνάμεων, για ένα μεγάλο αριθμό από εναέρια μέσα, συστήματα, εξοπλισμό και υλικά, τα οποία βρίσκονται στο τέλος της ζωής τους και είναι ιδιαίτερα καταπονημένα. Ας σημειωθεί ότι για αρκετά από αυτά δεν υπάρχουν άλλα επισκευαστικά κέντρα ή είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα (ενδεικτικά μόνο) είναι: η συντήρηση των αεροσκαφών Α-7, Τ-41, Τ-2 και των παρελκομένων αυτών, καθώς και των κινητήρων TF41, R2800 και των παρελκομένων τους.

Τι περιμένει η ΕΑΒ από το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος αεροπορικού στόλου της Π.Α. – όταν αυτός γίνει;

Η ΕΑΒ είναι έτοιμη να ανταποκριθεί με επιτυχία στην υλοποίηση του έργου αναβάθμισης των αεροσκαφών τύπου F-16 που διαθέτει η Πολεμική μας Αεροπορία, με δεδομένη την πολύτιμη εμπειρία που πλέον διαθέτει λόγω της μακρόχρονης συνεργασίας της με την εταιρεία Lockheed Martin και της ανάληψης και επιτυχούς ολοκλήρωσης σημαντικών έργων, όπως το Common Configuration Implementation Program (CCIP) για τη δομική και ηλεκτρονική αναβάθμιση των αεροσκαφών της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας (USAFE). Ένα πρόγραμμα, που όπως γνωρίζετε, ολοκληρώθηκε εντός του έτους 2011 με απόλυτη επιτυχία, παραδίδοντας 74 αναβαθμισμένα αεροσκάφη μέσα σε διάστημα μόλις 4 ετών από την υπογραφή της σύμβασης ανάληψής του.
Με τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος αεροπορικού στόλου, η ΕΑΒ θα ‘εξαργυρώσει’ ουσιαστικά την τεχνογνωσία που διαθέτει, ισχυροποιώντας τη θέση της στην αγορά του αεροσκάφους τύπου F-16, δεδομένων και των νέων προοπτικών για παρόμοια προγράμματα αναβαθμίσεων – που ήδη διαφαίνονται – όπως στη Μέση Ανατολή, στα Βαλκάνια κ.λπ. Παράλληλα θα ενισχύσει περαιτέρω την εικόνα της εταιρείας – και εν τέλει τη φήμη της σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, λειτουργώντας θετικά και στην κατεύθυνση προσέλκυσης και άλλων πελατών από το διεθνή χώρο. Ειδικότερα αναμένεται ότι θα τονωθεί η δυναμική της ΕΑΒ για εξασφάλιση έργου από τρίτους, καθώς θα δοθεί στο εγχώριο και διεθνές περιβάλλον ένα μήνυμα επιβράβευσης των επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων, πομπός του οποίου είναι μάλιστα η Πολεμική Αεροπορία, ο βασικότερος δηλαδή πελάτης της εταιρείας.
Γενικά, η ΕΑΒ έχει τη θέληση και την εμπειρία και μπορεί να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάληψη έργων αναβάθμισης αλλά και συντήρησης, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας και γενικά του Ελληνικού Δημοσίου. Πρόσφατο παράδειγμα η περίπτωση ανάληψης του έργου συντήρησης των ελικοπτέρων Super Puma.

Υπάρχει τα τελευταία χρόνια μία κατεύθυνση από το Υπ. ¶μυνας, το Υπ. Δημόσιας Τάξης κ.λπ., να αναθέτουν εργασίες συντήρησης ιπταμένων μέσων σε φορέα του ΝΑΤΟ και αυτός, με αμοιβή, να κάνει διεθνή διαγωνισμό. Υπάρχει τελικά εξοικονόμηση; Διότι πρόσφατα απεδείχθη ότι ελικόπτερο που πήγε στο εξωτερικό με προϋπολογισμό συντήρησης π.χ. 1.000.000 ευρώ, ζητάνε τώρα 2 ή και 3 εκ. ευρώ!

Η διατήρηση του οποιουδήποτε έργου εντός των συνόρων:
Πρώτον, είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας, καθώς δίνει δουλειά στο εργατικό δυναμικό της χώρας μας, διασφαλίζοντας θέσεις εργασίας – όπερ και το ζητούμενο, ειδικά στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε.
Δεύτερον, είναι θέμα εθνικού συμφέροντος η ανάθεση έργου σε φορείς εντός της χώρας. Εδώ έγκειται ακριβώς η ποιοτική διαφορά της ανάθεσης έργου στην αμυντική βιομηχανία της χώρας και εν προκειμένω στην ΕΑΒ: η δική μας σχέση με την Πολεμική Αεροπορία αλλά και τα άλλα σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων εξασφαλίζει ότι σε κάθε περίπτωση και σε οποιαδήποτε κρίσιμη χρονική στιγμή, τα ιπτάμενα μέσα της χώρας θα είναι σε επιχειρησιακή ετοιμότητα, πέρα από συμβάσεις και κόστη.

Είχατε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για προϊόντα ασφαλείας. Πού βρίσκεται;

Η ΕΑΒ έχει ως στρατηγική κατεύθυνση τη δραστηριοποίηση στην αγορά συστημάτων ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτό συμμετέχει σε σχετικά ερευνητικά έργα με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών, τις οποίες θα ενσωματώσει στα προϊόντα της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνέχειας της ερευνητικής δραστηριότητας και εφαρμογής των αποτελεσμάτων της σε προϊόν, είναι η συμμετοχή της ΕΑΒ στο έργο ACRITAS με το κινητό Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου Επιχειρήσεων που αναπτύχθηκε στο έργο TALOS. Το έργο ACRITAS, υπό το συντονισμό του ΚΕΜΕΑ (σ.σ. του Υπ. Προστασίας του Πολίτη), προχωρά στην πιλοτική εφαρμογή και δοκιμή συστήματος επιτήρησης συνόρων σε περιοχές Ελληνικού ενδιαφέροντος.

Συμμετέχετε σε διεθνή προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης. Τι προσδοκάτε, ας πούμε, από τη συμμετοχή στο πρωτοποριακό πρόγραμμα του Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους Μάχης nEUROn;

Πράγματι, η ΕΑΒ επενδύει στη δεξιότητα να αναλαμβάνει προγράμματα από τη Φάση Σχεδίασης – και άρα να συμμετέχει στην ανάπτυξη νέων προϊόντων κατευθείαν από την έναρξη της σχετικής προσπάθειας, στο πλαίσιο οργανωτικών σχημάτων με τη μορφή ισότιμου Εταίρου διαμοιραζομένων κινδύνων. Μια τέτοιου είδους εξέλιξη, σταδιακά θα οδηγήσει την εταιρεία στην ιδία σχεδίαση, παραγωγή και δια βίου υποστήριξη καινοτόμων προϊόντων, αφετέρου δε στην εκπλήρωση των Εθνικών και εταιρικών στόχων (οικονομικών και τεχνολογικών). Αυτό ακριβώς προσδοκούμε ότι θα συμβεί και στην περίπτωση του nEUROn, καθώς η επόμενη φάση θα βρίσκεται πλέον πιο κοντά στη γραμμή παραγωγής στην οποία η ΕΑΒ θα συμμετάσχει για τα κομμάτια του αεροσκάφους που έχει σχεδιάσει και αναπτύξει. Καταλαβαίνετε βεβαίως τι προοπτικές δημιουργούνται, με την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα υπάρξει η βούληση από τα αρμόδια Υπουργεία για συμμετοχή της χώρας στην επόμενη φάση του Προγράμματος.

Η ασφάλεια των εγκαταστάσεών σας γίνεται από δικό σας προσωπικό; Πώς αυτό αναβαθμίζει τις ικανότητές του ενόψει του ότι οι απειλές ολοένα και διαφοροποιούνται;

Στην ΕΑΒ λειτουργεί ο Τομέας Ασφάλειας Εγκαταστάσεων & Ασφάλειας Πτήσεων Εδάφους ο οποίος στελεχώνεται από έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό που εκπαιδεύεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να μπορεί να ανταποκρίνεται στα νέα επιχειρησιακά ζητούμενα. Ακριβώς λόγω της φύσεως της εταιρείας (αμυντική βιομηχανία), ο Τομέας ελέγχεται και αξιολογείται από ειδική Επιτροπή του Υπουργείου Εθνικής ¶μυνας, η οποία αποτελεί και το μόνο αρμόδιο όργανο για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ασφαλείας με βάση το οποίο λειτουργεί η εταιρεία μας. Θέλω για την ιστορία να πω ότι στα 35 χρόνια δραστηριοποίησης της ΕΑΒ, δεν έχει σημειωθεί κανένα περιστατικό στο οποίο ο Τομέας Ασφαλείας να μην έχει ανταποκριθεί με απόλυτη αμεσότητα και εγκυρότητα, ενώ έχει λάβει τα συγχαρητήρια των αρχών για τη λειτουργία του, ακόμα και πέραν των αυστηρά υπηρεσιακών καθηκόντων του.

Του Γιάννη Δημάκα