Λιμένες και αερολιμένες «θωρακίζει» τώρα η ΕΑΒ

Πέραν των άλλων προϊόντων και υπηρεσιών που ήδη από χρόνια παρείχε η «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία» (ΕΑΒ), η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία στον τομέα της ¶μυνας και της υψηλής τεχνολογίας δραστηριοποιείται πλέον δυναμικά στον ολοένα διευρυνόμενο – τεχνολογικά και επιχειρηματικά – τομέα της Ασφάλειας και Επιτήρησης μέσων, εγκαταστάσεων, αλλά και ολόκληρων περιοχών.

Η διασφάλιση Συνόρων και Ακτογραμμών, η ασφάλεια Λιμένων, Λιμενικών Εγκαταστάσεων και Αεροδρομίων, ο έλεγχος και η παρεμπόδιση απειλών εντός Αεροσκαφών, η αυτοπροστασία, η επιτήρηση και οι επικοινωνίες, είναι τομείς στους οποίους η ΕΑΒ κινείται ήδη ενεργά, μέσα
από μεμονωμένα προϊόντα ή συνδυασμένα, υψηλής τεχνολογίας συστήματα. Η εταιρεία κινείται είτε αυτοδύναμα με δική της τεχνολογία είτε σε συνεργασία με μεγάλους οίκους του εξωτερικού, σε κοινά ερευνητικά ή κατασκευαστικά προγράμματα.

Ποια όμως είναι η ΕΑΒ; Η «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε.» ιδρύθηκε το 1975 και σήμερα θεωρείται η μεγαλύτερη κρατική αμυντική βιομηχανία της χώρας. Οι εγκαταστάσεις της, καλύπτουν μία έκτα ση 1.800.000μ² στην περιοχή της Τανάγρας, εκ των οποίων, οι αξιο ποιημένοι χώροι αντιστοιχούν σε 650.000μ².

Όπως επισημαίνεται από στελέχη της, η γενική δραστηριότητά της αφορά:

• Παροχή υπηρεσιών και προϊόντων προς υποστήριξη των πτητικών μέσων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ιδιαίτερα της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και άλλων πελατών της Εσωτερικής και Διεθνούς Πολιτικής και Στρατιωτικής Αγοράς Αεροσκαφών.
• Ανάπτυξη, σχεδίαση και κατασκευή ηλεκτρονικών, οπτικοηλεκτρονικών και τηλεπικοινωνιακών προϊόντων για στρατιωτική και πολιτική χρήση, καθώς και τμημάτων πυραυλικών οπλικών συστημάτων.
• Παροχή προϊόντων και υπηρεσιών, με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων των Δορυφορικών Συστημάτων, για την κάλυψη των αναγκών της Πολιτικής και Στρατιωτικής εσωτερικής και διεθνούς αγοράς.

Όπως προαναφέραμε, η ΕΑΒ έχει προσανατολίσει τα τελευταία χρόνια τις δραστηριότητές της και σε θέματα ασφάλειας και επιτήρησης (security & surveillance). Μία προσαρμογή, που όπως λένε στελέχη της διοικήσεώς της, θα της επιτρέψει να συμβάλει αποτελεσματικά στην ικανοποίηση του αιτήματος της διεθνούς κοινότητας "να ζει σε ένα ασφαλές περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη το κλίμα που έχει δημιουργηθεί μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου”.

Ασφάλεια και Επιτήρηση – Ο ρόλος της ΕΑΒ σήμερα
Η ασφάλεια, επισημαίνουν, είναι μια εξελισσόμενη έννοια και θέτει για την Ελληνική, την Ευρωπαϊκή, αλλά και τη διεθνή κοινότητα μια σειρά προκλήσεων, οι οποίες έχουν αντίκτυπο σε ένα ευρύ φάσμα καθιερωμένων και νέων πολιτικών (σε τομείς όπως μεταφορές, περιβάλλον, ενέργεια, διάστημα, τηλεπικοινωνίες κ.λπ.). Μέχρι πρότινος άλλωστε, υπογραμμίζουν, το θέμα ”ασφάλεια και συστήματα επιτήρησης” παρέπεμπαν κυρίως σε φύλαξη ιδιωτικών χώρων/ εγκαταστάσεων ή σε στρατιωτικά συστήματα εποπτείας συνόρων και παραμεθόριων περιοχών. Μετά όμως τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, με τη ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας και τις νέες μορφές απειλών σε διεθνές επίπεδο, το θέμα της ασφάλειας δεν περιορίζεται απλά σε επιτήρηση συνόρων (π.χ. πάταξη λαθρεμπορίας, σύλληψη/ παρεμπόδιση λαθρομεταναστών κ.λπ.), αλλά επεκτείνεται σε επιτήρηση πολιτικών κυρίως στόχων π.χ. πόλεις, λιμάνια, αεροδρόμια, σταθμοί και γενικά πυκνοκατοικημένες/ πολυσύχναστες περιοχές. Στην ανάλυσή τους, τα στελέχη της ΕΑΒ λαμβάνουν επίσης υπόψη ότι ταυτόχρονα η Ευρώπη έχει εισέλθει σε μια νέα φάση της ιστορίας της, η οποία χαρακτηρίζεται από μείζονες πολιτικές, δημογραφικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις. Ως ένωση 27 κρατών, με πάνω από 450 εκατομμύρια κατοίκους και με το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ) της παγκόσμιας οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται, λένε, να εξασφαλίσει συνθήκες που θα της επιτρέψουν να διατηρήσει και να επεκτείνει την αναπτυξιακή της προσπάθεια. Συνεπώς, προσθέτουν, η Ελλάδα ως μέλος της E.Ε. αλλά και της διεθνούς κοινότητας καλείται να συμμετέχει ενεργά στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την ασφάλεια.
‘Έτσι, η ΕΑΒ, λαμβάνοντας υπόψη τη νέα τάξη πραγμάτων στο διεθνές σκηνικό, τις νέες ανάγκες σε ασφάλεια/επιτήρηση και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται, αποφάσισε να επεκτείνει κατάλληλα το φάσμα των ενδιαφερόντων της, χαράζοντας -κατά τα στελέχη της – ”μια σταθερή ερευνητική, επιχειρηματική και επενδυτική πορεία ανάπτυξης και υλοποίησης σύγχρονων, ευέλικτων και ευφυών συστημάτων ασφάλειας, για την προστασία στρατιωτικών αλλά και πολιτικών υποδομών και δραστηριοτήτων, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχους τρομοκρατικών ομάδων ή παράνομων δραστηριοτήτων”.
Στο πλαίσιο αυτό και για να μπορέσει να διαδραματίσει, όπως επιδιώκει, ένα ουσιαστικό ρόλο στον τομέα της Ασφάλειας όχι μόνο αναπτύσσει δική της τεχνολογία, αλλά ενσωματώνει και τεχνολογίες άλλων σε καινοτόμα προϊόντα και συστήματα ασφαλείας που σχεδιάζει. Η τεχνογνωσία αλλά και η τεχνολογία που αναπτύσσονται στην ΕΑΒ προέρχονται από τη συμμετοχή της σε μια σειρά Ερευνητικών Προγραμμάτων, που εκτελεί σε συνεργασία με τις κυριότερες εταιρείες του κλάδου, όπως την EADS, Thales, Sagem, Galileo Avionica, BAE Systems, Patria, Dassault, INDRA, Rheinmetall, Selex κ.λπ.

Ερευνητικές Δραστηριότητες – Προϊόντα
Τα συστήματα ασφαλείας αποτέλεσαν και αποτελούν μία από τις κατεξοχήν στρατηγικές προτεραιότητες της εταιρείας, με έμφαση σε τομείς, όπως:
· Ολοκληρωμένα συστήματα C4I (που περιλαμβάνουν συστήματα διοίκησης και ελέγχου, επικοινωνιακά δίκτυα κ.λπ.)
· Συστήματα αυτοπροστασίας
· Μη επανδρωμένα συστήματα
· Επιτήρηση και παρακολούθηση εγκαταστάσεων και κρίσιμων υποδομών.
Βάση για τις περισσότερες από τις δραστηριότητες αυτές, αποτέλεσε το υψηλής κατάρτισης επιστημονικό της δυναμικό, αλλά και μια σειρά προϊόντων που έχει αναπτύξει (μόνη της ή μέσω διεθνών συνεργασιών) και προμηθεύσει κατά καιρούς τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Προϊόντα, που αφορούν σε συστήματα επιτήρησης και που περιλαμβάνουν αισθητήρες RADAR, οπτοηλεκτρονικά μέσα ημέρας και νύχτας, καθώς και διόπτρες νυχτερινής παρατήρησης και σκόπευσης. Όπως επίσης, βάση αποτέλεσε και η κατάλληλη τεχνογνωσία που διαθέτει, για ενσωμάτωση των συστημάτων αυτών σε ολοκληρωμένους σταθμούς επιτήρησης. Παράλληλα, η ΕΑΒ έδωσε έμφαση και στην έρευνα. "Αντιλαμβανόμενη η εταιρεία τις νέες τάσεις στον τομέα της ασφάλειας και προστασίας παγκοσμίως, επεδίωξε και κατόρθωσε να αναλάβει ενεργό ρόλο σε μία σειρά διεθνών ερευνητικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, με στόχο την ανάπτυξη τεχνογνωσίας σε εστιασμένες περιοχές ενδιαφέροντος", επισημαίνει κορυφαίο στέλεχός της στο S.M.
Ανάμεσα σε διάφορες διεθνείς ερευνητικές δράσεις στις οποίες συμμετέχει και η ΕΑΒ, ξεχωρίζουμε τις δραστηριότητες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της προπαρασκευαστικής δράσης για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Βιομηχανικού Δυναμικού Έρευνας στον τομέα της ασφάλειας (Preparatory Action on "The enhancement of the European industrial potential in the field of Security Research, " PASR2005), καθώς και στα προγράμματα του 7ου κοινοτικού πλαισίου, την ερευνητική δράση στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Αμυντικού Οργανισμού (European Defence Agency, EDA) και τέλος, τη συμμετοχή της σε μελέτες του ΝΑΤΟ Research & Technology Organization (ΝΑΤΟ RΤΟ).

Επιτήρηση Συνόρων- Λιμένων
Ωστόσο, μία από τις σημαντικότερες ερευνητικές δράσεις που συμμετέχει η ΕΑΒ είναι το Σύστημα Επιτήρησης Συνόρων, Ακτογραμμών και Λιμένων (Surveillance of Βorders, Coastlines & Harbours – SOBCAH), το οποίο, όπως υπογραμμίζεται αρμοδίως, "συνδυάζει και ενσωματώνει διάφορες τεχνολογίες και συστήματα για τη δημιουργία ενός σύγχρονου – ευφυούς συστήματος επιτήρησης/ ασφαλείας". Βασικός στόχος του έργου – στο οποίο συμμετέχουν 16 εταιρείες και ερευνητικά ινστιτούτα από 6 διαφορετικές χώρες – είναι να προσδιορίσει επαρκώς σημαντικές απειλές που σχετίζονται με κάθε τύπο συνόρου (από ξηρά – "green border" και από θάλασσα – "blue border") και να καταστήσει δυνατή την επιτήρηση οχημάτων, πλοίων, φορτίων (containers) και ανθρώπων, καθώς και αντικείμενων κινούμενων σε ξηρά, θάλασσα, υποθαλάσσια ή σε χαμηλό ύψος. Κατά τα στελέχη της εταιρείας, η εγκυρότητα της προτεινόμενης τεχνολογικής λύσης επιβεβαιώθηκε με την επίδειξη μιας σειράς προκαθορισμένων σεναρίων, που πραγματοποιήθηκαν στο λιμάνι της Γένοβας (Voltri Terminal) το καλοκαίρι του 2007 και προσομοίωναν τρομοκρατικές απειλές από ξηρά και θάλασσα. Το πρότυπο σύστημα έχει, όπως λένε, τη δυνατότητα:
· Να συνδυάζει τεχνολογίες επιτήρησης ημέρας και νύχτας, όπως π.χ. radars, κάμερες ημέρας και νύχτας, υποθαλάσσιους αισθητήρες, «έξυπνα» containers, βιομετρικούς αισθητήρες.
· Να χρησιμοποιεί πολλαπλά ενσύρματα, ασύρματα και δορυφορικά μέσα επικοινωνιών (HF, VHF, UHF, Wireless LAN, δορυφορικές ζεύξεις).
· Να συνδυάζει «έξυπνα» πληροφορίες από πολλαπλές πηγές (data fusion).
Αξίζει να αναφερθεί ότι στα πλαίσια του συγκεκριμένου έργου, η ΕΑΒ ανέλαβε την πρωτοβουλία και οργάνωσε συνέδριο για την παρουσίαση των τεχνολογιών αιχμής, αλλά και απαιτήσεων που αφορούν την ενίσχυση και αναβάθμιση των υπαρχόντων συστημάτων του τομέα Διασφάλισης Συνόρων και Ασφάλειας Λιμένων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων. Η εκδήλωση έγινε στο Βερολίνο, στις 28 Μαρτίου 2007 και έδωσε την ευκαιρία στους συμμετέχοντες για ανταλλαγή απόψεων, με στόχο την ανάπτυξη κοινής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των εκάστοτε προκλήσεων που προκύπτουν από τις διεθνείς ανακατατάξεις στον τομέα αυτό.
Εξίσου σημαντική διεθνή δραστηριότητα της ΕΑΒ αποτέλεσε η συμμετοχή της στη μελέτη εφικτότητας με θέμα "NATO, Ολοκληρωμένο Σύστημα Φραγμών Λιμένων" (NATO, Integrated Harbor Barrier System – NIHBS). Το έργο αυτό εντάσσεται επίσης στην κατηγορία της προστασίας λιμένων, μίας από τις 5 περιοχές προτεραιότητας που επιλέχθηκαν ως αντικείμενο μελετών από το NIAG (NATO Industrial Advisor Group) στα προγράμματα μελετών για το 2004.
Βασικοί στόχοι του έργου στο οποίο συμμετείχαν 17 εταιρείες από 7 χώρες, ήταν:
· Η αποτροπή τρομοκρατικών ενεργειών πάνω ή κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, εναντίον πλωτών μέσων του πολεμικού ή του εμπορικού ναυτικού και των υποδομών των λιμένων.
· Η ανίχνευση και η προειδοποίηση τυχόν θαλάσσιων ή υποθαλάσσιων εισβολών.
Η δραστηριότητα της ΕΑΒ εστιάστηκε κυρίως στην περιοχή των ολοκληρωμένων συστημάτων.

Ασφάλεια Αερομεταφορών -Αεροσκαφών.
Σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των αεροσκαφών- και ευρύτερα των αερομεταφορών- η ΕΑΒ συμμετέχει σε προγράμματα όπως το SAFEE (Security of Aircraft in the Future European Environment) και το PATIN (Protection of Air Transportation and Infrastructure). Πρόκειται για έργα συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στα πλαίσια του 6ου πλαισίου στήριξης. Αναλυτικά:
Το SAFEE – στο οποίο συμμετέχουν 32 εταιρείες, ινστιτούτα και ερευνητικά κέντρα από 12 χώρες – αποσκοπεί στη δημιουργία ενός προηγμένου συστήματος ασφάλειας, που θα εμποδίζει απειλές, κυρίως εντός του αεροσκάφους (emergency avoidance system). Κύριος στόχος λένε στελέχη της εταιρείας είναι η εξασφάλιση μιας ασφαλούς πτήσης, ανεξαρτήτως από πιθανούς κινδύνους και απειλές. Το έργο ξεκινά με την προϋπόθεση ότι η ασφάλεια στο αεροδρόμιο είναι εξασφαλισμένη και επικεντρώνεται σε ένα ευρύ φάσμα από συστήματα ανίχνευσης απειλών από άτομα ή ηλεκτρονικές παρεμβολές και δρομολόγηση καταλλήλων ενεργειών αντιμετώπισής τους.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, το SAFEE αποτελείται από 4 βασικά υποέργα:
· Ανίχνευση Απειλών πάνω στο αεροσκάφος.
· Εκτίμηση Απειλής και Σύστημα Διαχείρισης ενεργειών αντίδρασης.
· Επαναδρομολόγηση Πτήσης.
· Ασφάλεια δεδομένων σε όλες τις επικοινωνίες (μέσα και έξω από το αεροσκάφος).
Κατά τους ειδικούς του προγράμματος, μελετώνται επίσης θέματα που σχετίζονται με κριτήρια ασφαλείας, συμπεριλαμβάνοντας νομικούς και ρυθμιστικούς παράγοντες (π.χ. προσωπικά δεδομένα και δικαιώματα, οικονομική ανάλυση απαιτήσεων κ.λπ.), που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα
Το PATIN – στο οποίο συμμετέχουν 21 εταιρείες, ινστιτούτα και ερευνητικά κέντρα από 9 χώρες – εστιάζει περισσότερο στην ασφάλεια των αερομεταφορών γενικότερα (αεροδρόμια, εναέριος έλεγχος κίνησης κ.λπ.) ”στοχεύοντας, κατά την ΕΑΒ, στη σχεδίαση (σε επίπεδου απλού πρωτοτύπου) ενός ολοκληρωμένου, πολλαπλών επιπέδων, δικτυοκεντρικού συστήματος προστασίας”. Στις δραστηριότητες του έργου περιλαμβάνονται επίσης:
· Ανάλυση απειλών σε ολόκληρο το σύστημα αεροπορικών μεταφορών.
· Ανάλυση τεχνολογιών για την προστασία της αλυσίδας αερομεταφορών.
· Ανάπτυξη στρατηγικής και οδικού χάρτη.
Παράλληλα με τα ανωτέρω προγράμματα που βρίσκονται στη φάση υλοποίησης ή ολοκλήρωσής τους, η ΕΑΒ αντιλαμβανόμενη τις υπάρχουσες τάσεις και την ανάγκη για απόκτηση τεχνογνωσίας σε ανερχόμενες τεχνολογίες αιχμής, συμμετέχει σε προτάσεις για νέες ερευνητικές δραστηριότητες και διεθνείς συνεργασίες, σε περιοχές όπως: η ολοκλήρωση ετερογενών αισθητήρων, τα αυτόματα δυναμικά δίκτυα (ad-hoc networks) αισθητήρων, η ανάπτυξη μηχανών λογισμικού για σύντηξη πληροφοριών και δεδομένων (information & data fusion), η κατανεμημένη και ενσωματωμένη ευφυΐα συστημάτων (distributed & embedded systems) και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων συστημάτων ασφάλειας και προστασίας. "Οι συγκεκριμένες θεματικές περιοχές – όπως και οι άλλοι τομείς βιομηχανικής και ερευνητικής δράσης – αναμένεται να χαρακτηρίσουν και να χαράξουν την τεχνολογική στρατηγική της εταιρείας στο μέλλον, με πολλαπλά συνεπαγόμενα οφέλη, τόσο για την ΕΑΒ και το σύνολο της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας, αλλά και για την Εθνική Οικονομία και Ασφάλεια γενικότερα" υποστηρίζει κορυφαίο στέλεχος της διοίκησης της κρατικής επιχείρησης.
Σύμφωνα μάλιστα με το ίδιο κορυφαίο στέλεχος, ” η ΕΑΒ, με την τεχνογνωσία, τις υποδομές και τα προϊόντα που διαθέτει, είναι σε θέση μόνη της ή σε συνεργασία με συνεργάτες της από την Ελληνική και Διεθνή Κοινότητα για θέματα ασφαλείας, να μελετήσει το περιβάλλον των απειλών και να δώσει αποτελεσματικές και ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες της, αξιοποιώντας τα πλέον προηγμένα τεχνολογικά προϊόντα αισθητήρων, επίγειων και δορυφορικών τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής. Δυνατότητες και υπηρεσίες, που ήδη προσφέρει στους πελάτες της”.