Η τεχνολογία στην υπηρεσία ασφάλειας του λιανικού εμπορίου …και όχι μόνο!

Ποια είναι εκείνα τα τεχνολογικά εργαλεία που αποτελούν πυλώνα υποστήριξης των διαδικασιών ασφάλειας στις εμπορικές επιχειρήσεις και με ποιο τρόπο μπορούμε να αξιοποιήσουμε με το καλύτερο τρόπο τις σύγχρονες λειτουργίες τους και σε άλλους τομείς;  

Του Αριστοτέλη Λυμπερόπουλου

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή του αφιερώματος, η ασφάλεια των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου με επίκεντρο κυρίως τον περιορισμό των απωλειών των προϊόντων, είναι μια βασική προυπόθεση για την υγιή ανάπτυξη τους, ειδικά μέσα στη δύσκολη πραγματικότητα της μακροχρόνιας ύφεσης που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία. Δεν είναι δύσκολο λοιπόν, να αντιληφθούμε ότι οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο χώρο, δεν θέλουν να προσθέσουν και άλλα προβλήματα στην ήδη πιεσμένη καθημερινότητα τους. Ευτυχώς, που πλέον η τεχνολογία τους προσφέρει όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να βελτιώσουν το επίπεδο ασφάλειας των καταστημάτων και να μειώσουν σημαντικές απώλειες λόγω κλοπών, είτε από πελάτες είτε και από το προσωπικό. Επιπλέον, με τη χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων μπορούν να θωρακίσουν τα καταστήματα τους έναντι εγκληματικών ενεργειών, προσφέροντας ένα μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας τόσο στους πελάτες τους όσο και στους εργαζόμενους.

Η συνδυασμένη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων ασφάλειας είναι σε θέση -αν όχι να απαλείψει εντελώς- αλλά τουλάχιστον να μειώσει σημαντικά τα τρωτά σημεία που χαρακτηρίζουν ένα κατάστημα λιανεμπορίου ανεξάρτητα από το μέγεθος του. Σε αυτήν την προσπάθεια επιτελικό ρόλο παίζουν κυρίως τα συστήματα επιτήρησης, χωρίς όμως να υποτιμάται και η σημασία των υπόλοιπων συστημάτων ηλεκτρονικής ασφάλειας (συστήματα ελέγχου πρόσβασης και συναγερμών).

Συστήματα Βίντεο-Επιτήρησης

Όπως όμως όλοι γνωρίζουμε από τις επισκέψεις μας ως απλοί πελάτες στα καταστήματα λιανικού εμπορίου, η ύπαρξη των CCTV θεωρείται πλέον αυτονόητη και επιβεβλημένη και όχι ένα πρόσθετο μέτρο ασφάλειας. Ειδικά σήμερα, με την εμφάνιση των δικτυακών υποδομών, αλλά και των τεχνολογιών video analytics η ύπαρξη ενός σωστά σχεδιασμένου συστήματος επιτήρησης, μπορεί να βελτιώσει το επίπεδο ασφάλειας μιας επιχείρησης, αλλά παράλληλα μπορεί να συνεισφέρει και σε άλλους τομείς που έχουν να κάνουν με τις καθημερινές λειτουργίες της.

Αποτροπή κλοπών – Με τα μέχρι πρόσφατα συμβατικά συστήματα CCTV και τη συνεχή παρακολούθηση των χώρων από τις αναλογικές κάμερες, ήταν εφικτός ο χειρισμός και η αντιμετώπιση περιστατικών κλοπών όταν ήδη είχε περάσει κάποιο χρονικό διάστημα από την πραγματοποίηση τους. Αυτό, διότι είναι σπάνιο σε μικρομεσαία καταστήματα να υπάρχει και οργανωμένο control room στο οποίο να υπάρχει χειριστής και να παρακολουθεί συνεχώς τις εικόνες που στέλνουν οι κάμερες. Η συνηθισμένη πρακτική είναι το καταγραφικό στο οποίο στέλνονται τα διάφορα αρχεία βίντεο που καταγράφονται να βρίσκεται στο γραφείο του διευθυντή του καταστήματος ο οποίος ακόμα και αν βρίσκεται στο γραφείο του δεν έχει επικεντρωμένη την προσοχή του στις κάμερες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μόνο όταν διαπιστωθεί κάποια κλοπή να γίνει αναζήτηση μέσα στο αρχείο των βίντεο προκειμένου να γίνει μια κάποια διερεύνηση του περιστατικού. Προφανές ακόμα και αυτό αποτελεί μια σημαντική πρόοδο σε σχέση με την πλήρη έλλειψη πληροφοριών. Όμως τα δικτυακά συστήματα επιτήρησης με τις δυνατότητες video analytics επιτρέπουν την ενεργοποίηση καμερών μόλις διαπιστώσουν κάποια ύποπτη κίνηση και την άμεση ενημέρωση των υπευθύνων του χώρου. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν οι υπεύθυνοι με το που θα ενημερωθούν από το σύστημα ότι υπάρχει κάποια ύποπτη κίνηση να έχουν το νου τους και να παρακολουθούν το πρόσωπο του οποίου οι κινήσεις χαρακτηρίζονται ως ύποπτες. Οπότε τους δίνεται η δυνατότητα να προλάβουν κάποια παραβατική ενέργεια πριν αυτή συμβεί.

Εξυπηρέτηση πελατών – Όμως ο ρόλος των σύγχρονων δικτυακών CCTV δεν περιορίζεται μόνο σε θέματα ασφάλειας. Βασική επιδίωξη των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου είναι οι πελάτες τους να αισθάνονται όσο το δυνατόν καλύτερα όταν κινούνται και ψωνίζουν μέσα στους χώρους τους. Μεγάλες ουρές και υπερβολικός συνωστισμός ανθρώπων μέσα σε κλειστούς χώρους δεν βοηθούν φυσικά σε αυτήν την επιδίωξη. Η χρήση των "έξυπνων" ψηφιακών συστημάτων επιτήρησης με χρήση της τεχνολογίας video analytics μπορεί να συμβάλλει ώστε οι υπεύθυνοι των καταστημάτων να έχουν έγκαιρη ενημέρωση για το τι συμβαίνει σε όλους τους χώρους και να φροντίζουν ώστε να προλαβαίνουν τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις.  Παραδείγματος χάρη χρειάζεται περισσότερο προσωπικό σε έναν όροφο. Ενα σύστημα με ενσωματωμένα στοιχεία video analytics μπορεί να αντιληφθεί την ύπαρξη περισσότερου κόσμου από το φυσιολογικό και να στείλει ενημέρωση με εικόνα στο κινητό του διευθυντή ώστε εκείνος να πράξει ανάλογα.

Merchandising –Αποτελεί μια από τις πιο παρεξηγημένες έννοιες στο λιανεμπόριο. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι απλά και μόνο η τοποθέτηση των προϊόντων στα ράφια. Ομως είναι κάτι πολύ σημαντικότερο και η σωστή υλοποίηση του διασφαλίζει την αποτελεσματική προώθηση των προιόντων κάτι που ενδιαφέρει τόσο τα καταστήματα όσο και τους προμηθευτές τους. Η χρήση συστημάτων με video analytics μπορεί να δώσει στα στελέχη που ασχολούνται με αυτό το κομμάτι πολλές και χρήσιμες πληροφορίες για το πως θα μπορέσουν να εκτελέσουν καλύτερα την εργασία τους καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να παρατητήσουν στοχευμένα την συμπεριφορά των καταναλωτών.

Στοχευμένη διαφήμιση – Η στοχευμένη παρατήρηση της συμπεριφοράς των καταναλωτών μέσω δυνατοτήτων όπως η αναγνώριση των εκφράσεων τους (δυνατότητες που  προσφέρονται μέσω των σύγχρονων συστημάτων video analytics) βοηθάει και τα στεχέχη που ασχολούνται με την κομμάτι του marketing και της διαφήμισης. Με την χρήση των δεδομένων μπορούν να χαρτογραφήσουν το προφίλ των πελατών τους προκειμένου να είναι σε θέση τα προιόντα που διαθέτου να καλύψουν τις ανάγκες τους αλλά ταυτόχρονα βάσει αυτών των στοιχείων μπορούν να ανοιχτούν και σε άλλες κατηγορίες καταναλωτών που μέχρι τώρα δεν κάλυπταν.

Έλεγχος πρόσβασης σε χώρους ασφαλείας

Μέχρι τώρα είδαμε πως ένα δικτυακό σύστημα οπτικής επιτήρησης μπορεί να βοηθήσει τα στελέχη του λιανεμπορίου να κάνουν καλύτερα την εργασία τους. Ομως επειδή το πρωτεύον παραμένει η ασφάλεια σημαντικό ρόλο έχουν και τα υπόλοιπα συστήματα ηλεκτρονικής ασφάλειας.

Ισως λόγου κόστους τα συστήματα ελέχγου πρόσβασης δεν χρησιμοποιούνται συχνά σε καταστήματα λιανικού εμπορίου. Ομως αν δούμε τι προσφέρουν και σε συνδυασμό με τον αριθμό των ανθρώπων που εισέρχονται καθημερινά στα μεγάλα πολυκαταστήματα και στα εμπορικά malls τότε θα διαπιστώσουμε μάλλον ότι η αναγκαιότητα της χρήσης τους πρέπει να επανεξεταστεί.

Σε επιλεγμένα σημεία η χρήση ενός access control διασφαλίζει την ελεγχόμενη πρόσβαση ανθρώπων. Για παράδειγμα, στις αποθήκες ηλεκτρονικών ειδών θα πρέπει να έχουν δικαίωμα εισόδου μόνοι οι αποθηκάριοι και ενδεχομένως οι πωλητές αυτών των προιόντων και όχι οι πωλητές ρούχων ή οι διοικητικοί υπάλληλοι. Με τη χρήση ενός συστημάτος ελέχγου πρόσβασης δεν διασφαλίζεται μόνο η απαγόρευση της εισόδου σε ανθρώπους που δεν έχουν εργασία σε συγκεκριμένους χώρους, αλλά εξασφαλίζεται και η τήρηση ενός ημερολογίου κίνσης εισερχόμενων και εξερχόμενων εργαζόμενων. Δεδομένα που σήμερα με την χρήση των τεχνολογιών IP μπορούν να αποθηκεύονται σε εφαρμογές τύπου cloud και να είναι διαθέσιμα σε οποιονδήποτε τα χρειάζεται οποτεδήποτε.

Η σταθερή αξία των συστημάτων συναγερμού

Μαζί με τα access control  σημαντικό ρόλο μπορούν να παίξουν και τα συστήματα συναγερμού. Τόσο σε μικρά καταστήματα των οποίων οι περισσότεροι ιδιοκτήτες χρησιμοποιούν εδώ και αρκετές δεκαετίες συστήματα συναγερμού όσο και στα μεγαλύτερα καταστήματα στα οποία συχνά υπάρχει οργανωμένη φύλαξη μετά τη λήξη των εργασιών και το κλείσιμο των χώρων, οι συναγερμοί διατηρούν μια σημαντική χρησιμότητα για την προστασία των χώρων. Το αναφέρουμε αυτό διότι στα μεγάλα καταστήματα πολλοί θα ισχυριστούν ότι ένας συναγερμός είναι περιττός από την στιγμή που υπάρχει φύλαξη. Ομως, η χρήση ενός σωστά υλοποιημένου συναγερμού διασφαλίζει τον έλεγχο πολλών σημείων παράλληλα από τη στιγμή που ακόμα και περισσότεροι από ένας φύλακες δεν μπορούν να βρίσκονται ταυτόχρονα σε πολλά σημεία. Στα μεγάλα καταστήματα λιανικού εμπορίου ακριβώς λογω του μεγέθους τους χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο σύστημα που θα επιλεχτει. Οι αισθητήρες καθώς και οι επαφές οφείλουν να είναι αξιόπιστες και να μην είναι ευάλωτες σε φαινόμενα λανθασμένων συναγερμών οι οποίοι δημιουργούν μεγαλύτερη σύγχυση και τελικά ακυρώνουν πολλές φορές την ύπαρξη των συναγερμών. Ο εγκαταστάτης οφείλει να λάβει υπόψη του ότι ένα πολυκατάστημα έχει μεγάλα ανοίγματα, συστήματα κλιματισμού- αερισμού που πιθανώς να δουλεύουν επί 24ώρο, προσωπικό καθαρισμού που εργάζεται κατά την διάρκεια των ωρών κλεισίματος του καταστήματος. Ολα αυτά αποτελούν παράγοντες που συμβάλλουν στην διόγκωση του προβλήματος των false alarms και συχνά κάνουν διστακτικούς τους υπεύθυνους ασφάλειας απέναντι σε προτάσεις εγκαταστάσεις συναγερμών. Ομως η τεχνολογία των σύγχρονων συστημάτων συναγερμού έχει δώσει λύσεις αποτελεσματικές και σε αυτά τα προβλήματα. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι εκείνη της υβριδικής ανίχνευσης και των έξυπνων ανιχνευτών. Δηλαδή, πρωτίστως για να επιβεβαιωθεί η παραβίαση θα πρέπει να αναγνωριστεί από δύο διαφορετικές τεχνολογίες ανίχνευσης (υβριδικοί ανιχνευτές) και κατά δεύτερον οι έξυπνοι ανιχνευτές διαθέτουν ενσωματωμένους επεξεργαστές μέσω των οποίων γίνεται σε τοπικό επίπεδο η επεξεργασία των σημάτων και αφού φιλτράρονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό εκείνα τα οποία δεν δικαιολογούν συναγερμό τότε στέλνονται στον κεντρικό πινακα.

Ολα σε ένα

Το περίφημο integration ή αλλιώς ενοποίηση των λειτουργιών ηλεκτρονικών συστημάτων ασφάλειας δεν θα μπορούσε να λείπει από την συζήτηση για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφάλειας στον κλάδο του λιανεμπορίου. Η χρηστική αξία των δυνατοτήτων που αναλύθηκαν στις προηγούμενες σελίδες πολλαπλασιάζεται αν τα συστηματα λειτουργούν σε μια ενιαία πλατφόρμα. Οι πληροφορίες και τα δεδομένα που θα λαμβάνονται από ένα σύστημα αυτόματα θα μπορούν να ενεργοποιούν και τα υπόλοιπα προκειμένου να βελτιστοποίεται ο τρόπος αντίδρασης του εμπλεκόμενου προσωπικού. Τίποτα -εκτός από το κόστος φυσικά- δεν περιορίζει πλέον τους μελετητές, τους εγκαταστάτες αλλά και τα στελέχη που ασχολούνται με το ευαίσθητο θέμα της ασφάλειας στα καταστήματα λιανικού εμπορίου από το να υλοποίησουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής ασφάλειας και βάσει αυτού να πετύχουν τον μέγιστο βαθμό προστασίας για τις εγκαταστάσεις αυτών των επιχειρήσεων. Οι άγνωστες παράμετροι στην εξίσωση είναι το budget και το είδος της επιχείρησης. Διότι όπως είδαμε και προηγουμένως διαφορετικές ανάγκες έχει ένα μικρό λιανικό κατάστημα από ένα μεγάλο. Διαφοροποιήσεις υπάρχουν επίσης ανάλογα και με την αγορά στην οποία δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Ενα κοσμητατοπωλείο έχει πολύ υψηλότερες απαιτήσεις από ένα κατάστημα αθλητικών ή ένα πολυκατάστημα. Ολα αυτά θα πρέπει να συνυπολογιστούν στο στάδιο της μελέτης προκειμένου να σχεδιαστεί και να υλοποίησει ενα αποτελεσματικό σύστημα ηλεκτρονικής ασφάλειας με ότι επιμέρους υποσυστήματα θα πρέπει να περιλαμβάνει αυτό ώστε να επιτευχθεί ο τελικός σκοπός.