Συνέντευξη του προϊστάμενου του ΚΕ.ΜΕ.Α και πρώην διευθυντή της Δ.Α.Ο.Α, Στρατηγού κου Κωνσταντινίδη Βασίλειου
Οι προοπτικές των ελληνικών εταιρειών ασφαλείας στην αγορά της Κίνας και άλλων χωρών που διοργανώνουν μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις και όχι μόνο. Τα νέα μέτρα για τις ασύμμετρες απειλές. Η γέφυρα προώθησης προϊόντων, στον τομέα της ηλεκτρονικής προστασίας, μέσω του ΚΕΜΕΑ. Το νέο περιβάλλον ασφάλειας.
Ο στρατηγός κ Βασίλης Κωνσταντινίδης, πρώην προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων και διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ασφαλείας, υπό την «αιγίδα» του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στο «Security Μαnager " για όλα. Από το παρασκήνιο των Ολυμπιακών Αγώνων, μέχρι τις προοπτικές στον τομέα της ασφάλειας μέχρι το 2010.
Κύριε Κωνσταντινίδη, τι είναι λοιπόν το Κέντρο Μελετών Ασφαλείας; Είναι μόνο ένας φορέας για να πωληθούν προγράμματα ασφαλείας στην Κίνα και σε άλλες χώρες που διοργανώνουν αθλητικές διοργανώσεις ή και κάτι περισσότερο;
Το Κέντρο Μελετών Aσφάλειας, είναι ένας συμβουλευτικός φορέας για το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και τους φορείς που εποπτεύει. Ακόμη, θα παρέχει στοιχεία και πληροφόρηση σε στρατηγικό επίπεδο στον Υπουργό Δημόσιας Ταξης, για το θέμα της ασφάλειας. Επίσης θα πραγματοποιεί έρευνες και μελέτες για τις επονομαζόμενες ασύμμετρες απειλές, όπως και για θέματα που σχετίζονται με τη διαχείριση κρίσεων. Ακόμη, θα πραγματοποιεί μελέτες για την εγκληματικότητα. Επίσης, θα προχωρά στην εξαγωγή τεχνογνωσίας για θέματα ασφαλείας, σε κυβερνήσεις, οργανισμούς ακόμη και εταιρείες. Σε πρώτη φάση, αναμένεται να στελεχωθεί με 25 άτομα. Αλλά, θα έχει διάφορους συνεργάτες, ανά περίσταση και ανάγκη που δημιουργείται.
Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα για τη δράση του ΚΕΜΕΑ, σε σχέση με τις εκτιμήσεις των ασύμμετρων απειλών;
Θα είμαστε σε επαφή με διεθνή ινστιτούτα του εξωτερικού, όπως των ΗΠΑ, της Μεγ. Βρετανίας, Γαλλίας ή ακόμη και Ρωσίας, για να βρούμε πώς διαμορφώνεται το διεθνές περιβάλλον ασφαλείας. Και αμέσως, θα προειδοποιούμε τον Υπουργό και άλλους που λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις, να λαμβάνουν υπόψη αυτού του είδους απειλές. Στο παρελθόν, υπήρχαν πληροφορίες για ανάπτυξη όπλων μαζικής καταστροφής, βιοχημικών ουσιών για τρομοκρατική δράση και εμείς στην Ελλάδα είχαμε καθυστερημένη πληροφόρηση. Τώρα, αυτό το κενό επιχειρείται να καλυφθεί με το ΚΕΜΕΑ .
Έχετε αυτή τη στιγμή επαφή με συγκεκριμένα ινστιτούτα;
Βεβαίως – και κυρίως με το Πανεπιστήμιο Αμυντικών Μελετών (National Defence University), που θεωρείται ιδιαίτερα εξειδικευμένο στις στρατηγικές μελέτες για το θέμα της ασφάλειας, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Είναι αλήθεια ότι θα προσδώσει το ΚΕΜΕΑ σε αυτή τη συμβουλευτική διαδικασία, την οικονομική διάσταση, δηλαδή να αποβλέπει στο κέρδος εκατομμυρίων ευρώ;
Ναι, είναι αλήθεια. Εμείς επενδύσαμε πολλά χρήματα στον τομέα της ασφάλειας και προσπαθούμε μέσα από το ΚΕΜΕΑ, πολλά από αυτά τα χρήματα, να επιστρέψουν στη χώρα! Για αυτό και στον ιδρυτικό νόμο προβλέπουμε ότι τα έσοδα του ΚΕΜΕΑ θα εντάσσονται στον κρατικό υπολογισμό.
Μπορείτε να μου δώσετε μια εικόνα των οικονομικών μεγεθών, λειτουργίας του ΚΕΜΕΑ; Κόστος λειτουργίας και εκτιμήσεις κερδών.
Είναι λίγο πρόωρο να μιλάμε και για τα δύο. Όμως, εκφράζω τη βεβαιότητα, ότι ο απολογισμός θα είναι θετικός και θα υπάρχουν πολλά έσοδα. Όμως, να ξέρετε ότι η δουλειά του ΚΕΜΕΑ έχει ήδη αρχίσει. Εξάλλου, αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. έχουν ήδη σημαντικό ρόλο σε συσκέψεις για την ασφάλεια μεγάλων αθλητικών οργανώσεων, όπως στην Κίνα, το Κατάρ – που έχει αναλάβει τους Πανασιατικούς Αγώνες το 2006- τη Γερμανία, όπου θα διεξαχθεί το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, την Ιταλία που έχει αναλάβει το 2006 τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, τη Νοτιο Αφρική, που έχει το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου για το 2010, τον Καναδά, το Βανκούβερ, που έχει αναλάβει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2010, το Ρίο Ντε Τζανειρο, στη Βραζιλία, όπου θα πραγματοποιηθούν οι Παναμερικανικοί Αγώνες το 2007, και τελευταία, το Λονδίνο, που ανέλαβε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 . Επίσης, επαφές έχουν γίνει και με την Αλγερία, που έχει αναλάβει τους Παναφρικανικούς Αγώνες για το 2007. Σε όλες αυτές τις χώρες, έχω πάει προσωπικά.
Σε ποιο σημείο είμαστε στην προώθηση των προγραμμάτων ασφαλείας, σε όλες αυτές τις χώρες;
Για την Κίνα, είμαστε να υπογράψουμε περίπου 60 τομείς συνεργασίας στον τομέα ασφαλείας. Ξεκινώντας από την ασφάλεια εγκαταστάσεων και καταλήγοντας στη διαχείριση κρίσεων. Πλέον, στο εξωτερικό έχει καθιερωθεί το "greek model", το ελληνικό μοντέλο ασφαλείας, αφού σχεδιάσαμε μέτρα, με βάση τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά και τις νέου τύπου απειλές με βιοχημικά όπλα κ.λπ. Μέχρι τώρα, δεν είχαμε τέτοιο σχεδιασμό αλλού. Το ελληνικό μοντέλο έχει λοιπόν μια μεγάλη γκάμα μέτρων ασφαλείας, από πρόσωπα, έως ζωτικές εγκαταστάσεις, μέχρι τη διαχείριση κυκλοφορίας και τους φόβους από εναέριες απειλές. Ακόμη, μεγάλο τμήμα των μέτρων ασφαλείας, αφορούν τους διασυνοριακούς ελέγχους.
Πολλοί λένε ότι στην Ελλάδα δεν συνέβη τίποτα «επειδή ήμασταν τυχεροί» και δεν οργανώθηκε τρομοκρατική επίθεση.
Είχαμε και την τύχη με το μέρος μας, όμως υπήρχε σχεδιασμός. Καθιερώσαμε ένα μοντέλο ενισχυμένης συνεργασίας, με τόσες χώρες. Είχαμε εκπροσώπους από 21 χώρες , το ΝΑΤΟ, τη Europol και την Ιντερπόλ, στα γραφεία μας και είχαμε συνεχή ροή πληροφοριών. Κομμάτια αυτού του ελληνικού μοντέλου, τα βλέπουμε στην Ιταλία και στη Γερμανία , ενώ το έχει αντιγράψει η Κίνα
Τι προϊόντα ασφαλείας έχουμε «προωθήσει» στην Κίνα;
Δώσαμε τα προγράμματα συντονισμού 11 υπουργείων. Τους δώσαμε τα βασικά μαθήματα στην επιχειρησιακή σχεδίαση. Τους είπαμε, ότι βασικό ζήτημα είναι να έχουν έτοιμες τις αθλητικές εγκαταστάσεις και όχι όπως συνέβη εδώ, που είχαμε προβλήματα. Μπορούμε να πάρουμε μελέτες τρωτότητας, με Έλληνες αξιωματικούς, που θα συνεργάζονται με το ΚΕΜΕΑ. Αυτό, θα είναι προσωπικό, που θα είναι εν ενεργεία αστυνομικοί ή στελέχη της ΕΥΠ ή ακόμη και συνταξιούχοι αστυνομικοί, που θα υπογράψουν σχετική συμφωνία.
Σε αυτήν την προοπτική συνεργασίας με την Κίνα σε ζητήματα ασφαλείας , μπορεί να έχουν ρόλο οι ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες στον τομέα της ασφάλειας;
Είναι ένα μεταγενέστερο στάδιο. Πιστεύω όμως ότι το ΚΕΜΕΑ και σε αυτόν τον τομέα, μπορεί να διαδραματίσει ένα σημαντικότατο ρόλο. Ακόμη και τα συστήματα ασφαλείας που χρησιμοποιήσαμε, μπορεί να προέρχονταν από ξένες χώρες, όμως οι υπεργολάβοι ήταν ελληνικές εταιρείες. ¶ρα λοιπόν, όταν πηγαίνουμε σε μία χώρα, να ξέρετε ότι μιλάμε για αυτά τα θέματα. Δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο.
Μία εταιρεία που διαθέτει συστήματα και προγράμματα ασφαλείας, πώς μπορεί να προωθήσει τα προϊόντα της στην Κίνα ή σε άλλη χώρα, που οργανώνει αγώνες; Πρέπει να έλθει σε επαφή με το ΚΕΜΕΑ;
Θα υπάρχει σε λίγο, ιστοσελίδα του ΚΕΜΕΑ, όπου μπορούν να απευθύνονται οι υπεύθυνοι των εταιρειών ασφαλείας. Το ΚΕΜΕΑ θα έχει τη δυνατότητα με φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού να συνεργάζεται σε θέματα ασφαλείας. Ακόμη, θέλω να συγκρατήσετε την πρόθεση που έχει το ΚΕΜΕΑ, για συγκρότηση κοινοπραξιών ή συμμετοχή σε κοινοπραξίες. Και αυτό, δεν είναι κάτι που το επιλέξαμε τυχαία. Όμως, ο τρόπος που θα υπάρξει η συνεργασία με τις ιδιωτικές εταιρείες, θα προσδιορισθεί στο άμεσο μέλλον. Η σύσταση του ΚΕΜΕΑ θα υπάρξει εντός του Οκτωβρίου.
Δηλαδή, το ΚΕΜΕΑ θα μπορεί να δημιουργήσει μία κοινοπραξία σαν την SAIC, που ανέλαβε το ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλείας στην Ελλάδα;
Μπορεί να δημιουργήσει ή μπορεί να συμμετάσχει, σε μία τέτοια κοινοπραξία. Σε όλες τις χώρες, να γνωρίζετε, υπάρχουν αντίστοιχα ΚΕΜΕΑ και σε πολλές περιπτώσεις, συμμετέχουν σε κοινοπραξίες. Και η SAIC είχε ανθρώπους, που είχαν απασχοληθεί σε αντίστοιχους οργανισμούς.
Η Κίνα έχει καταλήξει ποιο ηλεκτρονικό πολυσύστημα ασφαλείας – αντίστοιχο του C4I της Ελλάδας (από την εταιρεία SAIC) – θα χρησιμοποιήσει;
Όχι, δεν έχουν αποφασίσει ακόμη. Δεν έχει ακόμη σχηματοποιηθεί το πλαίσιο των κοινοπραξιών, που θα αναζητήσουν συνεργασίες. Έχουν όμως ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον, όπως είναι φυσικό, μεγάλες εταιρείες από Αμερική, Μ. Βρετανία, Γαλλία κ.λπ .
Υπάρχει ο φόβος, όσο πιο πολύ πλησιάζουμε στο χρόνο διεξαγωγής των αγώνων, η πίεση από πολυεθνικές εταιρείες στον τομέα ασφαλείας, να αυξάνεται και να θέσουν εκτός μάχης την Ελλάδα;
Εμείς, με την Κίνα, επιδιώκουμε στρατηγική συνεργασία και μας έχει αναγνωρίσει σαν στρατηγικό εταίρο, μέσω του ΚΕΜΕΑ. Είναι βέβαιο, ότι θα έχουμε μέχρι τέλος επαφή, σε πολιτικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο. Έχει γίνει ήδη μια μελέτη για τη συμμετοχή περισσότερων από 100 Ελλήνων αξιωματικών και ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού, στο πρόγραμμα ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων στην Κίνα.
Υπάρχει προοπτική να δώσουμε συσκευές που χρησιμοποιήθηκαν για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων, στην Κίνα ή σε άλλες χώρες, με τις οποίες έχουμε συνεργασία;
Δεν έχει τεθεί ακόμη αυτό το θέμα. Δεν είμαι απαισιόδοξος, ούτε επιφυλακτικός. Όμως, είμαι προσεκτικός. Προέχει να υπογράψει το Νοέμβριο, το μνημόνιο συνεργασίας με την Κίνα, ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης κος Γιώργος Βουλγαράκης. Ακόμη, να πω ότι υπάρχουν προοπτικές καλής συνεργασίας και με άλλες χώρες, που θα διοργανώσουν μεγάλες αθλητικές οργανώσεις.
Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΚΕΜΕΑ στο εσωτερικό;
Το ΚΕΜΕΑ, θα υποστηρίξει τις υφιστάμενες δομές του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, παρέχοντάς του στοιχεία σε στρατηγικό επίπεδο, αλλά και για την αντιεγκληματική πολιτική. Θα πραγματοποιούμε έρευνες για την ασφάλεια, σε διεθνές επίπεδο. Ακόμη, σημαντική είναι και η διαχείριση κρίσεων, όπως και το ΚΕΜΕΑ. Ένας άλλος τομέας που θα καλύψει, θα είναι ο τομέας των κοινοτικών προγραμμάτων.
Δηλαδή, ποια προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να διεκδικήσει και να αναλάβει το KEMEΑ;
Ξεκινούν από τους συνοριακούς ελέγχους, μέχρι την τρομοκρατία και τη διαχείριση κρίσεων. Βεβαίως, καλύπτουν και την παραδοσιακή εγκληματικότητα. Τα διεκδικούμενα προγράμματα αφορούν τη διαχείριση ασύλου, την εκπαίδευση του προσωπικού, τη δημιουργία τραπεζών δεδομένων. Μας ενδιαφέρει ακόμη, η συμμετοχή μας σε προγράμματα ανάπτυξης συστημάτων επικοινωνίας τέταρτης γενιάς. Θα παρακολουθούμε ιδιαίτερα το θέμα εξέλιξης της τεχνολογίας – και ειδικά, των συστημάτων ασφαλείας. Όλους αυτούς τους τομείς, μπορούμε να τους καλύψουμε με τους πρώην και νυν αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και με το επιστημονικό προσωπικό.
Τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ζητήματα ασφαλείας, χρηματοδοτούνται με μεγάλα ποσά;
Να σας πω, ότι ένα πρόγραμμα που έχει εκπονήσει τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση κρίσεων, χρηματοδοτείται με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ και η Ελλάδα μέσω ΚΕΜΕΑ μπορεί να είναι βασική διεκδικήτρια, είτε συμμετέχοντας σε κοινοπραξία ή σαν υπεργολάβος. Να ξέρετε πάντως, ότι αυτά τα προγράμματα δεν αναπτύσσονται ποτέ σε μία χώρα.
Πώς οι ιδιωτικές εταιρείες της χώρας μας, μπορούν να συμμετέχουν στη διεκδίκηση αυτών των κοινοτικών προγραμμάτων;
Μόλις συσταθεί το ΚΕΜΕΑ, θα πραγματοποιεί συναντήσεις με όλους τους φορείς και θα προχωρήσει εντός των επόμενων εβδομάδων, σε ενημερωτικές συναντήσεις
Θα γνωρίζετε βεβαίως, ότι υπάρχει μία γενική εμπλοκή στη διαδικασία επίσημης παραλαβής του συστήματος C4I , με τις κάμερες, τους ασυρμάτους και τους αισθητήρες. Κι αυτή η εμπλοκή, μπορεί να οδηγήσει στη μη απόκτηση τελικά, αυτού του συστήματος. Εσείς τι πιστεύετε ότι θα γίνει τελικά;
Ελπίζω να ολοκληρωθεί η σχετική διαδικασία και η ανάδοχος εταιρεία να φανεί συνεπής στις υποχρεώσεις της. Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει γενική εμπλοκή. Τα συστήματα ασφαλείας θα είναι η προστιθέμενη αξία στη δράση της ΕΛ.ΑΣ., της Πυροσβεστικής, του ΕΚΑΒ και άλλων υπηρεσιών. Είμαι από τους αισιόδοξους. Αυτή η εκκρεμότητα, σύντομα θα αντιμετωπισθεί.
Είσαστε προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων. Γιατί υπήρξε αυτή η εμπλοκή;
Σε αυτή τη φάση, δεν θα ήθελα να απαντήσω.
Σαν προϊστάμενος της ΔΑΟΑ, θα ήθελα, τώρα που πέρασε ένας χρόνος, να σας ρωτήσω: Υπήρξε κάτι στη διάρκεια των αγώνων, που απείλησε την ασφάλειά τους και τώρα μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό;
Εκείνη, ήταν μία πρωτοφανής προσπάθεια. Μην το νομίζετε από τα εύκολα πράγματα, να αναλάβουν οι Ένοπλες Δυνάμεις αστυνομικά καθήκοντα και να είναι μάλιστα υπό τις διαταγές της ΕΛ.ΑΣ.
Διέτρεξε η χώρα μια μεγάλη απειλή, εναντίον των Αγώνων, που ποτέ δεν την πληροφορηθήκαμε;
Όχι, ποτέ δεν υπήρξε απειλή, όσο τουλάχιστον γνωρίζω εγώ. Υπήρξε πλήρης σχεδιασμός
Από την εμπειρία σας και τη θέση σας, ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης και σε ποιους τομείς των ιδιωτικών εταιρειών, στο χώρο της ασφάλειας;
Η άποψη η δική μου είναι, ότι στον ελληνικό χώρο υπάρχουν φορείς, που είναι αξιόπιστοι σε αυτόν τον τομέα. Εγώ πιστεύω, ότι πρέπει να στραφούν και οι ιδιωτικές εταιρείες στον τομέα συντονισμού των υπηρεσιών. Είναι κάτι, που δεν έχει αναδειχθεί όσο πρέπει. Πρέπει να προωθούνται συστήματα για τη συνεννόηση και την επικοινωνία των εμπλεκομένων, σε μία διαχείριση κρίσης. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα σύστημα επικοινωνιών, που να προβλέπει αυτή τη διακλαδικότητα. Όπως μπορούν να αναπτυχθούν στον τομέα αντιμετώπισης βιοχημικών απειλών. Ακόμη ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τομέας της εκπόνησης μελετών τρωτότητας εγκαταστάσεων. Προοπτικές υπάρχουν. Γνωρίζω ότι υπάρχουν Έλληνες – στελέχη, που παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες και στο εξωτερικό.