Ασφάλεια στρατιωτικών αποθηκών ιδιωτικού δικαίου
Ιδιωτικές επενδύσεις στο χώρο της εθνικής άμυνας
Την είσοδο ιδιωτών στον τομέα της παροχής υπηρεσιών άμυνας και ασφάλειας της χώρας δια της… πλαγίας, σηματοδοτεί η ένταξη στις διαδικασίες των «Συμπράξεων Δημοσίου & Ιδιωτικού Τομέα» (ΣΔΙΤ), μιας σειράς έργων υποδομής του Υπουργείου ¶μυνας.
Η εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας σε 23 αποθήκες πυρομαχικών του ΓΕΣ που βρίσκονται σε 7 νομούς, αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα μέσω των οποίων δημιουργείται, όπως σχολιάστηκε, εθνική άμυνα … ιδιωτικού δικαίου (ΤΑ ΝΕΑ, 31/1/2008). Τι είναι όμως οι «Συμπράξεις Δημοσίου & Ιδιωτικού Τομέα»; Όπως λένε ειδικοί, πρόκειται βασικά για ένα «εργαλείο» μέσω του οποίου το δημόσιο ουσιαστικά δανείζεται από τον ιδιωτικό τομέα, στις περιπτώσεις που το κράτος δεν μπορεί μόνο του να φτιάξει τις υποδομές που χρειάζονται. Τότε αναθέτει αυτήν την υποχρέωση στους ιδιώτες και μετά τις ενοικιάζει από αυτούς.
Με δύο λόγια, αντί να δανείζεται ρευστό από τους ιδιώτες με κάποιο επιτόκιο, «δανείζεται» υποδομές και το κόστος του επιτοκίου της επένδυσης του ιδιώτη περιλαμβάνεται στο καταβαλλόμενο (μηνιαίο ή ετήσιο) υψηλό τίμημα, που διαρκεί 20, 25 ή 30 χρόνια. Κατά τους ειδικούς, τα έργα ΣΔΙΤ – είτε είναι καθαρές υποδομές ή συνδυασμός υποδομών και υπηρεσίας – θεωρούνται μέχρι ενός βαθμού αποτελεσματικά σε περιπτώσεις όπως η Ελλάδα σήμερα, όπου έχει αρκετά χρέη και δεν θέλει να τα αυξήσει. Από την άλλη, ο ιδιώτης που μπαίνει σε μία σύμβαση ΣΔΙΤ, διαθέτει κατά τεκμήριο μεγαλύτερη εξειδίκευση και ευελιξία στο συγκεκριμένο τομέα.
Βεβαίως, θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι από ορισμένες πλευρές έχουν ακουστεί αντιρρήσεις κατά πόσον αυτό το «χρηματοδοτικό εργαλείο» πρέπει να εφαρμόζεται και σε έργα που αφορούν την ασφάλεια στρατοπέδων και την εκπαίδευση πιλότων σε "simulators". «Ακόμα και στις υπερφιλελεύθερες ουτοπίες, το κράτος κρατά το ρόλο του νυχτοφύλακα για λόγους στοιχειώδους προστασίας» έγραψε στην «Καθημερινή» ο κος Π. Μανδραβέλης. Ο αντίλογος στο επιχείρημα αυτό είναι, από πλευράς κυβέρνησης, ότι ο ιδιωτικός τομέας συμμετέχει στα έργα που «ακουμπούν» στην άμυνα, όπως η ασφάλεια στρατιωτικών αποθηκών, μόνο με υποδομές, ενώ την ευθύνη την έχει το κράτος.
Τα έργα που εντάσσονται σε ΣΔΙΤ εγκρίνονται από αρμόδια διυπουργική επιτροπή. Σε πρόσφατη συνεδρίαση (εικόνα 1) και με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κου Γ. Αλογοσκούφη ως προέδρου, του υπουργού Εσωτερικών κου Π. Παυλόπουλου, του υπουργού Εθνικής ¶μυνας κου Ε. Μεϊμαράκη, του υπουργού Ανάπτυξης κου Χ. Φώλια, του υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κου Ε. Στυλιανίδη, του υπουργού Πολιτισμού κου Μ. Λιάπη και του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων κου Θ. Ξανθόπουλου, η διυπουργική επιτροπή αποφάσισε την ένταξη στις διατάξεις του νόμου 3389/2005, 10 έργων, συνολικού προϋπολογισμού 845,5 εκ. ευρώ.
Σε ΣΔΙΤ έχουν ήδη ενταχθεί και τα μεγάλα έργα της εγκατάστασης συστημάτων ασφαλείας λιμένων (Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Λαυρίου, Ελευσίνας, Ραφήνας, Πάτρας, Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας, Καβάλας, Αλεξανδρούπολης, Βόλου και Ηρακλείου). Αξίζει να αναφερθούμε ειδικά σε δύο νέα ΣΔΙΤ, που αφορούν την εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας σε στρατιωτικές αποθήκες πυρομαχικών και στη δημιουργία κέντρου εξομοιωτών πτήσεων.
Εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας σε 23 θέσεις αποθήκευσης πυρομαχικών
Το αντικείμενο της σύμπραξης για την εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας σε 23 θέσεις αποθήκευσης πυρομαχικών, αφορά στο σχεδιασμό, την εγκατάσταση και συντήρηση συστημάτων ασφαλείας για 10 έτη, από τη θέση σε ισχύ της σύμβασης σύμπραξης, με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο ¶μυνας. Το ενδεικτικό προϋπολογιζόμενο κόστος – σε καθαρή παρούσα αξία των πληρωμών διαθεσιμότητας που θα καταβληθούν από την αναθέτουσα αρχή στον ιδιωτικό φορέα σύμπραξης ο οποίος θα αναλάβει το έργο – ανέρχεται σε 30 εκατομμύρια ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., ενώ το οριστικό ποσό που θα κληθεί να καταβάλει το δημόσιο, θα καθορισθεί από το διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου.
Οι προκεχωρημένες αποθήκες πυρομαχικών του Στρατού Ξηράς βρίσκονται στη Θράκη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα. Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί, σύμφωνα με το Υπουργείο ¶μυνας, στη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας των στρατοπέδων, ενώ αναμένεται να προκύψει σημαντικό οικονομικό όφελος για το δημόσιο. Επίσης, θα επιτευχθεί αποδοτικότερη αξιοποίηση του προσωπικού.
Να σημειωθεί ότι η φύλαξη των θέσεων αποθήκευσης πυρομαχικών και η διαχείρισή τους, δεν αποτελούν αντικείμενο της σύμπραξης, δεδομένου ότι ανήκουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ελληνικής Πολιτείας.
Υλοποίηση πρότυπου κέντρου εξομοιωτών πτήσεων
Το αντικείμενο της συγκεκριμένης σύμπραξης είναι η μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση και τεχνική διαχείριση των κτιριακών υποδομών του πρότυπου κέντρου εξομοιωτών πτήσεων και η παροχή υπηρεσιών πιλότων μέσω εξομοιωτών, για διάστημα 22 ετών από τη θέση σε ισχύ της σύμβασης σύμπραξης, με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο ¶μυνας.
Όπως επισημαίνεται αρμοδίως, η σύμπραξη αυτή γίνεται στο πλαίσιο των στόχων του υπουργείου ¶μυνας, με δεδομένο ότι έως σήμερα δεν λειτουργεί στη χώρα κέντρο εξομοιωτών πτήσης και η σχετική εκπαίδευση των χειριστών ελικοπτέρων της αεροπορίας στρατού, γίνεται στο εξωτερικό. Τα συναρμόδια υπουργεία σημειώνουν ότι στο πλαίσιο της σύμπραξης αυτής, ο ιδιωτικός φορέας θα εγκαταστήσει με δικές του δαπάνες όλον τον απαραίτητο εξοπλισμό για την αδιάλειπτη παροχή των υπηρεσιών. Επιπλέον, θα έχει τη δυνατότητα εγκατάστασης και εκμετάλλευσης εξομοιωτών πτήσεως και άλλων τύπων αεροσκαφών (πολιτικού ή στρατιωτικού τύπου) ή ελικοπτέρων και το δικαίωμα μέσω της σύμβασης σύμπραξης θα παρέχει υπηρεσίες εκπαίδευσης και σε άλλους φορείς πέραν της αεροπορίας στρατού. Το ενδεικτικό προϋπολογιζόμενο κόστος σε καθαρή παρούσα αξία, των πληρωμών που θα καταβάλει η αναθέτουσα αρχή στον ιδιωτικό φορέα σύμπραξης που θα αναλάβει το έργο, εκτιμάται σε 65 εκατομμύρια ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. Στη σύμβαση σύμπραξης θα προβλέπεται επίσης ειδική τιμολογιακή πολιτική για εκπαίδευση και άλλων φορέων του δημοσίου.
Τα υπόλοιπα 8 έργα ΣΔΙΤ που εγκρίθηκαν τελευταία, είναι:
1. Υλοποίηση οικημάτων στέγασης, βρεφονηπιακών σταθμών και πολυχώρων άθλησης, σε μονάδες του στρατού ξηράς και της πολεμικής αεροπορίας.
2. Τεχνική διαχείριση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων.
3. Υλοποίηση νέων ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων του κέντρου λουτροθεραπείας αναπήρων πολέμου (ΚΛΠΑ) Μεθάνων.
4. Υλοποίηση ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων (ΟΣΔΑ) νομού Θεσσαλονίκης.
5. Υλοποίηση πέντε κλειστών γυμναστηρίων και δύο κολυμβητηρίων.
6. Υλοποίηση φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
7. Υλοποίηση φοιτητικών εστιών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
8. Υλοποίηση κτιρίου διοικητηρίου στη Βέροια.